Είναι παλιά (και, δυστυχώς, επανειλημμένα επαληθευμένη)ιστορία το ότι οι Ελληνες αγνοούμε την Ιστορία μας. Πολύ περισσότερο, αγνοούμε πτυχές και λεπτομέρειές της. Μια πολύ θετική υπηρεσία στον τομέα αυτό προσφέρει το βιβλίο του Β. Λάζαρη, ο οποίος, μέσα από την έρευνα ενός συγκεκριμένου ατομικού εκπροσώπου της ζωής της Πάτρας, αναλύει μια ολόκληρη περίοδο αυτής της τόσο «διαφορετικής» ελληνικής περιοχής. Στις σελίδες του βιβλίου, βλέπει κανείς πολλά άγνωστα γεγονότα και πρόσωπα. Μαθαίνει ιστορίες, συχνά μυστηριώδεις και αινιγματικές, γύρω από τις ζυμώσεις του 19ου αι. Η αφήγηση μάς αφήνει με την αίσθηση ότι το ελληνικό τοπίο του περασμένου - ή, μήπως, προπερασμένου - αιώνα δεν ήταν καθόλου ήσυχο, αλλά, αντίθετα, γεμάτο απροσδόκητες ζυμώσεις και, μάλιστα, από απροσδόκητα πρόσωπα.

Μπορεί ασφαλώς κανείς να συμφωνεί ή να διαφωνεί σε ορισμένα σημεία με τις αξιολογήσεις ή τις εκτιμήσεις του συγγραφέα για πρόσωπα και καταστάσεις της εποχής, αλλά δε βρίσκεται, άραγε, η πραγματική αξία κάθε πραγματικού έργου, ακριβώς στο ότι ζωντανεύει τη συζήτηση, την αναζήτηση, την έρευνα; Πολύ περισσότερο, όταν πρόκειται για εποχές που καλούνται να αναλυθούν από μας, τους επιγόνους, που, με τη σειρά μας, καλούμαστε να αναστήσουμε κόσμους από καιρό εκλιπόντες (όχι «νεκρούς», δε μας αρέσει η λέξη), πράγμα καθόλου εύκολο. Αλλωστε, η αξία του εγχειρήματος του Β. Λάζαρη βρίσκεται ακριβώς όχι στην τυπική περιγραφική «ανάσταση», αλλά στο πραγματικό ζωντάνεμα ενός κόσμου (έστω, μικρόκοσμου), που παίζει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην ελληνική κοινωνία της εποχής. Ξαναζωντάνεμα, μέσα στο κλέος του δυναμισμού του και μέσα στα ιστορικά αξεπέραστα τείχη της ανεπάρκειάς του, μια και κάθε γέννα αναγκαστικά προϋποθέτει την κυοφορία. Προϋποθέτει, μάλιστα, και τη «μαμή», όπως φαίνεται και στο βιβλίο του Β. Λάζαρη. Αυτό είναι άλλο μεγάλο θέμα.

«Ιστορία» σήμαινε «ζωγραφική» για τους αρχαίους. Τον πίνακα που «ζωγραφίζει» ο Β. Λάζαρης, οι εραστές της τέχνης του Ηροδότου θα ατενίσουν με απόλαυση («Αρχαϊκές Εκδόσεις»).