ΑΓΚΥΡΑ.-

Η επιχείρηση που κατά τρελή ειρωνεία βαφτίστηκε «Επιστροφή στη ζωή», ολοκληρώθηκε χτες. Οι αρχές μίλησαν για 26 νεκρούς. Ολοι ξέρουν ότι ψεύδονται. Α, και μια έκτακτη είδηση: το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έσπευσε να δηλώσει ότι αυξάνει το ποσό του δανείου που χορηγεί στην Αγκυρα στα 13 δισ. δολάρια.

Μετά από μια ακόμη στρατιωτική (ή μήπως θα έπρεπε να πούμε «ανθρωπιστική»;) επιχείρηση που διήρκεσε ώρες, οι αρχές κατάφεραν, μέσα σε ένα πυκνό σύννεφο δακρυγόνων, να καταβάλουν την αντίσταση στη φυλακή, όπου επί τέσσερις ημέρες οι κρατούμενοι αντιστέκονταν. Η κατάσταση ήταν «ντροπιαστική», όπως σχολίασε ο ανταποκριτής ενός ειδησεογραφικού πρακτορείου: ο πάνοπλος στρατός της Τουρκίας, που είχε επιστρατεύσει ειδικές δυνάμεις, αμερικανικά ελικόπτερα «Μπλακ Χοκ» - η τελευταία λέξη της τεχνολογίας, κατ' ευθείαν από τα αμερικανικό οπλοστάσιο - θωρακισμένα, ακόμη και μπουλντόζες, να μην μπορούν να τα βγάλουν πέρα με μερικές εκατοντάδες κρατούμενους, οι περισσότεροι εκ των οποίων ήταν σωματικά καταβεβλημένοι μετά από 65 ημέρες απεργίας πείνας...

Τελικά όμως, οι δυνάμεις του στρατού «κατίσχυσαν». Οι 430 πολιτικοί κρατούμενοι που παρέμεναν στην Ουμράνιγιε παραδόθηκαν. Επίσημος απολογισμός: τέσσερις νεκροί, είπε ο υπουργός Δικαιοσύνης της Τουρκίας Χικμέτ Σάμι Τουρκ. Και συνολικά 26. Πλην όμως, όλοι γνωρίζουν - ή οφείλουν να γνωρίζουν - ότι ο κ. υπουργός μας τα λέει κάπως συντηρητικά. Οι ανθρωπιστικές οργανώσεις, όπως είναι, π.χ., η Ενωση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Τουρκίας, κάνουν λόγο για δεκάδες περισσότερους. Η οργάνωση Οζγκούρ Ταγιάντ επίσης. Πόσους; Ισως πάνω από 60. Εξάλλου, κανένας δεν είναι σε θέση να πει μετά βεβαιότητας πόσοι από τους πολιτικούς κρατούμενους που συνεχίζουν την απεργία πείνας και μετά τη διακομιδή τους σε νοσοκομεία θα επιβιώσουν τελικά - έστω κι αν το υπουργείο Υγείας έδωσε εντολή να δοθεί «με τη βία» τροφή στους απεργούς πείνας! - ή πόσοι από εκείνους που τραυματίστηκαν στις συγκρούσεις (50 μόνο στην Ουμράνιγιε, 200 και πλέον στο σύνολο των 20 φυλακών όπου οι αρχές «αποκατέστησαν την τάξη»), θα επιβιώσουν...

Η επιχείρηση προσέφερε δύο «πλεονεκτήματα», όπως εξελίχθηκε, στις τουρκικές αρχές. Το πρώτο είναι ότι τα δύο τουλάχιστον σωφρονιστικά καταστήματα στα οποία έγιναν μάχες - Τσανάκαλε, Ουμράνιγιε - είναι σχεδόν ολοσχερώς κατεστραμμένα και έτσι «κατ' ανάγκην» ο πληθυσμός των κρατουμένων που εξήχθη βιαίως από αυτές «θα πρέπει» να μεταφερθεί στις νέες φυλακές τύπου F, τα «λευκά κελιά», απ' όπου, λένε οι κρατούμενοι και οι συγγενείς τους, θα βγαίνουν μόνο για να ταφούν... Αν βγαίνουν για να ταφούν, βέβαια. Οι αρχές διαμήνυσαν χτες ότι σε περίπτωση που οι κηδείες των ήδη νεκρών πολιτικών κρατουμένων γίνουν «ανοιχτά», τότε δε θα παραδίδονται καν οι σοροί των κρατουμένων στους συγγενείς τους!

Το δεύτερο «πλεονέκτημα» είναι η ευκαιρία που δίνεται στις αρχές να κάνουν δημόσιες σχέσεις στο δυτικό Τύπο σε βάρος των κρατουμένων. Χτες οι αρχές μάζεψαν δημοσιογράφους και τους πήγαν στη φυλακή Μπαϊράμπασα, όπου τους επέδειξαν «οπλισμό» των κρατουμένων: ένα τουφέκι «Καλάσνικοφ» με 57 χρησιμοποιημένους κάλυκες, 4 πιστόλια, 101 μαχαίρια, και αυτοσχέδια ακόντια, με βελόνες από σύριγγες για αιχμές. Η φυλακή «ελεγχόταν» από το μαρξιστικό Επαναστατικό Λαϊκό Απελευθερωτικό Μέτωπο - Κόμμα, είπαν οι αρχές. Πιστά οι δημοσιογράφοι αναμετέδωσαν τις σχετικές λεπτομέρειες, που «αποδεικνύουν» πόσο δίκιο είχε η κυβέρνηση που διέταξε το στρατό να πάει να σκοτώσει αυτούς τους τύπους, που είχαν μετατρέψει τις φυλακές «σε στρατόπεδα εκπαίδευσης τρομοκρατών» (!!!), όπως έγραψε μια τουρκική εφημερίδα χτες. Ουδείς έδειξε να αναρωτιέται αν τα όπλα ήταν πράγματι των κρατουμένων, ή αν «φυτεύτηκαν» εκεί εκ των υστέρων... Παρεμπιπτόντως, αυτό που λένε όλες αυτές τις μέρες στο «Ρ» εκπρόσωποι του Μετώπου, είναι «ας μας πάρουν δακτυλικά αποτυπώματα και να τα συγκρίνουν με αυτά που θα βρεθούν στα όπλα. Δεν είναι τα δικά μας».

Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Μπουλέντ Ετσεβίτ, συνοψίζοντας το πώς πήγε η επιχείρηση, δήλωσε πως ελπίζει «να μην ξανασυμβεί ποτέ αυτό το είδος της τρέλας». Αλλά είναι κάπως αργά για «στρογγύλεμα» της εικόνας.

Η Κουρδική εφημερίδα «Γενί Γκιουντέμ» το έθεσε εύγλωττα: «Πρόκειται για σφαγή. Κι αφού ήθελαν να σκοτώσουν τους κρατούμενους, γιατί δεν περίμεναν; Θα πέθαιναν έτσι κι αλλιώς».