Πρωτεργάτης στους αγώνες των εργαζομένων στο εμπόριο είναι ο Σύλλογος Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας. Με αγώνες και παρεμβάσεις έχει προσπαθήσει να λύσει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι του κλάδου. Ο «Ρ» μίλησε με τον Πέτρο Βαμβακά, πρόεδρο του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας, ο οποίος μας είπε για το εορταστικό ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων, τους εργαζόμενους και πόσο επηρεάζει τη ζωή τους, αλλά και για το τι πρέπει να γίνει για να αλλάξει η κατάσταση αυτή.

- Τι σημαίνουν τα εορταστικά ωράρια για τους εμποροϋπαλλήλους;

- Το σωστό ερώτημα είναι αν πρέπει να υπάρχουν εορταστικά ωράρια. Και για εμάς τους εμποροϋπαλλήλους δεν πρέπει να υπάρχουν. Οταν εξήγγειλαν θεσμικά κάτι τέτοιο, υπήρχαν ωράρια μικρότερης λειτουργίας και, στην προσπάθειά τους οι έμποροι να καλύψουν όλες τις κοινωνικές ομάδες εργαζομένων, οριοθετούσαν κάποιο συγκεκριμένο ωράριο για τις γιορτές. Αυτή η ανάγκη δεν υπάρχει σήμερα, γιατί μιλάμε για ένα ελεύθερο ωράριο από το πρωί μέχρι το βράδυ και σχεδόν για όλες τις μέρες της βδομάδας.

- Οπότε, ποιες ανάγκες και ποιους εξυπηρετεί το εορταστικό ωράριο και γιατί τώρα πια έχει καθιερωθεί;

- Το σίγουρο είναι ότι οι έμποροι δε θα ήθελαν μεγαλύτερη διεύρυνση των ωρών των καταστημάτων, αν οι εργαζόμενοι είχαν πλήρη απασχόληση. Δυνατότητα γι' αυτά τα ωράρια, τους δίνουν το ωρομίσθιο, η μερική απασχόληση, το φθηνό εργατικό κόστος. Κύρια το ωράριο αυτό εξυπηρετεί τα καταστήματα τροφίμων και τα πολυκαταστήματα, ενώ, αντίθετα, στις μικρότερες επιχειρήσεις, για να μπορέσει να υπάρχει, έχουμε εντατικοποίηση της δουλιάς, με πολλές ώρες απλήρωτη εργασία. Ιδιαίτερα τώρα, με τις νέες εργασιακές ρυθμίσεις και το αντεργατικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης, αυτές οι επιπλέον ώρες εργασίας, που μέχρι σήμερα υπήρχε περίπτωση να τις πληρωθούν οι εργαζόμενοι, τώρα νόμιμα πια θα είναι απλήρωτες.

- Στους εργαζόμενους στο εμπόριο, τι επιπτώσεις έχει αυτό το «εορταστικό» ωράριο;

- Για τους εργαζόμενους, οι επιπτώσεις είναι πολλές και αφορούν το ρυθμό της απασχόλησης, ο οποίος, στην κυριολεξία, μετατρέπει τον υπάλληλο σε «λάστιχο» και σε καμία περίπτωση για τον εργαζόμενο εμποροϋπάλληλο δεν μπορούν αυτές οι περίοδοι να ονομάζονται εορταστικές. Εχουμε απασχόληση από το πρωί μέχρι το βράδυ για 15 τουλάχιστον μέρες «σερί» και την παραμονή Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς έως αργά. Πρακτικά και μόνο, καταλαβαίνει κανείς ότι μια εργαζόμενη γυναίκα εμποροϋπάλληλος δεν μπορεί να καλύψει καμία υποχρέωσή της, στην οικογένειά της, στο σπίτι της, έτσι το μόνο που μένει είναι να κάνει κουράγιο για να περάσει αυτή η περίοδος.

- Τι μπορεί να γίνει για να αλλάξει η κατάσταση αυτή;

- Με αφορμή τα εορταστικά ωράρια, αλλά και τον τρόπο που καθημερινά λειτουργεί ο χώρος του εμπορίου, προκύπτει ότι, με τη σαθρότητα που λειτουργεί ο σημερινός νόμος για το ωράριο, θα πρέπει να ενισχυθεί νομικά για την κατοχύρωση της Κυριακής αργίας, αλλά και για τη δέσμευση πανελλαδικά συγκεκριμένου ωραρίου κλεισίματος των καταστημάτων και τον περιορισμό των τριών τουλάχιστον απογευμάτων την εβδομάδα κλειστά. Βέβαια, αυτό δε σημαίνει τίποτα, εάν οι εργαζόμενοι δεν κατοχυρώσουν με τον αγώνα τους την πλήρη απασχόληση, τον περιορισμό των ωρών εργασίας στις 35, έτσι ώστε να έχουν καλύτερες συνθήκες εργασίας και, το κυριότερο, ...εργασία.

- Φέτος σαν σωματείο έχουν πέσει στην αντίληψή σας παραβιάσεις στο ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων;

- Παραβιάσεις του ωραρίου υπάρχουν ακόμα και από τους υποτιθέμενους εκπροσώπους του νόμου, όπως οι νομάρχες, που σε διάφορες περιοχές (π.χ. Θεσσαλονίκη) ανακοινώνουν ωράρια ανάλογα με τις απαιτήσεις του εκάστοτε οικονομικού παράγοντα της περιοχής και πάντα εις βάρος των εργαζομένων. Τέτοιες παραβιάσεις υπήρχαν και στο χώρο της Αθήνας. Με παρεμβάσεις όμως, το σωματείο μας, τόσο προσωπικά ή απευθυνόμενο στο Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας (ΣΕΠΕ) και στην Αστυνομία, προσπάθησε να περιορίσει τέτοια αρνητικά φαινόμενα.

Η φετινή χρονιά, άλλωστε, είχε το αρνητικό να δουλεύουμε και τις δύο Κυριακές του χρόνου από ένα χουντικό νόμο που λειτουργεί από το 1971 και που θα πρέπει να παλέψουμε για την κατάργησή του. Παράλληλα, εμείς καταγγείλαμε τον εμπορικό σύλλογο για το εορταστικό, υποτίθεται, ωράριο που ανακοίνωσε, το οποίο είναι εναρμονισμένο με τις απαιτήσεις των μεγάλων πολυεθνικών και των ντόπιων εταιριών.

- Ποιες είναι οι προοπτικές που ανοίγονται για τους εργαζόμενους, μπροστά σ' αυτήν την κατάσταση;

- Στην προσπάθεια αντιμετώπισης αυτών των ζητημάτων, ο Σύλλογος Εμποροϋπαλλήλων έχει από κοινού με άλλα σωματεία, όπως των Ιδιωτικών Υπαλλήλων και άλλα, δημιουργήσει ένα Πανελλαδικό Συντονιστικό όργανο, το οποίο έχει προσπαθήσει και προσπαθεί γι' αυτά τα ζητήματα. Καθημερινά προσπαθούμε να δίνουμε τη μάχη, από καλύτερες θέσεις, σε αντίθεση με τις δευτεροβάθμιες οργανώσεις, όπως η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων, το ΕΚΑ και η ΓΣΕΕ σ' αυτά τα ζητήματα. Οι οργανώσεις αυτές, όχι μόνο δε διαμορφώνουν τις προϋποθέσεις για την επίλυση ζητημάτων, όπως είναι το ωράριο, αλλά όλο αυτό το διάστημα παίζουν το ρόλο του «Πόντιου Πιλάτου», κλείνοντας τα αυτιά και τα μάτια σε αυτό που συμβαίνει γύρω μας, παραμένοντας με αυτό τον τρόπο θεατές σε όλα αυτά τα γεγονότα.