Τρίτη 16 Γενάρη 2001
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 34
Θέατρο
ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΟΥ
«Το τάβλι» στο «Εμπρός»

Πρώτου μεγέθους, καθ' όλα άριστο καλλιτεχνικά, θεατρικό γεγονός της χειμερινής περιόδου - το οποίο δυστυχώς ελάχιστοι θεατρόφιλοι μπόρεσαν να χαρούν λόγω του περιορισμένου αριθμού των παραστάσεων- θεωρεί η υπογράφουσα τη φετινή (μετά από δύο χρόνια σκηνοθετικής «σιωπής» του) παράσταση του Τάσου Μπαντή με το «Τάβλι» του Δημήτρη Κεχαΐδη. Μια παράσταση -υπόδειγμα ουσιώδους, βαθύτατης κοινωνικής και ανθρώπινης αλήθειας σκηνοθετικής «ανάγνωσης» της σύγχρονης ελληνικής δραματουργίας. Της δραματουργίας εκείνης, εννοείται, που έχοντας έγνοια για τον άνθρωπο, με οξεία κριτική και ρεαλιστική οπτική- όπως συμβαίνει με το «Τάβλι», γενικότερα με τη δραματουργία του Κεχαΐδη- ανατομεί την κοινωνική μας πραγματικότητα και τις αντανακλάσεις, σωστότερα τις πολύμορφες και πολύπλευρες συνέπειές της στο άτομο. Ιδιαίτερα τον άνθρωπο των φτωχών λαϊκών τάξεων. Των στερημένων, ευάλωτων, ανασφαλών, χωρίς «μοίρα», αλλά και συχνά χωρίς ή με λανθάνουσα κοινωνική συνείδηση φουκαριάρηδων, που αναζητώντας διέξοδο στα αδιέξοδά τους μπορεί να μετατραπούν σε φτωχοδιάβολους και μισοσυνειδητά -μισοασυνείδητα ακόμα και σε θύτες δικού τους ανθρώπου, του αίματός τους.

Ο Κεχαΐδης στο «Τάβλι» (1972), μέσα σε δύο ανδρικά πρόσωπα, τον άνεργο Φώντα και τον ψιλικατζή, πρώην χωροφύλακα γαμπρό του, Κόλια, συμπυκνώνει σχεδόν όλα τα μεγάλα και μακρόχρονα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας και κυρίως της κοινωνικά ασυνειδητοποίητης φτωχολογιάς της, μετά τον εμφύλιο και τις τρεις δεκαετίες. Δεκαετίες, με ορατά όλα τα ολέθρια «σημάδια» όχι μόνο του εμφυλίου, αλλά και της ψυχροπολεμικής πολιτικής «λογικής» και της οικονομικής «ανάπτυξης» της Ελλάδας. Την ανεργία και τη μιζέρια της φτωχολογιάς. Τη στερημένη από κάθε χαρά και προοπτική ζωή της. Την προσπάθεια κάποιων φτωχοδιάβολων να καθαρθούν από παλιές πολιτικές αμαρτίες που διέπραξαν στα κατοχικά και εμφυλιακά χρόνια για να επιζήσουν, όπως ο άλλοτε χωροφύλακας Κόλιας, που προσπαθεί να γράψει την ανύπαρκτη «αντιστασιακή» του δράση. Τις λαθεμένες, απελπισμένες, εκ προοιμίου αποτυχημένες απόπειρες κάποιων φτωχοδιάβολων, όπως τα δυο πρόσωπα του έργου, που, για να βρουν διέξοδο στα αδιέξοδά τους, σχεδιάζουν να γίνουν «λαθρέμποροι» άλλων δυστυχισμένων ψυχών, να ναυλώσουν καΐκι για να μεταφέρουν, λέει, Αφρικανούς λαθρεπιβάτες και να τους «πωλούν» ως φθηνότερα από ό,τι οι Ελληνες εργατικά χέρια. Την προσπάθεια κάποιων πολιτικά ένοχων φουκαράδων να καθαρθούν από «αμαρτίες» που διέπραξαν μόνο και μόνο, για να επιζήσουν στα πολεμικά, εμφυλιακά και μετεμφυλιακά χρόνια.

Το επίτευγμα του Τ. Μπαντή είναι ότι μεγέθυνε τις μεγάλες δραματουργικές αρετές του έργου (καθάριος κοινωνικός ρεαλισμός, δραματουργική οικονομία στην πλοκή του μύθου, πληρότητα και αλήθεια χαρακτήρων, μεστή και άμεση, γλώσσα). Χωρίς να υπερκεράσει το «κλίμα» των δεκαετιών του '50, '60 και '70, ανέδειξε τη διαχρονικότητα και επικαιρότητά του. Διακριτικά το ανήγαγε στη σημερινή εποχή και εμμέσως, χωρίς ίχνος επιτήδευσης, χωρίς σκηνοθετικά κόλπα, αχρείαστα ευρήματα, και καθώς όλο και αυξάνουν οι «στρατιές» των φουκαράδων και των δυστυχισμένων, το κατέστησε κριτικό σχόλιο για τη σημερινή κοινωνία μας. Μέσα στο ιδιοφυές σκηνικό -μια περιορισμένη, μακρόστενη τσιμεντένια λουρίδα σε μια στενόχωρη, γυμνή ταρατσούλα ενός ισόγειου, μικρού αθηναϊκού φτωχόσπιτου - της Ελένης Μανωλοπούλου, η οποία έντυσε με την ίδια φτωχική και λαϊκή απλότητα τα δύο πρόσωπα, ο Τάσος Μπαντής δίδαξε λεπτομερέστατα και «κέντησε», βελονιά τη βελονιά, λέξη τη λέξη, στο μυαλό και στην ψυχή, στο πρόσωπο και στο βλέμμα, στο λόγο, στην κίνηση, στην παραμικρή χειρονομία των δύο ηθοποιών, την απέριττη φυσικότητα, την καίρια κοινωνική ουσία και την πλέρια ψυχοδιανοητική αλήθεια των ρόλων τους. Η σκηνοθετική του καθοδήγηση απέσπασε μια θαυμάσια, την καλύτερη μέχρι τώρα, ερμηνεία του Χρήστου Στεργιόγλου, αποκαλύπτοντας την ευρύτητα του ταλέντου του, τη βαθύτατη εσωτερικότητά του, την αναξιοποίητη μέχρι τώρα μεγάλη νατουραλιστική υποκριτική του ικανότητα. Η σκηνοθετική δεινότητα είναι ορατή και στο εξαιρετικής αλήθειας και αμεσότητας ερμηνευτικό αποτέλεσμα του νέου, με γερή όπως φαίνεται θεατρική παιδεία, με δυνατά εκφραστικά μέσα νέου, πολύ ελπιδοφόρου ηθοποιού Αγη Εμμανουήλ.


ΘΥΜΕΛΗ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ