Ο φαύλος κύκλος και η λαϊκή στέγη | ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Ο φαύλος κύκλος και η λαϊκή στέγη

Η αύξηση των αντικειμενικών αξιών σηματοδοτεί νέο κύκλο ανατιμήσεων σε όλο το φάσμα της κατασκευής κατοικιών
Το πρόβλημα της λαϊκής στέγης μπορεί να επιλυθεί μόνο στο βαθμό που ανατραπούν τα σημερινά κοινωνικοπολιτικά δεδομένα

H κυβέρνηση προχωρά «σε ουσιαστικές ελαφρύνσεις και μειώσεις στη φορολογία κεφαλαίου, σύμφωνα με αυτά που είχε εξαγγείλει προεκλογικά».

Γιάννος Παπαντωνίου

16 του Γενάρη 2001

Θα ήταν ανόητο να πάρει κανείς στα σοβαρά τις ευνοϊκές για το λαό διακηρύξεις που κάνει κατά καιρούς ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας. Τα δείγματα γραφής των κυβερνώντων είναι πάμπολλα και η κοροϊδία των εργαζομένων δεν έχει τέλος. Οι ψευδολογίες τους έχουν αξία μόνο για να βγαίνουν τα αναγκαία συμπεράσματα. Γιατί, εδώ που τα λέμε, όταν η κυβέρνηση ανακοινώνει το Γενάρη «ουσιαστικές μειώσεις στη φορολογία» και το Μάρτη έρχεται η απανταχούσα των νέων αντικειμενικών αξιών και της σημαντικά αυξημένης φορολογίας, τα συμπεράσματα είναι οφθαλμοφανή. Εχουμε να κάνουμε με μια κυβέρνηση, η οποία όχι μόνο αποπροσανατολίζει ασύστολα, όχι μόνο βαφτίζει το κρέας ψάρι, όχι μόνο κλιμακώνει τη φορολογική λεηλασία των εργαζομένων, αλλά, σε τελευταία ανάλυση, μας λέει κατάμουτρα ότι μας θεωρεί κρετίνους και σαν σε τέτοιους μας απευθύνει την προπαγάνδα της.

Οι εργαζόμενοι της χώρας βρίσκονται ήδη αντιμέτωποι με τη νέα επίθεση που εξαπολύθηκε ενάντια στην κατοικία και στη λαϊκή στέγη. Οι σημαντικές αυξήσεις στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων δημιουργούν ήδη μια σειρά από παρενέργειες. Εκείνο που θα κυριαρχήσει το επόμενο διάστημα, παράλληλα με τη σημαντική φορολογική επιβάρυνση στις μεταβιβάσεις ακινήτων, είναι οι αλυσιδωτές επιπτώσεις σε όλο το φάσμα της οικοδομικής δραστηριότητας και στο κύκλωμα τιμές γης-οικοδομής-ακινήτων.

Η κατοικία ανέκαθεν αποτελούσε για τους κυβερνώντες ανεξάντλητη πηγή δημοσίων εσόδων. Αρκετές εκατοντάδες δισεκατομμύρια εισπράττονται κάθε χρόνο από κάθε μορφής μεταβίβαση και άλλους φόρους που επιβάλλονται στα ακίνητα. Στη διάρκεια όλων των τελευταίων δεκαετιών η φορολογική επιβάρυνση όχι μόνο αυξάνεται συνεχώς, αλλά οι αλλαγές των αντικειμενικών αξιών σηματοδοτούν την απαρχή νέων κύκλων ανατιμήσεων στα οικόπεδα, στα ακίνητα, στα ενοίκια, στην αμοιβή της επαγγελματικής στέγης κ.ο.κ. Και ο εργαζόμενος αυτού του τόπου κάθε φορά από δυσχερέστερη θέση αναζητά τρόπους να αποκτήσει το δικό του κεραμίδι και να γλιτώσει από το βραχνά του ενοικίου, τις συνεχείς μετακομίσεις, την αυθαιρεσία των ιδιοκτητών. Επιπρόσθετα, όπως είναι ήδη γνωστό, οι τράπεζες και άλλοι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι ετοιμάζουν τη δυναμική τους εισβολή στο χώρο των κτηματομεσιτικών και οικοδομικών δραστηριοτήτων. Μια διαδικασία που θα αλλάξει πλήρως τα δεδομένα και το σκηνικό που υπάρχει στο χώρο της οικοδομής και της στέγης. Μια διαδικασία στην εξέλιξη της οποίας οι τράπεζες θα συγκεντρώσουν τεράστιους όγκους κτιριακών συγκροτημάτων, θ' αυξηθούν σημαντικά οι τιμές των κατοικιών, θα περιοριστούν αφόρητα οι δυνατότητες απόκτησης ιδιόκτητης στέγης για τους εργαζόμενους και οι τραπεζίτες θα γίνουν μακροχρόνιοι εκμισθωτές-εκμεταλλευτές κατοικιών.

Ο φαύλος κύκλος δεν πρόκειται να κλείσει ποτέ. Ποτέ, εννοείται, όσο κυρίαρχη λογική θα παραμένει αυτή που επιτάσσει τη μετατροπή της γης σε εμπόρευμα, των κλάδων παραγωγής οικοδομικών υλικών σε χώρους ταχύτατης και συνεχούς αύξησης της επιχειρηματικής κερδοφορίας, της οικοδομής σε απροκάλυπτη κερδοσκοπία σε βάρος όσων στερούνται δικής τους κατοικίας. Στο βαθμό, δε, που τα κοινωνικοπολιτικά δεδομένα παραμείνουν ως έχουν, η κατάσταση θα χειροτερέψει και θα χειροτερεύει ακόμα περισσότερο. Αλλωστε, οι προϋποθέσεις της αέναης κερδοσκοπίας υπάρχουν. Είναι οι στεγαστικές ανάγκες των νέων νοικοκυριών, η επιδίωξη απόκτησης στέγης όσων δε διαθέτουν, οι υποβαθμισμένες συνθήκες άλλων νοικοκυριών που πρέπει να αναβαθμίζονται κ.ο.κ.

Το πρόβλημα της λαϊκής στέγης, της κάλυψης, δηλαδή, των στοιχειωδών αναγκών των σύγχρονων οικογενειών των εργαζομένων, μπορεί και είναι ρεαλιστικό να λυθεί. Οχι, βεβαίως, στα όρια της ασκούμενης πολιτικής. Αν θα επιχειρούσε όμως κανείς να προσεγγίσει το θέμα στα πλαίσια της πρότασης των κομμουνιστών για το Μέτωπο και τη Λαϊκή Οικονομία, θα διαπίστωνε - πέρα από την αδήριτη ανάγκη - και τις μεγάλες δυνατότητες που υπάρχουν. Αυτό που λέει σε πολύ αδρές γραμμές το ΚΚΕ, και έχει εφαρμογή στον τομέα της λαϊκής στέγης, είναι ότι πρέπει πρώτα και κύρια να κλιμακωθούν οι λαϊκοί αγώνες, ώστε να κερδίσουν έδαφος οι ιδέες προκειμένου τελικά να συμφωνήσουμε ότι:

Η γη - που μέχρι πριν λίγες δεκαετίες δεν ήταν καν οικοπεδοποιημένη - όπως επίσης και ο ορυκτός της πλούτος ανήκουν ταυτόχρονα σε όλους ως σύνολο και σε κανέναν ως μονάδα! Να συνομολογήσουμε, δηλαδή, ότι αποτελούν περιουσία ολόκληρης της κοινωνίας, επί της οποίας ο καθένας έχει πλήρη και ισότιμα δικαιώματα με όλους τους υπόλοιπους. Η εξασφάλιση φτηνής γης δημιουργεί από μόνη της ουσιαστικές προϋποθέσεις για την οικοδόμηση φτηνών και ποιοτικά άρτιων κατοικιών, αλλά είναι το πρώτο βήμα στην κατεύθυνση της πλήρους επίλυσης του προβλήματος.
Επόμενο βήμα είναι οι αντίστοιχες-παράλληλες λαϊκές κατακτήσεις για τον ορυκτό πλούτο. Το τσιμέντο, για παράδειγμα, δεν μπορεί να εξορύσσεται από τα έγκατα της γης και να αποτελεί πηγή πλουτισμού για μια χούφτα μεγαλοεπιχειρηματίες της χώρας ή το καρτέλ του εξωτερικού. Στο βαθμό που οι επιχειρήσεις αυτές ήταν κρατικής ιδιοκτησίας, θα μπορούσαν να εξασφαλίζουν μεγάλη κερδοφορία πουλώντας το προϊόν τους στο εξωτερικό, ενώ με τα κέρδη θα επιδοτούσαν την οικοδόμηση φτηνών κατοικιών στο εσωτερικό.
Την ίδια στιγμή, μέσα από την ουσιαστική ανάπτυξη του συνεταιριστικού κινήματος και τη δημιουργία συνεταιρισμών μικρών επιχειρήσεων, που δραστηριοποιούνται στους κλάδους των οικοδομικών υλικών (είδη υγιεινής, πλακάκια, αλουμινοκατασκευές, ξυλουργικά είδη κλπ.), μπορεί να γίνει δυνατή η εξασφάλιση οικοδομικών υλικών με ελεγχόμενες τιμές.
Εντεταλμένες υπηρεσίες, οργανισμοί, ή άλλου είδους φορείς του δημοσίου θα αναλαμβάνουν - με την ουσιαστική συμμετοχή των εργαζομένων - την εκπόνηση μελετών, προγραμμάτων, αρχιτεκτονικών σχεδίων μαζικής οικοδόμησης, με βάση το συνολικό σχεδιασμό για την πραγματική ανάπλαση των πόλεων, με μοναδικό κριτήριο τη δημιουργία ανθρώπινων συνθηκών διαβίωσης των κατοίκων και των παιδιών τους. Αλλες αρμόδιες υπηρεσίες θα αναλάβουν την παρακολούθηση και τον έλεγχο προόδου των υπό εκτέλεση έργων.
Στα πλαίσια του γενικότερου σχεδιασμού και με βάση συγκεκριμένα κοινωνικοοικονομικά και οικογενειακά κριτήρια - που θα διαμορφωθούν σε συνεργασία με τις οργανώσεις των εργαζομένων - θα καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για την παραχώρηση, την πώληση, ή τη μακροχρόνια ενοικίαση των ακινήτων από τους εργαζόμενους.

Με όλα τα παραπάνω και στο βαθμό που διευρύνεται η στήριξη του Μετώπου από τους εργαζόμενους και το λαό συνολικά, θα εμφανίζονται και συμπληρωματικές πολιτικές για τη στήριξη της λαϊκής στέγης. Εντελώς ενδεικτικά μπορεί ν' αναφέρει κανείς ότι, με το πέρασμα των τραπεζών στην ιδιοκτησία του κράτους, θα γίνει δυνατή η χορήγηση στεγαστικών δανείων, τα οποία ανάλογα με το βάθεμα των ριζικών κοινωνικοπολιτικών ανακατατάξεων-ανατροπών και την προώθηση λαϊκοοικονομικών κατακτήσεων, θα δίνονται με επιτόκια που θα τείνουν να έχουν συμβολικό χαρακτήρα. `Η ότι η οικιστική ανάπλαση προς όφελος των εργαζομένων θα γίνεται ταυτόχρονα με την εξασφάλιση και ενίσχυση των χωροταξικών υποδομών (παιδικοί σταθμοί, γυμναστήρια, πολιτιστικά κέντρα, πολυκλινικές, οργανωμένα εμπορικά κέντρα κ.ο.κ.).

Ο κατάλογος με τα ωφελήματα τα οποία θα προκύψουν στο κεφάλαιο «Λαϊκή Στέγη» από την απόρριψη της κοινωνίας που ζούμε και την προσπάθεια δημιουργίας μιας άλλης, που θα πορεύεται με καθοδηγητική αρχή την προάσπιση και προώθηση των συμφερόντων όλων των μελών της, είναι ανεξάντλητος. Ακόμα πιο σημαντικό όμως από αυτό είναι το γεγονός ότι η πρόταση για το Μέτωπο αποτελεί μια ολοκληρωμένη στρατηγική όχι μόνο ρήξης με το σήμερα, αλλά και οργανωμένης πάλης για τη δημιουργία των αναγκαίων προϋποθέσεων, που θα επιτρέψουν την οικοδόμηση της κοινωνίας η οποία στόχο θα έχει την ευημερία του λαού, την όλο και πιο ολοκληρωμένη ικανοποίηση των ποικιλόμορφων αναγκών όλων των πολιτών της.

Γιώργος ΚΑΚΟΥΛΙΔΗΣ

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ

Το δικαίωμα στη στέγη συνθλίβεται στις συμπληγάδες του κέρδους, ΕΕ και κυβερνήσεων (2024-04-19 00:00:00.0)

Εξωση στην πολιτική που αντιμετωπίζει το δικαίωμα στη στέγη ως εμπόρευμα (2022-10-13 00:00:00.0)

Κριτήριο η αναβάθμιση του «τουριστικού προϊόντος» για τα κέρδη, όχι οι ανάγκες του λαού (2021-12-31 00:00:00.0)

Το χαράτσι παραμένει χαράτσι (2014-09-12 00:00:00.0)

ΒΑΡΑΙΝΕΙ ΤΙΣ ΠΛΑΤΕΣ των λαϊκών στρωμάτων (2013-10-25 00:00:00.0)