Ως αναξιοποίητη δεξαμενή εργατικής δύναμης χαρακτήρισε ο υπουργός Εργασίας, Γ. Βρούτσης, τους νέους και ανέφερε ότι, σε επίπεδο ΕΕ, το κόστος της μη ενσωμάτωσής τους ξεπερνά τα 150 δισ. ευρώ ετησίως. Σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα εκτίμησε ότι το αντίστοιχο κόστος είναι περίπου 2% του ΑΕΠ, ένα ποσό, δηλαδή, μικρότερο από 4 δισ. ευρώ. Η κυβέρνηση βέβαια δεν έχει σκοπό να αξιοποιήσει το δυναμικό αυτό, αφού, όπως υποστήριξε ο υπουργός, «μια συστηματική και ταχεία αποκλιμάκωση της ανεργίας θα καταστεί δυνατή μόνο όταν επιτύχουμε ξανά υψηλούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης και μάλιστα σε ένα πλαίσιο εξωστρεφούς, ανταγωνιστικής και δυναμικής οικονομίας». Με δυο λόγια, και εφόσον στηριχτούμε στα δεδομένα που δημιουργούν οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται να γίνει στο άμεσα ορατό μέλλον. Βέβαια, η ζωή έχει δείξει ότι και σε περιόδους υψηλών ρυθμών καπιταλιστικής ανάπτυξης, η ανεργία εξακολουθεί και παραμένει αξεπέραστο πρόβλημα για τον καπιταλισμό.

Στην ίδια κατεύθυνση κινήθηκε και ο υπουργός Ανάπτυξης, Κ. Χατζηδάκης, που ισχυρίστηκε πως η αντιμετώπιση της ανεργίας περνά μέσα από πολιτικές που θα κάνουν «την ελληνική οικονομία πιο ανταγωνιστική και την Ελλάδα πιο φιλική στην επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις», προειδοποιώντας προφανώς ότι η μέχρι σήμερα λεηλασία μισθών και δικαιωμάτων δεν είναι ακόμα ικανοποιητική για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων που λειτουργούν στη χώρα. Επαναλαμβάνοντας το γνωστό, αλλά εντελώς ανακριβές μοτίβο περί του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, ισχυρίστηκε ότι «ο δημόσιος τομέας δεν μπορεί να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας. Μόνο ο ιδιωτικός τομέας μπορεί να δημιουργήσει. Και γι' αυτό στρεφόμαστε στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας που θεωρούμε ότι είναι βασικό εργαλείο για την επίτευξη του στόχου». Μόνο που η πραγματικότητα βεβαιώνει ότι θέσεις εργασίας υπάρχουν μόνο όταν το Δημόσιο εκχωρεί σε επιχειρηματικούς ομίλους ζεστό κρατικό χρήμα, για επενδύσεις και έργα που έχουν αρχή, μέση και τέλος. Κατά κανόνα, όσο υπάρχει κρατική χρηματοδότηση ή κρατικές παραγγελίες υπάρχουν θέσεις εργασίας, ενώ όταν δεν υπάρχει επιχειρηματικό κέρδος, οι εργοδότες πετάνε τους εργαζόμενους στο δρόμο.

Ο υπουργός Παιδείας, Κ. Αρβανιτόπουλος, από τη μεριά του, απέδωσε το οξυμένο πρόβλημα της ανεργίας στις «δομικές αδυναμίες» και στη «στρέβλωση της επιχειρηματικότητας».

Το βέβαιο σε κάθε περίπτωση είναι ότι ενώ η ανεργία καλπάζει και το ποσοστό της στους νέους έχει αγγίξει το 56,6% (σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον Οκτώβρη του 2012) το λεγόμενο «Σχέδιο Δράσης» θέτει στο επίκεντρο της κυβερνητικής φροντίδας την ενίσχυση των επιχειρήσεων.

Οι πόροι που διατίθενται για τα προγράμματα στην ουσία εξασφαλίζουν στις επιχειρήσεις πάμφθηνο εργατικό δυναμικό μέσα από τις επιδοτήσεις μισθών και ασφαλιστικών εισφορών, προσφέρουν εργαζόμενους χωρίς συλλογικές συμβάσεις, χωρίς δικαιώματα, χωρίς αναγνώριση πτυχίων και ειδικών γνώσεων. Στην πρώτη θέση οι επιδοτήσεις για πρόσληψη νέων ανέργων, αλλά και επιδοτήσεις της πρακτικής άσκησης φοιτητών ΑΕΙ και ΤΕΙ και της μαθητείας των σπουδαστών Επαγγελματικών Σχολών, ΙΕΚ και αποφοίτων Τεχνικής Εκπαίδευσης.

Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του προγράμματος που αναμένεται να προκηρυχθεί το Φλεβάρη και στο οποίο ο υπουργός Εργασίας έχει αναφερθεί επανειλημμένα. Το πρόγραμμα θα αφορά 45.000 νέους έως 29 ετών που εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας. Θα περιλαμβάνει 100 ώρες κατάρτισης και 5 μήνες πρακτικής άσκησης. Ο εργοδότης θα εκπαιδεύει ο ίδιος το νέο εργαζόμενο και ταυτόχρονα θα τον απασχολεί ως «πρακτικά ασκούμενο» για πέντε μήνες, κατά τους οποίους η μηνιαία αμοιβή των νέων θα καταβάλλεται από το πρόγραμμα και περιορίζεται σε 400 ή 460 ευρώ (για τους αποφοίτους ΑΕΙ/ΤΕΙ) χωρίς πλήρη ασφαλιστική κάλυψη.

Στη συνέχεια, αν ο εργοδότης θελήσει να μετατρέψει την πρακτική άσκηση σε σύμβαση εργασίας, θα επιδοτείται για τις ασφαλιστικές εισφορές για άλλους 12 μήνες. Το πρόγραμμα απευθύνεται κατά προτεραιότητα σε επιχειρήσεις κλάδων που χαρακτηρίζονται «εξωστρεφείς» (τουρισμός, αγροτοδιατροφικός τομέας, ναυτιλία, υπηρεσίες Υγείας), σε τομείς δηλαδή οικονομικής δραστηριότητας που συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον του κεφαλαίου.

Περισσεύει η κοροϊδία, καθώς μεγάλο μέρος των προγραμμάτων στοχεύουν στην παροχή «συμβουλευτικής υποστήριξης» και στην ανάπτυξη της «επιχειρηματικότητας» των νέων, τη στιγμή που η οικονομική κρίση φέρνει τους αυτοαπασχολούμενους αντιμέτωπους με χρέη και λουκέτα. Αξίζει να σημειωθεί ο τρόπος με τον οποίο «φουσκώνουν» τα νούμερα των ωφελουμένων: Από το σύνολο των 350.000 ωφελουμένων οι 227.100 είναι αυτοί που θα λάβουν υπηρεσίες συμβουλευτικής από τα Γραφεία Διασύνδεσης και τα Κέντρα Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας που λειτουργούν σε Πανεπιστήμια και ΤΕΙ. Το «όφελος», δηλαδή, που θα αποκομίσουν μπορεί να είναι ένα «σεμινάριο επιχειρηματικότητας» ή συμβουλές για το πώς να φτιάξουν το βιογραφικό τους.