Δεν πρόκειται για βιογραφία του 16ου Προέδρου της Αμερικής, Αβραάμ Λίνκολν, αλλά για τους τελευταίους μήνες της σημαντικής αυτής φυσιογνωμίας του αμερικανικού έθνους, λίγο πριν τον τερματισμό του αιματηρού εμφυλίου. Ο Σπίλμπεργκ επικεντρώνει στις στρατηγικές της πολιτικής που ο Πρόεδρος έθεσε σε κίνηση ώστε να υπερψηφιστεί από το Κογκρέσο η περίφημη 13η τροπολογία, διά της οποίας καταργείται η δουλεία. Κάπου με αέρα ρομαντισμού, κάποιες στιγμές με τρόπο αστείο και κάποιες με μελοδραματικό, ο Λίνκολν κατάφερε να περάσει η ιστορική τροπολογία με άνετη πλειοψηφία πέραν των δύο τρίτων. Αυτά συνέβαιναν το Γενάρη του 1865 με τον αμερικάνικο εμφύλιο εν εξελίξει...

Στο ρόλο του Λίνκολν «λάμπει» ο Ιρλανδός Ντάνιελ Ντέι Λιούις και επωμίζεται όλο το βάρος του φιλμ με κείνο το ειδικό μείγμα λεπτότητας και δύναμης στην ερμηνεία του. Συνταγή που τις σωστές της δόσεις μπορούν να ορίσουν μόνο ταλαντούχοι ηθοποιοί. Κάτι που συμβάλλει στο να γίνει ο ρόλος απόλυτα πιστευτός είναι η φυσική ομοιότητα του ηθοποιού με το πρόσωπο που υποδύεται. Ξερακιανός, λακωνικός, απόμακρος και προσιτός, φειδωλός στα λόγια, με ήμερο χιούμορ καταφέρνει να δώσει το «απόσταγμα» του Λίνκολν. Βέβαια, ο περίγυρός του, όλοι οι υπόλοιποι ρόλοι υποστηρίζουν πλήρως τον απόλυτο πρωταγωνιστή. Ειδική μνεία στην Σάλι Φιλντ και τον Τόμι Λι Τζόουνς.

Εκείνο το Γενάρη, ανταλλάσσονταν οι τελευταίες σφαίρες στον τρομερό εμφύλιο. Η ταινία ανοίγει με μια σκηνή από πεδίο μάχης που μεταδίδει κατευθείαν σκοτεινή ατμόσφαιρα και σοβαρό τόνο. Οι εικόνες από το μέτωπο υγρές, ψυχρών αποχρώσεων, βουτηγμένες σε ομιχλώδη φωτισμό, παραπέμπουν σε άλλους καιρούς, φέρνουν τον θεατή πίσω στο χρόνο. Είναι προφανές. Ο Σπίλμπεργκ έφτιαξε μια καλλιτεχνική ταινία μαστόρικα δραματικής μορφής, που επιδρά πάνω στο θεατή και τον κάνει να νιώθει κοντά και οικεία στα πρόσωπα και σαν να βρίσκεται στον ίδιο χώρο μαζί τους. Ο Λίνκολν τον καιρό εκείνο βρέθηκε αντιμέτωπος με ένα μοιραίο δίλημμα: Να διαπραγματευτεί την ειρήνη με τους αντιπροσώπους της Συνομοσπονδίας ή να συνεχίσει τον πόλεμο θυσιάζοντας κι άλλες ζωές μεν, υποχρεώνοντας όμως τους βουλευτές να βάλουν για πάντα τέλος στη δουλεία;

Με βάση την παραπάνω ηθική κορυφογραμμή ο Σπίλμπεργκ κατασκευάζει μια ταινία απόλυτα γραμμική σε αφηγηματικό επίπεδο. Στις έντονες διανοητικά σκηνές κυριαρχούν τα ευφυή λογοπαίγνια του Προέδρου και οι διηγήσεις του από τις μέρες της δικηγορίας του. Οι τόνοι και το χιούμορ ελαφρύνουν την ατμόσφαιρα και εφιστούν την προσοχή των θεατών στον ιδιαίτερο χαρακτήρα του Προέδρου.

Το πρόσωπο του Λίνκολν δεν καλύπτει η μάσκα ενός μακιαβελικού ιδεολόγου χωρίς ίχνος δισταγμού, αλλά αυτή ενός ανθρώπου/γνώστη της λειτουργίας του χρόνου και των αναγκών της διπλωματίας. Για να φθάσει ο Πρόεδρος στην ολοκλήρωση του σχεδίου του, δε διστάζει τόσο ο ίδιος όσο και οι άνθρωποί του να έρχονται σε σύγκρουση, σε εκβιασμό, να καταφεύγουν σε κολακείες και εκφοβισμό, ακόμα και στον αυτοσχεδιασμό. Από την εικόνα λείπουν καθαρά και ευγενή αισθήματα, όπως το κουράγιο και ο αλτρουισμός. Στόχος της ταινίας δεν είναι μόνο να θεωρητικοποιήσει τον αντι-ρατσισμό, αλλά να κάνει χρήση ενός θέματος για να θερμάνει το πάθος του θεατή για ζητήματα κοινωνικά. Πάνω σε αυτή τη δύσκολη ίσως και αντιφατική βάση, ο Λίνκολν του Σπίλμπεργκ, ταινία ισχυρή και ρητορική, γίνεται το κέντρο βάρους σε μια τοιχογραφία εποχής στην οποία η ιστορία, τα ανέκδοτα και ο μύθος εμφανίζονται με όρια ρευστά.

Η ταινία τέλος - όχι ιδιαίτερα πολεμική, ούτε πολύ εύθραυστη - δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια διάλεξη αγωγής του πολίτη. Με ομορφιά και ανθρωπιά, άριστη αφήγηση, φωτογραφία, σκηνοθεσία και ερμηνείες μεγάλες. Η διαφορά είναι ότι το ίδιο θέμα σε χέρια άλλων θα ήταν απλά ένα «ξερό» μάθημα...

Παίζουν: Ντάνιελ Ντέι Λιούις, Σάλι Φιλντ, Τόμι Λι Τζόουνς, Λι Πέις, κ.ά.

Παραγωγή: ΗΠΑ (2012).