Το γεγονός ότι η δραματική βύθιση της ζήτησης που προκλήθηκε από την κάθετη πτώση των μισθών και συντάξεων, δεν συνοδεύτηκε στο παραμικρό από αντίστοιχη κάμψη των τιμών στα είδη πρώτης ανάγκης, επιχειρούν να ...εξηγήσουν εκείνοι που, στην προσπάθειά τους να αποπροσανατολίσουν τους εργαζόμενους από τα δεινά που τους φορτώνει η φιλομονοπωλιακή διαχείριση της κρίσης, υποστήριζαν ότι αργά ή γρήγορα θα «σπάσουν» οι τιμές της αγοράς, ώστε να υπάρχει ένα νέο σημείο εκκίνησης, από πιο χαμηλά όμως επίπεδα.

Με το θέμα ασχολείται, τελευταία, και η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ), η οποία, ως γνήσιος θιασώτης της «ελεύθερης αγοράς» και των νόμων του «ανταγωνισμού» επιχειρεί να δώσει απαντήσεις, χωρίς βεβαίως να μπορεί να παραδεχτεί ότι οι αιτίες εδράζονται σ' αυτή καθαυτή τη φύση των μονοπωλίων και τη συσσώρευση κεφαλαίων. Η Συνομοσπονδία αναφέρεται σε 13 λόγους, για τους οποίους οι τιμές κρατούνται σε υψηλά επίπεδα, ανάμεσα στους οποίους:

• Στη βαριά έμμεση φορολογία που έχει φτάσει το 23% με τις αλλεπάλληλες αυξήσεις που επιβλήθηκαν στον ΦΠΑ.
• Στις ενδοομιλικές συναλλαγές των πολυεθνικών, που φουσκώνουν το κόστος και τις τιμές, προκειμένου να αποφύγουν τη φορολόγησή τους, εισάγοντας με τεχνητά υψηλό κόστος, το οποίο μετακυλίεται στις λιανικές τιμές.
• Στις ρήτρες απαγόρευσης παράλληλων εισαγωγών, το γεγονός, δηλαδή, ότι απαγορεύεται στους λιανέμπορους να αγοράζουν από θυγατρικές των προμηθευτών τους σε άλλες χώρες όπου μπορούν να βρουν φθηνότερα τα ίδια προϊόντα.
• Στις διατάξεις που διέπουν τις μεταφορές και την εφοδιαστική αλυσίδα και οδηγούν σε αύξηση τιμών, όπως για παράδειγμα η απαγόρευση συνδυαστικών μεταφορών νωπών με άλλα προϊόντα.
• Στους περιορισμούς που αφορούν προδιαγραφές κτιρίων και εμποδίζουν την πλήρη εκμετάλλευση αποθηκευτικών χώρων, γραφειοκρατικού χαρακτήρα προσκόμματα, όπως, σύμφωνα με την ΕΣΕΕ, η δυνατότητα προμήθειας φθηνότερων μεν καυσίμων από το εξωτερικό, αλλά υπό την προϋπόθεση της ύπαρξης αποθηκευτικού χώρου που θα προσφέρει καύσιμα για χρονικό διάστημα 60 ημερών.
• Στη μονοπωλιακή διάρθρωση του χονδρεμπορίου, με πιο πρόσφατο παράδειγμα εκείνο της αγοράς κοτόπουλου που αποκαλύφθηκε τελευταία ή το καρτέλ στο χονδρεμπόριο των οπωροκηπευτικών και πάει λέγοντας...
• Στη διατήρηση υψηλών περιθωρίων κέρδους, όπως προκύπτει και από τα δημοσιευμένα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας με την επισήμανση στην Εκθεση του διοικητή της ΤτΕ ότι παρά τη μείωση του κόστους εργασίας προκύπτει διεύρυνση του περιθωρίου κέρδους, κάτι που προβλέπεται και για τη διετία 2012 - 2013.
• Στις αυξήσεις στις τιμές του πετρελαίου και στα τιμολόγια των πρώην ΔΕΚΟ. Οι 17 αυξήσεις στα επαγγελματικά τιμολόγια από το 2009 μέχρι σήμερα, σημειώνει η ΕΣΕΕ, δημιουργεί άλλον ένα παράγοντα αυξήσεων στις τιμές, πολύ περισσότερο στους κλάδους όπου τα καύσιμα χρησιμοποιούνται ως πρώτη ύλη.
• Η πτώση του μισθολογικού κόστους και του κόστους μίσθωσης επαγγελματικής στέγης, αναφέρει, αντισταθμίστηκε πλήρως, αφενός από την άνοδο των επιτοκίων δανεισμού των επιχειρήσεων από τις τράπεζες, αφετέρου από την παύση των πιστώσεων που επιβλήθηκε στις εισαγωγικές επιχειρήσεις από τους προμηθευτές του εξωτερικού που πρέπει να πληρώνουν τοις μετρητοίς το κόστος της αγοράς πριν την παραλαβή, κάτι το οποίο, κατά τη Συνομοσπονδία, αποτελεί παράγοντα διατήρησης υψηλών τιμών.
• Τα διαστρεβλωμένα στοιχεία που, όπως αναφέρει, διαμορφώνονται, επειδή πραγματοποιούνται «άτυπες» εκπτώσεις και «παζάρια» για το ΦΠΑ στο ταμείο πριν την έκδοση της απόδειξης, ανάλογα με τον τρόπο πληρωμής.
• Η προσήλωση της κυρίαρχης πολιτικής στη διευκόλυνση εισόδου επιχειρήσεων στην αγορά αντί για την αναζήτηση του τρόπου διαμόρφωσης του κέρδους, όπως για παράδειγμα, αναφέρει, πώς καθορίζεται το ποσοστό κέρδους στα φάρμακα.
• Οπως εκτιμάει η ΕΣΕΕ, η προσήλωση της κυβέρνησης διά των αρμόδιων υπουργείων στην εφαρμογή των δεσμεύσεων απέναντι στους εντολοδόχους της, την τρόικα, έχει ως αποτέλεσμα στο πεδίο των τιμών, τη διαμόρφωση αλλού πολύ χαμηλών τιμών, και αλλού, σε προϊόντα όπως τα τρόφιμα, τα καύσιμα και είδη πρώτης ανάγκης, πιο κοντά στις τιμές των μονοπωλίων.
• Τέλος, μεταξύ άλλων, η ΕΣΕΕ επισημαίνει ως παράγοντα εκτίναξης των τιμών τα κερδοσκοπικά παιχνίδια που παίζονται στις χρηματιστηριακές αγορές τροφίμων και ενέργειας που δημιουργούν την απειλή για νέες ανατιμήσεις για το 2013 σε αγροτικά προϊόντα, κυρίως σιτηρά και κρέας και φυσικά πετρέλαιο. Ενώ, σε ό,τι αφορά την κατάργηση της κυριακάτικης αργίας με τη λειτουργία των καταστημάτων 52 Κυριακές το χρόνο (υπενθυμίζεται ότι η ΕΣΕΕ μιλάει για 4 Κυριακές) θα οδηγήσει σε παραπέρα αυξήσεις τιμών λόγω της αύξησης του λειτουργικού κόστους.