Θα ήθελα να κάνω μερικές γενικές επισημάνσεις που αφορούν τις Θέσεις της ΚΕ και το σχέδιο του Καταστατικού του ΚΚΕ για το επικείμενο 19ο Συνέδριο, ώστε η παρακολούθηση του προσυνεδριακού διαλόγου να είναι για όλους μας πιο εύκολη, εύληπτη και συνεκτική.

Το ΚΚΕ είναι το αποτέλεσμα της οργάνωσης της εργατικής τάξης στις βάσεις, και λόγω, των θεμελιωδών αντικειμενικών ανακαλύψεων του επιστημονικού σοσιαλισμού. Σκοπός του είναι η πραγμάτωση των επιστημονικών διαπιστώσεων και των επακόλουθων πολιτικών κατευθύνσεων της μαρξιστικής θεωρίας στην ολότητα των κοινωνικών μας σχέσεων. Είναι συνεπώς το φυσικό όργανο πραγμάτωσης και τεκμηρίωσης της μαρξιστικής θεωρίας στην κοινωνική πραγματικότητα.

Δεχόμενοι πως το ΚΚΕ αναγιγνώσκει σωστά τον επιστημονικό σοσιαλισμό και τις κατευθυντήριες αντικειμενικές του βάσεις, πρέπει να παρατηρήσουμε ότι είναι εξαναγκασμένο να ακολουθήσει συγκεκριμένο τρόπο οργάνωσης, συγκρότησης και ιδεολογικής οριοθέτησης. Αν μελετάμε τον μαρξισμό ως επιστημονική κοσμοθεωρία, τότε είμαστε υποχρεωμένοι να ακολουθήσουμε συγκεκριμένο δρόμο, καθορισμένο από τις αρχές του μαρξισμού που προσδιορίζουν τον τρόπο πραγμάτωσης των θέσεών του μέσω και λόγω της σύννομης οργάνωσης του κάθε κομμουνιστικού κόμματος.

Με άλλα λόγια, το υλικό μας είναι η κοινωνική πραγματικότητα. Οργανό μας για τη μελέτη της είναι η μαρξιστική θεωρία και εργαλείο μετασχηματισμού της κοινωνικής πραγματικότητας είναι το κομμουνιστικό κόμμα. Η εφαρμογή της μαρξιστικής θεωρίας εξαρτάται από τη συμβατότητά της με την οργάνωση σε ιδεολογικό και πολιτικό επίπεδο του κομμουνιστικού κόμματος, η οποία με τη σειρά της εξαρτάται από τη σωστή ανάγνωση των κοινωνικών συνθηκών που καθορίζουν τη δομή και τη λειτουργία της.

Πρωταρχικό θέμα μας, λοιπόν, είναι η σωστή αντίληψη και ανάπτυξη των επιστημονικά τιθέμενων και αποδειχθέντων βάσεων του μαρξισμού, η οποία, εφόσον υφίσταται, διαλεκτικά καθορίζει τον τρόπο της θεωρητικής συγκρότησης και πρακτικής οργάνωσης του κομμουνιστικού κόμματος. Είναι αναντίρρητα προφανές ότι, κατά το μάλλον ή ήττον, το ΚΚΕ αναγιγνώσκει σωστά τον μαρξισμό και τις συνέπειές του, όπως αποδεικνύεται συνοπτικά από τις Θέσεις του.

Σε αυτή την περίπτωση, λοιπόν, το Καταστατικό της λειτουργίας του θα πρέπει να αποτελεί σύνεργο συναφές με την ιδεολογική του σύσταση ως κομμουνιστικό κόμμα. Τι σημαίνει αυτό; Οτι το καταστατικό προσπαθεί να δομήσει τις σχέσεις και τις συνθήκες που θα επιτρέπουν στα μέλη του κομμουνιστικού κόμματος να αντιλαμβάνονται σαφέστερα και να εφαρμόζουν αποτελεσματικότερα τη μαρξιστική θεωρία στις συνθήκες στις οποίες βρίσκονται.

Είναι πρόδηλο ότι, πέρα από μία θεμελιώδη καταστατική συμφωνία, ο υποκειμενικός παράγοντας του ΚΚΕ έχει διαφορετικό επίπεδο αντίληψης, ικανοτήτων και συνειδησιακής ωριμότητας. Το καταστατικό ενός κομμουνιστικού κόμματος πρέπει να αποδέχεται αυτό το γεγονός και να επικεντρώνεται στο να αναπτύξει και να συντελέσει στην περαιτέρω ωρίμανση των μελών του. Αυτό, διότι σκοπός του είναι να ισχυροποιείται η ενότητά τους που θα επιτρέπει τη μεγαλύτερη συνειδητοποίηση, μαχητικότητα και αποτελεσματικότητα των αγώνων τους.

Λόγω της λειτουργίας του εκάστοτε κομμουνιστικού κόμματος κάτω από καθορίζουσες, επιθετικές και διαβρωτικές καπιταλιστικές συνθήκες και τις συνεπώς, κατά ένα βαθμό, ανολοκλήρωτες κομμουνιστικές συνειδήσεις, δημοκρατικά και αδιαχώριστα επιβάλλονται κάποιες οργανωτικές οριοθετήσεις και περιορισμοί στο ίδιο από το ίδιο.

Αυτοί οι περιορισμοί και οι οριοθετήσεις καθορίζονται από την ανάγκη διασφάλισης της σύστασης του κομμουνιστικού κόμματος. Αυτό του επιτρέπει να διατηρεί τον κύριο σκοπό του, που είναι η ανάπτυξη και ωρίμανση των μελών του και του εργατικού κινήματος για την οργανωμένη επαναστατική και συνεπή ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος.

Η δημοκρατικότητα του προτεινόμενου καταστατικού του ΚΚΕ για το 19ο Συνέδριο, μέσα στα πλαίσια των προαναφερθέντων ορίων και διαφορών, είναι σαφής. Ως αναγνώστες του, θα πρέπει να δούμε αν στόχος του είναι, αναλογιζόμενο τις δυνάμεις και τις αδυναμίες των μελών του, να επιτευχθεί μια περαιτέρω ωρίμανσή τους που θα συντείνει στην αποτελεσματικότερη εφαρμογή του Προγράμματος και των θέσεών του. Επιπλέον, θα πρέπει να διαπιστώσουμε εάν οι νέες ρυθμιστικές διατάξεις του καταστατικού του ΚΚΕ είναι συμβατές με τις αντικειμενικές βάσεις του μαρξισμού και τη σωστή διάγνωση της κατάστασης στην οποία βρισκόμαστε, έτσι ώστε να συντελέσουν στην ισχυρότερη οργάνωσή του για την πλήρη ρήξη με το καπιταλιστικό σύστημα.

Είναι, επομένως, αναγκαίο να αναλογιστούμε ότι λόγω της λειτουργίας του ΚΚΕ κάτω από συγκεκριμένες καπιταλιστικές συνθήκες, που καθορίζουν και το επίπεδο της συλλογικής και προσωπικής κομμουνιστικής συνειδητοποίησης, θα υπάρχουν στο καταστατικό λειτουργίας του στοιχεία προσαρμοσμένα στις επιταγές των συνθηκών. Ετσι, μια σημαντική επισήμανση και διεκδίκηση των μελών του κάθε κομμουνιστικού κόμματος θα πρέπει να είναι η εξής: Να υπάρχει ισοβαρής στόχευση των διατάξεων πέρα από την αναγκαία οργανωτική του διασφάλιση στην περαιτέρω συνειδησιακή ωρίμανση των μελών του, διότι αλλιώς το κάθε κομμουνιστικό κόμμα θα είναι αναποτελεσματικό στους αγώνες του και σε αναντιστοιχία με τον επιστημονικό σοσιαλισμό.

Κρίνω ότι κάτω από αυτή την οπτική οι Θέσεις και το Καταστατικό του ΚΚΕ για το 19ο Συνέδριο μπορούν να κατανοηθούν πιο ολοκληρωμένα. Θα παρατηρήσω, λοιπόν, ότι μέσα σε αυτές τις συνθήκες οι Θέσεις και το Καταστατικό καταφέρνουν να αντανακλούν όσο καλύτερα γίνεται την επί του συγκεκριμένου διαλόγου διαλεκτική ενότητα μεταξύ θεωρίας και πράξης.

Ελπίζω η άποψή μου να συνεισφέρει στην επιτυχία του ενδιαφέροντος προσυνεδριακού διαλόγου και, κατά συνέπεια, στην επιτυχή δράση του ΚΚΕ.