ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ(του ανταποκριτή μας ΧΡ. ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ).-

Επιδεινώνονται επικίνδυνα οι σχέσεις ΗΠΑ - Ρωσίας, μετά τη σύλληψη του ανώτατου στελέχους του Ομοσπονδιακού Γραφείου Ερευνας (FBI), Ρόμπερτ Φίλιπ Χάνσεν, με την κατηγορία ότι μέσα στα τελευταία 15 χρόνια υπήρξε κατάσκοπος της Ρωσίας, παραδίνοντας σ' αυτήν 6.000 σελίδες σημαντικότατων μυστικών εγγράφων της χώρας του, έναντι συνολικής αμοιβής 1,4 εκατομμυρίων δολαρίων. Ωστόσο, η επιδείνωση αυτή διογκώθηκε κύρια από τα αντίποινα που πήρε πρώτη η Ουάσιγκτον, και αυτά που ακολούθησαν, σαν «απάντηση», από τη Μόσχα.

Ειδικότερα, ο Χάνσεν, ηλικίας 56 ετών και πατέρας 6 παιδιών, κατηγορείται ότι είχε στρατολογηθεί το 1985 από τη ρωσική μυστική υπηρεσία KGB, ενώ υπηρετούσε στο γραφείο του FBI στη Νέα Υόρκη. Κατόπιν κατέλαβε σειρά αντικατασκοπευτικών πόστων και χρησιμοποιώντας τις ικανότητες που απόχτησε σ' αυτό το γραφείο, όχι μόνο εξαπάτησε το FBI, αλλά και συγκάλυψε την πραγματική ταυτότητά του από την ίδια τη Μόσχα.

Πιάστηκε νωρίς το βράδυ της Κυριακής 18/2 σε πάρκο ενός προαστίου της Βιρτζίνια, μετά την τοποθέτηση σ' αυτό ενός σάκου, όπου είχε βάλει, όπως ισχυρίστηκαν Αμερικανοί αξιωματούχοι, διάφορα ταξινομημένα ντοκουμέντα για να τα παραλάβουν κάποιοι Ρώσοι μυστικοί πράκτορες. Κατά τους ίδιους αξιωματούχους, ένας άλλος σάκος με 50.000 δολάρια ανέμενε τον ίδιο σε μια απόκρυφη θέση ενός γειτονικού πάρκου. Ο ίδιος κατοικούσε με την οικογένειά του στην πόλη Βιένα της ίδιας πολιτείας.

Μετά τη σύλληψή του, ο (ομογενής) συνήγορός του Πλάτων Κατσέρης δήλωσε, πως ο πελάτης του δεν αποδέχεται αυτές τις κατηγορίες. Πρόσθεσε, όμως, ότι «οι κατηγορίες, όπως παρουσιάζονται, μπορεί να μην έχουν έτσι, υπογραμμίζοντας ότι οι κατήγοροι πάντα μιλάνε ωσάν να έχουν μια μεγάλη υπόθεση, αλλά θα δούμε...».

Αυτό που φαίνεται να εξόργισε περισσότερο τους Αμερικανούς ήταν ότι ο Χάνσεν, όπως γράφτηκε, είχε αποκαλύψει στους Ρώσους, πως η αμερικανική κυβέρνηση είχε διανοίξει μια μυστική σήραγγα κάτω από τη ρωσική πρεσβεία στην Ουάσιγκτον για να κρυφακούει τις επικοινωνίες της. Το έργο αυτό είχε κοστίσει, όπως αναφέρεται, 250 εκατομμύρια δολάρια.

Οπως δήλωσαν Αμερικανοί αξιωματούχοι στη «Νιου Γιορκ Ποστ» (22/3), οι ΗΠΑ απελαύνουν «51 ύποπτους Ρώσους κατασκόπους, σε αντίποινα για τη λεγόμενη στρατολόγηση από τη Μόσχα του αντικατασκόπου Ρόμπερτ Χάνσεν για να υποκλέψει αμερικανικά μυστικά». Αλλες πηγές δήλωσαν στην ίδια εφημερίδα, ότι «οι απελάσεις οφείλονταν στις ανησυχίες, ότι η ρωσική κατασκοπία στις ΗΠΑ παραμένει ανεξέλεγκτη και ότι η σύλληψη του Χάνσεν εξάλειψε απλά ένα μέρος της κατασκοπευτικής δράσης του Κρεμλίνου».

Από την πλευρά τους, πηγές του Λευκού Οίκου και του υπουργείου Δικαιοσύνης ανέφεραν, ότι Ρώσοι διπλωμάτες στην Ουάσιγκτον, στη Νέα Υόρκη και στο Σαν Φρανσίσκο υπάγονται στις εντολές εκδίωξης.

Στις 21/3 ο Ρώσος πρεσβευτής στην Ουάσιγκτον, Γιούρι Οσακόφ, ενημερώθηκε γύρω από αυτά, όταν συναντήθηκε, έπειτα από πρόσκληση, με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών, Κόλιν Πάουελ.

Ειδικότερα, 6 Ρώσοι κηρύχτηκαν ανεπιθύμητοι και έλαβαν εντολή να φύγουν μέσα σε 10 μέρες, λόγω υποτιθέμενης άμεσης εμπλοκής τους με τον Χάνσεν. Οι υπόλοιποι 45 διπλωμάτες κλήθηκαν να φύγουν ως την 1 Ιούλη, ώστε να μειωθεί «ο αριθμός των Ρώσων κατασκόπων» στις ΗΠΑ, που, κατά τους ίδιους πάντα αξιωματούχους, ανέρχονται τώρα στους 100.

Πιο συγκεκριμένα, η νέα ρεπουμπλικάνικη κυβέρνηση του Μπους, όπως σημείωνε σε σχετικό άρθρο του (23/3) ο συνεργάτης της εφημερίδας «Ντέιλι Νιους» της Νέας Υόρκης, Τόμας Ντεφράνκ, ακολουθεί μια δυναμικότερη πολιτική στα εξωτερικά θέματα, που «εγγυάται, ότι οι σχέσεις ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και στη Μόσχα - για να μην αναφέρουμε το Πεκίνο, τη Βαγδάτη και την Πιονγκγιάνγκ - θα είναι πιο τεταμένες απ' ό,τι στη διάρκεια της εποχής του Κλίντον». Και πρόσθεσε, ότι ένας από τους κυριότερους συμβούλους του προέδρου Μπους στα εξωτερικά θέματα, εξήγησε καθαρά: «Οι άνθρωποι του Κλίντον ήταν μεθυσμένοι από την ιδέα συνεργασίας. Οι μέρες εκείνες έχουν περάσει. Είναι καιρός για μας να βάλουμε τα στρατηγικά μας συμφέροντα πρώτα. Οχι πια ρομάντσο».

Οπως αναμενόταν, και η ρωσική κυβέρνηση, απαντώντας σ' αυτές τις ενέργειες, απέλασε στις 23/3 τέσσερις Αμερικανούς διπλωμάτες και ειδοποίησε 46 άλλους να φύγουν ως το καλοκαίρι. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Ιγκόρ Ιβάνοφ, όπως μεταδόθηκε, επέκρινε την εκδίωξη των Ρώσων από τις ΗΠΑ σαν μια ενέργεια επανόδου «στην εποχή του ψυχρού πολέμου».

Κατά το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών, 296 άτομα υπάρχουν σαν διπλωμάτες στην πρεσβεία των ΗΠΑ στη Μόσχα, αλλά υπολογίζοντας τους εργολάβους, τους προσωρινούς εργάτες και τα μέλη των οικογενειών τους, ο συνολικός αριθμός των ατόμων στην πρεσβεία ανέρχεται στα 1.120.

Οι Ρώσοι έχουν 112 διπλωμάτες και στρατιωτικούς ακολούθους τους στην Ουάσιγκτον και 400 περίπου άτομα στην αντιπροσωπεία τους στα Ηνωμένα Εθνη και στα προξενεία τους στο Σαν Φρανσίσκο και στο Σιάτλ.

Λίγες ώρες μετά τη ρωσική αντίδραση, ο Μπους διακήρυξε, ότι το θέμα αυτό είναι τελειωμένο ήδη, αλλά συμπλήρωσε επιδεικτικά, ότι ελπίζει πως οι Ρώσοι πήραν τα μαθήματά τους. Είπε ακριβώς: «Μπορούμε να έχουμε ισχυρές σχέσεις. Απλά θα καταλάβουν, ότι η κυβέρνησή μου που παίρνει σταθερές θέσεις, όταν νομίζουμε πως έχουμε δίκιο».

Είναι γνωστό ήδη, ότι η ένταση ανάμεσα στη Ρωσία και στις ΗΠΑ αναπτύχθηκε τελευταία γύρω από τα σχέδια της Ουάσιγκτον για την εγκατάσταση του νέου αντιπυραυλικού συστήματος, την προέκταση ανατολικά του ΝΑΤΟ και τους ισχυρισμούς για ρωσική διαφθορά.

Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφερθεί, ότι η μανιακή αντιρωσική εφόρμηση εξαφορμής της υπόθεσης Χάνσεν, δεν έγινε ασχολίαστα αποδεκτή γενικότερα. Εγραφαν, για παράδειγμα, σε κύριο άρθρο τους (21/2) οι «Τάιμς Νέας Υόρκης», μεταξύ άλλων: «Αν και δεν είναι πια υπερδύναμη, η Ρωσία ενδιαφέρεται έντονα για την αμερικανική τεχνολογία, τον εξοπλισμό και τη διπλωματική στρατηγική και θα πληρώνει γενναιόδωρα γι' αυτά τα μυστικά. Αλλες χώρες, περιλαμβανόμενης της Κίνας, επίσης στοχεύουν τις Ηνωμένες Πολιτείες για κατασκοπία, ακριβώς όπως η Ουάσιγκτον τακτικά κατασκοπεύει ξένες κυβερνήσεις».

Μια άλλη εφημερίδα, η βδομαδιάτικη «Νιου Γιορκ Πρες», δημοσίευσε άρθρο (20/3) του συνεργάτη της Τζορτζ Σάμουελ, όπου παρατηρούσε: «Είναι ασφαλής υπόθεση, ότι σχεδόν το καθετί που μας είπαν γύρω από τον Ρόμπερτ Χάνσεν, τον πράκτορα του FBI, που κατηγορήθηκε για κατασκοπία, είναι αναληθές. Ας πάρουμε το θέμα της σύλληψής του. Το FBI λέει, ότι τον έπιασε καθώς έβαλε ταξινομημένα χαρτιά για το Ρώσο διαχειριστή του σε ένα πάρκο της Βιένας στη Βιρτζίνια. Για έναν άνθρωπο, που υποτίθεται, ότι ήταν εξαίρετα προνοητικός, αυτό θα φαινόταν να είναι εκπληκτικά απερίσκεπτη συμπεριφορά. Οι πιθανότητες να παρακολουθούνταν είναι πολύ μεγάλες... Πολύ περίεργα, το FBI γράπωσε τον Χάνσεν, αλλά δε σκοτίστηκε να περιμένει για το Ρώσο να παρουσιαστεί. Αυτό δε θα αποτελούσε αδιαμφισβήτητη απόδειξη κατασκοπίας, για να μην αναφέρουμε ένα θεαματικό προπαγανδιστικό πλήγμα σε βάρος του Βλαντίμιρ Πούτιν»...

Με τη σειρά της, και η εφημερίδα του ΚΚ ΗΠΑ «Πιπλς Ουίκλι Ουόρλντ» (PWW), σε κύριο άρθρο (24/2) με τον τίτλο «Πίσω από τη φοβία του "κατασκόπου"», υπογράμμιζε: «Τα μέσα δημοσιότητας ξάπλωσαν πρωτοσέλιδα και στα κύματα του αέρος τη σύλληψη για κατασκοπία του αξιωματούχου του FBI Ρόμπερτ Φίλιπ Χάνσεν, που κατηγορείται ότι υπηρέτησε σαν "Ρώσος κατάσκοπος" επί 15 χρόνια. Ο Χάνσεν υποστήριξε, ότι είναι αθώος. Πρέπει να θυμηθούμε, ότι μόλις πέρσι το FBI επέμενε στην άσκηση δίωξης κατά του Βεν Χο Λίι σαν "Κινέζου κατασκόπου" στο Λος Αλαμος, αλλά τελικά αναγκάστηκε να παρατήσει τις κατηγορίες».

Υπενθυμίζοντας κατόπιν τη φοβερή περίοδο των δημαγωγών του ψυχρού πολέμου, του προέδρου Ρίτσαρντ Νίξον και του διευθυντή του FBI Τζ. Εντγκαρ Χούβερ, που κορυφώνοντας την υστερία περί «Ρώσων κατασκόπων» πριν μισό αιώνα, σκάρωσαν παρόμοιες κατηγορίες κατά του Τζούλιους και της Εθελ Ρόζεμπεργκ, του Αλγκερ Χις και του Μόρτον Σομπέλ, σαν ένα μέρος της εκστρατείας τους να συντρίψουν το συνασπισμό που είχε εκλέξει τον Φράγκλιν Ντ. Ρούσβελτ.

Ο συνασπισμός αυτός, που περιλάμβανε και κομμουνιστές, εξηγούσε το PWW, πέτυχε τη θέσπιση κοινωνικής ασφάλισης και άλλων κοινωνικών μέτρων. Σε διεθνή κλίμακα, ο Ρούσβελτ συμμάχησε με τη Σοβιετική Ενωση και μαζί συνέτριψαν το φασισμό κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ομως, μετά τον πόλεμο, η συντριβή αυτού του προοδευτικού συνασπισμού έγινε η βάση για την άνοδο των ακροδεξιών δυνάμεων που προωθούσε το μονοπωλιακό κεφάλαιο που επέβαλε και τον αντικομμουνιστικό Νόμο Μακάραν, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τον ερυθρόφοβο Νόμο Ταφτ-Χάρτλι, που εξεδίωξε την Αριστερά από το εργατικό κίνημα.

Συμπλήρωνε κατόπιν το άρθρο του PWW: «Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, καλώντας το ΝΑΤΟ και τους Ευρωπαίους αξιωματούχους να απορρίψουν τους Πολέμους των Αστρων, διαμαρτυρήθηκε ότι οι αντιπρόσωποι της Δύσης "προσπαθούν να αναπλάσουν την εικόνα της Ρωσίας σαν αυτοκρατορία του κακού". Προειδοποίησε, ότι η εκστρατεία αυτή για την υπονόμευση της "εμπιστοσύνης" θα δημιουργήσει τη βάση για ένα "νέο ανταγωνισμό στους εξοπλισμούς" και θα αυξήσει τον κίνδυνο ενός πυρηνικού πολέμου. Είναι αυτό το παιχνίδι - σχέδιο των Μπους -Τσένι με το να προσπαθούν να υποκινήσουν μια νέα φοβία "κατασκόπου";».

Και έκλεινε το άρθρο του PWW: «Τώρα είναι ο καιρός να σταματήσουν οι όποιοι ελιγμοί της κυβέρνησης Μπους για την υποκίνηση ενός νέου ψυχρού πολέμου».

Είναι, επίσης, απαραίτητο να αναφερθεί εδώ, ότι ενώ η Ουάσιγκτον ξεσήκωσε τόσο θόρυβο γύρω από την περίπτωση του Χάνσεν, Κινέζοι αξιωματούχοι, σύμφωνα με είδηση που δημοσιεύτηκε στις 24/3 στην εφημερίδα «Ντέιλι Νιους», «είναι εξοργισμένοι γύρω από την αποσκίρτηση ενός ανώτερου αξιωματικού του στρατού, στις Ηνωμένες Πολιτείες - προφανώς με τη βοήθεια Αμερικανών αξιωματούχων μυστικών πληροφοριών».

Κατά την είδηση: «Ο συνταγματάρχης του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού προφανώς αυτομόλησε ενώ επισκεπτόταν τις ΗΠΑ το Δεκέμβρη σαν μέλος μιας ομάδας Κινέζων αξιωματικών. Κινεζικές πηγές πληροφοριών πιστεύουν, ότι Αμερικανοί αξιωματούχοι ενορχήστρωσαν τη λιποταξία, αφού συναντήθηκαν με το συνταγματάρχη πριν από το ταξίδι του και βοηθώντας τον να διαφύγει από την αποστολή. Βοήθησαν, επίσης, τη σύζυγό του να διαφύγει από την Κίνα, προσκαλώντας τη σε ένα πάρτι στην αμερικανική πρεσβεία και δίνοντάς της ταξιδιωτικά έγγραφα».

«Το νέο αυτό συμβάν», έλεγε η είδηση, «έρχεται καθώς ο Κινέζος αναπληρωτής πρωθυπουργός Κιαν Κιτσέν επισκέφθηκε την Ουάσιγκτον, και εντείνει τις σχέσεις ακόμα περισσότερο, που ζημιώθηκαν από τα αμερικανικά σχέδια να πουληθούν υψηλής τεχνολογίας στρατιωτικά εφόδια στην Ταϊβάν».

Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Κ. Πάουελ, πάντα κατά την ίδια είδηση, παρέμενε με «σφιχτόκλειστα τα χείλη» γύρω από τον αμερικανικό ρόλο για τη διαφυγή του συνταγματάρχη. Είπε μόνο: «Εντοπίσαμε αυτό το άτομο, βεβαιωθήκαμε ότι το πρόσωπο αυτό ήταν σε καλή κατάσταση και ενημερώσαμε τους Κινέζους για την παρουσία του»...