Σε ό,τι αφορά στην πολιτιστική κληρονομιά η παράγραφος 2 του άρθρου 5 προβλέπει: «Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται ύστερα από πρόταση των Υπουργών Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού, μπορεί να καθορίζονται για την πραγματοποίηση στρατηγικών επενδύσεων, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης, οι ειδικοί όροι ανάδειξης και προστασίας αρχαιοτήτων και άλλων μνημείων που εντοπίζονται κατά την υλοποίηση της επένδυσης ή υπάρχουν πριν από την έναρξή της. Μετά την έκδοση του ανωτέρω προεδρικού διατάγματος της παραγράφου αυτής δεν απαιτείται η έκδοση άλλης απόφασης από υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού».

Τα παραπάνω σημαίνουν κατάργηση, στην πράξη, του αρχαιολογικού νόμου, ο οποίος αποτελεί την τελευταία «γραμμή άμυνας» για την πολιτιστική κληρονομιά - πάντα στο πλαίσιο του αστικού κράτους φυσικά - αφού οι αποφάσεις του εκάστοτε υπουργού Πολιτισμού εκδίδονται μετά από γνωμοδοτήσεις των αρμόδιων συμβουλίων του υπουργείου που είναι υπεύθυνα για την πολιτιστική κληρονομιά (Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων κ.ά). Με την παραπάνω παράγραφο όμως η διαχείριση και η «τύχη» των αρχαιοτήτων που πιθανόν θα βρεθούν στο πλαίσιο των εργασιών μιας επένδυσης αλλά ακόμη κι αν υπάρχουν εκεί που θέλει ο ιδιώτης να επενδύσει (!)... αφήνονται σε προεδρικά διατάγματα «κατά παρέκκλιση» κάθε άλλης διάταξης, προφανώς και του αρχαιολογικού νόμου! Επιπλέον, από τη στιγμή που εκδοθεί το προεδρικό διάταγμα, η Αρχαιολογική Υπηρεσία απλώς... το «βουλώνει»!

Πρόκειται για μία άκρως επικίνδυνη εξέλιξη που πρέπει να βρει αντίσταση, όχι μόνο από τους εργαζόμενους στον πολιτισμό, αλλά συνολικά από το λαϊκό κίνημα, αφού, εκτός του ότι απειλείται ό,τι μπορεί να βρεθεί, απειλούνται και τα ήδη γνωστά μνημεία και αρχαιότητες. Η καταστροφή των οποίων, ως γνωστόν, δεν είναι αναστρέψιμη.

Η παραπάνω διάταξη «επισφραγίζει» τα «μνημόνια» που έχουν υιοθετήσει ηγεσίες του υπουργείου Πολιτισμού διαφόρων κυβερνήσεων που συστάθηκαν από το 2010 και μετά και που αφορούν στο πώς θα διενεργείται η αρχαιολογική έρευνα στα μεγάλα δημόσια και ιδιωτικά έργα. Πρόκειται για «μνημόνια» - «προπομπούς» της παραπάνω διάταξης, αφού θέτουν ασφυκτικά όρια στην αρχαιολογικά έρευνα, τέτοια, που στην πράξη την ακυρώνουν, στο όνομα της «επίσπευσης» των έργων.