Για τις διαθεσιμότητες - απολύσεις και τον αγώνα των εργαζομένων στα ΑΕΙ | ΠΑΙΔΕΙΑ

ΠΑΙΔΕΙΑ

Για τις διαθεσιμότητες - απολύσεις και τον αγώνα των εργαζομένων στα ΑΕΙ

Τις τελευταίες 9 εβδομάδες οι εργαζόμενοι στα ΑΕΙ της χώρας δίνουν ένα δίκαιο αγώνα ενάντια στην απόφαση της κυβέρνησης για τις διαθεσιμότητες - απολύσεις 1.349 διοικητικών υπαλλήλων από 8 Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. Στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και στο ΕΚΠΑ οι απολύσεις φτάνουν το 45% και 40%, αντίστοιχα, του υπάρχοντος διοικητικού προσωπικού του Ιδρύματος. Η απόφαση αυτή της κυβέρνησης έρχεται να οξύνει δραματικά τα ήδη σοβαρά προβλήματα λειτουργίας των Πανεπιστημίων σε φύλαξη, λειτουργία εργαστηρίων, πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες, γραμματείες, φοιτητικές λέσχες, κ.λπ.

Από την άποψη της συλλογής πείρας, έχει ενδιαφέρον να αναφερθούν ορισμένα στοιχεία και γεγονότα που συνέβησαν αυτό το διάστημα.

Να δούμε πώς παρεμβαίνουν πολιτικές και συνδικαλιστικές δυνάμεις από τη μεριά των διδασκόντων, των πανεπιστημιακών αρχών!

Εχει ακόμη σημασία να παρακολουθήσουμε πώς επιδρούν στο Πανεπιστήμιο οι δυνάμεις εκείνες, με προεξάρχοντα τον οπορτουνισμό, που μιλάνε για τα συμφέροντα της δήθεν «ενιαίας πανεπιστημιακής κοινότητας»! Μια κοινότητα που εμφανίζεται ενιαία -ενώ δεν είναι αντικειμενικά-, μόνο για να μπορέσουν οι δυνάμεις αυτές να πάρουν μέρος στη μοιρασιά της νέας πίτας που διαμορφώνει το «Πανεπιστήμιο ΑΕ».

Οι κυβερνητικές συνδικαλιστικές παρατάξεις στα Πανεπιστήμια επικέντρωναν την αντίθεσή τους προς το υπουργείο σε ζητήματα δήθεν «προχειρότητας» των απολύσεων, ενώ κατηγορούσαν τις ηγεσίες των Ιδρυμάτων, γιατί δεν έχουν εφαρμόσει ως «όφειλαν στα δύο ακριβώς χρόνια από την ψήφιση του Νόμου 4009/2011 την κατάρτιση του Οργανισμού και του Εσωτερικού Κανονισμού του Ιδρύματός τους». Εχυναν ψεύτικα κροκοδείλια δάκρυα για τους κόπους των φοιτητών, την ίδια στιγμή που λέξη δεν έχουν αρθρώσει για το τεράστιο κόστος σπουδών που διώχνει τους νέους από τις σπουδές. Εκαναν επίκληση στο «αυτοδιοίκητο» των ΑΕΙ, δηλαδή ζητούσαν από τα ίδια τα Ιδρύματα να κάνουν τις απολύσεις και όχι το υπουργείο, λες και κάτι θα άλλαζε για τους απολυμένους, για τις ίδιες τις σπουδές. Ζητούσαν «σχεδιασμένες» απολύσεις με βάση «τις ρεαλιστικές προτάσεις που έχουν κατατεθεί και στηρίζονται στην απομάκρυνση όσων δεν επηρεάζουν τη λειτουργία των ιδρυμάτων...» (Ανακοίνωση ΔΗΜΑΡ)!

Με την ανάπτυξη των απεργιακών κινητοποιήσεων, οι ανακοινώσεις αυτών των παρατάξεων επικεντρώθηκαν στην άποψη ότι τα Πανεπιστήμια θα πρέπει να ανοίξουν αμέσως και η απεργία των εργαζομένων θα έπρεπε... να υπακούσει σε τούτη την «πανεθνική ανάγκη». Ακόμα υποστήριζαν ότι την απάντηση απέναντι στις απολύσεις δεν μπορεί να τη δώσουν οι συνδικαλιστικοί αγώνες και οι κινητοποιήσεις εργαζομένων, διδασκόντων, φοιτητών, αλλά τα όργανα των Ιδρυμάτων και δη τα Συμβούλια Διοίκησης!

Οι λεγόμενες αντιμνημονιακές δυνάμεις (κυρίως οι δυνάμεις των ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ) στα Πανεπιστήμια προέβαλλαν «τον υπέρ πάντων αγώνα με στόχο την πτώση της κυβέρνησης», την οποία την αξιολογούν σε «στιγμή αδυναμίας»¹, τρέφοντας αυταπάτες για τις απαιτήσεις και τη δυσκολία του αγώνα, ότι με μια άλλη κυβέρνηση (αυτή του ΣΥΡΙΖΑ), η αντιλαϊκή πολιτική θα ανατραπεί! Η ανάλυση των αιτιών για τις απολύσεις περιορίστηκε από τη μεριά τους «στη λαίλαπα των μνημονίων και την πολιτική λιτότητας που επιβλήθηκε από την τρόικα» (αυτά που επικαλείται δηλαδή και η κυβέρνηση για την αναγκαιότητα και το αναπόφευκτο των απολύσεων...), στην «...αυθαίρετη και σε σημεία αδιαφανή διαδικασία» που ακολούθησε το υπουργείο.

Με τη λογική τού «όλοι μαζί» και των παν-πανεπιστημιακών συνελεύσεων καλούσαν να «δοθεί η μάχη, μακριά από στερεότυπα και διαχωρισμούς που δεν αντιστοιχούν στα προβλήματα του σήμερα». Αναρωτιέται, λοιπόν, κανείς: στερεότυπα θεωρούν τους συλλόγους των διδασκόντων και των φοιτητών που άφηναν σκόπιμα απ' έξω; Απαξιώνοντας και υποτιμώντας την αγωνία και τον αγώνα ειδικά των νέων φοιτητών και των οικογενειών τους στις σημερινές συνθήκες, τους έσπρωξαν σαν λεία στον προβοκατόρικο μύλο κυβέρνησης - ΔΑΠ - καθηγητών που νιώθουν περισσότερο δεμένοι με τα λογής ευρωπαϊκά προγράμματα, τα οποία καθυστερούσαν λόγω των κινητοποιήσεων...! Εθρεψαν αυταπάτες για κοινότητα στόχων με τις πρυτανικές αρχές και για δικαίωση των αγώνων των εργαζομένων μέσα από τα αστικά Δικαστήρια, με λογιστικού επιπέδου επιχειρήματα.

Είναι εύκολο και βολικό να λέει κανείς ότι για τα βάσανα του λαού ευθύνονται τα μνημόνια, η κακή και παράλογη κυβέρνηση, το κακό και παράλογο υπουργείο, οι αυθαιρεσίες, η αδιαφάνεια, ακόμα ακόμα οι βάρβαρες αντιλαϊκές πολιτικές. Αυτά όμως δεν εξηγούν και δεν αποκαλύπτουν στα μάτια των εργαζομένων, των φοιτητών την πραγματική αιτία αυτών που συμβαίνουν. Αυτές είναι απλές διαπιστώσεις και προβαλλόμενες ως αίτιο, θολώνουν τα νερά, υπονομεύουν τη δυναμική και τη συνέχεια των αγώνων. Γιατί, ένας αγώνας μπορεί να είναι επιτυχημένος, όταν οι εργαζόμενοι ξέρουν ενάντια σε ποιον πρέπει να πολεμήσουν, όταν ξεχωρίζουν τους εχθρούς που έρχονται σαν φίλοι και, με βάση αυτό, φτιάχνουν και τη γραμμή ενότητας. Ούτε μια λέξη δεν εμπεριείχαν οι αναλύσεις των λογής οπορτουνιστών για τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Συνθήκη της Μπολόνια) που προβλέπει από το 1998 τα «Πανεπιστήμια-ΑΕ». Ούτε μια λέξη για το γεγονός ότι παρόμοια μέτρα έχουν δρομολογηθεί και υλοποιούνται σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ανεξάρτητα από μνημόνια και χρέη.

Οι πρυτάνεις, από την άλλη, περιορίστηκαν στις ανακοινώσεις τους στην επίκληση του γνωστού «διαλόγου που δεν έγινε». Ζήτησαν από το υπουργείο «η αξιολόγηση των διοικητικών δομών τους να προχωρήσει άμεσα, με τον ορθόδοξο όμως τρόπο, αυτόν που πρότεινε το υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης την προηγούμενη χρονιά...», ενώ φρόντισαν να διευκρινίσουν ότι «αν παρόλα αυτά υπάρξει επιμονή στην προτεινόμενη ανορθόδοξη "fast track" διαδικασία αξιολόγησης, τα πανεπιστήμια και πάλι θα ανταποκριθούν»! Αλλωστε, οι πρυτάνεις έχουν σοβαρή ευθύνη στην ολοένα αυξανόμενη διείσδυση των επιχειρήσεων στα πανεπιστήμια και στον τομέα της έρευνας. Οι εργολάβοι και οι ελαστικές σχέσεις εργασίας των εργαζομένων στα ΑΕΙ είναι χρόνια πραγματικότητα με τη συνδρομή των πρυτανικών αρχών και των λεγόμενων «αυτοδιοίκητων οργάνων». Οι Ειδικοί Λογαριασμοί έφερναν στο πανεπιστήμιο μαζί με τις επιχειρήσεις και τους ελαστικά εργαζόμενους!

Η επιλογή των απολύσεων και στο πανεπιστήμιο δεν είναι ούτε «πρόχειρη», ούτε «περίεργη». Δεν οφείλεται στην «ανικανότητα του υπουργείου», δεν είναι απλά απόρροια των δεσμεύσεων των μνημονίων. Τέτοιου είδους εκτιμήσεις θολώνουν τα νερά. Η παράδοση του πανεπιστημίου στην επιχειρηματικότητα είναι στρατηγική επιλογή του κεφαλαίου και έχει ξεκινήσει από χρόνια. Συνέχεια αυτής της στρατηγικής είναι η κατάργηση της μόνιμης και σταθερής δουλειάς στις καθαρίστριες και στους φύλακες χτες, στους διοικητικούς υπάλληλους σήμερα, αύριο στους διδάσκοντες. Στις συνθήκες της οικονομικής κρίσης του καπιταλισμού η προώθηση αυτών των μέτρων απλά επιταχύνεται. Ενώ η κυβέρνηση είναι η υπεύθυνη για το γεγονός ότι δεν μπορούν πλέον να λειτουργήσουν τα ΑΕΙ, σε συνεργασία με τα αστικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης κατασυκοφαντεί τον αγώνα των εργαζομένων, καλλιεργεί τον κοινωνικό αυτοματισμό και επιδιώκει τη διάσπαση των εργαζομένων.

Ταυτόχρονα, μέσω εισαγγελικών παρεμβάσεων, θέτει τους εργαζόμενους των ΑΕΙ που δεν απεγράφησαν σε αργία, βγάζει παράνομες τις κινητοποιήσεις. Στο νέο «Πανεπιστήμιο-ΑΕ» δε χωράνε οι οργανωμένοι αγώνες των εργαζομένων κατά των αντιλαϊκών πολιτικών. Το δόγμα «νόμος και τάξη» θα γίνεται πιο έντονο. Από τις πύλες των εργοστασίων μέχρι τις πόρτες των σχολείων και τα αμφιθέατρα των πανεπιστημίων, κυβέρνηση - αστικό σύστημα θέλουν να στείλουν μήνυμα υποταγής προς όλες τις κατευθύνσεις.

Η ΔΗΠΑΚ στα μέλη ΔΕΠ και το ΠΑΜΕ στους εργαζομένους στήριξαν από την αρχή το δίκαιο αγώνα των εργαζομένων. Είναι οι μόνες δυνάμεις που ανέδειξαν τα πραγματικά αίτια των αντιδραστικών μεταρρυθμίσεων και στο χώρο της Παιδείας. Ολα αυτά τα μέτρα εντάσσονται στη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με την οποία συμφωνούν τόσο τα κόμματα της σημερινής κυβέρνησης όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ, οι ΑΝΕΛ και η ΔΗΜΑΡ. Είναι τα μέτρα που έχουν στηρίξει και εφαρμόσει οι πρυτανικές αρχές, παλιές και νέες.

Ενα από τα κέρδη της απεργίας των εργαζομένων στα πανεπιστήμια είναι το ότι έφερε στο προσκήνιο τις πραγματικές ανάγκες για αποκλειστικά Δημόσια και Δωρεάν Παιδεία, για πανεπιστήμια που θα λειτουργούν προς όφελος του λαού. Η ΔΗΠΑΚ και οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ στους εργαζόμενους προειδοποίησαν ότι ο αγώνας θα είναι σκληρός και μακροχρόνιος. Δεν υποτιμούμε ούτε τον αντίπαλο, ούτε την κατάσταση του εργατικού κινήματος. Εχουμε επίγνωση για το επίπεδο της συνείδησης μέσα στο πανεπιστήμιο, τις αυταπάτες που καλλιεργούνται, τη δύναμη της χειραγώγησης που συνοδεύει όλες τις λειτουργίες του.

Γι' αυτό επιμένουμε ότι ο αγώνας δε θα είναι αποτελεσματικός αν δε συνδέσει το τι γίνεται μέσα στα πανεπιστήμια με όσα γίνονται στην κοινωνία. Αν δεν εδραιωθούν συμμαχίες με το εργατικό - λαϊκό κίνημα ενάντια στην αιτία των αντιλαϊκών μέτρων και της κρίσης, που είναι η πολιτική και οικονομική εξουσία των μονοπωλίων. Ο αγώνας των εργαζομένων, συνολικά ενάντια στην αντιλαϊκή πολιτική που προωθούν κυβέρνηση, ΕΕ και οι υποστηρικτές τους πρέπει να συνεχιστεί, αξιοποιώντας όλες τις μορφές πάλης, στη γραμμή της ενιαίας λαϊκής αντεπίθεσης, με συντονισμένο αγώνα των εργαζομένων όλων των κλάδων, σε Δημόσιο και Ιδιωτικό Τομέα.

Οι άνεργοι και οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα, οι φοιτητές και οι οικογένειές τους θα πρέπει να καταλάβουν ότι δεν έχουν κανένα συμφέρον από τις απολύσεις υπαλλήλων στα ΑΕΙ και γενικότερα στο Δημόσιο Τομέα. Δε θα αυξηθούν οι μισθοί τους, δε θα σωθούν από τα βάρη της κρίσης, δε θα βρουν δουλειά. Δε θα έχουν καλύτερα σχολεία για τα παιδιά τους με συγχωνεύσεις και λιγότερους δασκάλους, καλύτερα νοσοκομεία με καταργήσεις μονάδων και οργανικών θέσεων, καλύτερα πανεπιστήμια και αναβαθμισμένες σπουδές χωρίς προσωπικό. Θα πρέπει να συνταχθούν στο πλευρό των αγωνιζόμενων εργαζομένων σήμερα στα πανεπιστήμια, στο Δημόσιο, αύριο στα εργοστάσια και σε ολόκληρο τον Ιδιωτικό Τομέα. Να αγωνιστούν ενιαία, να αποτρέψουν, να καθυστερήσουν την υλοποίηση των αντιλαϊκών μέτρων. Να καταδικαστούν στη λαϊκή συνείδηση μέσα από την οργανωμένη λαϊκή ανυπακοή.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ:

¹http://www.pd.ntua.gr/?p=314

Κώστας ΣΙΕTΤΟΣ
Επίκουρος Καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο