ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ - ΜΟΣΧΑ.--

Κλιμακώνεται παραπέρα η σύγκρουση ανάμεσα στην ΕΕ, τις ΗΠΑ και την καπιταλιστική Ρωσία, με αφορμή τις εξελίξεις στη Ουκρανία, που έγινε το «μήλον της Εριδος» ανάμεσα στους ιμπεριαλιστές που ανταγωνίζονται για μερίδια αγορών, ενεργειακούς πόρους και τους δρόμους μεταφοράς τους με το «μάρμαρο να πληρώνει» ο λαός.

Χτες μπήκαν σε ισχύ οι κυρώσεις της ΕΕ ενάντια στη Ρωσία, που αφορούν κυρίως σε ενεργειακές εταιρείες, αλλά και σημαντικές επιχειρήσεις της αμυντικής βιομηχανίας της Ρωσίας. Συγκεκριμένα, πρόκειται για τις πετρελαϊκές («Rosneft», «Transneft» και «Gazprom Neft» - δεν περιλαμβάνεται ο κολοσσός του φυσικού αερίου «Gazprom» στο σύνολό του παρά μόνο μια θυγατρική του) και οι αμυντικές βιομηχανίες («Oboronprom», «United Aircraft Corporation» και «Uralvagonzavod») που αποκλείονται από τα ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Στις κυρώσεις περιλαμβάνεται ακόμα η απαγόρευση αγοράς και πώλησης ηλεκτρονικού εξοπλισμού σε 9 ακόμα αμυντικές βιομηχανίες, περιλαμβανομένου και του εργοστασίου όπλων «Καλάσνικοφ». Επίσης, η ΕΕ προχωράει στην απαγόρευση εισόδου και το πάγωμα λογαριασμών σε κορυφαίους αξιωματούχους της ρωσικής κυβέρνησης, των αρχών της Κριμαίας και των ηγετών πολιτοφυλάκων στις αυτοαποκαλούμενες Λαϊκές Δημοκρατίες του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ. Ακόμα, περιλαμβάνονται βουλευτές της Ρωσικής Δούμας, που είναι επικεφαλής σε Επιτροπές της και ο αρχηγός του επιτελείου στρατού Αλεξέι Ναούμετς.

Συνολικά, οι κυρώσεις που έχει επιβάλει έως τώρα η ΕΕ περιλαμβάνει 119 πρόσωπα και 23 εταιρείες. Τις κυρώσεις χαιρέτισε ο Πρόεδρος της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο, που είπε «αισθάνομαι πλήρες μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας» και πρόσθεσε ότι ευελπιστεί να προχωρήσει στις 16 Σεπτέμβρη η συμφωνία σύνδεσης της Ουκρανίας με την ΕΕ. Επανέλαβε, τέλος, ότι δεν μπορεί να υπάρξει στρατιωτική λύση στην ουκρανική κρίση, ενώ τάχθηκε εκ νέου υπέρ της μερικής αποκέντρωσης εξουσιών στις περιφέρειες. Τα ζητήματα αυτά είναι ωστόσο αντικείμενο διαπάλης και μέσα στις δυνάμεις που στηρίζουν την αντιδραστική κυβέρνηση κάτι που φαίνεται από τις διαφορετικές προσεγγίσεις του Ποροσένκο, με τον προσωρινό πρωθυπουργό Α. Γιατσενιούκ ή τον πρόεδρο της Βουλής Ο. Τουρτσίνοφ, που κάλεσε ακόμα και σε κήρυξη στρατιωτικού νόμου, ως «εναλλακτική στην περίπτωση που δεν προχωρήσει η ειρηνευτική διαδικασία», δηλαδή το σχέδιο κάμψης κάθε αντίστασης στις ανατολικές περιοχές.

Νέες κυρώσεις ανακοινώθηκαν επίσης από την αμερικανική κυβέρνηση. Ο Πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα είπε χαρακτηριστικά ότι «τα μέτρα αυτά θα επιτείνουν την πολιτική απομόνωση της Ρωσίας».

Οι κυρώσεις στοχοθετούν για πρώτη φορά τη Sberbank, τη μεγαλύτερη ρωσική τράπεζα βάσει στοιχείων ενεργητικού, καθώς απαγορεύουν στους Αμερικανούς και στις αμερικανικές εταιρείες να συναλλάσσονται μαζί της και να κάνουν συναλλαγές διάρκειας μεγαλύτερης των 30 ημερών. Αφορούν επίσης τη Rostec, κρατική τεχνολογική εταιρεία με ειδίκευση στους εξοπλισμούς, καθώς και πέντε ακόμη κρατικές εταιρείες αμυντικής βιομηχανίας.

Οι κυρώσεις στον πετρελαϊκό τομέα θα επηρεάσουν τις έρευνες και την παραγωγή στην Αρκτική, σε υπεράκτια και σε σχιστολιθικά κοιτάσματα για πέντε ρωσικές εταιρείες: τις «Gazprom», «Gazprom Neft», «Lukoil», «Surgutneftegas» και «Rosneft».

Αμεση ήταν η απάντηση του υπουργού Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ, για τις νέες κυρώσεις. «Το να λαμβάνει κανείς μια τέτοια απόφαση αυτήν τη συγκεκριμένη στιγμή, ενώ η ειρηνευτική διαδικασία σταθεροποιείται, σημαίνει ότι επιλέγει την οδό της υπονόμευσης της ειρηνευτικής διαδικασίας», δήλωσε ο Λαβρόφ στο ρωσικό κρατικό κανάλι «Russia 1», στο περιθώριο της συνόδου του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης στο Τατζικιστάν. Επίσης, επισήμανε ότι η χώρα του θα αντιδράσει στις κυρώσεις αυτές «ψύχραιμα, καταλλήλως, και πάνω απ' όλα με έναν τρόπο που να ικανοποιεί την ανάγκη να προστατευθούν τα συμφέροντά μας». Ως «εκτός πραγματικότητας» χαρακτηρίστηκαν και οι κυρώσεις των ΗΠΑ.

Ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, με έμφαση τόνισε ότι «το να χρησιμοποιείς τις κυρώσεις στην εξωτερική πολιτική δεν είναι αποτελεσματικό, δεν οδηγεί σε αποτελέσματα ούτε σε μικρές χώρες και αυτό πολύ περισσότερο σε μεγάλες χώρες όπως η Ρωσία. Επίσης, οι κυρώσεις προκαλούν συγκεκριμένη ζημιά και σε αυτούς που τις εφαρμόζουν». Επίσης, αναφερόμενος στις απαγορεύσεις εισαγωγών ως αντίποινα σε προηγούμενες κυρώσεις είπε ότι ενίσχυσαν τους Ρώσους παραγωγούς. Η Ρωσία, πάντως, έχει ανακοινώσει ότι εκτός από εμπάργκο αγαθών μπορεί να επιβάλει και απαγόρευση χρήσης του εναέριου χώρου της από Ευρωενωσιακές αεροπορικές εταιρείες, κάτι βέβαια που θα έχει τεράστιο κόστος λόγω της αλλαγής των δρομολογίων.

Την ίδια ώρα, ο Πρόεδρος της Γαλλίας, Φρανσουά Ολάντ, δήλωσε έτοιμος να οργανώσει, μαζί με την καγκελάριο της Γερμανίας, Αγκελα Μέρκελ, «μία νέα σύνοδο με τους Προέδρους της Ουκρανίας και της Ρωσίας», Πέτρο Ποροσένκο και Βλαντίμιρ Πούτιν, αντίστοιχα, με στόχο την εμπέδωση της κατάπαυσης του πυρός, σύμφωνα με ανακοίνωση της προεδρίας. Η ανακοίνωση αυτή έγινε μετά την τηλεφωνική συνδιάλεξη που είχαν νωρίτερα ο Ολάντ με τον Ποροσένκο, πράγμα που δείχνει ότι η Γερμανία και η Γαλλία συμφώνησαν μεν στις κυρώσεις των «28» της ΕΕ, αλλά ψάχνουν και τρόπους νέου συμβιβασμού, αφού θίγονται και τα συμφέροντα δικών τους μονοπωλίων που έχουν συναλλαγές με τα ρωσικά μονοπώλια.

Και ο Πρόεδρος της Κίνας, Σι Τζιπίνγκ, επανέλαβε την έκκλησή του να επιλυθεί ειρηνικά η κρίση στην Ουκρανία μέσω ενός διαλόγου χωρίς αποκλεισμούς, κατά τη διάρκεια της συνάντησης που είχε με τον Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, στο Τατζικιστάν.

Στις ανατολικές περιοχές τηρείται η κατάπαυση πυρός που συμφωνήθηκε στις 5 Σεπτέμβρη, ενώ προσωπικό του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) που έχει οριστεί να επιτηρεί την εκεχειρία, βρέθηκε σε δυο φυλάκια στα σύνορα με τη ρωσική επαρχία Ροστόφ. Οπως δήλωσαν, δε διαπίστωσαν μεταφορά στρατιωτικού υλικού, αλλά υπάρχει έντονη μετακίνηση από την Ουκρανία προς τη Ρωσία, που την αποδίδουν στη δύσκολη ανθρωπιστική κατάσταση. Εξάλλου, εκπρόσωποι του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού δηλώνουν ότι περιμένουν την έγκριση της Ουκρανίας για να μεταφερθεί και δεύτερο φορτίο ανθρωπιστικής βοήθειας από τη Ρωσία.