Σε «ελεύθερη πτώση» βρίσκονται όλα τα επιχειρήματα της κυβέρνησης για χωροθέτηση του ολυμπιακού κωπηλατοδρομίου στο Μαραθώνα. Το τελειωτικό χτύπημα δόθηκε χθες, στην ημερίδα που οργάνωσε ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων, γι' αυτό το θέμα και την αντιμετώπιση των αρχαιοτήτων κατά το σχεδιασμό και την εκτέλεση των μεγάλων δημοσίων έργων.

Ο καθηγητής Γεωλογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και μέλος του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, Ηλίας Μαριολάκος, κλήθηκε στην ημερίδα για να αναπτύξει τις γεωλογικές παραμέτρους του θέματος, οι οποίες, θυμίζουμε, αποτέλεσαν και το κύριο όπλο του ΥΠΠΟ στην αντιπαράθεσή του με την Αρχαιολογική Εταιρεία, κατά τη συνάντηση των δύο πλευρών πριν μερικούς μήνες. Συγκεκριμένα, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου χρησιμοποίησε μια έρευνα στην περιοχή, του Βέλγου καθηγητή Πάπε, σύμφωνα με την οποία το σημείο χωροθέτησης του κωπηλατοδρομίου ήταν θάλασσα όταν έγινε η Μάχη του Μαραθώνα το 490 π.Χ. Αποψη, η οποία, υποτίθεται, νομιμοποιούσε την κυβερνητική επιλογή για τη χωροθέτηση.

Τις διαπιστώσεις του Πάπε είχε παρουσιάσει ο Η. Μαριολάκος σε εκείνη τη συνάντηση και τα ίδια επανέλαβε στη χθεσινή ημερίδα. Θυμίζουμε επίσης, ότι ο Ε. Βενιζέλος, σε συνέντευξη Τύπου για το ίδιο θέμα, θεώρησε το θέμα «λήξαν», ενώ, εγκαλούσε την Αρχαιολογική Εταιρεία για συναισθηματική και ιδεολογικού τύπου προσέγγιση στο ζήτημα, αντί της επιστημονικής που θα έπρεπε να κυριαρχεί. Στις απόψεις του Πάπε, αλλά και στη λογική του υπουργείου είχαν απαντήσει και η Αρχαιολογική Εταιρεία και άλλοι φορείς, όπως το ICOMOS (Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών).

Χθες όμως, ο ίδιος ο Η. Μαριολάκος, χαρακτήρισε «σκαρίφημα» την έρευνα Πάπε. Είπε ότι η ακρίβεια της οριοθέτησης της ακτογραμμής είναι συζητήσιμη, ότι η μέθοδος του Βέλγου ήταν σωστή, αλλά δεν επαρκεί για ασφαλή συμπεράσματα, ότι χρειάζεται συνδυαστική έρευνα γεωλόγων και αρχαιολόγων, ότι «δεν αποκλείονται εκπλήξεις» και ότι κανένας επιστήμονας που σέβεται τον εαυτό του δεν μπορεί να δώσει τελικές απαντήσεις μόνο από τις 80 γεωτρήσεις που έκανε ο Πάπε στην περιοχή τη δεκαετία του '70! Μάλιστα, αποστασιοποιήθηκε και ο ίδιος από τα συμπεράσματα του Πάπε, λέγοντας πως «δεν ξέρω γιατί έχω εμπλακεί στο θέμα» και ότι «έπρεπε να έχει προηγηθεί της τελικής χωροθέτησης του κωπηλατοδρομίου, νέα έρευνα»!

Ανοιχτά υπέρ της χωροθέτησης τάχθηκε, φυσικά, ο εκπρόσωπος της μελετητικής ομάδας του κωπηλατοδρομίου, Σ. Παπαγρηγορίου. Η τοποθέτησή του ήταν πανομοιότυπη με την κυβερνητική «επιχειρηματολογία», δηλαδή, ότι το έργο θα βάλει «τάξη» στη σημερινή απαράδεκτη κατάσταση της περιοχής. Χωρίς όμως να μπει στον κόπο να απαντήσει (ούτε ο μελετητής το έκανε) για ποιο λόγο δεν μπορούσε να το κάνει αυτό το κράτος μέσω της κήρυξης της περιοχής ως ιστορικού τόπου (μέσω διεθνούς νομικού πλαισίου που έχει αποδεχτεί το ελληνικό κράτος) και να αναλάβει την περιοχή η Αρχαιολογική Υπηρεσία.

Τις πραγματικές αιτίες τις κυβερνητικής αδιαλλαξίας στη χωροθέτηση του έργου παρουσίασε ο καθηγητής του ΕΜΠ, Γ. Σαρηγιάννης, ο οποίος υπογράμμισε πως οι πιέσεις προς την κυβέρνηση προέρχονται από τους τοπικούς κτηματίες και οικοπεδούχους μικροεπενδυτές, τους οικοδομικούς συνεταιρισμούς και τα πολύ μεγάλα συμφέροντα μεγαλοεπενδυτών, τα οποία, στην περίπτωση του Σχοινιά είναι προς το παρόν άγνωστα «αλλά όχι για πολύ, όμως, δεδομένου ότι σύντομα θα περάσουν από το ταμείο για την είσπραξή τους». Και πρόσθεσε, πως «στην περίπτωση αυτή, το κεφάλαιο χτυπά πλέον απροκάλυπτα στη μορφή του "αποφασίζομεν και διατάσσομεν" και αυτό δεν αποτελεί σχήμα λόγου» πρόσθεσε.

Κατά της χωροθέτησης επιχειρηματολόγησαν επίσης ο αντιπρόεδρος του ελληνικού τμήματος του ICOMOS, Δ. Κωστάντιος, ο τοπογράφος Φ. Δημόπουλος και το μέλος του ΔΣ του ICOMOS, Λουίζα Μάρθα.