Σε εντατικούς ρυθμούς και με έντονο παρασκήνιο εξελίσσονται τις μέρες αυτές οι διεργασίες γύρω από τις εκκρεμότητες της «αξιολόγησης», με φόντο και τα παζάρια της γερμανικής κυβέρνησης με το ΔΝΤ, αλλά και τις αντιθέσεις στο εσωτερικό της ΕΕ που αποτυπώνονται και στη συζήτηση για το μέλλον της ιμπεριαλιστικής ένωσης.

Η ολοκλήρωση της δεύτερης «αξιολόγησης» ήταν ένα από τα δυο θέματα που συζητήθηκαν χτες στη συνάντηση της Γερμανίδας καγκελαρίου Αγκ. Μέρκελ με τον Αλ. Τσίπρα, στο περιθώριο των εργασιών της άτυπης Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στη Μάλτα χτες (το δεύτερο ήταν η πρόσφατη επίσκεψη της Αγκ. Μέρκελ στην Τουρκία).

Ως προς το οικονομικό πρόγραμμα, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, συμφωνήθηκε ότι πρέπει να ληφθούν άμεσα οι αναγκαίες πρωτοβουλίες για να κλείσει η «αξιολόγηση» μέσα στο Φλεβάρη. Παράλληλα, η Αγκ. Μέρκελ φέρεται να παρέπεμψε τον Ελληνα πρωθυπουργό για τα «τεχνικά» θέματα στους «θεσμούς» του κουαρτέτου, όπου ήδη συζητιούνται οι παράμετροι της «αξιολόγησης», όπως η ποσοτικοποίηση των αντιλαϊκών μέτρων (π.χ. αφορολόγητο όριο).

Παράλληλα, ο Αλ. Τσίπρας, στο πλαίσιο της άτυπης Συνόδου Κορυφής, συναντήθηκε χτες με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζ. Κ. Γιούνκερ.

Την ίδια ώρα, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Β. Σόιμπλε, εστίασε εκ νέου στην ανάγκη ολόπλευρης εφαρμογής του αντιλαϊκού προγράμματος, λέγοντας πως «εάν η Ελλάδα επανειλημμένα δεν κάνει αυτό στο οποίο έχει δεσμευτεί, αυτό εν τέλει δεν θα αποδώσει».

Επιβεβαιώνοντας, στο μεταξύ, ότι με αφορμή το ελληνικό πρόγραμμα ο τσακωμός είναι για τα «μεγάλα» ζητήματα και τις ευρύτερες σφοδρές αντιθέσεις στο εσωτερικό της ΕΕ, πρόσθεσε: «Η ΕΚΤ είναι ουσιαστικά αυτή που πρέπει να κατηγορηθεί για τα προβλήματά μας - μάλλον το πρόβλημα είναι ότι η δομή της Ευρωζώνης είναι τέτοια που έχουμε ένα κοινό νόμισμα χωρίς μια κοινή χρηματοπιστωτική και οικονομική πολιτική και ότι τα μέλη - και η ΕΚΤ ποτέ δεν κουράζεται να το λέει αυτό - δεν κάνουν αυτό το οποίο έχουν δεσμευθεί να κάνουν».

Παράλληλα, το κλείσιμο της «αξιολόγησης» του ελληνικού προγράμματος δείχνει να αξιοποιείται και στο πλαίσιο της προεκλογικής ατζέντας στη Γερμανία, στο πλαίσιο βέβαια της ενδοαστικής διαπάλης. «Δεν υπάρχει καμία αλλαγή στην πολιτική της γερμανικής κυβέρνησης», δήλωσε η κυβερνητική εκπρόσωπος, η οποία αρνήθηκε να σχολιάσει δημοσίευμα της εφημερίδας «Handelsblatt», σύμφωνα με το οποίο ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, σοσιαλδημοκράτης Ζ. Γκάμπριελ, επέκρινε τους χειρισμούς της γερμανικής κυβέρνησης για την Ελλάδα σε επιστολή του προς την καγκελάριο Αγκ. Μέρκελ τον προηγούμενο μήνα. Από την πλευρά του, εκπρόσωπος του Γκάμπριελ αρνήθηκε να σχολιάσει «εσωτερικές συζητήσεις», προσθέτοντας ότι «μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα να διασφαλίσουμε ότι το ελληνικό πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί επιτυχώς».

Την ίδια ώρα, μελέτη της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών (ΕΕΤ), για τη διάρθρωση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος και τα βασικά του μεγέθη, αποτύπωνε την εις βάθος αναδιάρθρωση του εγχώριου τραπεζικού συστήματος που σημειώθηκε κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, λόγω της καπιταλιστικής κρίσης.

Μεταξύ άλλων, η μελέτη επισημαίνει:

-- Για το διάστημα Δεκέμβρη 2007 - Δεκέμβρη 2016: Οι εν λειτουργία τράπεζες, μέσω συγχωνεύσεων, εξαγορών και εξυγιάνσεων, μειώθηκαν από 64 σε 39, ενώ αποχώρησε σχεδόν το σύνολο των ξένων τραπεζών με δίκτυα εξυπηρέτησης της πελατείας.

-- Σήμερα, οι τέσσερις «συστημικές» τράπεζες και η Attica Bank ξεπερνούν πλέον αθροιστικά το 95% του ελληνικού τραπεζικού συστήματος (σε όρους ενεργητικού) από 67,7% στο τέλος του 2007.

-- Ο αριθμός των εργαζομένων στις τράπεζες μειώθηκε κατά 19.067 άτομα ή κατά 29%, κυρίως μέσω προγραμμάτων λεγόμενης «εθελούσιας εξόδου», τα οποία συνεχίστηκαν και κατά τη διάρκεια του 2016. Ταυτόχρονα, ο αριθμός των τραπεζικών καταστημάτων μειώθηκε κατά 1.736 ή 42,5%.

-- Οι καταθέσεις των εγχώριων νοικοκυριών και επιχειρήσεων, από το 2009 έως το τέλος του 2016, μειώθηκαν κατά 116,1 δισ. ευρώ (- 49%).

-- Στην περίοδο 2012-2015 πραγματοποιήθηκαν 3 ανακεφαλαιοποιήσεις συνολικού ύψους 51,7 δισ. ευρώ. Τα 32 δισ. ευρώ (περίπου 62%) καλύφθηκαν από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, μέσω των δανείων που χορηγήθηκαν προς το ελληνικό κράτος από την Ευρωζώνη και το ΔΝΤ. Τα υπόλοιπα ποσά των ανακεφαλαιοποιήσεων, 19,7 δισ. ευρώ, προήλθαν από ιδιώτες επενδυτές.

-- Την περίοδο 2010-2015 οι ελληνικές τράπεζες κατέγραψαν ζημιές, προ φόρων, συνολικού ύψους 70,3 δισ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι σε ολόκληρη τη διάρκεια της δεκαετίας του 2000 το τραπεζικό σύστημα υπήρξε κερδοφόρο. Η δεύτερη μεγαλύτερη κερδοφορία των ελληνικών τραπεζών καταγράφηκε το 2008 (2,5 δισ. ευρώ), τη χρονιά που κατέρρευσε η Lehman Brothers. Ακόμα και το 2009, το εγχώριο τραπεζικό σύστημα παρέμεινε κερδοφόρο (περίπου 700 εκατ. ευρώ), αφού η έκθεση των ελληνικών τραπεζών σε τιτλοποιημένα προϊόντα των αμερικανικών τραπεζών ήταν σχεδόν μηδενική, σύμφωνα με την έκθεση.