Την Παρασκευή ξεκίνησαν και ολοκληρώνονται σήμερα, Κυριακή, οι εργασίες της 53ης Διάσκεψης του Μονάχου για την Ασφάλεια (MSC). Πρόκειται για άλλη μια συνάντηση εκπροσώπων του κεφαλαίου, που εμφανίζονται υποκριτικά ως ευαίσθητοι για την ανασφάλεια στον κόσμο και τη δυστυχία που υπάρχει, όταν αυτές είναι το αποτέλεσμα της αντιλαϊκής πολιτικής και των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων σε όλο τον κόσμο για το μοίρασμα αγορών, ενεργειακών πόρων, αγωγών μεταφοράς τους και σφαιρών επιρροής, και μάλιστα σε μια περίοδο που δεν φαίνονται προοπτικές ισχυρής καπιταλιστικής ανάπτυξης.

Ωστόσο, τα στοιχεία που ξεχώρισαν στη φετινή διοργάνωση ήταν κυρίως η κυβερνητική αλλαγή στις ΗΠΑ και η επισφαλής συνοχή της ΕΕ μετά το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος για αποχώρηση από την Ενωση, διαδικασία που αναμένεται να ξεκινήσει έως τα τέλη Μάρτη. Το στίγμα αυτό φάνηκε από την έκθεση που έδωσαν οι διοργανωτές της Διάσκεψης, όπου αποτυπώνονται οι ανησυχίες των γερμανικών αστικών επιτελείων, και όχι μόνο. Είναι χαρακτηριστικός ο τίτλος αυτού του 90σέλιδου κειμένου, «Μετα-αλήθεια, μετα-Δύση, μετα-Τάξη;», αλλά και η διατύπωση του επικεφαλής της Διάσκεψης, πρώην Γερμανού διπλωμάτη, Βόλφγκανγκ Ισινγκερ, ότι «η παγκόσμια ασφάλεια είναι πιο εύθραυστη από οποιαδήποτε άλλη στιγμή μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου». Επίσης, εκφράζεται φόβος για τους κινδύνους που διατρέχει η λεγόμενη «φιλελεύθερη κοινωνία», η «δυτική δημοκρατία», λόγω της ανόδου «του λαϊκισμού, του εθνικισμού και αντιδημοκρατικών ηγετών».

Η ανησυχία που προκαλείται από την κριτική που ασκεί η κυβέρνηση Τραμπ στο ΝΑΤΟ, η οποία δεν το αμφισβητεί αλλά θέλει αλλαγές και να μοιραστούν πιο ...δίκαια τα βάρη των ιμπεριαλιστικών του επεμβάσεων (βλέπε Συρία, Ιράκ, Ουκρανία), όπως και η προτροπή του Τραμπ και επιτελών του και άλλες χώρες της ΕΕ να ακολουθήσουν το παράδειγμα του Brexit, ήταν τα βασικά θέματα συζήτησης την Παρασκευή. Ηδη με το «καλημέρα» ο Ισινγκερ αναρωτήθηκε φωναχτά στον Τύπο: «Θα συνεχίσει ο Πρόεδρος Τραμπ να υποστηρίζει ότι και άλλα κράτη - μέλη της ΕΕ πρέπει να ακολουθήσουν το Βrexit; Αν συνεχίσει θα πάμε σε μια μη στρατιωτική κήρυξη πολέμου». Αυτό το ...πολεμικό κλίμα αμβλύνθηκε σχετικά όταν οι υπουργοί Αμυνας της Γερμανίας και των ΗΠΑ, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και Τζέιμς Μάτις, αντίστοιχα, άνοιξαν από κοινού τις εργασίες της Διάσκεψης, σημειώνοντας τον κομβικό ρόλο του ΝΑΤΟ, χωρίς βεβαίως να λείπουν και αιχμές.

Η Γερμανίδα υπουργός Αμυνας (στέλεχος των Χριστιανοδημοκρατών) αναφέρθηκε στις «κοινές αξίες» που μοιράζονται οι δύο χώρες (στην πραγματικότητα, οι δύο αστικές τάξεις που βιώνουν στο πετσί τους εκατομμύρια άνθρωποι είτε με την καπιταλιστική εκμετάλλευση στο εσωτερικό είτε με τις επεμβάσεις στο εξωτερικό) και το ΝΑΤΟ «ως πυλώνα της ασφάλειας». Εκανε αναφορά στο άρθρο 5 της λεγόμενης «αλληλεγγύης» πως «τα 28 κράτη - μέλη αντιμετωπίζουν από κοινού την επίθεση εναντίον κάθε μέλους», αλλά φρόντισε να μιλήσει για ενίσχυση της στρατιωτικής ισχύος της Γερμανίας και της ΕΕ, ανεξάρτητα από τη συνεργασία με τις ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ. Είπε χαρακτηριστικά: «Οι κρίσεις και οι συγκρούσεις μάς έχουν ανοίξει τα μάτια: Οποιος θέλει ασφάλεια πρέπει να έχει τις δικές του δυνάμεις και δυνατότητες και ταυτόχρονα αξιόπιστες συμμαχίες», για να προσθέσει ότι «το ΝΑΤΟ δεν είναι κάτι το αυτονόητο ούτε για την Αμερική ούτε για μας τους Ευρωπαίους» και ότι πρέπει «τα κοινά συμφέροντα, οι αρχές και οι αξίες πάνω στις οποίες δημιουργήθηκε να επιβεβαιώνονται». Μίλησε για τη συμμετοχή της Γερμανίας σε 17 εστίες συγκρούσεων σε δήθεν «ειρηνευτικές αποστολές» (Μέση Ανατολή, Αφγανιστάν, Μάλι, Βαλκάνια κ.λπ.) καθώς και ότι η χώρα της τα επόμενα 10 χρόνια έχει αποφασίσει να ξοδέψει 130 δισ. ευρώ για την άμυνα, απαντώντας και στην παραίνεση των ΗΠΑ να τηρήσει το συμφωνημένο 2% του ΑΕΠ για ΝΑΤΟικές δαπάνες (παρεμπιπτόντως η Ελλάδα είναι από τις πρώτες χώρες που τηρεί το όριο αυτό). Είπε έτσι ότι σταδιακά θα συνεχίσει να αυξάνει τον προϋπολογισμό της, αλλά αντέτεινε ότι στοιχείο της συμβολής της είναι και η παρουσία 1.000 Γερμανών στρατιωτών στη Λιθουανία και αλλού «για να αντιμετωπιστεί η ρωσική επιθετικότητα». Προχώρησε και σε αντικομμουνιστικό παραλήρημα λέγοντας ότι η Λιθουανία είχε «διπλή καταπίεση, από τη δικτατορία των ναζί και μετά αυτή των Σοβιετικών». Ταυτόχρονα, με νόημα σημείωσε ότι «δεν χρειάζονται μονομερείς ενέργειες ανάμεσα σε εταίρους», αναφερόμενη στη στάση απέναντι στη Ρωσία. «Δεν γίνεται, είπε, να υπάρχει ίση απόσταση μεταξύ της εμπιστοσύνης με την οποία περιβάλλεις έναν σύμμαχο και σε εκείνους που αμφισβητούν τις αξίες μας, τα σύνορά μας και το διεθνές δίκαιο. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να προσεγγίζουμε μαζί το κοινό συμφέρον μας, το οποίο είναι η επιστροφή στη συνύπαρξη με τη Ρωσία, και να μην ενεργούμε μονομερώς, παραγκωνίζοντας τους εταίρους μας». Αναφέρθηκε και στο λεγόμενο «πόλεμο κατά της διεθνούς τρομοκρατίας», που δεν πρέπει να ...«μετατραπεί σε πόλεμο κατά του Ισλάμ», και στην ενίσχυση της συνεργασίας των χωρών - μελών της ΕΕ, στη δημιουργία του ευρωστρατού, στην πιο αυστηρή φύλαξη των εξωτερικών συνόρων.

Ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, Τζ. Μάτις, παίρνοντας αμέσως μετά το λόγο μίλησε και αυτός για «κοινές αξίες» και μοίρασμα των βαρών με βάση τις αποφάσεις της συνόδου του ΝΑΤΟ στην Ουαλία (αναφέρεται στο 2% του ΑΕΠ) και τόνισε ότι η συμμαχία θα είναι ενωμένη αλλά χρειάζονται προσαρμογές στις «σημερινές γεωστρατηγικές προκλήσεις», προσδιορίζοντας ως τέτοιες την τρομοκρατία, τις κυβερνοεπιθέσεις και τον υβριδικό πόλεμο (ανορθόδοξες μορφές επεμβάσεων).

Την πρώτη μέρα ξεχώρισε επίσης η συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης με συμμετοχή της αντιδραστικής Προέδρου της Λιθουανίας, Ντάλια Γκριμπαουσκέτε, του αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Φρανς Τίμερμανς, του ΥΠΕΞ της Πολωνίας, Βίτολντ Βασζτσικόβσκι, και του υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Εκεί βγήκε στην επιφάνεια η όλο και λιγότερη εμπιστοσύνη που δείχνουν οι Ευρωπαίοι πολίτες στην ΕΕ, όπως και οι αντιπαραθέσεις για την τήρηση ή μη των κανόνων που δήθεν καταρτίζουν ...τα ισότιμα κράτη - μέλη. Με το παραμύθι του «κοινού σπιτιού», επιχειρήθηκε ωστόσο από όλους να τονιστεί η ανάγκη διατήρησης της ΕΕ, έστω και με «μεγαλύτερη ευελιξία και περισσότερες ταχύτητες», ώστε να εξασφαλίζεται η ασφάλεια σε συνεργασία με το ΝΑΤΟ, αλλά και με έμφαση στις δικές της δυνάμεις. Ακολούθησαν και άλλες συζητήσεις, όπως αυτή για το μέλλον του ΝΑΤΟ, με συμμετοχή του Ρεπουμπλικάνου γερουσιαστή Τζον Μακέιν, που ασκεί κριτική στον Τραμπ, και του αντιδραστικού Προέδρου της Ουκρανίας, Πέτρο Ποροσένκο, ενώ χτες Σάββατο και σήμερα Κυριακή αναμένονταν οι ομιλίες του Αμερικανού αντιπροέδρου, Μάικ Πενς (που έκανε το πρώτο του ταξίδι στο εξωτερικό) και των ΥΠΕΞ της Κίνας, της Ρωσίας και άλλων χωρών.

Στην τριήμερη Διάσκεψη πήραν μέρος πάνω από 500 παράγοντες, ανάμεσά τους 16 αρχηγοί κρατών, 15 ηγέτες κυβερνήσεων, 47 υπουργοί Εξωτερικών, 30 υπουργοί Αμυνας, ο γγ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, η ύπατη εκπρόσωπος της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Φεντερίκα Μογκερίνι, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ.