Διήμερη περιοδεία στην Κρήτη πραγματοποίησε την Παρασκευή 23 και το Σάββατο 24 Ιούνη ο Μάκης Παπαδόπουλος, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Στο πλαίσιο της περιοδείας, το στέλεχος του Κόμματος μίλησε το βράδυ της Παρασκευής σε πολιτική εκδήλωση στο Μάλεμε Χανίων, με θέμα τις πολιτικές εξελίξεις, τις εξελίξεις στον τομέα της Ενέργειας και την πρόταση του ΚΚΕ.

Την επόμενη μέρα, ο Μ. Παπαδόπουλος μίλησε σε συγκέντρωση στην πλ. Ελευθερίας Ηρακλείου, η οποία αποτέλεσε την κορύφωση μιας πλούσιας πολιτικής δραστηριότητας της ΚΟ Ηρακλείου, με στόχο να συμβάλλει στην οργανωμένη λαϊκή παρέμβαση στις εξελίξεις. Μετά την ομιλία, ακολούθησε λαϊκό γλέντι με κρητική και λαϊκή μουσική με τους Μαρία Κώτη, Γιάννη Παξιμαδάκη, Νίκο Βλατά και Βαγγέλη Συλιγάρδο.

Ακολουθούν αποσπάσματα της ομιλίας του Μ. Παπαδόπουλου από την εκδήλωση στα Χανιά:

Ενα ερώτημα που πρέπει να απασχολήσει όλους μας, κάθε μισθωτό, αυτοαπασχολούμενο, νέο που σπουδάζει, είναι το πώς εξηγείται να βρίσκεται ο λαός στη σημερινή κατάσταση σε μια χώρα που είναι όσο πλούσια σε ενεργειακές πηγές, που διαθέτει ορυκτό πλούτο, βιομηχανική και αγροτική παραγωγή, που διαθέτει αξιόλογο ειδικευμένο εργατικό, επιστημονικό δυναμικό;

Ενα από τα χαρακτηριστικά παραδείγματα που θα μας βοηθήσει να αποκαλύψουμε την αλήθεια, είναι οι σχεδιαζόμενες επενδύσεις στην έρευνα και στην εκμετάλλευση των εγχώριων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Είναι παράδειγμα που δείχνει ποιον ωφελεί ο δρόμος της καπιταλιστικής ανάπτυξης.

Η Ελλάδα έχει πράγματι μεγάλες αναξιοποίητες παραγωγικές δυνατότητες στον τομέα της Ενέργειας. Τα σημαντικά κοιτάσματα που εντοπίστηκαν στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου απ' την Αίγυπτο μέχρι την Κύπρο και το Ισραήλ, το αυξανόμενο ενδιαφέρον και η συμμετοχή στους διαγωνισμούς για τα εγχώρια κοιτάσματα των μεγαλύτερων διεθνών ενεργειακών ομίλων όπως η «Exxon Mobil» και η «Total», η δραστηριότητα εγχώριων ομίλων όπως τα ΕΛΠΕ και η «Energian Oil», οι παλιότερες μελέτες για τα πετρελαϊκά συστήματα της χώρας, οδηγούν σε αυτό το συμπέρασμα. Οι πιθανότητες να εντοπιστούν πλούσια αποθέματα είναι πολύ μεγάλες.

Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι αναμενόμενες επενδύσεις για έρευνα και εκμετάλλευση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, που η θαλάσσια περιοχή νότια της Κρήτης θα έχει όπως φαίνεται την τιμητική της.

Το πραγματικό ερώτημα που πρέπει να μας απασχολήσει, δεν είναι γενικά και αόριστα αν υπάρχουν εγχώρια κοιτάσματα και αν η Ελλάδα μπορεί να γίνει ενεργειακός κόμβος, αλλά αν και με ποιες προϋποθέσεις θα αξιοποιηθούν για την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών. Με άλλα λόγια: Ανάπτυξη για ποιον;

Οι μεγάλοι ωφελημένοι απ' την ενεργειακή πολιτική που ακολουθεί η σημερινή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ στα χνάρια των προηγούμενων κυβερνήσεων, θα είναι οι μεγαλομέτοχοι των εγχώριων και των ξένων ομίλων, όπως οι «Total» και «Exxon Mobil». Στα 10 οικόπεδα νότια της Κρήτης που παρουσιάζουν μεγάλο οικονομικό ενδιαφέρον, θα δραστηριοποιηθεί κατά πάσα πιθανότητα η «Exxon Mobil» σε συνεργασία με τα ΕΛΠΕ. Η ισχυρή αμερικανική βάση της Σούδας αποτελεί πρόσθετη εγγύηση σχετικά με τις επιλογές της «Exxon Mobil».

Για τους μισθωτούς, τους αυτοαπασχολούμενους, τα λαϊκά στρώματα, τα πράγματα είναι διαφορετικά.

Ο στόχος για αύξηση του ποσοστού κέρδους των ενεργειακών ομίλων συμβαδίζει με αύξηση του βαθμού εκμετάλλευσης των εργαζομένων, εργατικά ατυχήματα, μειωμένες εγγυήσεις προστασίας του περιβάλλοντος, ξεζούμισμα της λαϊκής κατανάλωσης.

Ας σκεφτούμε γιατί είναι πανάκριβα τα καύσιμα σήμερα. Πίσω απ' τις υψηλές τιμές κρύβεται το κέρδος των διυλιστηρίων, των εισαγωγέων, των χονδρεμπόρων και του λιανικού εμπορίου, καθώς και η υπέρογκη κρατική φορολογία που επιτρέπει την κρατική ενίσχυση των μονοπωλιακών ομίλων.

Δεν χρειάζεται να αναφέρουμε αναλυτικά τα στοιχεία για μειώσεις μισθών, εθελούσιες τάχα απολύσεις, για το καθεστώς απασχόλησης στους εργολάβους και για τα θανατηφόρα ατυχήματα στους εγχώριους ομίλους, όπως το πολύνεκρο ατύχημα στα ΕΛΠΕ από έλλειψη τήρησης βασικών μέτρων ασφάλειας.

Οι 1.500 νέες θέσεις εργασίας που δημιούργησε ο αγωγός ΤΑΡ είναι με πετσοκομμένα δικαιώματα, εξαντλητικά ωράρια και απλήρωτες υπερωρίες. Τα ωράρια γίνονται στην πράξη 11ωρα και το επίδομα ανθυγιεινής και επικίνδυνης εργασίας δεν χορηγείται. Ανησυχητική είναι και η εικόνα για την πληρότητα των μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων και των σχεδίων πρόληψης και περιορισμού των συνεπειών πιθανών ατυχημάτων.

Η πρόσφατη αρνητική πείρα έρχεται απ' τη στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων που συνοδεύει τον διεθνή Διαγωνισμό Θαλασσίων Κοιτασμάτων στο Ιόνιο στη Δυτ. Ελλάδα. Πρόκειται για μια περιοχή που παρουσιάζει κοινά στοιχεία με την Κρήτη, όπως η σημαντική τουριστική δραστηριότητα, η αλιεία, η ιστορική πολιτιστική κληρονομιά, οι προστατευόμενες φυσικές περιοχές.

Στην πρόσφατη παρουσίαση της σχετικής μελέτης δεν υπήρξε ούτε αναφορά σε γνωστά ζητήματα, όπως οι διαρροές τοξικών αποβλήτων και η ύπαρξη βομβών απεμπλουτισμένου ουρανίου απ' την εποχή των ΝΑΤΟικών βομβαρδισμών στη Γιουγκοσλαβία. Δεν υπήρξε κυβερνητική δέσμευση ότι θα υπάρξει λεπτομερής καταγραφή και αποτύπωση μικροζωνικών μελετών για τις περιοχές που πρόκειται να εμπλακούν πριν αρχίσουν οι εξορύξεις.

Ακόμα πιο αποκαλυπτικό για το «ποιος θα ωφεληθεί», είναι το σημερινό κρατικό πλαίσιο έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων. Ουσιαστικά ισοδυναμεί με ένα γραφείο διανομής του ενεργειακού πλούτου της χώρας σε μια χούφτα ομίλους που θα κερδίσουν τη μερίδα του λέοντος.

Αρκεί να δει κανείς το σημερινό επίπεδο χρηματοδότησης και στελέχωσης των υποδομών της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας (ΕΛΔΕΥ), το πλαίσιο αδειοδότησης fast track που προωθεί η κυβέρνηση, τα γνωστά χρόνια προβλήματα των εγχώριων ινστιτούτων του ΙΓΜΕ και του ΕΛΚΕΘΕ, και να κάνει μια στοιχειώδη σύγκριση με τη διεθνή εμπειρία.

Στην ουσία δεν διασφαλίζεται ούτε η συμμετοχή, ούτε ο κρατικός έλεγχος, ούτε καν η δέσμευση μέρους της πιθανής εξόρυξης απ' το ελληνικό κράτος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η συμφωνία που έκανε η «Energian Oil» να πουλά όλη την εγχώρια παραγωγή απ' τα κοιτάσματα του Πρίνου στην πολυεθνική ΒΡ. Τι κέρδισε η λαϊκή οικογένεια που πληρώνει πανάκριβα το πετρέλαιο θέρμανσης;

Το μόνο κυβερνητικό επιχείρημα είναι ότι τα κρατικά έσοδα απ' τη φορολογία της εκμετάλλευσης θα πάνε σε ειδικό ταμείο για τη στήριξη της Κοινωνικής Ασφάλισης. Ομως η δημοσιονομική πολιτική που προωθείται είναι δεδομένη. Στηρίζει την κερδοφορία του κεφαλαίου και των δανειστών και θυσιάζει τα δικαιώματα των εργαζομένων. Οποια συνεισφορά και αν υπάρξει, θα συνοδεύεται με ρυθμίσεις που αφορούν άλλο μέρος της κρατικής χρηματοδότησης.

Ας δούμε τώρα το πιο σοβαρό ζήτημα. Η κυβέρνηση προχωρά σε συμβάσεις παραχώρησης και ξεκινά τις διαδικασίες για νέες έρευνες στα υπόλοιπα οικόπεδα, όπως τα 10 της Κρήτης, χωρίς να προχωρά η διαδικασία ανακήρυξης ΑΟΖ σύμφωνα με τη διεθνή σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας. Ακολουθεί τη σχετική αμερικανική συμβουλή, στην ουσία υπόδειξη, την ώρα που κλιμακώνεται η επιθετικότητα της αστικής τάξης της Τουρκίας. Η Τουρκία αμφισβητεί με διπλωματικά και στρατιωτικά μέσα τα υπάρχοντα σύνορα της περιοχής. Αμφισβητεί τη Συνθήκη της Λοζάνης και επιχειρεί να δημιουργήσει τετελεσμένα για γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο.

Πώς εξηγούνται αυτές οι επιλογές της σημερινής κυβέρνησης; Αντανακλούν επιπολαιότητα και ανικανότητα των αρμόδιων υπουργών; Εκφράζουν απλά τη δειλία και την ενδοτικότητα της κυβέρνησης, μπροστά στην προκλητική τουρκική επιθετικότητα που απαιτεί συγκυριαρχία στο Αιγαίο και συνεκμετάλλευση των ελληνικών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων;

Το ζήτημα είναι ότι η κυβέρνηση Τσίπρα υπηρετεί με συνέπεια τους στόχους της ελληνικής αστικής τάξης να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα των εγχώριων μονοπωλιακών ομίλων στην ευρύτερη περιοχή, να αναβαθμίσει τη χώρα σε κόμβο Ενέργειας και εμπορευμάτων και να αποσπάσει ένα μερίδιο απ' τα κέρδη αν προχωρήσει η έρευνα και η εκμετάλλευση των εγχώριων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.

Η στάση της κυβέρνησης Τσίπρα επιβεβαιώνει ότι κάθε αστική κυβέρνηση διαπραγματεύεται τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας με γνώμονα τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου. Αυτό συμβαίνει και όταν διεκδικεί με εθνικιστικές κορόνες και όταν υποχωρεί και συμβιβάζεται με κοσμοπολίτικη νηφαλιότητα. Πάντα το κριτήριο είναι η βελτίωση της θέσης της αστικής τάξης στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα. Γι' αυτό και σήμερα η κυβέρνηση ανοίγει το δρόμο της συνεκμετάλλευσης υπό τη σκέπη του αμερικανικού και του γαλλικού παράγοντα, που διεκδικούν τη μερίδα του λέοντος.

Για τα συμφέροντα της ελληνικής αστικής τάξης, η κυβέρνηση αναλαμβάνει τον επικίνδυνο ρόλο του σημαιοφόρου σε επιθετικά σχέδια του ΝΑΤΟ στην ευρύτερη περιοχή. Γι' αυτό καλεί την αρμάδα του ΝΑΤΟ να αναλάβει τη φύλαξη του Αιγαίου και της ευρύτερης περιοχής, δηλαδή καλεί το λύκο να φυλάει τα πρόβατα. Γι' αυτό ενισχύει τον ιμπεριαλιστικό άξονα συνεργασίας με το Ισραήλ και την Αίγυπτο.

Η κυβέρνηση αποδέχεται και δρομολογεί τα επικίνδυνα σχέδια αναβάθμισης της βάσης της Σούδας, στο πλαίσιο των συζητήσεων για την επέκταση της συμφωνίας μέχρι και μια δεκαετία. Το ζήτημα απασχολεί ιδιαίτερα τις ΗΠΑ, αφού ο κόλπος της Σούδας τούς προσφέρει το μόνο βαθύ λιμάνι σε ολόκληρη την Ανατ. Μεσόγειο που μπορεί να φιλοξενήσει πυρηνοκίνητο αεροπλανοφόρο.

Συζητούν για τη δημιουργία σταθερής και μόνιμης βάσης βατραχανθρώπων, ακόμα και για την αξιοποίηση της αεροπορικής βάσης στο Καστέλι για στάθμευση μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Συζητούν για τη μεταφορά δραστηριοτήτων απ' την τουρκική βάση του Ιντσιρλίκ σε ελληνικό έδαφος. Ηδη το Αιγαίο χρησιμοποιείται απ' τα ιπτάμενα ραντάρ του ΝΑΤΟ.

Την ίδια ώρα, η Ρωσία αναβαθμίζει τη ναυτική της βάση στην Ταρτούς της Συρίας. Υψώνοντας τη σημαία της γεωπολιτικής αναβάθμισης, η κυβέρνηση παίζει με τη φωτιά. Εμπλέκει την Ελλάδα όλο και βαθύτερα στο κουβάρι των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων.

Συμμετέχει σε ιμπεριαλιστικά πολεμικά σχέδια, σε μια περίοδο που αυξάνει ο κίνδυνος διαμελισμού κρατών, επαναχάραξης συνόρων και γενίκευσης των πολεμικών αναμετρήσεων στην ευρύτερη περιοχή.

Για να υπάρξει διέξοδος προς όφελος των λαϊκών συμφερόντων, χρειάζεται ριζική αλλαγή πορείας. Χρειάζεται η εργατική τάξη, ο λαός να πάρει στα χέρια του το τιμόνι της εξουσίας και τα κλειδιά της οικονομίας.

Πρέπει να κοινωνικοποιηθούν τα εργοστάσια, τα μέσα παραγωγής στη βιομηχανία, να κοινωνικοποιηθεί η γη, να καταργηθεί η σκλαβιά της μισθωτής εργασίας, να εδραιωθούν οι σχέσεις κοινωνικής κρατικής ιδιοκτησίας, να υπάρξει επιστημονικός κεντρικός σχεδιασμός στην οικονομία.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο της κεντρικά σχεδιασμένης παραγωγής, που θα στοχεύει στην ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών, μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά ο ενιαίος αποκλειστικά κρατικός φορέας Ενέργειας ως μηχανισμός της εργατικής εξουσίας.

Μέσα σε αυτό το ιδιοκτησιακό και πολιτικό καθεστώς, όπου οι εγχώριες ενεργειακές πηγές, οι πρώτες ύλες, τα μέσα παραγωγής, μεταφοράς και διανομής της Ενέργειας θα αποτελούν κοινωνική κρατική ιδιοκτησία, ο ενεργειακός σχεδιασμός θα μπορεί να αναπτύξει την παραγωγή και να ικανοποιεί συνδυασμένα το σύνολο των λαϊκών αναγκών. Ο ενεργειακός σχεδιασμός θα διασφαλίζει:

Α) Τη μείωση του βαθμού ενεργειακής εξάρτησης της χώρας

Β) Την εξασφάλιση επαρκούς λαϊκής κατανάλωσης

Γ) Την ασφάλεια των εργαζομένων του κλάδου αλλά και των οικιστικών ζωνών και γενικότερα την ισόρροπη παρέμβαση του ανθρώπου στο περιβάλλον.

Πάνω απ' όλα, θα κατοχυρώνει ότι το ενεργειακό προϊόν θα είναι κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα.