Οι μνήμες από την καταστροφική πυρκαγιά στην Ανατολική Αττική τον περασμένο Ιούλη παραμένουν ζωντανές, όχι μόνο για τους κατοίκους της περιοχής αλλά και για τους εργαζόμενους πυροσβέστες που έδωσαν τη μάχη με τις φλόγες θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή τους. Μνήμες που ξυπνούν ακόμα και σε μια μικρή πυρκαγιά όπως αυτή της περασμένης βδομάδας στη Βραυρώνα και σε άλλες περιοχές της χώρας, αφού οι σημαντικές ελλείψεις στο Πυροσβεστικό Σώμα όχι μόνο δεν έχουν καλυφθεί αλλά διαιωνίζονται με ευθύνη της κυβέρνησης της ΝΔ και της προηγούμενης του ΠΑΣΟΚ.

Ετσι όπως προκύπτει από την έρευνα του «Ρ», υπάρχει πάντα ο κίνδυνος από μια πυρκαγιά να κινδυνεύσουν ανθρώπινες ζωές. Και κατά τη φετινή αντιπυρική περίοδο η Πυροσβεστική προσπαθεί να αντεπεξέλθει στις απαιτήσεις με οργανικά κενά που φτάνουν ακόμα και το 30%! Σε αριθμούς, αυτό σημαίνει πως ενώ οι οργανικές θέσεις είναι 12.765 σήμερα υπηρετούν 9.235, εκ των οποίων 7.916 είναι υπαξιωματικοί και πυροσβέστες. Και όμως, πιστοί στο καθήκον τους, παραβλέπουν τα τεράστια κενά που υπάρχουν και προσπαθούν να φέρουν εις πέρας το έργο τους, με «όπλο» το... φιλότιμο.

Σύμφωνα με στοιχεία της «Ενωτικής Αγωνιστικής Κίνησης Πυροσβεστών», οι οργανικές θέσεις από το 1983 έως και το 1998, αυξήθηκαν κατά 1.838, ενώ η πραγματική αύξηση στην υπηρετούσα δύναμη ήταν 857 θέσεις, δηλαδή αυξήθηκε κατά 17%. Ολα αυτά, όταν τη συγκεκριμένη 15ετία, τα γενικά συμβάντα είχαν παρουσιάσει αύξηση της τάξης του 135,54% (από 30.513 το 1983 έφτασαν τις 71.872 το 1998) ενώ οι πυρκαγιές το 142% (από 13.683 σε 33.151, διαφορά 19.453).

Από το 1999 μέχρι τώρα οι οργανικές θέσεις έχουν φτάσει τις 12.765 (όταν ήταν 10.127) με υπηρετούσα δύναμη 9.235 (7.719 το 1999). Οταν το 1998 η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ «χρέωσε» στην Πυροσβεστική τις δασικές πυρκαγιές, η κάλυψη του ελλείμματος στις οργανικές θέσεις έφτανε μόλις το 15%. Παρά τις υποσχέσεις για αναβάθμιση σήμερα υπάρχουν 3.705 οργανικά κενά. Προσλήψεις έχουν να γίνουν από το 2000.

Ετσι το Πυροσβεστικό Σώμα με το 95% των υπηρεσιών του με κενές οργανικές θέσεις προσπαθεί να υλοποιήσει το φετινό αντιπυρικό σχεδιασμό. Χαρακτηριστικά είναι τα στοιχεία που έχουν να κάνουν με την περιφέρεια. Μεταξύ άλλων, στην υπηρεσία της Αμφισσας υπάρχουν 13 κενές θέσεις στις 30 που προβλέπονται, στην Ηγουμενίτσα 17 από τις 48, στην Αμαλιάδα 14 στις 35, στην Αρεόπολη Λακωνίας 15 στις 25 και στο Λιδορίκι Φωκίδας 7 στις 17. Χειρότερη είναι η κατάσταση που επικρατεί στα πυροσβεστικά κλιμάκια. Ειδικότερα, σε αυτό των Σερβίων Κοζάνης υπάρχουν 16 κενές θέσεις στις 17. Στα Δερβενοχώρια Βοιωτίας 14 στις 17 και στο Παρανεστίου Δράμας 14 στα 17. Παράλληλα, αξίζει να σημειωθεί ότι για τον Λιμενικό Πυροσβεστικό Σταθμό της Ηγουμενίτσας παραγγέλθηκε και κατασκευάστηκε πυροσβεστικό πλοιάριο για τις ανάγκες των Ολυμπιακών Αγώνων, το οποίο παρουσιάστηκε και στα εγκαίνια του λιμανιού. Τώρα, παραμένει δεμένο στο λιμενικό σταθμό του Πειραιά αφού δεν προβλέφτηκε καμία πρόσληψη για το συγκεκριμένο σταθμό.

Για τα προβλήματα που παρουσιάζονται από τις σοβαρές ελλείψεις οργανικών θέσεων, μίλησε στο «Ρ» ο Μιχάλης Μιχαήλ, μέλος της «Ενωτικής Αγωνιστικής Κίνησης Πυροσβεστών» και του ΔΣ της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ενώσεων Υπαλλήλων Πυροσβεστικού Σώματος.

«Για να γίνει ξεκάθαρο πώς φαίνονται τα κενά που υπάρχουν αυτή τη στιγμή στο Πυροσβεστικό Σώμα σε μία δασική φωτιά, πάρτε για παράδειγμα αυτή της ανατολικής Αττικής στο τέλος του Ιούλη 2005. Μπορεί στο πρώτο στάδιο της πυρκαγιάς, όταν αυτή βρισκόταν σε εξέλιξη να υπήρχε ικανός αριθμός οχημάτων και ανδρών για να αντιμετωπιστεί, δεν υπήρχαν όμως στη φάση των εναλλαγών. Αυτό σημαίνει ότι οι συγκεκριμένες δυνάμεις παρέμειναν στο σημείο για πάνω από 15 - 20 ώρες. Τη στιγμή, που σε αντιμετώπιση ενός συμβάντος σε σωστή βάση και χωρίς καταπόνηση του προσωπικού, η αλλαγή γίνεται στις έξι ώρες. Γίνεται η αλλαγή, ξεκουράζεται το προσωπικό και επανέρχεται στις εστίες μετά από εύλογο χρονικό διάστημα. Ρίχνεται όλο το βάρος στην αντιμετώπιση του συμβάντος και δεν υπάρχουν εφεδρείες. Στο συγκεκριμένο περιστατικό, οι δυνάμεις πήγαν στις 11 το πρωί και τους άλλαξαν το βράδυ». Ομως, η δουλιά του πυροσβέστη, στην Ελλάδα του 2006 δεν τελειώνει εκεί. «Αμέσως μετά, οι άνδρες βρίσκονται σε μία επιφυλακή και σε μία συνεχή καταπόνηση».

Τα περισσότερα προβλήματα όμως, φαίνονται στις περιφέρειες σύμφωνα με τον Μ. Μιχαήλ. «Υπάρχουν περιπτώσεις που ξεκινούν οχήματα στην περιφέρεια με δύο άνδρες μόνο - αυτό συμβαίνει πολλές φορές - και πλέον δε μιλάμε για αντιμετώπιση ενός συμβάντος. Αν προλάβουμε, προλάβαμε. Αυτό γίνεται διότι οι βάρδιες των περισσότερων υπηρεσιών και κλιμακίων λειτουργούν με 3, 4, 5 άτομα, όταν απαιτείται η πρώτη έξοδος για ένα συμβάν να έχει οκτώ άτομα με δύο οχήματα. Ετσι, εκτός όλων των άλλων, μπορούμε να μιλήσουμε και για έλλειψη μέτρων ασφαλείας, καθώς οι συνάδελφοι γνωρίζουν ότι τα συνεργεία δεν έχουν τον απαιτούμενο αριθμό για να αντιμετωπίσουν μία πυρκαγιά. Αυτά τα προβλήματα τα ξέρουν άπαντες στο Πυροσβεστικό Σώμα. Τα είχε τονίσει παλαιότερα και ο τωρινός αρχηγός, ο Α. Κόης. Είχε πει κατά τη σύσκεψη για την αντιπυρική περίοδο 2005 πως δεν είμαστε σε θέση, με την κατάσταση που υπάρχει σήμερα, να αντιμετωπίσουμε με επιτυχία δύο μεγάλα συμβάντα, αστικά ή δασικά».

Σε ό,τι αφορά το καθαρά εργασιακό καθεστώς, το μέλος του ΔΣ της ΠΟΕΥΠΣ υπογραμμίζει: «Η διευθέτηση του χρόνου εργασίας, που γίνεται τώρα προσπάθεια να περάσει, σε εμάς συμβαίνει, χωρίς νόμο, εδώ και 6 χρόνια. Μιλάμε για μια κατάσταση άγρια. Χιλιάδες ώρες επιφυλακής - σε πολλές περιπτώσεις και παράνομων - και υπερωριών. Είμαστε, αυτή τη στιγμή, ένας κλάδος εργαζομένων που είμαστε έρμαια της κάθε πολιτικής που υπάρχει σε αυτή τη χώρα, όπως μάλιστα εκφράζεται από τις συνθήκες που εφαρμόζονται από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Και σαν να μη φτάνει αυτό, τόσο η προηγούμενη όσο και η σημερινή κυβέρνηση, αξιοποιούν την προσφορά και τη δράση της Πυροσβεστικής προκειμένου να δείξουν ότι γίνεται δουλιά στον τομέα αυτό ενώ την ίδια ώρα κρίνονται». Χαρακτηριστικά, τα τρία τελευταία χρόνια η Πυροσβεστική «χρωστά» στους υπαλλήλους της 60.000 μέρες κανονικών αδειών και 114.000 αδιάθετα ρεπό.

Οπως επισημαίνει ο συνδικαλιστής, σύμφωνα με δηλώσεις του αρχηγού σε σύσκεψη στελεχών της Πυροσβεστικής, το πρόβλημα των πυροσβεστικών κλιμακίων που υπολειτουργούν λόγω έλλειψης προσωπικού θα αντιμετωπιστεί με το να μετατραπούν σε «εθελοντικά κλιμάκια» για να υπαχθούν απευθείας στην ευθύνη των δημοτικών αρχών. Ετσι, οι εργαζόμενοι δημότες θα πληρώνουν το κόστος λειτουργίας τους.

Σημαντικά είναι όμως και τα προβλήματα που παρουσιάζονται στα οχήματα της Πυροσβεστικής, παρότι ενισχύθηκε ο εξοπλισμός στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Οπως ανέφερε ο Μ. Μιχαήλ, το 38% των υδροφόρων οχημάτων του Σώματος είναι πέραν της 15ετίας. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το πρώτο έτος της κυκλοφορίας των οχημάτων, τα 215 είναι από τη δεκαετία του 1970, τα 342 της δεκαετίας του '80, τα 419 από το 1990 έως και το 1996, τα 269 από το 1997 έως και το 2002 και τα 229 από το 2003 έως και το 2004. «Αυτό σημαίνει ότι τα οχήματα καταπονούνται συνεχώς, πάνε σε δρόμους ακατάλληλους, περνούν από πολλούς οδηγούς και βρίσκονται σχεδόν όλη τη μέρα εν κινήσει. Μάλιστα, δεν υπάρχει έλεγχος από τα ΚΤΕΟ, καθώς εμείς, σαν Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, πήραμε απάντηση πριν από περίπου ένα χρόνο πως δεν υποχρεώνεται η κυβέρνηση από τις συνθήκες που υπάρχουν στην ΕΕ να περάσει τα οχήματα του Δημοσίου από ΚΤΕΟ. Εμείς όμως έχουμε ατυχήματα από αυτά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το δυστύχημα στο Αγρίνιο που συνάδελφος σκοτώθηκε λόγω φθαρμένων ελαστικών. Το όχημα κατά τα άλλα ήταν ολοκαίνουριο».

Οπως επισημαίνει ο Μιχάλης Μιχαήλ, «μας είναι ιδιαίτερα δύσκολο να ελέγξουμε τις δασικές πυρκαγιές. Ο λόγος είναι γιατί λείπει η πρόληψη, ένα θέμα καθαρά της Δασικής Υπηρεσίας. Δε γίνονται αποψιλώσεις και καθαρισμοί των δασών. Δηλαδή, αν οι φλόγες δε βρουν "τροφή" χαμηλά, δεν υπάρχει και εύκολη επέκτασή τους. Δε γίνονται οι καθαρισμοί των δρόμων με αποτέλεσμα να είναι αρκετά δύσκολο να προσεγγίσει ένα σημείο που καίγεται, ένα πυροσβεστικό όχημα. Ολα αυτά συμβαίνουν γιατί δε δίνονται σοβαρά κονδύλια για να γίνει διαχείριση μέσα στο δάσος. Μέσα στον τομέα της διαχείρισης, μπαίνει και το θέμα του ελέγχου. Να έχεις πέντε ανθρώπους που να ελέγχουν αν γίνονται όλα τα παραπάνω, που στη συνέχεια θα βοηθήσουν εμάς να φτάσουμε και να αντιμετωπίσουμε με άλλους όρους την πυρκαγιά. Αυτή τη στιγμή, δυστυχώς, η Δασική Υπηρεσία υπολειτουργεί». Ωστόσο, δίνει τη δική του πρόταση, σχετικά με τους εποχικούς πυροσβέστες, που φτάνουν τους 5.500 για το πώς θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν. «Θα μπορούσαν να γίνουν μόνιμοι ούτως ώστε στο διάστημα της αντιπυρικής περιόδου να μας βοηθάνε στις δασικές πυρκαγιές - κάτω από προϋποθέσεις - και την υπόλοιπη χρονιά να ασχολούνται με το κομμάτι της πρόληψης. Να απασχολούνται δηλαδή ως δασοφύλακες».

Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συμβασιούχων Πυροσβεστών Πυρόσβεσης - Διάσωσης, Κώστας Παπαντώνης, μιλώντας στο «Ρ» θέτει τα δικά τους προβλήματα κατά τη διάρκεια της 5μηνης απασχόλησής τους ως προσωπικό πυρόσβεσης και διάσωσης. «Υποτίθεται ότι απασχολούμαστε μόνο στις δασικές πυρκαγιές. Ομως υπάρχουν αρκετές περιοχές της χώρας όπου απασχολούμαστε και σε άλλα καθήκοντα. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν εννέα νησιά στην επικράτεια, όπως π.χ. η Μύκονος, στα οποία δεν υπάρχει ούτε κλιμάκιο αλλά η πυροσβεστική τους κάλυψη γίνεται από ένα όχημα με δύο συμβασιούχους. Ετσι πηγαίνουμε σε όλα τα περιστατικά. Αστικές πυρκαγιές, τροχαία δυστυχήματα, τα πάντα». Ωστόσο, ακόμα και οι ίδιοι δε γνωρίζουν πότε ακριβώς θα σταματήσουν να προσφέρουν το έργο τους για φέτος καθώς «κανονικά, η σύμβασή μας τελειώνει στις 31 Οκτώβρη. Οπως μάθαμε, τα κονδύλια για μας επαρκούν μέχρι τις 15. Μάλιστα, μην ξεχνάμε ότι πέρσι οι συμβάσεις μας κόπηκαν 15 μέρες πριν την κανονική λήξη τους, με ό,τι προβλήματα συνεπάγεται». Πρόσθεσε δε ότι «υπογράφουμε συμβάσεις χωρίς να γνωρίζουμε την ημερομηνία λήξης τους κατά παράβαση της εργατικής νομοθεσίας».

Σε ό,τι αφορά τις προτάσεις που έχουν κάνει οι ίδιοι, τόσο στον υπουργό Δημόσιας Τάξης όσο και στον αντίστοιχο των Εσωτερικών, ο Κ. Παπαντώνης τονίζει: «Για τον κάθε ένα από τους πέντε μήνες που δουλεύουμε παίρνουμε μισθό της τάξης των 611 ευρώ. Από το Ταμείο Ανεργίας για τους υπόλοιπους μήνες παίρνουμε 350 ευρώ. Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό, δαπανώνται περίπου 17 εκατομμύρια ευρώ ετησίως για υλοτομικές εργασίες. Αυτά τα κονδύλια δίνονται σε εργολάβους; Στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης; Δε γνωρίζω. Η πρότασή μας είναι η εξής: Αφού οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουμε από υλοτομικές εργασίες και κοστίζουμε στο κράτος 22 εκατομμύρια ευρώ το πεντάμηνο και 15 εκατομμύρια στον ΟΑΕΔ, θα μπορούσαν να μας δίνουν άλλα 22 για άλλους πέντε ή επτά μήνες και να μείνουν και εννέα εκατομμύρια στο κράτος. Αφού ούτως ή άλλως δίνουν 31 εκατομμύρια έτσι με τα σημερινά δεδομένα. Οπως μας λένε, δεν μπορούν να συνεννοηθούν μεταξύ τους τα υπουργεία εδώ και ένα χρόνο».

Τέλος, αναφέρει: «Εχουμε εξαιρεθεί από δύο Προεδρικά Διατάγματα. Το ένα αφορά τις μοριοδοτήσεις συμβασιούχων για προσλήψεις στο Δημόσιο αλλά και από αυτό που αφορά τις προσλήψεις με μετατροπή των συμβάσεων σε αορίστου χρόνου. Σε συνάντηση με τον τότε υπουργό Δημόσιας Τάξης, Γιώργο Βουλγαράκη μας δήλωσε ότι δεν υπάρχει πρόβλεψη για μας ενόψει της δημιουργίας Αγροφυλακής. Του εξηγούμε ότι μέσα στον τομέα της Αγροφυλακής, υπάρχει και η πρόληψη, κάτι που γνωρίζουμε. Απορρόφησε ένα μεγάλο ποσοστό από τους εποχικούς για να μη χρειάζονται νέες προσλήψεις και νέα εκπαίδευση. Εχουμε τα πάντα. Η απάντηση ήταν θα πάρω καινούριους. Αυτό μας δείχνει ότι μας κοροϊδεύουν. Τέτοια εμπειρία, τόση εκπαίδευση πάει χαμένη. Κάναμε περίπου 8 μήνες το χρόνο εκπαίδευση. Φτάσαμε σε σημείο να κάνουμε εκπαίδευση ακόμα και στο Μεγάλο Πεύκο, στα ΛΟΚ. Τελικά όλα πάνε χαμένα».