Σε ιδιαίτερα βαρύ κλίμα συνεδριάζει αύριο, η νεοσυσταθείσα Κυβερνητική Επιτροπή, υπό την προεδρία του πρωθυπουργού, Κ. Σημίτη, και με θέμα "την εθνική στρατηγική", όπως ανακοινώθηκε, στο φόντο - προφανώς - της επικείμενης επίσκεψης του υφυπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Ρ. Χόλμπρουκ. Τόσο τα τραγικά αδιέξοδα της γενικότερης πολιτικής της υποτέλειας, όσο και οι λαθεμένοι κυβερνητικοί χειρισμοί της κυβέρνησης στην πρόσφατη κρίση της Ιμιας και ιδιαίτερα η τακτική της δυναμικής, δήθεν, αντιμετώπισης της τουρκικής προκλητικότητας, έχουν φέρει σε ιδιαίτερα δυσχερή θέση τη χώρα. Γεγονός, το οποίο γίνεται ολοφάνερο από τις επανειλημμένες δηλώσεις και τοποθετήσεις Αμερικανών και Ευρωπαίων αξιωματούχων, σύμφωνα με τις οποίες αμφισβητείται η ελληνική κυριαρχία στο Αιγαίο και υποθάλπονται, με τον ένα ή άλλον τρόπο, οι αντίστοιχες τουρκικές επεκτατικές βλέψεις.

Την ίδια στιγμή, η ηγεσία του κυβερνητικού κόμματος φαίνεται να αρνείται την εξαγωγή των απαραίτητων συμπερασμάτων και διδαγμάτων και ενώ αναζητεί φόρμουλες, για την εύσχημη πραγματοποίηση της επίσκεψης του Αμερικανού υφυπουργού, αναλίσκεται, ταυτόχρονα, στην αντιμετώπιση των εσωκομματικών τριβών και εντάσεων, που ξαναφούντωσαν αφενός και αφετέρου στην αναζήτηση εξιλαστήριων θυμάτων, ιδιαίτερα στο χώρο των Ενόπλων Δυνάμεων. Η ΝΔ, από την πλευρά της, συνεχίζει την πολεμοκάπηλη, δημαγωγική και μικροκομματική "αντιπολιτευτική" τακτική της, εναλλάσσοντας τις κορόνες περί"εθνικής ταπείνωσης", με αυτές περί "τραγικής ήττας".

Στα πλαίσια αυτά, και καθώς η κρίση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις είναι υπαρκτή και υποβόσκει, δείχνοντας τα δόντια της, αποκτά ιδιαίτερη σημασία η παρέμβαση του ΚΚΕ, σύμφωνα με την οποία, η κυβέρνηση και όλα τα κόμματα έχουν υποχρέωση να καταθέσουν υπεύθυνα, συγκεκριμένα και χωρίς διγλωσσίες και δημαγωγίες τη γνώμη τους, για το τι πρέπει να γίνει. Κάτι, που θα μπορούσε να γίνει στα πλαίσια μιας κοινής συνάντησης των αρχηγών των κομμάτων και του πρωθυπουργού, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Βασικά μέτωπα - κρίκους συσπείρωσης μπορεί να αποτελέσουν τα παρακάτω ζητήματα:

32. Οι αναπροσαρμογές που υπαγορεύονται από το πολυεθνικό κεφάλαιο στην παραγωγική βάση της χώρας, στη βιομηχανία, στη βιοτεχνία, στην αγροτική οικονομία, στο εμπόριο, στον κοινωνικό τομέα από τη σκοπιά των συμφερόντων των εργαζομένων. Στον αγώνα αυτόν μπορεί και πρέπει να συναντηθούν και να συσπειρωθούν όλοι όσοι υποστηρίζουν την αποδέσμευση της Ελλάδας από την ΕΕ, όσοι συνειδητοποιούν την ανάγκη να παλέψουν ενάντια στη στρατηγική και τις αποφάσεις της, που είναι σε βάρος του λαού και γενικά της χώρας: Εργατοϋπάλληλοι, αγρότες, μικρομεσαίοι, τα κοινωνικά κινήματα που υιοθετούν αντιμονοπωλιακούς, αντιιμπεριαλιστικούς, δημοκρατικούς στόχους.

Η πάλη για την απόκρουση της επίθεσης στα δικαιώματα και τις κατακτήσεις των εργαζομένων, η εναντίωση στην ανατροπή των εργασιακών σχέσεων. Η πάλη κατά της ανεργίας, της λιτότητας. Η απόκρουση των συνεπειών της ΚΑΠ και της GATT στην αγροτική παραγωγή και μείωση του κόστους παραγωγής. Ο αγώνας για να αντιμετωπιστούν τα οξυμένα προβλήματα της νεολαίας, της υγείας, η μάστιγα των ναρκωτικών, η καταστροφή του περιβάλλοντος, τα προβλήματα των απομάχων της δουλιάς, των μεταναστών, η ανισοτιμία και οι διακρίσεις σε βάρος των γυναικών, των αλλοδαπών εργατών. Για τις συνθήκες και το βιοτικό επίπεδο, το εργασιακό καθεστώς, τις αμοιβές, τον ελεύθερο χρόνο και την ανάπτυξη, την πρόνοια, τον αθλητισμό και τα προβλήματα των ειδικών κοινωνικών ομάδων. Κρίσιμο ζήτημα, το μεγάλο πρόβλημα της παιδείας, του πολιτισμού, των παραδόσεων, της γλώσσας μας, η αντίσταση στη διάβρωση, η πολιτιστική προσέγγιση των λαών και των πολιτισμών τους. H μάχη στο ζήτημα αυτό είναι από τις πιο καίριες και απαιτεί επιστράτευση ευρύτερων δυνάμεων και από το χώρο των Γραμμάτων και των Τεχνών και από το χώρο του μαζικού λαϊκού κινήματος. Μάχη για τον εξανθρωπισμό του ανθρώπου, αγώνας αναπόσπαστα δεμένος με την πάλη κατά των ΜΜΕ, αυτών που βρίσκονται κάτω από τον έλεγχο και την κηδεμονία των ανθρώπων της ολιγαρχίας. Ο αγώνας ενάντια στις επιλογές της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της εξουσίας των πολυεθνικών συνδέεται με την εθνική ανεξαρτησία της χώρας, την πάλη κατά της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης και καπιταλιστικής καταπίεσης.

Η πάλη για τον εκδημοκρατισμό της κοινωνικής ζωής, που είναι αναπόσπαστα δεμένος με τον αγώνα κατά των μονοπωλίων και του ιμπεριαλισμού. Αγώνας κατά της έντασης του αυταρχισμού, της καταστολής, της χειραγώγησης, κατά της αυξανόμενης εργοδοτικής τρομοκρατίας σε συνθήκες οικονομικής κρίσης και πολιτικής λιτότητας. Αγώνας κατά της Συμφωνίας Σένγκεν, του αντιδραστικού θεσμικού και νομικού καθεστώτος που οικοδομείται στις χώρες όλης της Ευρώπης. Πάλη για την κατοχύρωση και διεύρυνση των ατομικών, κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων, που δέχονται νέα επίθεση στις σημερινές συνθήκες στην Ευρώπη. Πνεύμα ετοιμότητας και επαγρύπνησης πρέπει να διαπνέει γενικότερα το λαϊκό κίνημα και τις οργανώσεις του για τις συνολικές εξελίξεις και τους υπαρκτούς κινδύνους που απειλούν τη χώρα μας λόγω της "νέας τάξης πραγμάτων".

Απέναντι στην επιχειρούμενη ιμπεριαλιστική "νέα τάξη πραγμάτων" μπορεί και πρέπει να αντιταχθεί το παγκόσμιο κίνημα της εργατικής τάξης. Απέναντι στους νεοφιλελεύθερους, απάνθρωπους και επικίνδυνους νόμους και αρχές της ιμπεριαλιστικής ζούγκλας των πολυεθνικών, πρέπει να αντιταχθεί το διεθνιστικό κοινό μέτωπο των λαϊκών κινημάτων και των λαών, των χωρών που αντιστέκονται στη νέα ιμπεριαλιστική τάξη πραγμάτων, που παλεύουν για την ειρήνη, την κοινωνική πρόοδο, το σοσιαλισμό, μέσα από τις ιδιαίτερες επιλογές τους, με βάση τα προβλήματα και το επίπεδο ανάπτυξης της κάθε χώρας και περιοχής.

Για την ανάπτυξη πολύμορφου φιλειρηνικού, αντιιμπεριαλιστικού κινήματος με επίκεντρο τον αγώνα για: Τον απεγκλωβισμό της Ελλάδας από το ΝΑΤΟ και τη ΔΕΕ, την απομάκρυνση των ξένων βάσεων από το ελληνικό έδαφος. Την απόκρουση των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων στα Βαλκάνια και των πολύμορφα τροφοδοτούμενων εθνικισμών και σοβινισμών. Τη διασφάλιση των δικαιωμάτων διάφορων εθνικών, θρησκευτικών και άλλων μειονοτήτων και τη μετατροπή τους σε γέφυρες επικοινωνίας και αλληλοκατανόησης των βαλκανικών λαών. Τη διαμόρφωση των απαραίτητων γενικότερα προϋποθέσεων για την ειρηνική συμβίωση των λαών της Βαλκανικής και την ισότιμη μεταξύ τους συνεργασία. Για τη διαμόρφωση προϋποθέσεων για μια Ευρώπη κοινωνικής δικαιοσύνης και προόδου, χωρίς πυρηνικά, ξένους στρατούς και βάσεις, σεβασμού της ανεξαρτησίας των κρατών της, ισότιμης και αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας τους. Για τη μετατροπή της Μεσογείου σε θάλασσα ειρήνης και δίαυλο ισότιμης και αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας των παραμεσόγειων χωρών και λαών. Για την επίλυση του Κυπριακού σύμφωνα με τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου και, πάντως, με την πλήρη κατοχύρωση της εθνικής ανεξαρτησίας, της αυτονομίας και της κρατικής οντότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας.

33. Οι κομμουνιστές και συνεπείς ταξικές και προοδευτικές δυνάμεις έχουν μπροστά τους και πρέπει να αντιμετωπίσουν τα παρακάτω εμπόδια:

α. Τις παραπλανητικές θεωρίες περί ανάπτυξης, που ευαγγελίζεται η Ευρωπαϊκή Ενωση για την Ελλάδα. Τις διάφορες θεωρίες περί "ταξικής συναίνεσης" και "συνεργασίας", "εθνικής ομοψυχίας" και "ενότητας" και γενικότερα τις αντιλήψεις, που με διάφορα προσχήματα και ψεύτικα οράματα προωθούν την υποταγή της εργατικής τάξης και των εργαζομένων στο "μονόδρομο" της ολιγαρχίας.

β. Τις αντιλήψεις περί αναποτελεσματικότητας των αγώνων, περί των "ατομικών λύσεων και διεξόδων" και γενικότερα το σοβαρό αδυνάτισμα αγώνων και την υποχώρηση αξιών, όπως η συλλογική πάλη, η αλληλεγγύη. Αντιλήψεις που ενισχύονται αντικειμενικά από τις αυξανόμενες τα τελευταία χρόνια ενδοταξικές και διαστρωματικές επιμέρους διαφορές μέσα στην εργατική τάξη ή ανάμεσα στα εργαζόμενα λαϊκά στρώματα, γενικότερα.

γ. Την πολύμορφη συκοφάντηση και υπονόμευση του συνδικαλιστικού κινήματος, το χτύπημα μέχρι και την κατάργηση της δημοκρατικής λειτουργίας και αυτοτέλειας των συνδικάτων.

δ. Την υπεράσπιση της ιστορίας και της προσφοράς του Κόμματος από τις σύγχρονες αντικομμουνιστικές επιθέσεις και εκστρατείες, που χρησιμοποιούν και κλασικές μορφές και νέες μεθόδους.

Η επέτειος των 80 χρόνων (1918 - 1998) του Κόμματος δίνει την ευκαιρία για πιο συστηματική δράση του Κόμματος σε κάθε συγκεκριμένο τομέα.

34. Ο αγώνας των κομμουνιστών δεν αρκεί να είναι μαχητικός, συνεπής, επίμονος και με σωστά επεξεργασμένη στρατηγική και τακτική. Ταυτόχρονα, πρέπει σε κάθε μορφή εκδήλωσής του, σε κάθε φάση, να είναι και ηρωικός, τόσο ηρωικός, όπως ήταν σε άλλες εποχές που γνώρισε το Κόμμα και το λαϊκό κίνημα του τόπου μας. Οι προσωπικές θυσίες για όλους όσοι φιλοδοξούν να είναι στην πρώτη γραμμή της πάλης του λαού μας, της πάλης των λαών της Ευρώπης και ολόκληρου του κόσμου θα είναι λίγο - πολύ αναπόφευκτες, αλλά καθόλου μάταιες και αναποτελεσματικές. Το ΚΚΕ αποτελεί σήμερα φορέα και πομπό αδιαμφισβήτητων αξιών και ιδανικών, συνέπειας, θάρρους και ειλικρίνειας, μέσα στην έρημο της πολιτικής διγλωσσίας, της υποκρισίας, της δικομματικής κρίσης. Οι θέσεις και οι ιδέες του ΚΚΕ, που αντιπροσωπεύουν τα συμφέροντα της εργατικής τάξης, ευρύτατων λαϊκών στρωμάτων, είναι δυνατό, στην πορεία του αγώνα, μέσα στις συνθήκες μαχητικής, σχεδιασμένης δράσης, να γίνουν η υλική δύναμη για να μπουν σε δρόμο αντιμετώπισης τα σημερινά οξυμένα προβλήματα του λαού, να ανοίξει ο δρόμος για να περάσει η κοινωνία μας στο σοσιαλισμό.

4 Φλεβάρη 1996

Η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ

ΒΑΣΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΔΡΑΣΗΣ ΓΙΑ

ΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ

27. Το Πρόγραμμα του Κόμματος, οι σημερινές εσωτερικές και διεθνείς εξελίξεις θέτουν ως βασικό και επιτακτικό καθήκον για το επόμενο διάστημα του Κόμματος δύο κεντρικούς στόχους: Α) Ποσοτική και ποιοτική ενίσχυση του Κόμματος και της επιρροής του και Β) Αποφασιστική προώθηση της συσπείρωσης και πάλης της εργατικής τάξης και των άλλων εργαζόμενων, και λαϊκών στρωμάτων σε δημοκρατική, αντιιμπεριαλιστική, αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση. Η επόμενη τετραετία για το Κόμμα να αποτελέσει περίοδο που θα μπουν οι ρίζες, οι βάσεις για το κτίσιμο του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού κοινωνικοπολιτικού μετώπου πάλης. Δύο σχετικά αυτοτελείς στόχοι, αλληλοεξαρτώμενοι, στενά δεμένοι μεταξύ τους, βασικός μοχλός και θεμέλιο, για την απεμπλοκή της κοινωνικής και πολιτικής ζωής της χώρας από τη μέγκενη των νεοφιλελεύθερων επιλογών και παραλλαγών.

28. Δυο δρόμοι επιλογής υπάρχουν: Ο δρόμος της καπιταλιστικής ανασυγκρότησης και προσαρμογής στις συνθήκες της νέας ιμπεριαλιστικής τάξης πραγμάτων, της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του ΝΑΤΟ, από τη μια, και ο δρόμος της συγκρότησης του αντιιμπεριαλιστικού, αντιμονοπωλιακού, δημοκρατικού μετώπου πάλης από την άλλη.

Ο αγώνας για τη συγκρότηση του κοινωνικοπολιτικού αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού μετώπου πάλης είναι αγώνας πατριωτικός και διεθνιστικός Είναι η ρεαλιστική και αναγκαία γραμμή αντίστασης, η μοναδική επιθετική πολιτική, που μπορεί να δώσει θετική πολιτική προοπτική για την εργατική τάξη, τα μικρομεσαία λαϊκά στρώματα της πόλης και της υπαίθρου και τη νεολαία. Αποτελεί έναν από τους βασικούς όρους, για να αποκτήσει μαζικό, δυναμικό χαρακτήρα η αντίσταση στην επίθεση του κεφαλαίου και της νεοφιλελεύθερης συναίνεσης. Είναι, ταυτόχρονα, ο δρόμος που μπορεί να οδηγήσει στην κατάκτηση της πολιτικής εξουσίας από την εργατική τάξη και τους συμμάχους της για την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής κοινωνίας.

29. Το ΚΚΕ πρέπει να εξαντλήσει όλες τις δυνατότητες και τα περιθώρια που υπάρχουν, να δημιουργήσει νέες δυνατότητες, ώστε να καλλιεργηθεί η αντιιμπεριαλιστική αντιμονοπωλιακή συνείδηση και να μην εγκλωβιστούν οι θετικές διεργασίες και να οδηγηθούν στην αναπαραγωγή της ίδιας πολιτικής με άλλο σχήμα.

Η επιτακτική αυτή ανάγκη θα ικανοποιείται στο βαθμό που θα προχωρά η αγωνιστική ανασυγκρότηση και αναγέννηση του μαζικού λαϊκού κινήματος, πρώτα και κύρια του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος, ζήτημα, ουσιαστικά συνώνυμο με την ανάδειξη της εργατικής τάξης, ως της μόνης ικανής να προωθήσει και να χτίσει το απαραίτητο για τη ριζική αλλαγή και διέξοδο κοινωνικό μέτωπο και με την ανάδειξη του ΚΚΕ, ως του μόνου ικανού σήμερα στο πολιτικό επίπεδο να εκφράσει τα λαϊκά συμφέροντα και τον άλλο δρόμο ανάπτυξης της ελληνικής κοινωνίας.

Η θέση αυτή ανταποκρίνεται στις ιδιότητες της εργατικής τάξης και στο χαρακτήρα του ΚΚΕ ως συνειδητής πρωτοπορίας της.

Η ανάδειξη του πρωτοπόρου, ηγετικού ρόλου της εργατικής τάξης μέσα στο ενιαίο μέτωπο πάλης όλων των λαϊκών καταπιεζομένων στρωμάτων, αποτελεί δείκτη της γενικότερης ριζοσπαστικοποίησης της λαϊκής συνείδησης, αποτελεί το υπόβαθρο για γενικότερες πολιτικές ανακατατάξεις υπέρ των δυνάμεων που έχουν συμφέρον να αντιπαλέψουν την εξουσία των πολυεθνικών και του ιμπεριαλισμού.

Η νέα ΚΕ, τα κομματικά όργανα, οι ΚΟΒ πρέπει να έχουν στο κέντρο της προσοχής τους την αφομοίωση του Προγράμματος του Κόμματος και την εκλαϊκευσή του, ιδιαίτερα στην εργατική τάξη της χώρας μας, την ανάπτυξη κοινωνικών συμμαχιών, τη συσπείρωση των πιο ριζοσπαστικών, αριστερών, προοδευτικών λαϊκών δυνάμεων στα διάφορα μέτωπα πάλης, στη διεκδίκηση αλλαγών σε αντιιμπεριαλιστική αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση.

30. Η οικοδόμηση του μετώπου θα είναι μια πολύμορφη και πολυσύνθετη διαδικασία. Πείρα έχει συγκεντρωθεί από την κοινή δράση και το συντονισμό που εμφανίστηκε τα τελευταία δύο χρόνια. Η διαδικασία αυτή στηρίζεται στην ανάπτυξη των λαϊκών αγώνων, στην ανάπτυξη και όξυνση της ταξικής πάλης. Στηρίζεται στην αποδοχή της ιδέας για συσπείρωση γύρω από βασικά προβλήματα, που σήμερα απασχολούν ευρύτατα λαϊκά στρώματα στο χώρο δουλιάς και κατοικίας, κατά κλάδο, τομέα οικονομίας, δήμο, νομό, ευρύτερη περιοχή. Στηρίζεται στο συντονισμό και την κοινή δράση οργανώσεων των εργατοϋπαλλήλων, της νεολαίας, των ΕΒΕ, της αγροτιάς, των φορέων της εκπαίδευσης, υγείας, πολιτισμού, που μπορεί να παίρνει πολλές μορφές και εκφράσεις και επίπεδα: Διεύρυνση κινήσεων και παρατάξεων, τις οποίες στηρίζει το ΚΚΕ, συντονιστικές επιτροπές σωματείων και φορέων, επιτροπές αγώνα για συγκεκριμένο πρόβλημα, κοινωνικοπολιτικές κινήσεις, κάθε μορφής οργάνωση και δράση που αναπτύσσουν οι λαϊκές μάζες με πρωτοβουλία τους.

Εφόσον οι πολιτικές εξελίξεις και διεργασίες οδηγήσουν στην εμφάνιση πολιτικών σχημάτων και κινήσεων που υιοθετούν γραμμή αντίστασης στην εξουσία των πολυεθνικών και στις επιλογές των ιμπεριαλιστικών οργανισμών, το ΚΚΕ θα επιδιώξει την κοινή δράση σε συγκεκριμένα προβλήματα ή, αν υπάρχουν προϋποθέσεις, και σε γενικότερο πλαίσιο στόχων πάλης, με βασική επιδίωξη την ενίσχυση και οικοδόμηση του αντιιμπεριαλιστικού, αντιμονοπωλιακού μετώπου πάλης που οργανώνει και καθοδηγεί τους λαϊκούς αγώνες, διεκδικεί κυβερνητική εξουσία. Το ΚΚΕ δρα με συνέπεια και μαχητικότητα στις γραμμές του αντιιμπεριαλιστικού, αντιμονοπωλιακού αγώνα και του ενιαίου μετώπου πάλης. Παράλληλα διατηρεί την οργανωτική, πολιτική και ιδεολογική του αυτοτέλεια, δραστηριοποιείται για την ευρύτερη κατανόηση και τη συσπείρωση δυνάμεων για το πέρασμα στο σοσιαλισμό, που δίνει απάντηση στα προβλήματα της μεγάλης πλειοψηφίας του λαού.

31. Ο καθοριστικός παράγοντας, για να μπουν οι βάσεις της λαϊκής συσπείρωσης, του απεγκλωβισμού από την πολιτική της νεοφιλελεύθερης συναίνεσης στο επόμενο διάστημα είναι:

Να γίνει πρώτος και βασικός στόχος δράσης του Κόμματος, της κάθε ΚΟΒ, του στελέχους και μέλους, η οργάνωση και ανάπτυξη των αγώνων, η κατάκτηση του ταξικού προσανατολισμού του συνδικαλιστικού κινήματος. Η αλλαγή του συσχετισμού δύναμης, η αναζωογόνηση των πρωτοβάθμιων σωματείων, ο συντονισμός δράσης κατά κλάδο, τομέα, περιοχή.

Βασική προϋπόθεση είναι: Η αφομοίωση του Προγράμματος του Κόμματος, που συμβάλλει στην κατανόηση της ανάγκης και της σημασίας που έχει η οικοδόμηση του αντιιμπεριαλιστικού, αντιμονοπωλιακού μετώπου, του ρόλου του Κόμματος και της εργατικής τάξης. Η αφομοίωση της πολιτικής και πρακτικής για την προώθηση των κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών. Η κατάκτηση της ικανότητας να συνδέεται διαλεκτικά η πάλη για τα άμεσα, οξυμένα προβλήματα του λαού με τον αγώνα για το σοσιαλισμό.

Το καθήκον του κομμουνιστή είναι: Η υπεράσπιση της θεωρίας του επιστημονικού σοσιαλισμού, η διάδοση και η εκλαϊκευσή της, η προσπάθεια να ανακτήσει το κύρος και την αίγλη της, ύστερα από τη δυσφήμιση και τη συκοφάντηση που ακολούθησε τις ανατροπές του '89-'91.

Η αντιμετώπιση των προβλημάτων στη λειτουργία των ΚΟΒ και στην ανάπτυξη ισχυρών δεσμών με τον περίγυρό τους και τις λαϊκές μάζες. Η αύξηση των οργανωμένων κομματικών δυνάμεων, η ανανέωση των γραμμών. Η ανάδειξη νέων στελεχών ιδιαίτερα από την εργατική τάξη, τη νεολαία. Η ανάδειξη γυναικείων στελεχών. Η βελτίωση της λειτουργίας των κομματικών οργανώσεων και οργάνων.Το ιδεολογικοπολιτικό ατσάλωμα των κομματικών δυνάμεων. Η κατάκτηση από τα κομματικά μέλη και στελέχη του αναγκαίου επιπέδου ιδεολογικών, πολιτικών γνώσεων. Η ανάπτυξη του μαρξιστικο - λενινιστικού κριτηρίου για την πορεία των κοινωνικών και πολιτικών εξελίξεων, για τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για βαθιές αλλαγές και το πέρασμα στο σοσιαλισμό.

Η συνέχιση και ένταση της προσπάθειας για βαθύτερη επεξεργασία των θέσεων του Κόμματος σε σύγχρονα ιδεολογικοπολιτικά προβλήματα, σε κοινωνικά εσωτερικά και διεθνή προβλήματα, με τη γενίκευση της πείρας και την παρακολούθηση και μελέτη των εξελίξεων.

Η ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΚΝΕ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΚΕ ΣΤΗ ΝΕΟΛΑΙΑ

22. Η συνεχώς διογκούμενη ανεργία και η αβεβαιότητα για το αύριο, η διαρκής εργασιακή περιπλάνηση, η ετεροαπασχόληση, η απουσία επαγγελματικής προοπτικής, σε συνδυασμό με την ένταση της υπερεκμετάλλευσης και την αφαίρεση βασικών εργασιακών δικαιωμάτων, οι φραγμοί στη μόρφωση, μέσω ενός υποβαθμιζόμενου εκπαιδευτικού συστήματος που ιδιωτικοποιείται σταδιακά, ο περιορισμός των δημοκρατικών δικαιωμάτων με την ένταση του πολύμορφου αυταρχισμού, τα ναρκωτικά, η περιβαλλοντική καταστροφή, η αποξένωση και ο τηλεοπτικός εκμαυλισμός. Είναι τα πιο βασικά προβλήματα που απασχολούν τη νέα γενιά και επηρεάζουν τη διαμόρφωση της συνείδησής της. Ανεξάρτητα από το πόσο συνειδητό χαρακτήρα παίρνουν οι αναζητήσεις της, η νεολαία, μέσω της άσχημης κατάστασης στην οποία η πλειοψηφία ζει, αντικειμενικά έρχεται σε άμεση επαφή με τα μεγάλα κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα, με την οικοδόμηση του αντιιμπεριαλιστικού, αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού μετώπου και την πάλη για τη σοσιαλιστική προοπτική.

Η δράση του ΚΚΕ και της ΚΝΕ κρίνεται σήμερα στην προσπάθειά τους για την ανάπτυξη του κινήματος της νεολαίας τη συμπόρευσή του με το εργατικό κίνημα. Επίσης από την ικανότητά τους να κερδίζουν μαζικά και σταθερά τη νέα γενιά στην πολιτική πάλη ενάντια στα μονοπώλια και τον ιμπεριαλισμό για τη σοσιαλιστική προοπτική. Πρώτα απ' όλα στο χώρο της εργατικής νεολαίας, των ανέργων και υποαπασχολούμενων νέων, της εργαζόμενης νεολαίας της υπαίθρου.

23. Η άρχουσα τάξη ρίχνει σήμερα μεγαλύτερο βάρος στην πολύμορφη προσπάθειά της να χειραγωγήσει τις νεανικές συνειδήσεις, να επιδράσει ή να αδρανοποιήσει τη σκέψη και τη στάση της νεολαίας. Ο κρατικός μηχανισμός, η δράση των μονοπωλίων σε εκπαίδευση - πολιτισμό - ψυχαγωγία, ο ρόλος των ΜΜΕ, κινούνται σ' αυτόν το στόχο.

Με αυτόν το στόχο λειτουργούν και οι πολυδάπανες δραστηριότητες, που αναπτύσσονται με τα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τους νέους, με στόχο την καλλιέργεια της ευρωυποταγής και τη λογική του μονόδρομου της Ευρωπαϊκής Ενωσης των πολυεθνικών. Οι κοσμοπολίτικες,ευρω-υποτακτικές θεωρίες συναντιούνται μέσω διαφορετικών αφετηριών με τον εθνικισμό, το ρατσισμό, το νεοφασισμό, για να καταλήξουν μαζί στο ίδιο τέρμα, τη διαιώνιση της κυριαρχίας των μονοπωλίων και του ιμπεριαλισμού.

24. Στο διάστημα που πέρασε το νεολαιίστικο κίνημα σημείωσε βήματα στη δράση του και την παραπέρα ανάπτυξή του.

Σήμερα βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο. Στις συνθήκες κρίσης, πλατιά στρώματα της νεολαίας αφυπνίζονται, μα ταυτόχρονα μεγαλώνει ο κίνδυνος να οδηγηθούν σε απογοήτευση ή να εγκλωβιστούν σε χώρους και δρόμους που επιδιώκουν την εκτόνωση, την ακίνδυνη για την άρχουσα τάξη διαμαρτυρία, την ενσωμάτωση και την υποταγή. Παράλληλα, σε κλίμα "αποθέωσης" της αστικής ιδεολογίας δυσκολεύουν οι δυνατότητες ένταξης των νέων και ιδιαίτερα των νέων εργατών στην οργανωμένη πάλη.

Η απάντηση του νεολαιίστικου κινήματος στην επίθεση της άρχουσας τάξης είναι δυσανάλογη με την ένταση και έκταση που παίρνει σήμερα η αφαίρεση δικαιωμάτων και η όξυνση των προβλημάτων της νέας γενιάς. Αυτή η ψαλίδα μπορεί να κλείνει μόνο με αποφασιστική δουλιά του ΚΚΕ και της ΚΝΕ για την ανάπτυξη του νεολαιίστικου κινήματος με την αποφασιστική άνοδό του, τη σύνδεσή του με το ευρύτερο εργατικό λαϊκό κίνημα, σε συνδυασμό με την πολύμορφη ιδεολογικοπολιτική και διαπαιδαγωγητική δουλιά, για να αντιμετωπιστεί η φθορά των συνειδήσεων που πολύμορφα καλλιεργεί η άρχουσα τάξη.

Το ΚΚΕ και η ΚΝΕ πρέπει να βαθύνουν πιο πολύ στις ανάγκες και στις αναζητήσεις της νεολαίας. Να γίνουν πιο πειστικοί με βάση τη συνείδηση της νεολαίας στις απαντήσεις τους στα προβλήματα που αντιμετωπίζει. Το ΚΚΕ να αναπτύξει πιο έντονη - πολύμορφη δραστηριότητα για τα άμεσα και ζωτικά προβλήματα, ενταγμένα στην πάλη για την αντιιμπεριαλιστική, αντιμονοπωλιακή συσπείρωση με στόχο το σοσιαλισμό.

Η Κομμουνιστική Νεολαία Ελλάδας

25. Παρά τις δυσκολίες που έβαζε η πολιτική της άρχουσας τάξης, αλλά και τις δυσκολίες από την κρίση που πέρασε το Κόμμα, η ΚΝΕ διαμόρφωσε επιρροή στους νεολαιίστικους μαζικούς φορείς στους εκπαιδευτικούς χώρους. Κατάκτησε και διεύρυνε την παρουσία της σε βασικά μέτωπα πάλης. Το ετήσιο φεστιβάλ της καθιερώθηκε ξανά ως πολιτιστικό - πολιτικό γεγονός με γενικότερη επιρροή. Η πολιτική της παρέμβαση άγγιξε σημαντικά θέματα που απασχολούν τη νεολαία. Η προσπάθειά της για την ανάπτυξη αντίστασης, αγώνων και συλλογικής δραστηριότητας της νεολαίας έφερε κάποιους πρώτους καρπούς.

Το διάστημα που πέρασε έγινε μια σοβαρή δουλιά με μετρήσιμα αποτελέσματα. Η ΚΝΕ ανασυγκροτήθηκε. Με το Συνέδριό της έκλεισε την περίοδο της κρίσης της και άνοιξε μια καινούρια σελίδα στην 27χρονη διαδρομή της. Διευρύνει σταθερά τις γραμμές της με νέους συντρόφους μέσα από τη δράση της, αποτελώντας στήριγμα στη δουλιά του Κόμματος.

Τα βήματα που έχει κάνει είναι σημαντικά. Βρίσκονται όμως πίσω από τις δυνατότητες που υπάρχουν στη νεολαία. Αυτή η διαπίστωση είναι και μια πρόκληση για την ΚΝΕ, που πρέπει σήμερα να την αντιμετωπίσει με την αποφασιστική στήριξη και βοήθεια του Κόμματος.

Η ΚΝΕ οφείλει να ασχοληθεί με τους χιλιάδες αλλοδαπούς νέους εργάτες, που έρχονται στη χώρα μας με την ψευδαίσθηση του καπιταλιστικού παραδείσου και γίνονται θύματα της πιο ληστρικής και απάνθρωπης εκμετάλλευσης.

Το ΚΚΕ προσβλέπει σε μια ΚΝΕ μαζική, νεανική, ριζωμένη πριν απ' όλα στους χώρους δουλιάς, όπου απασχολούνται νέες ηλικίες, στα σχολεία, στα πανεπιστήμια, στους χώρους που συγκεντρώνονται νέοι και νέες.

Το ΚΚΕ προσβλέπει σε μια ΚΝΕ που θα προσαρμόζει τις γενικές πολιτικές και ιδεολογικές θέσεις του Κόμματος στο χώρο της νεολαίας, με όλες τις ιδιαιτερότητες που αυτή έχει. Θα καλλιεργεί το ενδιαφέρον για τη γνώση και την κριτική στάση απέναντί της, το ενδιαφέρον για τον πολιτισμό, την ψυχαγωγία και τη δημιουργική αξιοποίηση του ελευθέρου χρόνου. Θα αναδείχνεται πρωτοπόρα στο πεδίο των αξιών, των ιδεών, αλλά και της καθημερινής δράσης. Μια ΚΝΕ που θα εμπνέει, θα πείθει, θα συνομιλεί με τους νέους στη γλώσσα των ενδιαφερόντων τους, θα συμπεριφέρεται δημοκρατικά, θα σέβεται την προσωπικότητα των νέων. Για το νεολαιίστικο κίνημα, για την ελληνική κοινωνία είναι απαραίτητη περισσότερο από ποτέ η ύπαρξη και η δράση της ΚΝΕ. Η ΚΝΕ πρέπει να αποδείχνει με τη δράση των μελών και των στελεχών της ότι η νεολαία της εποχής μας δεν είναι χαμένη, απογοητευμένη. Δεν αναζητά τον παράδεισο του καταναλωτισμού, των ναρκωτικών. Δεν είναι η νεολαία των χαμένων ευκαιριών και του εύκολου κέρδους, όπως την παρουσιάζουν. Είναι ριζοσπαστική, ρομαντική, έχει όνειρα και ιδανικά που δε συμβιβάζονται με τη Νέα Τάξη και τον απάνθρωπο καπιταλισμό. Το ΚΚΕ προσβλέπει σε μια ΚΝΕ που στέκεται με σεβασμό στο παρελθόν του εργατικού κινήματος και του Κόμματος και φιλοδοξεί να καταθέσει τη δική της συμβολή στο νεολαιίστικο και γενικότερα στο λαϊκό κίνημα της χώρας.

Νομαρχιακή και Τοπική Αυτοδιοίκηση

26. Απαιτείται να αξιοποιηθούν περισσότερο από κάθε άλλη φορά, οι θέσεις, η επιρροή και η πείρα που διαθέτει το Κόμμα στον τομέα της τοπικής πρωτοβάθμιας και νομαρχιακής αυτοδιοίκησης, ώστε να στηρίζονται οι αγώνες και οι γενικότερες διεκδικήσεις των εργαζομένων σε όλους τους τομείς της ζωής, στις κοινωνικές υπηρεσίες, στον πολιτισμό, την παιδεία, την υγεία. Ταυτόχρονα, να οργανωθεί η αντίσταση στην επιχείρηση πλήρους μετατροπής της αυτοδιοίκησης σε προέκταση των μηχανισμών της Ευρωπαϊκής Ενωσης σε μοχλό επέκτασης των ιδιωτικοποιήσεων, ιδιαίτερα σε τομείς κοινωνικών υπηρεσιών και πρόνοιας, σε φορέα επιλογής όλο και νέων φόρων σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων στο όνομα της "ανταποδοτικότητας".

ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΜΑΖΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ

19. Την περίοδο 1992-'96 εκδηλώθηκαν σοβαροί αγώνες που αγκάλιασαν στον έναν ή τον άλλο βαθμό σχεδόν όλα τα κοινωνικά στρώματα. Πολλοί απ' αυτούς τους αγώνες διακρίθηκαν για τη μαζικότητα, τη διάρκειά τους και τις ανεβασμένες μορφές πάλης. Με τη συμβολή των δυνάμεων του Κόμματος, διατηρήθηκαν και διευρύνθηκαν οι εστίες και οι δυνατότητες αντίστασής του, όχι μόνον σε αντικυβερνητική λογική, αλλά και σε μια πολιτική κατεύθυνση, η οποία αντιμάχεται το μεγάλο κεφάλαιο.

Οι αγώνες εμφάνισαν ιδιαιτερότητες ανάλογες με την κυβέρνηση που υπήρχε. Επί, ΝΔ το ΠΑΣΟΚ πριμοδοτούσε τους αγώνες, με στόχο όχι την προβολή και διεκδίκηση επίλυσης των λαϊκών προβλημάτων, αλλά τη χρησιμοποίησή τους για να αναρριχηθεί στην κυβερνητική εξουσία. Επί διακυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, παρά τα πρόσθετα εμπόδια που παρενέβαλε η κυβέρνηση και η αξιωματική αντιπολίτευση, οι αγώνες που αναπτύσσονται εμφανίζουν μεγαλύτερη πολιτικοποίηση αιτημάτων, θίγουν γενικότερες πλευρές της οικονομικής πολιτικής και των συνεπειών από τη συμμετοχή και υποταγή στις εντολές της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Η αλλαγή των συσχετισμών μέσα στα όργανα του συνδικαλιστικού και γενικότερα του μαζικού κινήματος, παρότι είναι αργή και βασανιστική, ωστόσο προβάλλει σαν τάση που αρχίζει, αργά και βασανιστικά, να ωριμάζει.

20. Παρά τα θετικά στοιχεία που εμφανίζονται, η κατάσταση του εργατικού και γενικότερα του μαζικού κινήματος βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο, κάτω από το βάρος των συστηματικών προσπαθειών που καταβάλλει η άρχουσα τάξη, η πολιτική της συναίνεσης και του συμβιβασμού, η στρατηγική της ενσωμάτωσης και χειραγώγησής του. Μεγάλωσαν οι αντικειμενικές δυσκολίες για αγωνιστικές κινητοποιήσεις σε επιχειρήσεις και κλάδους τόσο του ιδιωτικού όσο και του δημόσιου τομέα. Ο φόβος από τον κίνδυνο της απόλυσης, της ανεργίας, της αβεβαιότητας καθηλώνει μεγάλα τμήματα εργαζομένων σε αδράνεια και αποδοχή αντεργατικών λύσεων.

Καθοριστικό ρόλο στο φρενάρισμα της ανάπτυξης των αγώνων του μαζικού κινήματος ασκεί η επεξεργασμένη πολιτική της άρχουσας τάξης για το συνδικαλιστικό κίνημα, ο συσχετισμός δύναμης και η δράση των κομμάτων που διαχειρίζονται το καπιταλιστικό σύστημα. Επίσης, ο μεγαλύτερος ρόλος των ΜΜΕ στη χειραγώγηση της λαϊκής συνείδησης, ο πολύμορφος αυταρχισμός στους χώρους δουλιάς, η συστηματική προσπάθεια εξαγοράς συνειδήσεων και διάσπασης της ενότητας δράσης των εργαζομένων, με όπλο τον εκβιασμό, την τρομοκρατία, την αξιοποίηση της απογοήτευσης και με μοχλό τις νέες εργασιακές σχέσεις. Αξιοποιούνται γι' αυτόν το σκοπό τα κοινοτικά ποσά, οι μηχανισμοί των κάθε λογής Ινστιτούτων και τα προγράμματα "επανειδίκευσης και κατάρτισης".

Οι πλειοψηφίες που βρίσκονται στα κεντρικά όργανα του συνδικαλιστικού κινήματος με τη στάση τους έχουν εξελιχθεί σε φορείς προώθησης των επιδιώξεων του μεγάλου κεφαλαίου στην εργατική τάξη. Με την τακτική τους επιδιώκουν την προώθηση της ταξικής συνεργασίας και υποταγής, με κινητοποιήσεις και διαμαρτυρίες για τα "μάτια του κόσμου", προκειμένου να διασκεδαστεί η μεγάλη δυσαρέσκεια και να εκτονωθεί ανώδυνα η πίεση "από τα κάτω".

Εχει διαμορφωθεί μιας νέας ποιότητας γραφειοκρατική ελίτ στους κόλπους του συνδικαλιστικού κινήματος, ιδιαίτερα στις κορυφές του, η οποία, πέρα από την επικίνδυνη στάση της στα πολιτικά και ιδεολογικά ζητήματα, διακρίνεται και για στοιχεία ιδιοτέλειας και ωφελιμισμού.

Το κύριο γνώρισμα και του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ είναι ότι δε θέλουν τους αγώνες, τους συμφέρει η αποδιοργάνωση και ο αφοπλισμός του συνδικαλιστικού κινήματος. Σ' αυτή τη λογική βαδίζει και η Πολιτική Ανοιξη, καθώς και ο "ΣΥΝ", ανεξάρτητα από τις φραστικές παραλλαγές τους.

21. Η πολιτική του ΚΚΕ και η δράση των κομμουνιστών στο μαζικό λαϊκό κίνημα ήταν γενικά σωστή. Με σταθερότητα κινήθηκε στη βασική λογική ότι οι κοινωνικοί αγώνες, το κοινωνικό λαϊκό μέτωπο, αποτελούν τον μόνιμο αποφασιστικό παράγοντα των κοινωνικών και πολιτικών εξελίξεων και ιδιαίτερα στις συγκεκριμένες πολιτικές εσωτερικές και διεθνείς συνθήκες και συσχετισμούς.

Επιδίωξε την ενότητα δράσης των εργαζομένων για τα οξυμένα προβλήματά τους. Τη διαμόρφωση συσπειρώσεων και κοινωνικών μετώπων πάλης. Την υπεράσπιση των κατακτήσεών τους. Την αντίσταση στη νεοφιλελεύθερη πολιτική. Την προβολή διεκδικήσεων για τη βελτίωση της ζωής τους και των συνθηκών εργασίας. Κατέβαλε προσπάθειες για την ανάπτυξη της κοινωνικής και πολιτικής συνείδησης, για την καταπολέμηση των φαινομένων αδράνειας και παθητικότητας. Υπερασπίστηκε έμπρακτα την αυτοτέλεια του μαζικού κινήματος και των οργανώσεών του από την κρατική, εργοδοτική παρέμβαση, από την υποταγή του στα κόμματα που το θέλουν συμβιβασμένο, πρόθυμο να συνδράμει να περάσουν οι αντεργατικές επιλογές.

Η προώθηση των θέσεων του ΚΚΕ, για το χαρακτήρα και το ρόλο του μαζικού κινήματος, είναι μια υπόθεση δύσκολη, εξαιτίας κυρίως των αντικειμενικών προβλημάτων που υπάρχουν. Απαιτείται σταθερότητα και επιμονή, το προσωπικό παράδειγμα των κομμουνιστών στους χώρους δουλιάς και στα συνδικάτα και τιςμαζικές οργανώσεις. Το διάστημα αυτό εμφανίστηκαν και συγχύσεις, λαθεμένες αντιλήψεις στη δράση του Κόμματος, στις γραμμές του μαζικού κινήματος, κάτω από το βάρος των σύνθετων προβλημάτων που αντικειμενικά υπάρχουν. Τα κενά και οι αδυναμίες οφείλονται και στη λειψή καθοδηγητική βοήθεια, σε παρεκκλίσεις στο όνομα των ιδιομορφιών, σε λαθεμένες απόψεις, που αντικειμενικά οδηγούν σε ενσωμάτωση των δυνάμεών μας ή στο ξέκομμα και στην απόσπαση.

Η συγκεκριμένη κατάσταση που κυριαρχεί στο συνδικαλιστικό κίνημα, και ιδιαίτερα στα κεντρικά όργανά του, επιβάλλει να ανοιχτεί πολύμορφο μέτωπο στην αποδιοργάνωση και απομαζικοποίηση, στα εκφυλιστικά φαινόμενα. Να αναπτυχθεί επιχειρηματολογημένη, μαχητική αντιπαράθεση με τις συνδικαλιστικές ηγεσίες που συμβιβάζονται και υποτάσσονται, συμφιλιώνονται με τα εργοδοτικά και κυβερνητικά συμφέροντα.

Οι εργαζόμενοι να συγκεντρώσουν την κύρια προσοχή τους για να αναζωογονηθεί το πρωτοβάθμιο κύτταρο, το σωματείο και όλες οι μαζικές οργανωμένες κινήσεις στον τόπο κατοικίας. Επίσης οι επιτροπές αγώνων που εκφράζουν την κοινωνική συμμαχία, οι επιτροπές πρωτοβουλίας για συγκεκριμένα προβλήματα, οι κινήσεις και δραστηριότητες για την ειρήνη, ενάντια στην ιμπεριαλιστική τάξη πραγμάτων, για την κοινωνική αλληλεγγύη, οι γυναικείες οργανώσεις, πολιτιστικές κινήσεις και φορείς. Να παρεμποδίσουν την επιδίωξη να μετατραπεί το συνδικαλιστικό κίνημα σε αρωγό στη νεοφιλελεύθερη πολιτική, στην τακτική διάσπασης της ενότητας δράσης της εργατικής τάξης και των άλλων εργαζομένων.

Οι κομμουνιστές, οι συνεπείς λαϊκές δυνάμεις πρέπει να βοηθούν, ώστε οι εργαζόμενοι να βρίσκουν τρόπους να προσπερνούν ή να μετριάζουν τις αντικειμενικές δυσκολίες (συνθήκες ζωής και δουλιάς, διπλή εργασία, παρατεταμένα ωράρια, εντατικοποίηση, πιεστικά προσωπικά προβλήματα, συνέπειες από την ανεργία, τη μερική απασχόληση, τις ελαστικές μορφές εργασίας, την καθημερινή ανασφάλεια), ώστε να οργανώνεται η αντίσταση και ηπάλη και να δρομολογηθεί όσο γίνεται πιο γρήγορα η αλλαγή του συσχετισμού δυνάμεων στο συνδικαλιστικό και γενικότερα στο μαζικό λαϊκό κίνημα.

Απαιτούνται πρωτοβουλίες και συντονισμός από τα κάτω, από τα πρωτοβάθμια σωματεία, πρωτοβουλίες για συσπείρωση και δράση, διαμόρφωση κοινωνικών μετώπων γύρω από επίκαιρα προβλήματα και αντιμονοπωλιακούς, αντιιμπεριαλιστικούς στόχους και αιτήματα. Συστηματικές και συνεχείς προσπάθειες, για να απεγκλωβιστούν από τη μοιρολατρία και τη λογική των μονόδρομων ευρύτερες εργατικές και λαϊκές δυνάμεις, άνθρωποι με πείρα στο μαζικό κίνημα και προσφορά. Με επίγνωση των αντικειμενικών δυσκολιών και απαιτήσεων, αλλά με επιμονή στην προώθηση της πολιτικής των κοινωνικών συμμαχιών, με βάση κοινά επεξεργασμένα προβλήματα και στόχους, και με πνεύμα εμπιστοσύνης στις λαϊκές μάζες είναι δυνατό, κάτω από την επίδραση των οξυμένων προβλημάτων και τη δράση του Κόμματος, να συνειδητοποιήσουν ότι είναι μονόδρομος γι' αυτές η ενότητα δράσης, με αφετηρία το πρωτοβάθμιο σωματείο, τον τόπο εργασίας.

Οι κομμουνιστές και οι κομμουνίστριες να πρωτοστατήσουν σε όλα τα επίπεδα του μαζικού κινήματος, ιδιαίτερα από τα κάτω, στο κλαδικό επίπεδο, να αναπτυχθεί η επικοινωνία με τα συνδικαλιστικά και μαζικά κινήματα που αναπτύσσονται στις άλλες χώρες της Ευρώπης, να εκφράζεται η διεθνής αλληλεγγύη, να διεθνοποιείται η συνδικαλιστική και ταξική πάλη.

16. Η ΚΕ δεν μπόρεσε να συγκροτήσει όλα τα βοηθητικά τμήματα που χρειάζονταν και να διασφαλίσει τη σύνθεση που απαιτούσαν οι ανάγκες. Τα τμήματα της ΚΕ που λειτούργησαν, αποτέλεσαν σημαντικό στήριγμα στη δουλιά της, στην επεξεργασία των θέσεων του Κόμματος και στην καθοδήγηση της μαζικής δράσης. Δεν έγινε δυνατόν, για μια σειρά υποκειμενικούς, αλλά και αντικειμενικούς λόγους, να υπάρξει μεγαλύτερη βοήθεια των τμημάτων προς τις Κομματικές Οργανώσεις για την εκλαϊκευση θέσεων του Κόμματος, τη γενίκευση της πείρας και την εξειδίκευση στελεχών.

Οι Κοινοβουλευτικές Ομάδες του Κόμματος στη Βουλή και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέβαλαν προσπάθειες με θετικά αποτελέσματα για το συνδυασμό της κοινοβουλευτικής δουλιάς με τη συνεχή επαφή με το λαό και τις οργανώσεις του. Η απόδοση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας θα ήταν καλύτερη, αν υπήρχε πιο στενή σύνδεση με τις Κομματικές Οργανώσεις, ώστε το κοινοβουλευτικό έργο να είναι πιο δεμένο με τα επίκαιρα προβλήματα και κυρίως να αξιοποιείται και να εκλαϊκεύεται από τις οργανώσεις. Η Κοινοβουλευτική Ομάδα πρέπει να ρίξει ιδιαίτερο βάρος στην επικοινωνία της με τους εργατοϋπαλλήλους στους εργασιακούς χώρους, όπου είναι οξύτερος ο αυταρχισμός και η απαγόρευση της πολιτικής δράσης.

Η προσυνεδριακή συζήτηση πρέπει να φωτίσει καλύτερα τις αιτίες, αλλά και τις συγκεκριμένες ευθύνες στελεχών και οργάνων και να συμβάλει στην ανάδειξη οργάνων και στελεχών ικανών να αναπτύξουν την παραπέρα πορεία ανάπτυξης του Κόμματος.

17. Ο "Ριζοσπάστης" ανταποκρίθηκε σε γενικές γραμμές στην καθημερινή εκλαϊκευση των θέσεων του Κόμματος και της πολιτικής του. Εγιναν στην πορεία ορισμένα θετικά βήματα στην ανάπτυξη του ιδεολογικού μετώπου και κυρίως στην ανάδειξη των κοινωνικών προβλημάτων και των λαϊκών αγώνων. Παραμένει όμως συνολικά πίσω από τις σύγχρονες ανάγκες και απαιτήσεις της καθημερινής, επίκαιρης πολιτικής και ιδεολογικής πάλης. Δεν έλειψαν επίσης και λάθη στην προβολή πολιτικών και ιδεολογικών ζητημάτων, στην εύστοχη και επιχειρηματολογημένη προπαγάνδα. Σ' αυτό το καθήκον πρέπει να επικεντρωθεί η προσοχή και το βάρος της καθοδήγησης των στελεχών της εφημερίδας, να παρθούν μέτρα ώστε να διασφαλιστούν οι προϋποθέσεις για το ξεπέρασμα των αδυναμιών.

Αναγκαίο επίσης είναι να δυναμώσουν οι σχέσεις και οι δεσμοί του "Ριζοσπάστη" με κάθε κρίκο του Κόμματος, ώστε να γίνει πράξη η κατεύθυνση για ουσιαστική συμμετοχή των τελευταίων στην πολύμορφη και καθημερινή αξιοποίηση της εφημερίδας. Τα καθοδηγητικά όργανα, όλα τα στελέχη προσωπικά, δεν έχουν βάλει στο κέντρο της προσοχής τους, στον απαιτούμενο βαθμό, το καθήκον αυτό, ώστε ο "Ριζοσπάστης" να γίνεται στην πράξη ο καθημερινός αναντικατάστατος μοχλός προβολής της πολιτικής του Κόμματος, ο συλλογικός οργανωτής. Η νέα ΚΕ στα πρώτα καθήκοντά της πρέπει να έχει το πρόβλημα της κυκλοφορίας του "Ριζοσπάστη".

Η Κομμουνιστική Επιθεώρηση συνέβαλε στην εκλαϊκευση των θέσεων και αποφάσεων του Κόμματος, στο διάλογο για ζητήματα της Ευρωπαϊκής Ενωσης και για τις αιτίες που καθόρισαν την ανατροπή των σοσιαλιστικών καθεστώτων στην Ευρώπη. Ανέπτυξε νέα θέματα που απασχολούν το κομμουνιστικό και εργατικό κίνημα. Εκανε προσπάθειες να μεταδοθεί η πείρα άλλων κομμουνιστικών κομμάτων και κινημάτων. Η ελάχιστη αξιοποίησή της από τα στελέχη και τις κομματικές οργανώσεις, πέρα από τα οικονομικά προβλήματα που σωρεύει, επιδρά αρνητικά και στην προσπάθεια της ανάπτυξης και ωρίμανσης του ιδεολογικοπολιτικού επιπέδου και κριτηρίου. Η πλατύτερη κυκλοφορία της θα της δώσει τη δυνατότητα να συγκεντρώσει και να αξιοποιήσει περισσότερες γνώμες για τη βελτίωσή της.

Ο ραδιοφωνικός σταθμός "902 ΑΡΙΣΤΕΡΑ στα FM" αντιμετώπισε το διάστημα αυτό σοβαρές δυσκολίες. Είχε συμβολή στην εκλαϊκευση της πολιτικής του Κόμματος και της δράσης του. Η ολοκλήρωση της ανασυγκρότησής του, μετά τη σοβαρή καταστροφή από τις πλημμύρες, και η αποφασιστική ενίσχυση του ιδεολογικού και πολιτικού του ρόλου και της λειτουργίας του αποτελούν σήμερα κύριο καθήκον της καθοδήγησής του.

Η λειτουργία του τηλεοπτικού σταθμού "902 TV" αποτέλεσε ένα βήμα στην προβολή των θέσεων του Κόμματος και του λαϊκού κινήματος, παρά τις αδυναμίες και ελλείψεις που εμφάνισε. Η καταστροφική πλημμύρα του 1994 ανέκοψε την πορεία του και τα σχέδια βελτίωσης που υπήρχαν. Σήμερα, με βάση τις συγκεκριμένες οικονομικές δυνατότητες που υπάρχουν, αλλά και τις ανάγκες και απαιτήσεις, πρέπει να διερευνηθεί η δυνατότητα να επαναλειτουργήσει με το μικρότερο κόστος και με κύριο στόχο την υπηρέτηση της πολιτικής ενημέρωσης.

Τα οικονομικά του Κόμματος

18. Η κρίση του Κόμματος, και η συνολική κατάσταση στην οποία βρέθηκε, σώρευσε τεράστια χρέη, που από την αδυναμία έγκαιρης αποπληρωμής τους αυξάνονταν, λόγω τόκων και προστίμων.

Ολα αυτά τα χρόνια τα μέλη, οι οπαδοί και φίλοι του Κόμματος, αλλά και άνθρωποι που κατανοούν τη σημασία της παρουσίας του ΚΚΕ, ανεξάρτητα από πολιτικές πεποιθήσεις, ανταποκρίθηκαν συγκινητικά και με αυταπάρνηση στη μεγάλη προσπάθεια για την πληρωμή των χρεών και την κάλυψη στοιχειωδών οικονομικών αναγκών του Κόμματος. Δίχως την τιτάνια προσπάθειά τους, την ανιδιοτελή προσφορά των φίλων του Κόμματος θα ήταν αδύνατη η μείωση των χρεών και η ανταπόκριση σε μεγάλες πολιτικές μάχες.

Οι καταστροφές που προκάλεσε η μεγάλη πλημμύρα στο αρχείο και στις εγκαταστάσεις της ΚΕ, στα μέσα μαζικής ενημέρωσης δημιούργησαν νέα έξοδα και ανάγκες, σε συνδυασμό επίσης με τις αυξημένες απαιτήσεις και τα έξοδα που έγιναν στις τρεις εκλογικές αναμετρήσεις και σε ειδικές πολιτικές εξορμήσεις που πραγματοποίησε το Κόμμα.

Σήμερα βρισκόμαστε σε καλύτερη κατάσταση όσον αφορά τα χρέη, τα οποία μειώθηκαν κατά πολύ. Ωστόσο, το πρόβλημα των εσόδων του Κόμματος παραμένει οξύ και πρέπει να είναι ένα από τα πρώτα και βασικά μελήματα της νέας ΚΕ για να αντιμετωπίσει τα παρακάτω καθήκοντα:

* Την υποχρέωση οι Κομματικές Οργανώσεις, αξιοποιώντας την προσφορά των μελών και φίλων του Κόμματος, να γίνουν οικονομικά αυτάρκεις όσον αφορά τις πάγιες απαιτήσεις στο χώρο ευθύνης τους. Την εξασφάλιση, με βάση τις μόνιμες και κανονικές συνδρομές των μελών του Κόμματος και των φίλων, οπαδών, ενός μόνιμου μηνιάτικου ποσού για την ΚΕ, που θα καλύπτει τις πάγιες ανάγκες του Κόμματος, αλλά και την ετοιμότητά του να ανταποκρίνεται σε καθήκοντα που προκύπτουν από τις εξελίξεις, τα οποία δεν είναι δυνατό να προβλέπονται πάντοτε με λεπτομέρεια.

Να διασφαλίζεται ο συνεχής έλεγχος για το νοικοκύρεμα στη διαχείριση των οικονομικών, ο συνεχής έλεγχος για τη σκοπιμότητα των διάφορων εξόδων. Μια από τις βασικές προϋποθέσεις στην κατεύθυνση αυτή αποτελεί η στήριξη και η ενίσχυση της ελεγκτικής δράσης των Επιτροπών Οικονομικού Ελέγχου.

Η εκπλήρωση της καταστατικής υποχρέωσης της συνδρομής με βάση τα έσοδα του κάθε μέλους του Κόμματος είναι και οικονομική υποχρέωση, αλλά και πολιτική, δείκτης της κομματικής συνέπειας και αφοσίωσης.

* Την προγραμματισμένη ανάπτυξη πρόσθετων εσόδων του Κόμματος, με βάση τις πηγές που καθορίζει το Καταστατικό και με τη βοήθεια οικονομικών εξορμήσεων για συγκεκριμένα προβλήματα και έκτακτες υποχρεώσεις, σε συνδυασμό με το συνεχή έλεγχο για τη σωστή διαχείριση των πόρων.

* Η αύξηση της κυκλοφορίας του "Ριζοσπάστη" και της Κομμουνιστικής Επιθεώρησης, και των αναγκαίων για την πολιτική δουλιά εκδόσεων του Κόμματος, πέρα από τα αναμφισβήτητα οικονομικά και πολιτικά κέρδη που φέρνουν, συμβάλλει στη μείωση των ελλειμμάτων της ΚΕ που αναπτύσσονται και εξαιτίας της υποχρεωτικής επιδότησής τους. Η αύξηση της κυκλοφορίας, άρα και των εσόδων τους, θα φέρει και τη βελτίωση της ύλης τους.

Εκτίμηση δράσης της ΚΕ

13. Η ΚΕ, της οποίας ένα μεγάλο μέρος των μελών εκλέχτηκε για πρώτη φορά, ξεκίνησε με αδύνατα επιτελεία στη δουλιά της, με έναν πολύ μικρό αριθμό, απαλλαγμένων από επαγγελματικές υποχρεώσεις, στελεχών σε σύγκριση με το παρελθόν και κυρίως σε σύγκριση με τις σημερινές απαιτήσεις. Είχε να αντιμετωπίσει τα πιεστικά προβλήματα των οικονομικών χρεών, που είχε κληροδοτήσει η περίοδος της κρίσης, και μάλιστα σε περίοδο που το Κόμμα είχε απόλυτη ανάγκη χρηματικών πόρων για να απλώσει την πολιτική του δράση και να ανοιχτεί πλατιά στο λαό.

Η ΚΕ ανταποκρίθηκε, ως ένα βαθμό, στις μεγάλες πολιτικές μάχες. Κατέβαλε προσπάθειες για την αποκατάσταση της ιδεολογικοπολιτικής ενότητας του Κόμματος, με την παραπέρα επεξεργασία της πολιτικής γραμμής και τακτικής τουστις σύγχρονες συνθήκες, τη μελέτη θεωρητικο-πολιτικών προβλημάτων και κυρίως με την ανάπτυξη στενών δεσμών με το λαό, για τη στήριξη και οργάνωση των λαϊκών αγώνων. Κατέβαλε προσπάθειες για να κατανοείται και να προωθείται με ενιαίο τρόπο η γενική πολιτική γραμμή και τακτική του Κόμματος. Στην πορεία, σταδιακά βελτίωσε τις προσπάθειές της για την κατάκτηση ποιότητας στην κομματική δουλιά, την καλυτέρευση της δράσης των κομμουνιστών στο λαϊκό κίνημα, την ανάπτυξη των κομμουνιστικών χαρακτηριστικών. Κατάφερε να αμβλύνει, ως ένα βαθμό, την αρχική αδυναμία να συνδυάζει την ανοιχτή πολιτική δράση του Κόμματος με την ιδεολογική ανασυγκρότηση με την καλή λειτουργία και ανάπτυξη των οργανώσεων.

Δούλεψε συλλογικά για την εξειδίκευση και επεξεργασία της πολιτικής γραμμής και τακτικής του Κόμματος στα μεγάλα θέματα που έθετε η πολιτική επικαιρότητα και τα άμεσα καθήκοντα πάλης.

14. Οι πιο βασικές αδυναμίες της ΚΕ που είχαν αντανάκλαση στο επίπεδο καθοδήγησης ήταν:

Δεν κατάφερε να κάνει κέντρο της πολιτικής, ιδεολογικής και οργανωτικής της δράσης τη δουλιά στην εργατική τάξη και τη νεολαία, ιδιαίτερα το πρώτο δίχρονο. Στην πορεία σημειώθηκε κάποια βελτίωση, χωρίς όμως αντίστοιχα αποτελέσματα.

Το επίπεδο βοήθειας στα καθοδηγητικά όργανα από την ΚΕ δεν ήταν στο ύψος των απαιτήσεων. Παρέμεινε σχετικά χαμηλό το επίπεδο ανάλυσης των οικονομικών εξελίξεων, η εμβάθυνση στα νέα φαινόμενα που εμφανίζονται στην πορεία ανασυγκρότησης του καπιταλιστικού συστήματος, η εξειδίκευση και η επεξεργασία της επιχειρηματολογίας και προπαγάνδας, η πιο ολοκληρωμένη επεξεργασία στόχων και αιτημάτων.

Δεν έγινε η απαιτούμενη δουλιά, ώστε να συνειδητοποιηθούν από όλο το Κόμμα βασικά συμπεράσματα του 14ου Συνεδρίου για την κρίση στο Κόμμα, όπως: Ο ρόλος και η σημασία της πολιτικο-ιδεολογικής και διαπαιδαγωγητικής δουλιάς, η συνειδητή πειθαρχία στο Καταστατικό, ο σεβασμός και η τήρηση των αρχών λειτουργίας του Κόμματος, η κριτική και αυτοκριτική, η συλλογική και ατομική εξέταση της δουλιάς, η πολιτική ανάδειξης και ανάπτυξης στελεχών, η αδιαλλαξία σε φαινόμενα αδιαφορίας για την τύχη των κομματικών αποφάσεων και για την πορεία ανάπτυξης του Κόμματος και του κινήματος.

Αδύνατη ήταν από την πλευρά της ΚΕ η οργάνωση του ζωντανού και συγκεκριμένου ελέγχου της πορείας εφαρμογής των αποφάσεων. Το τελευταίο διάστημα σημειώθηκε βελτίωση, κυρίως σε θέματα που αφορούν τον προσανατολισμό στο μαζικό κίνημα και στους αγώνες, στην καθοδήγηση των ΚΟΒ. Από τις πιο αδύνατες δραστηριότητες της ΚΕ ήταν η βοήθεια στις οργανώσεις για την ανάδειξη γυναικείων στελεχών, την αντιμετώπιση της αδρανοποίησης γυναικών μελών του Κόμματος, λόγω αντικειμενικών πολλαπλών δυσκολιών να συνδυάσουν τα πολύπλευρα καθήκοντα και υποχρεώσεις τους. Η άγνοια των ιδιαίτερων προβλημάτων των γυναικών, των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν, της επεξεργασμένης στρατηγικής της άρχουσας τάξης απέναντί τους αναπαράγει και οξύνει την υποτίμηση του σημαντικού αυτού τομέα πολιτικής, ιδεολογικής μαζικής δράσης του Κόμματος. Αν και έγιναν βήματα, ωστόσο έμειναν πολύ πίσω από τις δυνατότητες και τις απαιτήσεις.

Οι παραπάνω αδυναμίες της ΚΕ ήταν πιο εμφανείς στα πρώτα δύο χρόνια. Στη συνέχεια, με τις αλλεπάλληλες εκλογικές μάχες, έγιναν προσπάθειες βελτίωσης και διόρθωσης του στιλ δουλιάς της ΚΕ και με τη συγκρότηση συντονιστικών - καθοδηγητικών οργάνων.

Στις ελλείψεις και καθυστερήσεις της ΚΕ άσκησαν επίδραση ως ένα βαθμό και οι αδυναμίες των νομαρχιακών και αχτιδικών επιτροπών. Η αδύνατη και λειψή δράση και προσφορά ενός μέρους στελεχών των ενδιάμεσων οργάνων, πράγμα που φόρτωνε τα μέλη της ΚΕ με πρόσθετη πρακτική δουλιά σε βάρος της επιτελικότητας και της οργάνωσης του ελέγχου.

15. Το Πολιτικό Γραφείο προσπάθησε να βοηθήσει στην προώθηση των αποφάσεων της ΚΕ. Συνέβαλε στη μαζική πολιτική δράση του Κόμματος, ανέπτυξε, στο μέτρο των ευθυνών και αρμοδιοτήτων του πρωτοβουλίες που αποφάσισε η ΚΕ ή έθεταν οι εξελίξεις. Δεν μπόρεσε να προωθήσει, ταυτόχρονα, και συνδυασμένα τα πολύπλευρα καθήκοντα που έθεσε η ίδια η ζωή και οι αποφάσεις του 14ου Συνεδρίου και της ΚΕ. Δεν κατάφερε, από την πρώτη στιγμή μετά το 14ο Συνέδριο, να παρακολουθήσει και να ελέγξει, στα πλαίσια των ευθυνών που του ανέθεσε η ΚΕ, το καθήκον της ανασυγκρότησης του Κόμματος, να επιμείνει στον προσανατολισμό δράσης στην εργατική τάξη και τη νεολαία, στην πολιτική και οργανωτική δουλιά στις ΚΟΒ και τον περίγυρο του Κόμματος. Μετά την περίοδο των δημοτικών εκλογών και με βάση την αυτοκριτική εξέταση της δουλιάς του, το ΠΓ ανέβασε τη βοήθειά του στην ΚΕ και στη Γραμματεία, στα καθοδηγητικά όργανα για προσανατολισμό στην ανάπτυξη των λαϊκών αγώνων, τη συσπείρωση σε αντιιμπεριαλιστικούς αντιμονοπωλιακούς στόχους.

Ανάλογη ήταν και η δράση της Γραμματείας της ΚΕ. Αρχικά η καθοδήγηση των κομματικών οργανώσεων είχε κύριο περιεχόμενο τρέχοντα καθήκοντα, με ελλείψεις στη μελέτη των ιδιαιτεροτήτων της κάθε οργάνωσης. Το τελευταίο δίχρονο βελτιώθηκε η καθοδηγητική δουλιά της Γραμματείας και συνέβαλε στο σωστό προσανατολισμό των οργανώσεων, στην εξειδίκευση και τον έλεγχο εφαρμογής των αποφάσεων της ΚΕ.

Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ

10. Με το 14ο Συνέδριο ξεκίνησε και προχώρησε η ανασυγκρότηση των οργανώσεων του ΚΚΕ. Πέρα από τη σωστή πολιτική του Κόμματος, στην πορεία της ανασυγκρότησης και ανάκαμψης συνέβαλαν και μια σειρά μέτρα που πήρε η ΚΕ.

Οι δύο πανελλαδικές συνδιασκέψεις για την Ευρωπαϊκή Ενωση και για τους προβληματισμούς για τις αιτίες ανατροπής των σοσιαλιστικών καθεστώτων στην Ευρώπη, οι πανελλαδικές συσκέψεις για την αντιμετώπιση οργανωτικών προβλημάτων, την οργάνωση πολύμορφων πολιτικών εξορμήσεων. Οι ειδικές συζητήσεις για την επεξεργασία της τακτικής στο μαζικό κίνημα και τους αγώνες.

11. Αναδείχτηκαν νέα στελέχη, άρχισαν να ατσαλώνονται και να δοκιμάζονται στις εμπειρίες και τις δυσκολίες των σύγχρονων συνθηκών. Αρκετά στελέχη, όργανα και οργανώσεις απέκτησαν πλούσια πείρα στο μέτωπο των κοινωνικών αγώνων, στην προσπάθεια συσπείρωσης ευρύτερων λαϊκών μαζών, στην κοινή δράση με εργαζομένους που ανήκουν σε άλλες παρατάξεις, στα πλαίσια του μαζικού κινήματος. Το ΚΚΕ βοήθησε στην ανασυγκρότηση της ΚΝΕ, στη στήριξη των αιτημάτων της νεολαίας.

Η τεράστια κινητοποίηση και η συμπαράσταση που εκφράστηκε για την αντιμετώπιση των καταστροφών του κτιρίου, του ιστορικού αρχείου της ΚΕ και των εγκαταστάσεων του ραδιοφωνικού και τηλεοπτικού "902" από την πλημμύρα της 21/10/94, η επιτυχής πραγματοποίηση των οικονομικών του εξορμήσεων είναι ένα μικρό δείγμα των δυνατοτήτων του Κόμματος.

12. Η πρόοδος που έγινε στην πορεία ανασυγκρότησης του Κόμματος δεν έφερε ακόμα το Κόμμα στο ύψος των δυνατοτήτων του και των απαιτήσεων. Οταν ο λαός καθημερινά συνθλίβεται και καταπιέζεται από το βάρος των προβλημάτων του και την προπαγάνδα πολυπλόκαμων ιδεολογικών, πολιτικών και οικονομικών μηχανισμών, η θεωρητική, ιδεολογική στάθμη του Κόμματος είναι χαμηλή σε σχέση με τις αυξημένες ανάγκες, πράγμα που προσθέτει δυσκολίες στην ανάπτυξη πλατιών και στενών δεσμών με την εργατική τάξη.

Ορισμένα από τα προβλήματα που κληρονόμησε η κρίση δε λύθηκαν σε ικανοποιητικό βαθμό. Συγκεκριμένα:

- Ενα σημαντικό σχετικά μέρος των κομματικών δυνάμεων δε βρίσκεται καθημερινά στη δράση, ανάλογα με τις απαιτήσεις που επιβάλλουν οι σημερινές συνθήκες, αλλά και οι δυνατότητες του Κόμματος.

- Οι κομματικές οργανώσεις δεν έχουν κατακτήσει ακόμα την ανοιχτή πολιτική και μαζική δράση στο χώρο ευθύνης τους. Οι δεσμοί με την εργατική τάξη, τη νεολαία, τα άλλα λαϊκά στρώματα είναι σχετικά χαλαροί, αναπτύσσονται ευκαιριακά, σε κορυφαίες μόνο στιγμές και ιδιαίτερα στην εκλογική περίοδο.

Δε βρίσκονται όλες οι κομματικές οργανώσεις σε διαρκή επαφή και επικοινωνία με τα λαϊκά στρώματα, που υποφέρουν και αναζητούν διέξοδο. Η παρέμβασή τους στο χώρο, με ολοκληρωμένο άμεσο και μακροπρόθεσμο σχέδιο πολιτικής και ιδεολογικής δράσης, δεν αποτελεί καθημερινό μέλημά τους. Είναι πολύ αδύνατος ο συνεχής και ουσιαστικός έλεγχος της πείρας και των αποτελεσμάτων από το κεντρικό ζήτημα που έχει θέσει το Κόμμα, τη λαϊκή συσπείρωση και πάλη, τη συγκέντρωση δυνάμεων γύρω από την πολιτική του, τους κοινούς αντιιμπεριαλιστικούς, αντιμονοπωλιακούς στόχους και αιτήματα. Δηλαδή οι Κομματικές Οργανώσεις δεν ασχολούνται σταθερά με τους παράγοντες που συμβάλλουν στην άνοδο της πολιτικής επιρροής του Κόμματος και την αλλαγή του αρνητικού σήμερα συσχετισμού δυνάμεων.

- Οι στρατολογίες ήταν αριθμητικά κάτω από τις δυνατότητες και απαιτήσεις. Δεν έγιναν με ρυθμούς που να καλύπτουν βαθμιαία τις απώλειες που είχε το Κόμμα στην περίοδο της κρίσης. Η ένταξη νέων δυνάμεων στο Κόμμα είναι ζήτημα ζωτικής σημασίας και δεν έχει συνειδητοποιηθεί στο βαθμό που χρειάζεται.

- Δεν κατανοήθηκε επίσης σε ικανοποιητικό βαθμό ο βασικός προσανατολισμός δράσης όλου του Κόμματος στην εργατική τάξη και τη νεολαία. Η ιδεολογική και πολιτική δράση είναι αδύναμη στο πιο βασικό μέτωπο δράσης, που σχετίζεται και με το χαρακτήρα του Κόμματος, το ρόλο και τις ιδιότητες της εργατικής τάξης. Η αναδιάταξη των κομματικών δυνάμεων, με προτεραιότητα τη δουλιά κατά κλάδο και χώρο εργασίας, προχώρησε με αργούς ρυθμούς, διστακτικά. Πέρα από τις αντικειμενικές δυσκολίες, αρνητικό ρόλο έπαιξε η χαλαρή επιμονή της ΚΕ και των καθοδηγητικών οργάνων, η λειψή αφομοίωση του καθήκοντος αυτού από τις κομματικές μας δυνάμεις.

- Η ενημέρωση των κομματικών οργανώσεων και η συζήτηση των θέσεων, αποφάσεων και κατευθύνσεων της ΚΕ ήταν αδύναμη, με αποτέλεσμα να καθυστερεί η βαθύτερη αφομοίωση των θέσεων και η κατάκτηση ενιαίας αντίληψης στη δράση.

- Καθυστερεί η κατάκτηση - εδραίωση και καλλιέργεια των κομμουνιστικών χαρακτηριστικών, η άνοδος του επιπέδου κομμουνιστικής συνείδησης, προσφοράς, ικανότητας στην εκπλήρωση καθηκόντων, ετοιμότητας για προσωπικές θυσίες. Ενα σημαντικό σχετικά μέρος στελεχών και κομματικών μελών εξακολουθούν να εναποθέτουν την άνοδο των αγώνων και της επιρροής του Κόμματος στην ανάπτυξη μονόπλευρα κεντρικών πρωτοβουλιών, χωρίς στήριξη και σύνδεση με το κύριο, που είναι η δράση στο χώρο της κάθε ΚΟΒ, εκεί που κινούνται και βιώνουν τα προβλήματά τους οι λαϊκές μάζες.

- Δεν έγινε δυνατό να ανακοπεί η πτώση της κυκλοφορίας του "Ριζοσπάστη". Επίσης καθυστερεί η ανάπτυξη συστηματικής προσπάθειας για τη μελέτη και αξιοποίηση των κομματικών αποφάσεων και επεξεργασιών του Κόμματος, των ιδεολογικών μαθημάτων, η μελέτη και αξιοποίηση της Κομμουνιστικής Επιθεώρησης και άλλων εκδόσεων του Κόμματος, που αφορούν σε επίκαιρα προβλήματα της πολιτικής και ιδεολογικής πάλης.

Η πορεία ανασυγκρότησης αποδείχτηκε πιο σύνθετη και μακρόχρονη απ' ό,τι αρχικά προβλεπόταν.

Οι πολιτικές δυνάμεις

8. Το ΠΑΣΟΚ έχει διαμορφωθεί σε ένα κόμμα στήριγμα του καπιταλιστικού συστήματος. Ως κυβέρνηση εφάρμοσε όλες τις επιλογές που ενισχύουν την εξουσία του πολυεθνικού κεφαλαίου και της ελληνικής ολιγαρχίας στην Ελλάδα, τα ΝΑΤΟικά σχέδια στην περιοχή και ευρύτερα. Υιοθετεί τις βασικές νεοφιλελεύθερες επιλογές στο όνομα των διεθνών αλλαγών και εξελίξεων. Προβάλλει την παραπλανητική θέση ότι είναι δυνατόν μέσα στα πλαίσια της πολιτικής της ΕΕ και του ΝΑΤΟ να διασφαλιστούν τα κοινωνικά δικαιώματα, η εθνική ανεξαρτησία και η ισότιμη συμμετοχή της χώρας στις διεθνείς διαδικασίες.

Οι εξελίξεις στο ΠΑΣΟΚ, με την ουσιαστική απομάκρυνση του Α. Παπανδρέου από την πολιτική ζωή του τόπου και την αντικατάστασή του στην πρωθυπουργία από τον Κ. Σημίτη, δεν οδηγούν "σε νέα εποχή και νέα σελίδα για την επίλυση των λαϊκών προβλημάτων και την ανάπτυξη της χώρας", όπως σκόπιμα και αποπροσανατολιστικά καλλιεργείται. Δεδομένη είναι η πολιτική, ο χαρακτήρας και η φυσιογνωμία του ΠΑΣΟΚ, ανεξάρτητα από το ρόλο που έπαιξε στην ίδρυση και την ανάπτυξή του ο Ανδρέας Παπανδρέου. Με την ανάληψη της πρωθυπουργίας από τον Κώστα Σημίτη θα επιχειρηθεί, στο όνομα του εκσυγχρονισμού, να προωθηθεί ένα σύνολο πιο συντηρητικών, αντιλαϊκών μέτρων, για να πραγματοποιηθούν όσο γίνεται ταχύτερα οι αντιδραστικές αναπροσαρμογές που προωθεί η Ευρωπαϊκή Ενωση και γενικότερα το πολυεθνικό κεφάλαιο στην οικονομική, κοινωνική και πολιτική ζωή του τόπου, στις εργασιακές σχέσεις.

Η Νέα Δημοκρατία διακηρύσσει ότι είναι ο βασικός και αυθεντικός εκπρόσωπος των συμφερόντων και της στρατηγικής της άρχουσας τάξης της χώρας μας, του πολυεθνικού κεφαλαίου. Υιοθετεί και προβάλλει ως δικά της οράματα την πολιτική της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Η αντιπολιτευτική της στάση έναντι της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ έχει δημαγωγικά χαρακτηριστικά, καθώς οι προγραμματικές τους διαφορές έχουν ελαχιστοποιηθεί ή μηδενιστεί σε βασικές στρατηγικές επιλογές.

Τα δύο κόμματα έχουν απολέσει σημαντικό μέρος της εμπιστοσύνης των ψηφοφόρων τους. Εμφανίζουν εσωκομματικές αντιπαραθέσεις και τάσεις κάτω από τον αντίκτυπο:

- Της βαθιάς κρίσης του πολιτικού συστήματος της χώρας.

- Της αντίφασης ανάμεσα στη σύγκλιση και ταύτιση των στρατηγικών επιλογών τους από τη μια, του ανταγωνισμού μεταξύ τους από την άλλη, για το ποιος θα ασκήσει ηγεμονικό ρόλο στη διαχείριση, στις συναινετικές διαδικασίες.

- Των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, ιδιαίτερα ανάμεσα στις ΗΠΑ και τη Γερμανία, ποια από τις δύο θα ασκήσει μεγαλύτερη επιρροή και έλεγχο στην πολιτική και οικονομική ζωή της χώρας.

Η Πολιτική Ανοιξη προβάλλει ακραίους νεοφιλελεύθερους στόχους στον τομέα ιδιαίτερα της οικονομίας και του πολιτικού συστήματος. Επίσης επικίνδυνες εθνικιστικές και δημαγωγικές απόψεις, με στόχο να αποσπάσει πολιτικά κέρδη από ΝΔ και ΠΑΣΟΚ και να μπει σφήνα ανάμεσά τους. Στην ουσία αποτελεί τμήμα και προέκταση της κλασικής, ιστορικής συντηρητικής παράταξης της χώρας.

Ο "Συνασπισμός" υιοθετεί ένα μείγμα κλασικών, ουτοπικών δημαγωγικών σοσιαλδημοκρατικών και νεοφιλελεύθερων απόψεων. Στρατηγικός του στόχος, η συμμετοχή στη διαχείριση του συστήματος, η ενεργητική συμμετοχή του στη βαθύτερη υποταγή της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ενωση και στη "νέα ιμπεριαλιστική τάξη πραγμάτων". Στηρίζεται ανοιχτά από το οικονομικο-πολιτικό κατεστημένο, λόγω των υπηρεσιών του στην προσπάθεια χειραγώγησης του λαϊκού κινήματος. Αξιοποιείται ως όχημα συκοφάντησης των αγωνιστικών παραδόσεων του λαού, μήτρα ιδεών του συμβιβασμού και της πολιτικής ουράς στα κόμματα του μεγάλου κεφαλαίου.

Στο χώρο των άλλων πολιτικών ομάδων και κινήσεων παρουσιάζεται για πρώτη φορά το νεοϊδρυμένο "Δημοκρατικό Κοινωνικό Κίνημα",το οποίο εμφανίζεται ως υπερασπιστής του προγράμματος του ΠΑΣΟΚ και της πολιτικής της οκταετίας '81-'89. Προβάλλει λαθεμένες και επιζήμιες αταξικές απόψεις, μικροαστικού εθνικισμού. Καλεί την εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα σε ταξική συνεργασία με την άρχουσα τάξη της χώρας μας για την υπεράσπιση του δήθεν κοινού συμφέροντος γενικά. Αντικειμενικά, η θέση αυτή οδηγεί στον αφοπλισμό και στην υποταγή του λαϊκού κινήματος σε επιλογές του πολυεθνικού και γενικότερα του μεγάλου κεφαλαίου, στην ενίσχυση της δημαγωγίας.

Στη βάση αυτών των κομμάτων και στον ευρύτερο κύκλο επιρροής τους υπάρχουν λαϊκές δυνάμεις που, κάτω από την πίεση των οξύτατων οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων, αρχίζουν να προβληματίζονται, να αναζητούν επιλογές αντίστασης, δρόμους διεξόδου. Αρχίζουν να ανησυχούν για επιλογές της Ευρωπαϊκής Ενωσης, να κατανοούν το ιμπεριαλιστικό παιχνίδι, το βρώμικο πόλεμο στα Βαλκάνια.

Ολες οι Κομματικές Οργανώσεις έχουν υποχρέωση να αναπτύξουν επικοινωνία και δεσμούς μ' αυτές τις λαϊκές δυνάμεις. Να διαφωτίσουν, να εκλαϊκεύσουν τις θέσεις και τις προτάσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ. Να αναζητήσουν, ιδιαίτερα μέσα στις γραμμές του μαζικού κινήματος, τρόπους και δρόμους συσπείρωσης, με άξονα τα προβλήματα, τους κοινούς στόχους.

9. Η πολιτική γραμμή του ΚΚΕ απέναντι στα άλλα κόμματα δοκιμάστηκε στην αντιπαράθεση μαζί τους, για την πρακτική που ακολούθησαν. Αποδείχθηκε σωστή σε γενικές γραμμές. Επιβεβαιώθηκε ότι η βασική γραμμή κατάταξης και διαχωρισμού των πολιτικών δυνάμεων του τόπου είναι η στάση τους στις επιλογές της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του ΝΑΤΟ, η ίδια πολιτική τους, που αντιπροσωπεύει και εξυπηρετεί τα συμφέροντα των πολυεθνικών, του ιμπεριαλισμού, της ανασυγκρότησης του καπιταλισμού στις σύγχρονες συνθήκες. Στο μέτωπο της ιδεολογικής διαπάλης και προπαγάνδας παρουσίασε αδυναμίες και ελλείψεις. Δεν ήταν πάντα και σε καθημερινή βάση εξειδικευμένο κατά κόμμα με βάση τα συγκεκριμένα παραδείγματα και αποδείξεις που τα ίδια τα κόμματα προσέφεραν. Δε συνδυάστηκε στον απαιτούμενο βαθμό η αντιπαράθεση στην πολιτική και πρακτική των άλλων κομμάτων με τη συστηματική προσπάθεια ανάπτυξης δεσμών με τη βάση τους, τους ψηφοφόρους τους, ένα σημαντικό μέρος των οποίων, ιδιαίτερα την τελευταία περίοδο, προβληματίζεται, ανησυχεί και αναζητεί λύσεις στα προβλήματα. Είναι ανάγκη να ξεπεραστεί η αντίληψη που υπάρχει σε ένα μέρος των κομματικών δυνάμεων και των στελεχών ότι είναι αδύνατη στις σημερινές συνθήκες η μετάπλαση συνειδήσεων και κατά συνέπεια η μετακίνηση δυνάμεων από τα άλλα κόμματα προς το ΚΚΕ και η ένταξή τους στις γραμμές του ταξικού, του μαχόμενου λαϊκού κινήματος.

Η ιδεολογική και πολιτική μας δράση στις γραμμές του λαϊκού κινήματος εμφάνισε επίσης ελλείψεις στη διαλεκτική σύνδεση των θέσεών μας για τα λαϊκά προβλήματα με τη γενικότερη πολιτική προοπτική που έχει ανάγκη ο τόπος. Είναι αδύνατη η προβολή των θέσεών μας για το ρόλο του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού δημοκρατικού μετώπου πάλης, την ανάγκη συνολικής αντιπαράθεσης με το σύστημα της εξάρτησης και της κυριαρχίας του πολυεθνικού κεφαλαίου, την ανάγκη της πάλης για ρήξεις με τα καπιταλιστικά συμφέροντα, για την ανάγκη και την επικαιρότητα του σοσιαλισμού, που είναι η απάντηση στην καπιταλιστική βαρβαρότητα.

ΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΚΑΙ Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΚΚΕ

6. Την περίοδο που μεσολάβησε από το 14ο Συνέδριο προωθήθηκαν από τις κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ επιλογές που στοχεύουν στην ανασυγκρότηση του ελληνικού καπιταλισμού, με κύρια κατεύθυνση την οργανική προσαρμογή της Ελλάδας στο παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα, τη μετατροπή της σε χώρα φθηνών υπηρεσιών, σε διαμετακομιστικό κέντρο εμπορευμάτων.

* Δυνάμωσαν οι σχέσεις υποταγής και εξάρτησης της χώρας στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του ΝΑΤΟ. Εγιναν αποδεκτές νέες δεσμεύσεις μέσα από διακρατικές συμφωνίες, όπως είναι συμφωνία του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ η παρέμβαση των ιμπεριαλιστικών οργανισμών ασκείται όχι μόνο με οικονομικούς μοχλούς, αλλά θεσμοθετήθηκε και για το πολιτικό και το στρατιωτικό πεδίο, για την εξωτερική πολιτική και τη λεγόμενη "εσωτερική ασφάλεια", που αποτελεί ανοιχτή καταπάτηση της εθνικής ανεξαρτησίας της χώρας.

* Επιχειρήσεις και τομείς στρατηγικής σημασίας περνάνε ολοκληρωτικά κάτω από τον έλεγχο και την κηδεμονία των πολυεθνικών, με γενικότερες αρνητικές συνέπειες στην οικονομία, την ασφάλεια και τη διεθνή θέση της χώρας. Το πολυεθνικό κεφάλαιο διεισδύει όλο και πιο βαθιά στον κοινωνικό τομέα, στις υπηρεσίες.

* Προωθήθηκε με πιο έντονους ρυθμούς η ανατροπή των εργασιακών σχέσεων στον ιδιωτικό τομέα, που επεκτείνεται και στο δημόσιο.

* Εντάθηκε η ταξική ανισότητα και ο αυταρχισμός του κράτους. Η φτώχεια, η ανεργία αγκαλιάζουν νέα στρώματα του λαού. Συνολικά, το βιοτικό επίπεδο πέφτει καθημερινά, δυναμώνει η τάση της σχετικής και απόλυτης εξαθλίωσης για μεγάλα τμήματα του λαού.

* Εντάθηκε και συστηματοποιήθηκε η πολύμορφη εκστρατεία για την ιδεολογική, πολιτική και ψυχολογική χειραγώγηση της εργατικής και λαϊκής συνείδησης, ώστε να γίνει κοινωνικά αποδεκτός ως αναγκαίος και υποχρεωτικός ο "εκσυγχρονισμός", δηλαδή οι αναπροσαρμογές του ελληνικού καπιταλισμού, που οδηγούν στην πιο βαθιά ενσωμάτωση και υποταγή του στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα.

* Εχει ξεκινήσει πιο συστηματικά τα τελευταία χρόνια η διαμόρφωση ενός πλέγματος θεσμών που χρησιμοποιούνται ως μοχλοί για τη χειραγώγηση και υποταγή του εργατικού, λαϊκού κινήματος και την περιθωριοποίηση των οργανώσεων των εργαζομένων.

* Εντάθηκε η προσπάθεια διαφθοράς συνειδήσεων με τη χρήση όλων των παλιών, αλλά και νέων μέσων ρουσφετολογίας και εξαγοράς, με αξιοποίηση και νέων μηχανισμών, που με πρόσχημα την περιφερειακή αποκέντρωση οικοδομεί η Ευρωπαϊκή Ενωση.

7. Χαρακτηριστική τάση είναι η σύγκλιση και η ταύτιση των μεγάλων κομμάτων ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, η συναίνεση μεταξύ τους. Τα σύνορα ανάμεσα στη νεοφιλελεύθερη και σοσιαλδημοκρατική οικονομική, κοινωνική και εξωτερική πολιτική έχουν εκλείψει. Οι αντιπαραθέσεις και κριτικές τοποθετήσεις, που εμφανίζονται μεταξύ τους, αφορούν δευτερεύοντα ζητήματα, δεν αναιρούν την ταύτισή τους σε ζητήματα στρατηγικής σημασίας και γενικότερου προσανατολισμού. Η δικομματική συναίνεση συμπληρώνεται με τη σύγκλιση και των άλλων μικρότερων κομμάτων, ιδιαίτερα της Πολιτικής Ανοιξης και του "Συνασπισμού". Η ίδρυση και δράση νέων κομμάτων την περίοδο αυτή (Πολιτική Ανοιξη, "Συνασπισμός", Δημοκρατικό Κοινωνικό Κίνημα) αντανακλούν τις δυσκολίες που εμφανίζονται στη λειτουργία του κλασικού δικομματικού πολιτικού συστήματος στη χώρα μας, σε μια περίοδο που συνειδητοποιείται ότι η εναλλαγή των δύο κομμάτων δεν αλλάζει τη γενική πολιτική. Ταυτόχρονα, δείχνουν ότι υπάρχουν εφεδρείες και εναλλακτικές λύσεις στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος.

Η όξυνση και το βάθεμα των κοινωνικών αντιθέσεων και η εντεινόμενη λαϊκή δυσαρέσκεια ανησυχούν την άρχουσα τάξη της χώρας μας και τις πολιτικές δυνάμεις που διαχειρίζονται τις τύχες του καπιταλισμού και του συστήματος της ιμπεριαλιστικής εξάρτησης. Επιδιώκουν τη μεταμφίεση του πολιτικού συστήματος. Την αξιοποίηση κομμάτων που λειτουργούν σαν δεκανίκια και αναχώματα, ώστε η λαϊκή δυσαρέσκεια να μην αποκτήσει αντιιμπεριαλιστικό, αντιμονοπωλιακό περιεχόμενο. Επιδιώκουν ταυτόχρονα να υποτάξουν το μαζικό λαϊκό κίνημα, να αμβλύνουν τις κοινωνικές αντιστάσεις, να προλάβουν το ξέσπασμα ταξικών αγώνων και τη διαμόρφωση του κοινωνικού μετώπου των δυνάμεων που παλεύουν ενάντια στα μονοπώλια και τον ιμπεριαλισμό, ενάντια στους εγχώριους εκφραστές τους. Προσπαθούν να βάλουν φραγμό στη λαϊκή συνειδητοποίηση και στις διεργασίες, ώστε να μην ενισχύσουν την κοίτη του αντιμονοπωλιακού, αντιιμπεριαλιστικού αγώνα.

Η άρχουσα τάξη και οι σύμμαχοί της αξιοποιούν συστηματικά τις συγχύσεις, τα ερωτηματικά και την απογοήτευση που προκάλεσαν στις λαϊκές μάζες οι ανατροπές των σοσιαλιστικών καθεστώτων στην Ευρώπη, η κρίση και υποχώρηση του εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος. Στηρίζουν τη δράση των στελεχών που εγκατέλειψαν και συκοφάντησαν το ΚΚΕ και το εργατικό λαϊκό κίνημα. Αξιοποιούν κάθε κίνηση ή ιδέα που εκφράζει αποστασία από τις γραμμές του κομμουνιστικού και αριστερού κινήματος.

Κοινή δράση των κομμουνιστικών κομμάτων

5. Το KKE δούλεψε αυτά τα χρόνια για την ανάπτυξη και σύσφιγξη των διμερών σχέσεων με τα κομμουνιστικά κόμματα και για την προώθηση πολυμερών κοινών δραστηριοτήτων των κομμουνιστικών κομμάτων. Είχε να αντιμετωπίσει δυσκολίες αντικειμενικού κυρίως χαρακτήρα, λόγω της κρίσης του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, τις ιδεολογικές διαφορές ανάμεσα στα κόμματα, που οξύνουν τις αντικειμενικές δυσκολίες και τα εμπόδια. Αντιμετώπισε εμπόδια, αλλά και λαθεμένες απόψεις που αντιπαραθέτουν την αυτόνομη δράση του κομμουνιστικού κινήματος στην ευρύτερη αντιιμπεριαλιστική συσπείρωση. Είχε επίσης να αντιμετωπίσει την ανοιχτή και πολύπλευρη στήριξη σε πανευρωπαϊκό επίπεδο των κάθε λογής αποστατών από το κομμουνιστικό και εργατικό κίνημα. Οργάνωσε το Μάη του 1992 με το ΑΚΕΛ στην Αθήνα την 4η Συνάντηση των ΚΚ της Ανατολικής Μεσογείου, Εγγύς και Μέσης Ανατολής. Συνέβαλε στις συναντήσεις των έξι κομμουνιστικών κομμάτων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι οποίες έγιναν κατά διαστήματα στη Λισαβόνα, το Μιλάνο, τη Μαδρίτη και τελευταία τον Ιούνη του 1995 στην Αθήνα. Συνδιοργάνωσε τριμερή συνάντηση (Ενιαίο Σοσιαλιστικό Κόμμα Τουρκίας, ΑΚΕΛ και ΚΚΕ) στην Κωνσταντινούπολη το Σεπτέμβρη του 1995. Τον Ιούνη του 1995 έκανε ειδική διεθνή συνάντηση με τη συμμετοχή 35 κομμουνιστικών κομμάτων από όλες τις ηπείρους, καθώς και σοσιαλιστικών κομμάτων που δρουν στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες και με θέμα: "Προβληματισμοί για τις αιτίες των ανατροπών στις σοσιαλιστικές χώρες".

Συνέβαλε στη συγκρότηση ενιαίας κοινοβουλευτικής ομάδας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην οποία συμμετέχουν όλα τα κομμουνιστικά κόμματα των χωρών της ΕΕ και άλλες πολιτικές δυνάμεις. Πραγματοποίησε 145 διμερείς συναντήσεις και επαφές με 72 κόμματα σε διάφορες ευκαιρίες στην Αθήνα, στις χώρες τους ή σε συνέδρια, σεμινάρια, φόρουμ. Συμμετείχε σε 23 διεθνείς πολυμερείς εκδηλώσεις σε όλον τον κόσμο.

Η δράση του Κόμματος πρέπει να συνεχιστεί και να ενταθεί στο επόμενο διάστημα, με βασικό στόχο την ανασυγκρότηση και την ενότητα του κομμουνιστικού κινήματος, που αποτελεί απάντηση στη διεθνή ενότητα του κεφαλαίου και των πολιτικών δυνάμεων που το εκπροσωπούν:

* Χρειάζεται ένταση των προσπαθειών, με στόχο την ανάπτυξη διαλόγου γύρω από τα σύγχρονα κρίσιμα ιδεολογικοπολιτικά ζητήματα, ιδιαίτερα την κοινή δράση και την αποκατάσταση της ενότητας των κομμουνιστικών κομμάτων. Η ανασυγκρότηση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος στηρίζεται στην αναγνώριση της θεωρίας του επιστημονικού σοσιαλισμού και του προλεταριακού διεθνισμού, στην εκτίμηση της προσφοράς του σοσιαλιστικού συστήματος που διαμορφώθηκε τον 20ό αιώνα, σε συνδυασμό και με την κριτική εξέταση της πορείας της σοσιαλιστικής οικοδόμησης και των αιτιών που οδήγησαν στην ανατροπή.

Αν και οι δυσκολίες και τα εμπόδια, αντικειμενικά και υποκειμενικά, παραμένουν σήμερα και επιδρούν στις γραμμές του κομμουνιστικού και εργατικού κινήματος, ωστόσο διαγράφονται καλύτερες δυνατότητες και προοπτικές, καθώς οι λαοί, οι πιο ριζοσπαστικές λαϊκές δυνάμεις, αρχίζουν να συνειδητοποιούν τις τραγικές συνέπειες που έφερε η καπιταλιστική παλινόρθωση και η συστηματική προσπάθεια να δυσφημιστεί και να μηδενιστεί η προσφορά των σοσιαλιστικών χωρών. Εκφραση της τάσης αυτής αποτελούν και τα εκλογικά αποτελέσματα στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες.

* Το ΚΚΕ θα προωθήσει δραστηριότητες που συμβάλλουν στη σύσφιγξη των σχέσεων των ΚΚ, το συντονισμό τους και την κοινή δράση, η οποία βοηθάει το γενικότερο στόχο για ανασυγκρότηση και ενότητα του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος.

* Θα συμβάλει στη δημιουργία ευρύτερων συμμαχιών με άλλες δημοκρατικές, ριζοσπαστικές, αντιιμπεριαλιστικές δυνάμεις, προωθώντας την κοινή δράση μαζί τους σε κοινούς στόχους.

Οι εξελίξεις από το 14ο ως το 15ο Συνέδριο

Εκτίμηση της πορείας και της δράσης του Κόμματος και της ΚΕ

Βασικοί στόχοι και κατευθύνσεις για το επόμενο διάστημα

Η ΓΕΝΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΚΚΕ

1. Το ΚΚΕ έδρασε μέσα σε πιο δύσκολες και σκληρές συνθήκες σε σχέση με την όλη περίοδο της μεταπολίτευσης, αντιμέτωπο με τις πολλαπλές επιπτώσεις από τις ανατροπές των σοσιαλιστικών καθεστώτων της Ευρώπης, την κρίση του κομμουνιστικού κινήματος. Η τετράχρονη πορεία του ΚΚΕ ήταν πορεία ανάκτησης της ενότητάς του και ανάπτυξης πολιτικής, μαζικής δράσης για τα οξυμένα προβλήματα του λαού, με τις ακούραστες προσπάθειες μελών, στελεχών, φίλων και οπαδών. Πέρασε σε πορεία ανάκαμψης, ιδεολογικής, πολιτικής και οργανωτικής ανασυγκρότησης στις σύγχρονες συνθήκες.

Αναπτύσσει και δυναμώνει αργά, αλλά σταθερά την παρέμβασή του στην πορεία του τόπου, στους κοινωνικούς και πολιτικούς αγώνες. Αναδείχνεται σε πολιτική δύναμη, που εκφράζει τις ανάγκες και τα συμφέροντα των λαϊκών δυνάμεων, τις ιδέες και τους στόχους πάλης των αριστερών, όλων όσοι αντιστέκονται στο συμβιβασμό και τη μοιρολατρία, στη λογική των μονόδρομων. Η στρατηγική επιδίωξη του οικονομικού και πολιτικού κατεστημένου του τόπου μας να θέσει το ΚΚΕ εκτός πολιτικής και κοινωνικής ζωής δεν πέτυχε, χάρη στους στενούς δεσμούς του ΚΚΕ με την εργατική τάξη και το λαό, χάρη στη σταθερή, αταλάντευτη δράση του για τα λαϊκά συμφέροντα.

Η σταδιακή αύξηση της εκλογικής του δύναμης και επιρροής, στις αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις (εθνικές εκλογές, ευρωεκλογές, δημοτικές και νομαρχιακές) και στο μαζικό κίνημα, δείχνει τις δυνατότητες του ΚΚΕ να ασκήσει στην πορεία αποφασιστική επίδραση στην ανάπτυξη της ταξικής πάλης, στις θετικές διεργασίες στη λαϊκή συνείδηση, με προϋπόθεση ότι μπαίνουν στη δράση όλες οι κομματικές δυνάμεις, όλοι οι φίλοι και οπαδοί του Κόμματος.

2. Οι πολιτικές εξελίξεις επιβεβαίωσαν τις βασικές εκτιμήσεις και προβλέψεις του 14ου Συνεδρίου για την κατάσταση στη χώρα μας, στα Βαλκάνια, στην Ευρώπη, για τις διεθνείς σχέσεις, τις θέσεις μας για τις σχέσεις Ελλάδας και Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας και τον κίνδυνο που αντιπροσωπεύει ο εθνικισμός.

Η ΚΕ, με βάση τις αποφάσεις του 14ου Συνεδρίου, προσανατόλισε σωστά το Κόμμα στα κρίσιμα προβλήματα της κοινωνικής και πολιτικής ζωής. Συνέβαλε στην αποκάλυψη του ταξικού χαρακτήρα των πολιτικών επιλογών της άρχουσας τάξης, των κομμάτων του δικομματισμού, καθώς και των άλλων κομμάτων που συγκλίνουν και ταυτίζονται με τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ σε επιλογές στρατηγικής σημασίας. Βοήθησε λαϊκές μάζες να αρχίζουν να κατανοούν την ανάγκη να αντισταθούν στις αποφάσεις του Διευθυντηρίου των Βρυξελλών. Ανοιξε τολμηρά και θαρραλέα ένα επιθετικό μέτωπο στο κύμα εθνικισμού και μεγαλοϊδεατισμού που ξέσπασε στη χώρα μας μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και με αφορμή τις σχέσεις με την ΠΓΔΜ και το όνομα της γειτονικής χώρας.

Η προσπάθεια που ξεκίνησε για να μελετήσει τις αιτίες ανατροπής των σοσιαλιστικών καθεστώτων στην Ευρώπη, το μέτωπό του απέναντι στη νέα ιμπεριαλιστική τάξη πραγμάτων, η πολιτική αντίστασης και συσπείρωσης και μια σειρά πρωτοβουλίες του για ανάπτυξη κοινής δράσης και συνεργασίας των κομμουνιστικών κομμάτων στην περιοχή μας, στην Ευρώπη και ευρύτερα βοήθησαν το Κόμμα να ανοίξει μια σειρά μέτωπα πάλης και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις ευρύτερων συσπειρώσεων γύρω από αντιιμπεριαλιστικούς, αντιμονοπωλιακούς στόχους και αιτήματα.

Η επιβεβαίωση στη ζωή εκτιμήσεων και προβλέψεων του Κόμματος για τις εξελίξεις στη χώρα μας και διεθνώς, καθώς και οι νέες εμπειρίες που απέκτησε μέσα στους αγώνες αποτελούν πολύτιμη παρακαταθήκη για να περάσει το ΚΚΕ την επόμενη περίοδο σε πιο αποφασιστική αντεπίθεση και άνοιγμα στην εργατική τάξη, στη νεολαία, στο λαό, να θέσει και να εκπληρώσει νέους πιο υψηλούς πολιτικο-ιδεολογικούς και οργανωτικούς στόχους με το 15ο Συνέδριο.

Οι διεθνείς εξελίξεις την περίοδο 1992-1996

3. Στην πορεία αυτή εκδηλώθηκαν με τον πιο ανάγλυφο και δραματικό τρόπο οι αρνητικές συνέπειες για την υπόθεση της ειρήνης και της εθνικής ανεξαρτησίας των λαών, που προκάλεσαν οι ανατροπές των σοσιαλιστικών καθεστώτων στην Ευρώπη και η διάλυση του Συμφώνου της Βαρσοβίας: Ξεκίνησε νέος γύρος για το ξαναμοίρασμα του κόσμου ανάμεσα στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Αμφισβητούνται τα καθιερωμένα μεταπολεμικά σύνορα. Χαράσσονται και επαναχαράσσονται νέα, διαλύονται ομοσπονδιακά κράτη. Νέα κράτη, πριν συγκροτηθούν, κατακερματίζονται, με όχημα τον εθνικισμό, το σοβινισμό, τις θρησκευτικές και πολιτιστικές διαφορές. Η περιοχή των Βαλκανίων αποτέλεσε το πεδίο γενικής δοκιμής της νέας ιμπεριαλιστικής τάξης πραγμάτων. Το ΝΑΤΟ διεύρυνε επίσημα τα όρια δράσης του σε παγκόσμιο επίπεδο. Συγκροτεί στρατιωτικά πολυεθνικά αποσπάσματα. Καθορίζει την άσκηση πολιτικής στο εσωτερικών κρατών, από την οικονομία ως την άμυνα, ως και επιχειρήσεις εκκένωσης εθνικών πληθυσμών, μετακίνησης κατοίκων. Ασκεί ηγεμονικό ρόλο στην Ευρώπη στα θέματα της λεγόμενης κοινής εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας, με τη συναίνεση της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Η Συμφωνία Ντέιτον, που πραγματοποιήθηκε κάτω από την ασφυκτική πίεση και την τρομοκρατία του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) εις βάρος των λαών της Βοσνίας, όχι μόνο δεν εγγυάται την ειρήνη, αλλά μπορεί να αποτελέσει το έναυσμα ενός νέου γύρου πολεμικών επιχειρήσεων, με κίνδυνο γενίκευσής του στη Βαλκανική Χερσόνησο και εμπλοκής της χώρας μας.

Η συμμετοχή της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ και η αποδοχή των δεσμεύσεών του από την πλειοψηφία των ελληνικών κομμάτων είναι το πρώτο και βασικό εθνικό μας πρόβλημα.

Το ΚΚΕ καταδικάζει τη συμμετοχή του ελληνικού εκστρατευτικού σώματος στη βοσνιακή κρίση, που ανοίγει το δρόμο για πιο ανοιχτή και εξαιρετικά επικίνδυνη εμπλοκή της χώρας με δραματικές, ίσως και απρόβλεπτες, συνέπειες για το λαό μας.

Το ΚΚΕ αντιτάσσεται στο "ενιαίο αμυντικό δόγμα Ελλάδας - Κύπρου". Υποστηρίζει την αμυντική συνεργασία των δύο ανεξάρτητων φιλικών κρατών. Αντιπαλεύει την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που, με πρόσχημα την ένταξη της Κύπρου, διευκολύνει τα συμφέροντα εκείνων που τη θέλουν διχοτομημένη χώρα διπλής κυριαρχίας. Αντιτάσσεται στη στρατηγική του ΝΑΤΟ στην περιοχή του Νότου, η οποία επεκτείνεται και στην περιοχή της Μεσογείου και της Βόρειας Αφρικής.

Το ΚΚΕ παλεύει και στηρίζει δραστηριότητες των λαών και των κινημάτων που προβάλλουν ένα σχέδιο περιφερειακής ανάπτυξης, το οποίο αγκαλιάζει τη Βαλκανική Χερσόνησο και τις μεσογειακές, τις ευρωπαϊκές και βορειοαφρικανικές χώρες, για να αντιμετωπιστούν οι συστηματικές προσπάθειες ληστρικής εκμετάλλευσης και υποδούλωσης στο πολυεθνικό κεφάλαιο και στη στρατηγική των ιμπεριαλιστικών κέντρων. Είναι ο δρόμος που μπορεί να θωρακίσει την περιοχή από τις επεμβάσεις του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Συνδέεται με εσωτερικές πολιτικές αλλαγές στις αντίστοιχες χώρες προς όφελος των δυνάμεων που αντιπαλεύουν την ιμπεριαλιστική εξάρτηση και καταπίεση.

Με την ψήφιση της Συνθήκης του Μάαστριχτ, το ΚΚΕ εγκαινίασε μια συστηματική προσπάθεια ενημέρωσης και συσπείρωσης του λαού ενάντια στις καταστροφικές συνέπειες για τους λαούς της Ευρώπης από την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι οποίες είναι ιδιαίτερα οξυμένες και βαριές για τη χώρα μας, λόγω και της εξάρτησης στα πλαίσια του διεθνούς καπιταλιστικού καταμερισμού εργασίας. Ανέλαβε την πρωτοβουλία να απαιτήσει παλλαϊκό δημοψήφισμα εναντίωσης προς τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, σε αντίθεση με την πολιτική των άλλων δυνάμεων, που συνειδητά, πίσω από τις πλάτες του λαού, έδωσαν τη συγκατάθεσή τους με συνοπτικές διαδικασίες μέσα στη Βουλή.

Σε όλη την Ευρώπη αρχίζουν να χλομιάζουν και να διαλύονται οι αυταπάτες και οι ελπίδες, που συστηματικά καλλιεργήθηκαν από τις φιλελεύθερες, σοσιαλδημοκρατικές και "νεοαριστερές δυνάμεις", ότι η ευρωπαϊκή καπιταλιστική ενοποίηση θα λύσει τα μεγάλα προβλήματα και θα αποτρέψει τα δεινά που απειλούν τους λαούς. Το ΚΚΕ θα συμβάλει ο αντιμάαστριχτ πόλος που διαμορφώνεται στην Ευρώπη να αποκτήσει βαθύτερο αντιιμπεριαλιστικό και αντιμονοπωλιακό περιεχόμενο, να συνδεθεί με την προοπτική για μια Ευρώπη της δημοκρατίας, του σοσιαλισμού.

4. Το ΚΚΕ είχε στις προτεραιότητές του την οργάνωση φιλειρηνικών κινητοποιήσεων ενάντια στην ιμπεριαλιστική επέμβαση και τον πόλεμο στα Βαλκάνια ενάντια στη συγκρότηση δυνάμεων ταχείας επέμβασης και στρατιωτικών εκστρατευτικών σωμάτων, με πρόσχημα τη λεγόμενη ανθρωπιστική βοήθεια.

Συνέβαλε στις κινητοποιήσεις για την απελευθέρωση ηγετών του κομμουνιστικού κινήματος που διώχτηκαν στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες, ενάντια στα αντικομμουνιστικά και τρομοκρατικά μέτρα που προχώρησαν οι κυβερνήσεις της καπιταλιστικής παλινόρθωσης. Πάλεψε ενάντια στο εμπάργκο των ΗΠΑ προς την Κούβα, καθώς και ενάντια στα εμπάργκο προς τη Γιουγκοσλαβία, το Ιράκ, τη Λιβύη. Συμμετείχε δραστήρια στην προσπάθεια υλικής βοήθειας στη Βοσνία, τη Νικαράγουα, το Σαλβαδόρ, τη Ν. Αφρική, την Ιορδανία, το Λίβανο, το Σουδάν, την Αλβανία, την Παλαιστίνη. Ανέπτυξε, με θετικά αποτελέσματα, πρωτοβουλίες ενημέρωσης κομμουνιστικών και αριστερών κομμάτων της Ευρώπης, για τις πραγματικές αιτίες της κρίσης στη Γιουγκοσλαβία.