Κυριακή 1 Οχτώβρη 2000
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΠΑΙΔΕΙΑ
Κόντρα στη νέα (α)ταξία
Υπόδειγμα ακέραιου αγωνιστή

Εφυγε, αφήνοντας ως παρακαταθήκη, την προσφορά ζωής, εντιμότητας και υψηλού ήθους. Εφυγε ως ένας αταλάντευτος κομμουνιστής, που είχε την αγάπη και το σεβασμό του κοινωνικού περίγυρου, ως ένας κομμουνιστής που δεν πολυτεμαχίζεται και δεν πολυδιασπάται σ' έναν κυκεώνα πολυσυλλεκτικότητας ιδεών και ιδεοληψιών. Που δεν είναι εδώ και εκεί. Εχοντας στέρεη επιστημονική και φιλοσοφική εμβάθυνση στη μαρξιστική διαλεκτική και την κοινωνική πρακτική, δεν πλανιέται και δεν πλανεύει στους χώρους των μεταφυσικών και υπαρξιακών ατελεύτητων αναζητήσεων.

Ο Λέων Αυδής, όχι ως ένας περιούσιος «ελιτιστής», όπως μερικοί άλλοι θέλουν να μετακυλιστεί η ταξική πάλη, στα δικά τους μέτρα και τις επιλογές, φτάνουν ως την ακύρωσή της. Ο Λέων Αυδής, ως ένας «μπολσεβίκος» κομμουνιστής που έχει τις ρίζες του στις αγωνιστικές κοινωνικές δυνάμεις, απ' όπου αντλεί και προσφέρει αγωνιστική αισιοδοξία. Αναφερθήκαμε στον προσδιορισμό «μπολσεβίκος», που, για μας τους παλιούς, δε σήμαινε μόνο τη διάκριση μεταξύ της πλειοψηφίας (μπόλσε) και της μειοψηφίας (μένσε), αλλά σήμαινε τον ακατάβλητο αγωνιστή, τότε, «που έτσι δενόταν τ' ατσάλι», μέσα στη φωτιά της επανάστασης.

Επιλογή ζωής, η πορεία του μέσα στο Κόμμα και στις αγωνιστικές κοινωνικές δυνάμεις που αιμοδοτούν τις νέες ανάγκες, σε εποχές κρίσιμες, όπου εμφανίζεται η επιθετική αγριότητα του κεφαλαίου και η αθλιότητα όσων γίνονται συνεπίκουροι και υποτακτικοί του.

Η επιλογή του, όταν βρισκόταν στη ζωή, όπως της αγωνίστριας γυναίκας του και του γιου του για την πολιτική διαδικασία κατά τον τελευταίο αποχαιρετισμό, αποτέλεσε άλλο ένα υψηλό παράδειγμα συνέπειας, όσων μαζί του πίστευαν και πιστεύουν στην επίγεια ζωή και όχι στη μεταθανάτια ανυπαρξία.

Με την ίδια αυτή ώριμη αντίληψη, υποστήριζε την αποτέφρωση των «κεκοιμημένων», θεωρώντας την και ως κρίσιμη κοινωνική ανάγκη. Και με το ίδιο πνεύμα στήριξε τις προσπάθειες για την επέκταση της προσφοράς οργάνων, που - χωρίς μεταφυσική - αποτελεί μετάγγιση ζωής.

Τιμή στους αγώνες του, η αναγνώριση ενός σπάνιου ήθους από τους συντρόφους, φίλους και αντιπάλους.


Του Γιώργου Κ. ΤΣΑΠΟΓΑ

«ΝΕΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ»
Η ευρωπαϊκή πλουτοκρατία στα χνάρια του ... «αμερικάνικου ονείρου»

Ζητούμενο για το κράτος και τους καπιταλιστές   η πτώση της αξίας του εμπορεύματος «εργατική δύναμη»

Γρηγοριάδης Κώστας

Την (αμφι)λεγόμενη «νέα οικονομία» φαίνεται να ανακάλυψαν οι «εταίροι» στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Το θέμα μπήκε στην ημερήσια διάταξη της πρόσφατης συνάντησης των υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών (ΕΚΟΦΙΝ) και προσέλαβε διαστάσεις πανάκειας για τα μύρια όσα προβλήματα αντιμετωπίζουν οι οικονομίες των κρατών της ευρωζώνης. Ο Γ. Παπαντωνίου σε μια προσπάθεια τετραγωνισμού του κύκλου πρόβαλε το εξής σχήμα: Το Ευρώ απαξιώνεται όχι γιατί υπάρχει κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα με την ΕΕ αλλά γιατί υπάρχει... «έλλειμμα ανάπτυξης» της ευρωενωσίτικης οικονομίας με τις ΗΠΑ. Και το έλλειμμα αυτό προήλθε από το γεγονός ότι οι ΗΠΑ προηγήθηκαν, κατά πώς είπε, στη σύνταξη πλεονασματικών προϋπολογισμών, αλλά κυρίως στην ανάπτυξη της νέας οικονομίας. Ο πλεονασματικός προϋπολογισμός είναι ένας από τους όρους του συμφώνου σταθερότητας και πολλοί οι τρόποι για να επιτύχει κανείς κάτι τέτοιο. Αυτό που απομένει λοιπόν δεν είναι άλλο παρά η ανάπτυξη της «νέας οικονομίας»... Οπερ έδει δείξαι. Το σχήμα αυτό δεν αντέχει σε κάποια κριτική - οι λογικές ανακολουθίες του και οι αντιφάσεις του είναι προφανείς. Ολόκληρος ο ντόρος γίνεται για το συμπέρασμα, στο οποίο θα πρέπει (ντε και καλά) να καταλήξει. Συμπέρασμα το οποίο φαίνεται να δίνει μια ορισμένη διέξοδο στην ευρωπαϊκή πλουτοκρατία, ανάλογη με αυτή που ακολουθήθηκε στις ΗΠΑ.

Αυτό που κατ' αρχήν θα πρέπει να σημειωθεί είναι το γεγονός ότι απολογιστικά στοιχεία για την κατάσταση της «νέας οικονομίας» στις ΗΠΑ δεν υπάρχουν, καθώς ο «τομέας» είναι σχετικά νέο φαινόμενο. Φαινόμενο, το οποίο κραυγάζει την καταφανή, έτσι κι αλλιώς, κυριαρχία του χρηματιστηριακού κεφαλαίου. Ενα δεύτερο στοιχείο, είναι το γεγονός ότι η ανάπτυξη της νέας οικονομίας δείχνει, με τρόπο ανάγλυφο, τη σύμφυση κράτους και μονοπωλίων. Αυτό, βέβαια, δεν έχει να κάνει με τη... θεωρία περί διαπλοκής και άλλων δαιμονίων. Είναι η ουσία της καπιταλιστικής ανάπτυξης- αυτής δηλαδή που απομένει ακόμη- στην ιμπεριαλιστική εποχή. Ας ξαναδιαβάσουμε τον Λένιν:«Η προσωπική ένωση» των τραπεζών με τη βιομηχανία συμπληρώνεται με την «προσωπική ένωση» αυτών ή εκείνων των εταιριών με την κυβέρνηση». (Απαντα Λένιν, Εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», τ.27 σελ. 344.). Η παράθεση του αποσπάσματος γίνεται, μόνο και μόνο, για να υπενθυμίσουμε την απλή αλήθεια ότι οι επαναστάτες, για να παραμένουν τέτοιοι, θα πρέπει να μπαίνουν στην ουσία των ζητημάτων να δείχνουν τη ζοφερή κατάσταση στην οποία, χέρι-χέρι, κράτος και μονοπώλια σέρνουν τους εργαζόμενους. Αλλά για τη νέα οικονομία όπως πάει να διαμορφωθεί στη χώρα μας θα αναφερθούμε παρακάτω.

Εργασία και «νέα οικονομία»

Ας αναρωτηθούμε, πρώτα, τι στο καλό είναι αυτό που γοητεύει τόσο πολύ τους πλουτοκράτες και τους διάφορους αναλυτές; Τι είναι αυτό, που σε τελευταία ανάλυση, εμπεριέχεται στη νέα οικονομία; Βέβαια το «Ιντερνετ», τα μικροτσίπς, τα προγράμματα για ηλεκτρονικούς υπολογιστές η «υψηλή» τεχνολογία γενικά είναι αρκετά ενδιαφέροντα πράγματα (εμπορεύματα). Αυτό όμως δεν αρκεί για να σαγηνεύσει. Ούτε και η σαγήνη της διαπλοκής τους με τους σχετικούς δείκτες του αμερικανικού χρηματιστηρίου αρκεί, αν και όλα αυτά μαζί συνθέτουν την « γκλάμουρους εικόνα», το πρόσωπο που επιδιώκουν να προβάλουν προς τα έξω οι επιχειρηματίες του χώρου. Το φετίχ τους όμως δεν είναι αυτό. Και δεν είναι άλλο παρά η απαξίωση της εργασίας- η αύξηση της σχετικής υπεραξίας-κάτι που συμβαίνει περισσότερο από οπουδήποτε αλλού, στο χώρο της «νέας οικονομίας».

Αυτό που (συν)κινεί τις χρηματαγορές ιδιαίτερα το τζογάρισμα πάνω στα κρατικά ομόλογα (κρατικό χρέος) είναι τα στοιχεία που ανακοινώνονται, κάθε μήνα, για την κατάσταση στην αγορά εργασίας. Και τα παραδείγματα που έχουμε τους τελευταίους μήνες από τις ΗΠΑ είναι πάρα πολλά. Και αυτό για το οποίο, πρώτα και κύρια, ενδιαφέρονται οι ρεντιέρδες είναι η παραγωγικότητα, δηλαδή η σχέση της αξίας του παραγόμενου προϊόντος με την αξία της εργατικής δύναμης που εμπεριέχει. Η σχέση αυτή μπορεί να μεγεθυνθεί σε βάρος της εργατικής δύναμης, (χαράς ευαγγέλια για τους κερδοσκόπους) με τη χρήση νέων μορφών τεχνολογίας. Ετσι ακόμη και στην περίπτωση που δε μειωθούν οι ονομαστικοί μισθοί, μειώνεται η αξία της εργατικής δύναμης. Τα πράγματα ωστόσο είναι ακόμη χειρότερα για τους εργαζόμενους, καθώς η «νέα οικονομία» είναι ταυτόχρονα και ο προνομιακός χώρος επιβολής των «ευέλικτων μορφών απασχόλησης». Από τις εμπειρικές παρατηρήσεις μάλιστα προκύπτει ότι η καταβολή ασφαλιστικών και άλλων εισφορών από τους εργοδότες του συγκεκριμένου χώρου είναι, τουλάχιστον, αμφίβολη. Είναι, λοιπόν, προφανές ότι στη «νέα οικονομία» εφαρμόζονται όλες οι παλιές και καλοδουλεμένες συνταγές. Αλλωστε, ακόμη και αστοί οικονομολόγοι και αναλυτές διατυπώνουν πολλές ενστάσεις και αμφιβολίες για τον νεόκοπο όρο. Αυτό φυσικά δεν εμποδίζει την ειδικά ενδιαφερόμενη μερίδα του παραδοσιακού αστικού Τύπου να συσκοτίζει όσο είναι δυνατόν τα πράγματα.

Στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα το όλο καθεστώς βρίσκεται ακόμη στα σπάργανα. Οχι γιατί οι διάφορες εταιρίες που επιχειρούν στο - και γύρω από το - διαδίκτυο δεν έχουν κάνει αισθητή την παρουσία τους. Αυτό που λείπει είναι η ρύθμιση, κάποιο πλαίσιο τέλος πάντων, που θα καθορίσει τους όρους του παιχνιδιού, τους όρους συγκέντρωσης των κεφαλαίων στα χέρια λίγων εταιριών, όταν το τοπίο ξεκαθαρίσει. Το «κενό» έρχεται να καλύψει το κράτος. Τις προάλλες ανακοινώθηκε η ίδρυση κρατικής εταιρίας με την επωνυμία Ταμείο Νέας Οικονομίας (ΤΑΝΕΟ). Εργο της συγκεκριμένης κρατικής εταιρίας είναι να διαθέτει ζεστό δημόσιο χρήμα στους επιχειρηματίες του συγκεκριμένου χώρου. Χρήμα που σύμφωνα με τροπολογία που κατατέθηκε στη Βουλή μπορεί να προέλθει «από τον κρατικό προϋπολογισμό και από τα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις». Ο Παπαντωνίου μάλιστα έδωσε και ένα δείγμα γραφής, λέγοντας ότι στα επόμενα χρόνια θα διατεθούν κάπου 400 δισ. δραχμές.

Τα λεγόμενα του υπουργού είναι εξόχως αποκαλυπτικά:«Το προβάδισμα που απέκτησε η Αμερική στους τομείς της νέας τεχνολογίας προέκυψε από εύκολη φθηνή χρηματοδότηση... με αποτέλεσμα να αυξηθεί πάρα πολύ η παραγωγικότητα...», προσθέτοντας ότι στο τελευταίο συμβούλιο υπουργών Εθνικής Οικονομίας της ΕΕ συζητήθηκε «η στροφή κεφαλαίων σε τομείς υψηλής παραγωγικότητας, υψηλού κινδύνου, γιατί οι νέες τεχνολογίες εμπεριέχουν σοβαρούς κινδύνους... γιατί είναι μια κίνηση στο άγνωστο ουσιαστικά...».

Αυτός ο «άγνωστος Χ» είναι το νέο πεδίο συναγωνισμού και για τους ντόπιους -άλλα όχι μόνο- καπιταλιστές.


Ανδρέας ΣΑΚΑΡΕΛΟΣ

Η Μιρέλα Τζελίλη

Sportidea

Η Μιρέλα Τζελίλη
Από τις καλύτερες στιγμές του ελληνικού αθλητισμού

Η Τασούλα Κελεσίδου χάρισε στη χώρα μας το αργυρό μετάλλιο στο δίσκο

Sportidea

Η Τασούλα Κελεσίδου χάρισε στη χώρα μας το αργυρό μετάλλιο στο δίσκο
Πέφτει σήμερα η αυλαία των Ολυμπιακών Αγώνων του Σίδνεϊ, όπου θα διεξαχθεί η τελετή λήξης και η παράδοση της ολυμπιακής σημαίας στην Αθήνα, που θα διοργανώσει τους επόμενους αγώνες το 2004.

Οι αγώνες του Σίδνεϊ θα μείνουν ιδιαίτερα χαραγμένοι στη μνήμη μας, αφού κατά τη διάρκειά τους γράφτηκαν μερικές από τις πιο καλές στιγμές στην ιστορία του ελληνικού αθλητισμού.

Ιστορική ήταν η στιγμή της κατάκτησης της πρώτης θέσης από τον Κώστα Κεντέρη στα 200μ, όπου έσπασε την κυριαρχία των Αμερικανών. Ο Ελληνας πρωταθλητής με χρόνο 20.09 πήρε το χρυσό μετάλλιο, το πρώτο στην κατηγορία των ανδρών μετά τον Κώστα Τσικλητήρα στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Στοκχόλμης το 1912. Εγινε έτσι ο μόλις τέταρτος Ευρωπαίος στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων που κερδίζει το αγώνισμα. Η άρση βαρών έδωσε τα δυο άλλα χρυσά μετάλλια, αφού οι Πύρρος Δήμας και Κάχι Καχιασβίλη επιβεβαίωσαν τα προγνωστικά και ανέβηκαν στην πρώτη θέση του βάθρου. Σίγουρα την πιο ευχάριστη έκπληξη αποτέλεσε το χρυσό μετάλλιο στο Ταε Κβο Ντο, όπου ο 20χρονος Μιχάλης Μουρούτσος στέφθηκε χρυσός Ολυμπιονίκης σε ένα αγώνισμα μάλλον άγνωστο σε πολλούς στη χώρα μας. Η νίκη του άφησε αισιόδοξα μηνύματα για το μέλλον, ενώ με την επιτυχία του αυτή άνοιξε το δρόμο, προκειμένου το άθλημα να γίνει ευρύτερα γνωστό.

Ο Λεωνίδας Σαμπάνης ήταν ο πρώτος που άνοιξε το χορό των μεταλλίων για τη χώρα μας, αφού κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο στην κατηγορία των 57 κιλών στην άρση βαρών. Αν και για άλλη μια φορά ήταν άτυχος λόγω σωματικού βάρους εντούτοις η δεύτερη θέση αποτελεί σημαντική επιτυχία για τον Βίκτωρ Μήτρου. Η «κόρη του ανέμου» Κατερίνα Θάνου μπορεί να μην μπόρεσε να νικήσει τη μεγάλη της αντίπαλο Μάριον Τζόουνς εντούτοις πήρε τη δεύτερη θέση και έδωσε ραντεβού για την επόμενη φορά. Στου κρίκους ο Δημοσθένης Ταμπάκος κατέπληξε τους πάντες με την αρτιότητα στην εκτέλεση των ασκήσεων τού πιο δύσκολου αγωνίσματος της ρυθμικής και δίκαια πήρε τη δεύτερη θέση. Τη μεγάλη ρεβάνς για την αποτυχία της στο Αθήνα '97 πήρε η Τασούλα Κελεσίδου στο δίσκο που κατέλαβε τη δεύτερη θέση. Τέλος, η Ιωάννα Χατζηιωάννου έγινε η πρώτη Ελληνίδα Ολυμπιονίκης στην άρση βαρών που κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στην κατηγορία της.

Ο Κωστας Κεντέρης σημείωσε τη μεγαλύτερη ιστορική επιτυχία για τον ελληνικό αθλητισμό

Sportidea

Ο Κωστας Κεντέρης σημείωσε τη μεγαλύτερη ιστορική επιτυχία για τον ελληνικό αθλητισμό
Πάντως, εκτός των καλών στιγμών δεν έλειψαν και οι μεγάλες απογοητεύσεις από αθλητές που εξ αρχής φάνταζαν φαβορί για κάποιο μετάλλιο. Σε αυτούς συγκαταλέγεται ο χρυσός Ολυμπιονίκης της Ατλαντα στη γυμναστική Ιωάννης Μελισσανίδης, όπου ο τραυματισμός στη μέση αποτέλεσε τροχοπέδη για μια εμφάνιση που θα του χάριζε κάποιο μετάλλιο. Εξαιτίας του τραυματισμού του απείχε από τις ασκήσεις εδάφους και συμμετείχε μόνο στο άλμα. Εκεί κατάφερε να μπει στον τελικό όπου κατέλαβε την 7η θέση.

Περίπου τα ίδια ισχύουν και για τον επίσης χρυσό Ολυμπιονίκη της Ατλαντα Νίκο Κακλαμανάκη. Κάτι ο τραυματισμός του στον ώμο κάτι η άπνοια που επικρατούσε και ο Ελληνας πρωταθλητής αρκέστηκε στην 6η θέση της γενικής βαθμολογίας.

Στο ακοντισμό ο Κώστας Γκατσιούδης αν και στα προκριματικά άφησε αισιόδοξα μηνύματα στον τελικό ίσως από υπερβολικό άγχος κατέλαβε την 6η θέση. Σε αυτούς που δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα θα πρέπει να συγκαταλεχτεί και η Ολγα Βασδέκη στο τριπλούν, ενώ άτυχος ήταν ο Λάμπρος Παπακώστας που εξαιτίας μιας τροφικής δηλητηρίασης δεν μπόρεσε να πάρει μέρος στα προκριματικά του ύψους.


Τα λάθη στις κορύνες στοίχισαν την πρώτη θέση για την εθνική ανσάμπλ που κατέκτησε τελικά το χάλκινο μετάλλιο

Sportidea

Τα λάθη στις κορύνες στοίχισαν την πρώτη θέση για την εθνική ανσάμπλ που κατέκτησε τελικά το χάλκινο μετάλλιο
Επιτυχημένο φινάλε

Η Τζελίλη κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο στον ακοντισμό. Χάλκινο για εθνική ανσάμπλ και Καρντάνοφ στην πάλη

Οι προσδοκίες της τελευταίας ημέρας των Ολυμπιακών Αγώνων εν μέρει δικαιώθηκαν... Η Ελλάδα κατέκτησε άλλα τρία μετάλλια ένα αργυρό με τη Μιρέλα Τζελίλη στον ακοντισμό και δυο χάλκινο με την εθνική ανσάμπλ και τον Καρντάνοφ στην πάλη. Βέβαια, για να πούμε και,... στραβού το δίκιο τουλάχιστον από τα κορίτσια της ρυθμικής γυμναστικής περιμέναμε ίσως και κάτι παραπάνω, αλλά κάποια λάθη στην εκτέλεση του προγράμματος τους στέρησαν υψηλότερη θέση. Οσον αφορά την Τζελίλη προσπάθησε για το καλύτερο, αλλά η Νορβηγίδα Χάτεσνταντ ήταν αυτή που πήρε την πρώτη θέση. Τέλος, ο Καρντάνοφ στην πάλη έκανε το καλύτερο δυνατό στο μικρό τελικό και ανέβηκε στο τρίτο σκαλί του βάθρου. Τα τρία αυτά μετάλλια ανέβασαν τη συγκομιδή της χώρας σε 13 συνολικά και τη σταθεροποίησαν στην πρώτη 15άδα της παγκόσμιας κατάταξης. Ας δούμε αναλυτικότερα.

Ψηλά αλλά όχι... μακριά

«Η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται». Η Μιρέλα Τζελίλη χάρισε στη χώρα μας το αργυρό μετάλλιο στον ακοντισμό, αφού με τα 67, 51 μέτρα, που αποτελεί Πανελλήνιο Ρεκόρ κατέκτησε τη δεύτερη θέση και απέδειξε ότι μπορούσε να τα πάει καλύτερα. Η Τζελίλη είχε δείξει από τον προημιτελικό ότι βρίσκεται σε φόρμα, καθώς είχε χρειαστεί μόνο μία βολή για να περάσει στον τελικό. Το πρόβλημα βέβαια για την Τζελίλη ήταν ότι όλες οι βολές της πήραν ύψος κάτι που της στέρησε το δικαίωμα να τις ρίξει πιο μακριά.

Η Ελληνίδα αθλήτρια προσπάθησε για το καλύτερο όμως οι βολές της δεν ήταν τόσο μεγάλες ώστε να την ανεβάσουν στο υψηλότερο σκαλί του βάθρου. Η άκυρη βολή στην αρχή δε σήμαινε πολλά για την Τζελίλη, που στη συνέχεια έκανε δύο βολές στα 67,51μ., σπάζοντας το Πανελλήνιο Ρεκόρ και θέτοντας τις βάσεις για τη δεύτερη θέση, καθώς η Χάτεσταντ από τη Νορβηγία με την πρώτη της βολή στα 68,91μ. που αποτελεί και νέο Ολυμπιακό Ρεκόρ κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο.

Οι υπόλοιπες βολές της Τζελίλη κυμάνθηκαν γύρω στα 65 μέτρα, χωρίς όμως να απειλήσει τη Νορβηγίδα οι βολές της οποίας όμως στη συνέχεια δεν ξεπέρασαν αυτές της αθλήτριάς μας. Το χάλκινο μετάλλιο κατέκτησε η Κουβανή Μενέντεζ με βολή 66,18 μέτρων.

«Ηταν ένας από τους καλύτερους αγώνες μου», δήλωσε μετά το τέλος του αγώνα η «αργυρή» Ολυμπιονίκης του Σίδνεϊ, συμπληρώνοντας. «Δεν έκανα τη μεγάλη βολή. Λυπάμαι όμως γιατί δεν ήθελα να χάσω με τίποτα το χρυσό μετάλλιο. Ομως τι να κάνουμε, έτσι είναι οι αγώνες».

Τα λάθη στοίχισαν το χρυσό

Τα λάθη κατά την εκτέλεση του προγράμματος με τις κορύνες... πλήρωσαν οι αθλήτριες του ανσάμπλ στον τελικό της Ρυθμικής Γυμναστικής. Η βαθμολογία τους δεν ήταν και η καλύτερη καθώς αυτό που τους στέρησε ένα υψηλότερο σκαλί του βάθρου ήταν μόνο ο κακός τους εαυτός. Ομως πέρα από αυτά, η Εθνική ομάδα κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο έχοντας μπροστά της τις αθλήτριες της Ρωσίας και της Λευκορωσίας, που ήταν και οι βασικές αντίπαλές τους από τα ημιτελικά.

Οι Ειρήνη Αϊνδιλή, η Μαρία Γεωργάτου, η Χαρά Καρυάμη, η Εύα Χριστοδούλου και η Κλέλια Πανταζή και η Αννα Πολλάτου στο ξεκίνημά τους, στο πρόγραμμα με τις κορύνες, αγωνίστηκαν υπό τους ήχους του «Δε Γουόλ» των Πινκ Φλόιντ. Ομως δύο λάθη (οι κορύνες βρέθηκαν στο έδαφος) στοίχισαν, καθώς η βαθμολογία μειώθηκε κατά 300 εκατοστά. Οι κριτές έδωσαν 19.550 βαθμούς στις αθλήτριές μας (150 σημαντικά εκατοστά λιγότερα από τους αγώνες της περασμένης Πέμπτης) και έτσι βρέθηκαν πίσω από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, που είχαν από 19.800 βαθμούς. Από τη στιγμή εκείνη όλοι περίμεναν κάποιο λάθος των πρωτοπόρων, προκειμένου να πάρουμε τη δεύτερη θέση. Αυτό όμως δεν έγινε.

Παρά την καλή προσπάθεια της Εθνικής μας, αφού στα 2 στεφάνια και τις 3 κορδέλες συγκέντρωσε 19.733 βαθμούς (μεγαλύτερη βαθμολογία και από τους προημιτελικούς), ολοκλήρωσε τα προγράμματά της με σύνολο 39.283 βαθμούς, 217 εκατοστά πίσω από τη «χρυσή» Ρωσία (39.500β.) και από τη Λευκορωσία, που ανέβηκε στο δεύτερο σκαλί του βάθρου με την ίδια βαθμολογία.

Βάθρο μετά από 12 χρόνια

Μετά από 12 χρόνια, από την Ολυμπιάδα της Σεούλ το 1988, η πάλη χαρίζει στη χώρα μας ένα ολυμπιακό μετάλλιο. Ο Μπάμπης Χολίδης τότε, ο Αλέξανδρος Καρντάνοφ τώρα. Μετά τον αποκλεισμό του στον ημιτελικό, ο Ελληνας αθλητής αγωνίστηκε χτες με τον Λευκορώσο Τζέρμαν Κοντόεφ, για την κατηγορία των 54 κιλών τον οποίο νίκησε 5-4 στα σημεία και ανέβηκε στο τρίτο σκαλί του βάθρου.

Ο Καρντάνοφ ήταν μπροστά με 2-0 αλλά ο Κοντόεφ γύρισε τον αγώνα και στο τελευταίο λεπτό προηγήθηκε με 4-2. Ομως ο παλαιστής μας είχε το σθένος και λίγα δευτερόλεπτα πριν τη λήξη κάνοντας μία καλή λαβή πήρε τους πόντους που του έδωσαν τη νίκη. Το χάλκινο μετάλλιο του Ελληνα παλαιστή είναι το ενδέκατο που κατακτά η χώρα μας στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ.

Μια ακόμα σχολική χρονιά με μύρια όσα προβλήματα ξεκίνησε για τους μαθητές της σεισμόπληκτης περιοχής του Μενιδίου. Ηδη συμπληρώνεται ένας χρόνος από το σεισμό και οι συνθήκες που δημιούργησε αυτό το φυσικό φαινόμενο, που οι επιπτώσεις του πολλαπλασιάστηκαν λόγω της πολιτικής που εφαρμόζεται χρόνια τώρα από την κυρίαρχη πολιτική, ρίχνουν βαριά τη σκιά τους στη ζωή των κατοίκων.

Οι ενέργειες που έγιναν στο διάστημα όλων αυτών των 12 μηνών, από τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες, χαρακτηρίζονται σε ό,τι αφορά τον ευαίσθητο τομέα της σχολικής στέγης, από ανεπάρκεια, ενώ οι υποσχέσεις έμειναν υποσχέσεις. Διπλοβάρδιες και ακατάλληλους χώρους για μόρφωση και καθυστέρηση στην ανέγερση νέων σχολικών κτιρίων, η ανάγκη των οποίων υπήρχε στις περιοχές αυτές και πριν το σεισμό, πόσο μάλλον μετά από αυτόν.

Ο «Ρ» παρουσιάζει σήμερα την κατάσταση αυτή στο Μενίδι, που ο σεισμός ήρθε μόνο να την επιδεινώσει. Και επειδή οι ισχυρισμοί πολλών κυβερνητικών αρμοδίων ότι η υπόθεση του σεισμού ήταν έκτακτη κατάσταση, παραθέτουμε τα στοιχεία που ισχύουν για μια άλλη περιοχή, αυτή της Θεσσαλονίκης που χρόνια τώρα αντιμετωπίζει την αδιαφορία των υπευθύνων. Τα στοιχεία αυτά «μιλάνε» από μόνα τους και καταρρίπτουν το μύθο ότι τα προβλήματα υπάρχουν εκεί που «χτύπησε» ο σεισμός...

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ακατάλληλα κτίρια, διπλοβάρδιες, συγχωνεύσεις

Στο κενό έπεσαν για άλλη μια φορά οι διαβεβαιώσεις του υπουργού Παιδείας για άμεση και ομαλή λειτουργία των σχολείων, αφού γενικά αλλά και ειδικότερα στη Θεσσαλονίκη, οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί εκτιμούν πως τα μαθήματα στα λύκεια και στα γυμνάσια θα αρχίσουν ουσιαστικά μέσα στον Οκτώβρη, ενώ για τη λειτουργία των ΤΕΕ παραπέμπουν στο Νοέμβρη.

Ακόμη δεν έχουν γίνει οι προσλήψεις του αναγκαίου εκπαιδευτικού προσωπικού και όπου εμφανίζεται πληρότητα, συνήθως είναι πλασματική και επιτυγχάνεται με αποσπάσεις. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των τριών καινούριων ΤΕΕ που «δημιουργήθηκαν» στη Δυτική Θεσσαλονίκη (Κορδελιό, Αμπελόκηποι, Πολίχνη) που προβλέπεται να λειτουργήσουν σε αίθουσες Γυμνασίων της περιοχής και ακόμη δεν έχουν καθηγητές. Μάλιστα, με τη συστέγαση του ΤΕΕ στο Γυμνάσιο των Αμπελοκήπων, καταργείται ουσιαστικά η μονόκυκλη λειτουργία γυμνασίου που με κόπους και βάσανα κερδήθηκε από τους εκπαιδευτικούς, τους γονείς και τους μαθητές.

Αυτή η εικόνα έρχεται ως αποτέλεσμα της πολιτικής που ακολουθεί η κυβέρνηση στο ζήτημα της σχολικής στέγης που ιδιαίτερα στο Νομό Θεσσαλονίκης βρίσκεται σε οριακά επίπεδα. Σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, στη Θεσσαλονίκη υπάρχουν 47 παλιά σχολικά κτίρια κατασκευής 1932-1936 και 26 λυόμενα που κατασκευάστηκαν την περίοδο 1970-1974 και το 1978 μετά τους σεισμούς, τα οποία κρίνονται ακατάλληλα και ζητείται η άμεση αντικατάστασή τους γιατί έχουν μεγάλα προβλήματα στατικής επάρκειας, έχουν κατεστραμμένο οπλισμό και αντιμετωπίζουν προβλήματα θερμομόνωσης και στεγανότητας.

Με τους ρυθμούς χρηματοδότησης που ακολουθεί η κυβέρνηση, οι εκπαιδευτικοί εκτιμούν πως το πρόβλημα σχολικής στέγης δεν πρόκειται να λυθεί ούτε σε 20 χρόνια. Αξίζει να αναφέρουμε πως με βάση στοιχεία της Νομαρχίας απαιτούνται 70 δισ. για τη συνολική λύση του προβλήματος και η κυβέρνηση διαθέτει μόλις 3 δισ. και αυτά μέσα από κονδύλια του Γ' ΚΠΣ. Στο μεταξύ αποχαρακτηρίζονται διαθέσιμα και δεσμευμένα οικόπεδα όπως αυτά στην περιοχή της Μαλακοπής και της Ιταλίας.

Την ίδια ώρα φυσικά, στις καλένδες πάει ο στόχος - υπόσχεση του κυβερνητικού νομάρχη Θεσσαλονίκης πως το 2000 θα είχε επιτευχθεί ο στόχος της πρωινής λειτουργίας όλων των σχολείων. Τώρα αυτός ο στόχος παραπέμπεται για... το 2030 και αν. Αφού 2.300 τμήματα λειτουργούν σε διπλή βάρδια. Και όταν η πρωινή βάρδια επιτυγχάνεται, είναι αποτέλεσμα συγχωνεύσεων σχολείων με στοίβαγμα των μαθητών σε υπεράριθμα τμήματα.


Αννα ΑΝΑΝΙΑΔΟΥ

ΜΕΝΙΔΙ
Προκατασκευασμένες ... μόνιμες λύσεις

Διπλοβάρδια, άσχημη κτιριακή κατάσταση, ελλείψεις στη σχολική στέγη, νηπιαγωγεία ανήλιαγα και κελιά, δημοτικά σχολεία - αχούρια, Ενιαία Λύκεια και ΤΕΕ χωρίς τη στοιχειώδη υποδομή, είναι η άσχημη πραγματικότητα που αντιμετωπίζουν οι χιλιάδες μαθητές στο Μενίδι. Μια σκληρή πραγματικότητα, η οποία οξύνθηκε ιδιαίτερα μετά από το σεισμό της 7ης Σεπτεμβρίου 1999. Ελλιπής προγραμματισμός από την πλευρά του υπουργείου Παιδείας, ελλιπής χρηματοδότηση, κοροϊδία, αδιαφορία και εμπαιγμός από τους αρμόδιους φορείς, είναι η άλλη πλευρά αυτής της σκληρής πραγματικότητας. Οι λύσεις, βέβαια, που δόθηκαν μέχρι τώρα: Ορισμένα παραπήγματα ή αλλιώς προκάτ αίθουσες και μάλιστα ελαφρού τύπου, λύσεις προσωρινές, που κινδυνεύουν, όμως, να μονιμοποιηθούν και γι' αυτή τη σχολική χρονιά.

Μετά τον καταστροφικό σεισμό, το πρόβλημα της σχολικής στέγης οξύνθηκε ιδιαίτερα. Οι λύσεις ήταν η τοποθέτηση προκάτ αιθουσών ελαφρού τύπου, με σοβαρούς τους κινδύνους για την ασφάλεια των μαθητών. Μάλιστα, τις περισσότερες φορές, δεν έγινε γνωστό πώς τοποθετήθηκαν, αλλά και από πού βρέθηκαν αυτές οι αίθουσες προκάτ.

Ολα τα Λύκεια στο Μενίδι λειτουργούν σε διπλοβάρδια, όπως άλλωστε και πάνω από τα μισά γυμνάσια, δημοτικά σχολεία και νηπιαγωγεία. Οι συστεγάσεις αυτές δεν είναι και ό,τι καλύτερο, αφού παρατηρείται γυμνάσιο να συστεγάζεται με δημοτικό (για παράδειγμα, το 6ο Γυμνάσιο με το 9ο Δημοτικό, το 10ο Γυμνάσιο με το 2ο Δημοτικό κ.ά.), με εμφανή τα αρνητικά αποτελέσματα από τη συστέγαση παιδιών διαφορετικής ηλικίας.

Η λύση των προκάτ δίνει και παίρνει. Για παράδειγμα, το Εσπερινό Λύκειο στεγάζεται σε προκάτ, στο χώρο του 1ου Λυκείου, το οποίο κατεδαφίζεται και ο χώρος ανάμεσά τους χωρίζεται με ένα πλέγμα. Στον καταυλισμό του Αγίου Πέτρου, και πάλι σε αίθουσες προκάτ - παραπήγματα, στεγάζονται το 10ο και 18ο Νηπιαγωγεία, τα οποία όμως όλο το χειμώνα δεν είχαν θέρμανση.

Ομως, πέρα από τις παλιές κατασκευές και τα παλιά κτίρια, σημειώθηκε και το εξής τραγελαφικό: Το 2ο Λύκειο ήταν το τελευταίο σχολικό κτίριο που παραδόθηκε πριν από το σεισμό. Ομως, από το σεισμό υπέστη καθίζηση ένα μεγάλο μέρος του και έπαθε σοβαρές ζημιές. Το ερώτημα που γεννιέται εδώ είναι πώς ένα καινούριο κτίριο μπορεί να υποστεί τόσες σοβαρές ζημιές. Και, μάλιστα, στεγάζει και το 3ο Γυμνάσιο. Το γραφείο των καθηγητών του γυμνασίου διορθώνεται φέτος.

Οσο για τα Δημοτικά Σχολεία που πρόκειται να λειτουργήσουν φέτος, μάλλον περισσότερο με αχούρια και άσυλα μοιάζουν, παρά για χώρους μάθησης και μάλιστα παιδιών αυτής της ευαίσθητης ηλικίας. Αυτά είναι τα 7ο, 14ο, 19ο, 21ο. Η κατάσταση, όμως, και στα νηπιαγωγεία δεν είναι καλύτερη. Λειτουργούν σε κλουβιά - προκάτ, αποθήκες παράγκες και αυτά είναι τα 7ο, 11ο, 3ο, 19ο και 15ο.

Στο μεταξύ, όπως καταγγέλλει η Δ. Τραβασάρου, μέλος της Επιτροπής Παιδείας του Δήμου Μενιδίου, για κανένα σεισμόπληκτο σχολείο δεν είχε δοθεί κανένα χαρτί καταλληλότητας.

Από όλα τα σχολεία του δήμου, κατεδαφιστέα κρίθηκαν τα 1ο Λύκειο, 1ο Γυμνάσιο και Εσπερινό Λύκειο, καθώς και το 1ο Δημοτικό που θεωρείται διατηρητέο.

Προσωρινές λύσεις με ...μονιμότητα

«Οι αρμόδιοι προσπαθούν να δώσουν προσωρινή λύση με μια μόνιμη. Υπήρχε ήδη έντονο κτιριακό πρόβλημα και επιδεινώθηκε από το σεισμό. Παρά το γεγονός ότι ο Δήμος Μενιδίου έχει κριθεί ως δήμος εθνικής σημασίας, έχει εισπράξει κοροϊδία και εμπαιγμό. Η δημοτική αρχή εναρμονίζεται με την πολιτική της κυβέρνησης, δε διεκδικεί και προσπαθεί να συγκαλύψει τα προβλήματα. Χαρακτηριστικό είναι ότι, μετά την παραίτηση του προέδρου της Επιτροπής Παιδείας κ. Παπαθανασόπουλου, η Επιτροπή Παιδείας έκανε να οριστεί και να λειτουργήσει 4 μήνες περίπου», μας είπε η Δήμητρα Τραβασάρου.

Η τακτική της συστέγασης δημιουργεί σοβαρά προβλήματα. Τα περισσότερα σχολεία καταστρέφονται περισσότερο, αφού στεγάζουν περισσότερους μαθητές: «Τα μεγάλα κτιριακά συγκροτήματα καταστρέφουν την προσωπικότητα του μαθητή, ενώ έντονο είναι και το πρόβλημα της απόστασης. Τα περισσότερα παιδιά αναγκάστηκαν να πάνε σε σχολεία μακριά από τους τόπους κατοικίας τους».

Σοβαρά, όμως, προβλήματα αντιμετώπισαν και τα παιδιά που διάβαζαν για τις εξετάσεις, μέσα σε σκηνές. «Παιδιά τραυματισμένα ήδη από τον καταστροφικό σεισμό, αντί να τους λύσουν προβλήματα, τους δημιουργούν και άλλα. Το Μάρτη στάλθηκαν από κάποια εταιρία αίθουσες προκάτ στον οικισμό "Καποτά" για να χρησιμοποιηθούν ως χώροι ανάγνωσης. Ομως, ποτέ δε χρησιμοποιήθηκαν γι' αυτόν το σκοπό», τόνισε. Φέτος μάλιστα, θέλουν τις συγκεκριμένες αίθουσες να τις χρησιμοποιήσουν για να στεγάσουν ένα δημοτικό σχολείο που θα δημιουργηθεί για τον καταυλισμό του «Καποτά», ο οποίος χρειάζεται ένα σχολείο.

Εκφράζει συγχρόνως την ανησυχία ότι η άσχημη κατάσταση που πέρασαν όλο αυτόν τον καιρό μετά το σεισμό θα διαιωνιστεί και τη νέα σχολική χρονιά:«Θα γίνει σίγουρα προσπάθεια να "μπαλωθούν" κάποια πράγματα, όπως άλλωστε και γίνεται, ώστε να μην υπάρχει μεγάλη αναταραχή. Η λύση, όμως, υπάρχει μόνο μέσα από τις κινητοποιήσεις των γονιών και όλων των φορέων του Μενιδίου».

Ο σχεδιασμός

Παρ' όλα αυτά, υπάρχει ένας σχεδιασμός για το πόσες αίθουσες θα τοποθετηθούν το επόμενο διάστημα. Στο 21ο Δημοτικό 2 αίθουσες, στο 1ο Γυμνάσιο 2 (γραφείο καθηγητών), 3ο Γυμνάσιο 6 (προσωρινή λύση), 1ο ΤΕΕ 9. Στο χώρο του 1ου και 2ου Δημοτικού 10 αίθουσες. Μέχρι τώρα, το σύνολο των αιθουσών που έχουν παραδοθεί είναι 31, ενώ αυτές που έχουν προταθεί να τοποθετηθούν μέχρι στιγμής είναι 29. Απ' ό,τι όλα μαρτυρούν όμως, ο αριθμός αυτός πρόκειται να αυξηθεί, αφού οι ανάγκες στη σχολική στέγη είναι πολύ περισσότερες .

Μέχρι στιγμής, έχουν επιταχθεί για την ανέγερση σχολικών κτιρίων οι εξής χώροι: Το ο.τ. 48 για το 11ο Νηπιαγωγείο και 16ο Δημοτικό (Αυλίζα), το ο.τ. 287 για 5ο Νηπιαγωγείο και 5ο Δημοτικό (Κεντρικό Μενίδι), το ο.τ. 37 για το 13ο Νηπιαγωγείο (Λαθέα Β`), ο.τ. 815 για 21ο Νηπιαγωγείο (Αγ. Πέτρος), ο.τ. 1002 για 9ο Γυμνάσιο (Μεσονύχι) και ο.τ. 36 για 5ο Γυμνάσιο (Νεάπολη).

Οι χώροι που έχουν προταθεί για επίταξη είναι πολύ περισσότεροι, αλλά τα χρονοδιαγράμματα μέχρι να επιταχθούν και να ξεκινήσουν οι διαδικασίες απαλλοτρίωσης, αλλά και ανέγερσης νέων σχολικών κτιρίων, δεν υπάρχουν πουθενά. Πάντως, όπως έχει δείξει μέχρι τώρα η εμπειρία, μάλλον και αυτά θα αργήσουν πολύ περισσότερο από το προβλεπόμενο χρονικό διάστημα.

Συγκεκριμένα, οι χώροι αυτοί είναι:

Ο.Τ. 2122 για Ειδικό Σχολείο (Αγ. Αννα), ο.τ. 58 για 12ο Δημοτικό (Λαθέα Β`), ο.τ. 137 για 19ο δημοτικό και 19ο νηπιαγωγείο (Πανόραμα), ο.τ. 426 για 23ο Δημοτικό και 17ο Νηπιαγωγείο (Κοκ. Μύλος), ο.τ. 35 για 22ο Νηπιαγωγείο (Νεάπολη), ο.τ. 66Α για 3ο Νηπιαγωγείο (Αγ. Αθανάσιος), ο.τ. 77 για 26ο Νηπιαγωγείο (Αυλίζα), ο.τ. 1456 Ειδικό Σχολείο (Λαθέα Α?), ο.τ. 36 5ο Γυμνάσιο (Νεάπολη), ο.τ. 275 10ο Νηπιαγωγείο (Κεντρικό Μενίδι), ο.τ. 104 Γυμνάσιο - Λύκειο (Αυλίζα), ο.τ. 132 Δημοτικό Νηπιαγωγείο (Αυλίζα), ο.τ. 57 5ο Νηπιαγωγείο (Κεντρικό Μενίδι), ο.τ.40 Δημοτικό Γυμνάσιο (Κεντρικό Μενίδι), ο.τ. 13 Δημοτικό Γυμνάσιο (Κεντρικό Μενίδι).


Ανθή ΓΕΩΡΓΙΟΥ

{Κειμεν. 1η}

Το 1ο Γυμνάσιο είναι ένα ακόμα σχολείο που στεγάζεται σε αίθουσες προκάτ. Βέβαια, για ύπαρξη αύλιου χώρου ούτε συζήτηση. Πίσω ακριβώς από τις αίθουσες προκάτ υπάρχει το διατηρητέο κτίριο που στέγαζε το 1ο Δημοτικό και έχει υποστεί σοβαρές ζημιές. Λοιπόν, σε αυτές τις αίθουσες 2χ2 θα στεγαστούν και φέτος και μαθητές του Γυμνασίου. Το ερώτημα εδώ που προκύπτει είναι πόσο ακόμα οι μικροί μαθητές θα αναγκάζονται να στοιβάζουν τα όνειρά τους και την ανάγκη τους για μόρφωση σε αυτά τα κλουβιά - φυλακές. Μήπως θα έπρεπε οι «αρμόδιοι» να σκεφτούν ότι και ο αύλιος χώρος - που αυτή τη στιγμή είναι γεμάτος μπάζα - είναι απαραίτητος για κάθε σχολείο; Για να μπορούν τα παιδιά να παίζουν αλλά και να κάνουν και το μάθημα της γυμναστικής.

{Κειμεν. 2η}

Δίπλα ακριβώς από το 1ο Γυμνάσιο, στο ίδιο «τετράγωνο» υπάρχει και ένα σχολείο που στεγάζει το 1ο και 2ο Δημοτικό σε διπλή βάρδια. Αυτό το κτίριο λοιπόν με το σεισμό είχε υποστεί σοβαρές ζημιές. Για αρκετό διάστημα κατά την περσινή σχολική χρονιά δε λειτουργούσε επειδή γίνονταν επισκευές για την αποκατάσταση των ζημιών. Ομως η φωτογραφία δείχνει ότι η πόρτα στην κεντρική είσοδο του σχολείου είναι γεμάτη ρωγμές. Οι γονείς εκφράζουν την ανησυχία ότι η είσοδος εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την ασφάλεια των μικρών μαθητών, οι οποίοι για να μπουν μέσα τρέχουν.

{Κειμεν. 3η}

Σ' αυτές τις αίθουσες προκάτ θα στεγαστούν και φέτος οι μαθητές του 1ου Λυκείου Μενιδίου. Ομως πίσω ακριβώς από εκεί που έχουν τοποθετηθεί αυτές οι αίθουσες βρίσκεται το κτίριο στο οποίο στεγαζόταν μέχρι πέρσι και το οποίο από τις ζημιές που είχε υποστεί από το σεισμό, έχει κριθεί κατεδαφιστέο. Τα μαθήματα θα γίνονται μεν σε αυτές τις αίθουσες, όμως πίσω από την πλάτη τους ακριβώς θα γίνεται και η κατεδάφιση του σχολείου. Ποιος «αρμόδιος» μπορεί να εγγυηθεί για την ασφάλεια των μαθητών, όταν την ίδια στιγμή θα γίνονται και οι εργασίες για την κατεδάφιση του παλιού κτιρίου;

{Κειμεν. 4η}

Φέτος θέλουν οι «υπεύθυνοι» να ξαναλειτουργήσει το 21ο Δημοτικό Σχολείο. Και αυτό από τους σεισμούς είχε υποστεί σοβαρές ζημιές. Πέρσι το σχολείο αυτό δε λειτουργούσε και οι μαθητές στεγάζονταν σε αίθουσες προκάτ. Οι γονείς πάντως εκφράζουν τις αμφιβολίες τους για το τι επισκευές θα μπορούσαν να έχουν γίνει σ' αυτό το κτίριο, επισημαίνοντας συγχρόνως τους φόβους τους ότι πρέπει να έχουν «επισκευάσει» τη βιτρίνα του κτιρίου και όχι τις πραγματικές ζημιές.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ