Είδα το λαό μας σημαιοστολισμένο να πανηγυρίζει μέσα σ' ένα πέλαγος ευδαιμονίας. Τον είδα ευτυχισμένο μέχρις απελπισίας, να ξελαρυγγιάζεται και να χαίρεται σα μικρό παιδάκι. Να ακούει τους ηγέτες του σα μαγεμένος και να μην ξέρει ποιον απ' τους δυο να διαλέξει. Κι ο ένας καλός κι ο άλλος καλύτερος. Κρύος ιδρώτας με περιέλουσε! Ωστε είμαι κι εγώ ένας ευδαίμων και τόσον καιρό δεν ήθελα να το καταλάβω! Είμαι κι εγώ ένας ευτυχισμένος άνθρωπος και τόσον καιρό αρνιόμουνα να το παραδεχτώ! Ωστε ζούμε στον παράδεισο και τόσο καιρό εθελοτυφλούσα! Αισθάνθηκα να βγάζω φτερά. Τι αγαλλίαση! Ενσωματώθηκα, επιτέλους, στον παράδεισο και τόσον καιρό εθελοτυφλούσα! Αισθάνθηκα να βγάζω φτερά. Τι αγαλλίαση! Ενσωματώθηκα επιτέλους με τη μεγάλη πλειοψηφία. Τι ευτυχία! Χωρίς να το σκεφτώ, άπλωσα τα φτερά μου και τινάχτηκα προς τα πάνω...

Διαπιστώθηκε αύξηση της εκλογικής δύναμης του ΚΚΕ παρά το δυσμενές κλίμα που δημιούργησαν τα ψευτοδιλήμματα, να μην έρθει η δεξιά ή να απαλλαγούμε απ' το ΠΑΣΟΚ ψηφίζοντας ΝΔ (βλέπε μονοεδρικές) ή η παραίνεση, ας βοηθηθεί ο ΣΥΝ να μπει στη Βουλή, τα οποία και απέδωσαν.

Η εμπειρία της προεκλογικής μάχης έδειξε ότι υπάρχουν δυνατότητες για καλύτερη επαφή με τα λαϊκά στρώματα και δυνατότητα περαιτέρω αύξησης της επιρροής μας.

Την επόμενη μέρα γίνεται φανερό ότι η κυβέρνηση της ΝΔ σε συναίνεση με το ΠΑΣΟΚ θα συνεχίσει την ίδια νεοφιλελεύθερη πολιτική. Γι' αυτό απαιτείται η συνέχιση των προσπαθειών για συγκρότηση της Κοινωνικοπολιτικής Λαϊκής Συμμαχίας σε όλες τις οικονομικές, κοινωνικές, πολιτιστικές, αθλητικές κλπ. ομάδες, όπως έγινε στον εργατικό τομέα με τη δημιουργία του ΠΑΜΕ, επιδιώκοντας την πλατιά συσπείρωση των εργαζομένων, των ανέργων, των αγροτών, των επαγγελματοβιοτεχνών, αλλά και πολιτικών δυνάμεων που θα έχουν μια σαφή οριοθέτηση και θα κινούνται σε μια αντιιμπεριαλιστική και αντικαπιταλιστική κατεύθυνση.

Υπάρχουν όμως κι άλλοι παράγοντες που πρέπει να μπουν στη ζυγαριά για να κρίνουμε το αποτέλεσμα. Ο κυριότερος αφορά τη νέα κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην Ευρώπη και τον κόσμο μετά το '89. Η πτώση του τείχους του Βερολίνου και ό,τι ακολούθησε δε σημαίνει βέβαια το τέλος της Ιστορίας. Σίγουρα όμως σημαίνει ότι η Ιστορία «ξαναγράφεται» από την άρχουσα τάξη και το κεφάλαιο, ντόπιο και ξένο. Ξαναγράφεται με πολύ πιο ευνοϊκούς συσχετισμούς για το κεφάλαιο, πολύ χειρότερους για τους λαούς. Μέσα στα πλαίσια αυτά, αποτελεί γιγάντιο άθλο το ότι το ΚΚΕ ξεκινώντας το 1991 ουσιαστικά από το μηδέν (και πιο κάτω) κατόρθωσε σε λιγότερο από 15 χρόνια να αναπτύξει μια ισχυρή κοινοβουλευτική παρουσία και, κύρια, να αποτελέσει μια φερέγγυα δύναμη με συνέχεια, συνέπεια και μαζικότητα στο εργατικό κίνημα, στους αγώνες ενάντια στη νέα τάξη πραγμάτων, στο αντιπολεμικό κίνημα.

Το βασικότερο όμως σε σχέση με το αποτέλεσμα των εκλογών αφορά το μέλλον. Η Ελλάδα και το αστικό σύστημα διακυβέρνησης έχει μπει σε νέα φάση. Μας περιμένουν νέες επιθέσεις ενάντια στις κατακτήσεις μας και στο λαϊκό κίνημα. Ο αγώνας ενάντια στη νέα τάξη που οικοδομούν οι Αμερικανοί και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί τους θα ενταθεί. Το ΚΚΕ έχει αυξημένες ευθύνες γιατί ακριβώς έχει βγει ενισχυμένο από αυτές τις εκλογές, χωρίς τους κλυδωνισμούς που αντιμετώπισαν άλλες δυνάμεις του ευρύτερου αριστερού χώρου. Κρατώντας την ιδεολογική του ταυτότητα και τις βασικές πολιτικές του θέσεις, το ΚΚΕ πρέπει να αναπτύξει εκείνη την τακτική, εκείνες τις προσεγγίσεις που θα το αναδείξουν ακόμη πιο δυνατό μέσα από τους αγώνες που έχουμε μπροστά μας. Πιστεύω ότι θα το κάνει, γιατί το ΚΚΕ ήταν και είναι δύναμη ευθύνης μέσα στην ελληνική κοινωνία. Θα το κάνει γιατί πρέπει να ανταποκριθεί ακόμη καλύτερα στις ανάγκες των καιρών. Γιατί το χρειάζεται η Ελλάδα και το προοδευτικό κίνημα.

Είναι μια σπουδαία κατάχτηση στον τρόπο δουλιάς του Κόμματος το γεγονός ότι μπήκαν σε μια μεγάλη πολιτική μάχη δυνάμεις συσπειρωμένες με οργανωμένο τρόπο, κι αυτό αυξάνει τις απαιτήσεις και την ευθύνη μας για τη συνέχεια. Τόσο μ' αυτές τις δυνάμεις όσο και για το πλάτεμα αυτού του τρόπου δουλιάς. Αποτελεί έναν παράγοντα στη δημιουργία προϋποθέσεων για τη μεγάλη λαϊκή κοινωνικοπολιτική συμμαχία.

Βεβαίως, δεν ήταν αποτέλεσμα μιας ξαφνικής συσπείρωσης την προεκλογική περίοδο, αλλά καρπός μιας πιο μακροχρόνιας προσπάθειας, μέσα από την καθημερινή δράση των κομμουνιστών στα διάφορα μέτωπα πάλης για τη διεύρυνση των συσπειρώσεων εκεί που ήδη είχαν επιτευχθεί (εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, αντιπολεμικό κίνημα, κλπ), αλλά και για τη δημιουργία νέων. Για παράδειγμα, η συσπείρωση δυνάμεων που είχαν κατά καιρούς περάσει από τις γραμμές του ΚΚΕ και που συνεχίζουν να κρατούν τις δικές τους απόψεις σε μια σειρά ζητήματα, είναι σημαντική. Το ίδιο και οι εκλογικές επιτροπές με συμμετοχή οπαδών του ΚΚΕ, αλλά και αγωνιστών που απεγκλωβίζονταν από άλλα κόμματα γιατί πολλαπλασιάζουν τις δυνάμεις που δρουν στην κατεύθυνση ενίσχυσης της πολιτικής του Κόμματος, πολλαπλασιάζουν τα αποτελέσματα της δράσης μας.

Μια δεύτερη σημαντική κατάχτηση ήταν ο τρόπος δουλιάς για το πιο πλατύ πολιτικό άνοιγμα και ο συνδυασμός των μορφών παρέμβασης στην εργατική τάξη και τ' άλλα λαϊκά στρώματα, όπως πχ η περιοδεία που συνδυάστηκε με τη σύσκεψη στη συνέχεια για να γίνει πιο αναλυτική και ολοκληρωμένη συζήτηση, προκειμένου να συσπειρωθούν λαϊκοί άνθρωποι με την πολιτική του ΚΚΕ και τη δική μας διέξοδο. «Την ίδια περίοδο, εκτιμά η ΚΕ, συσφίχτηκαν οι δεσμοί του Κόμματος με εργαζόμενους, με αγωνιστές και αγωνίστριες που προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ, με εργαζόμενους που εκτιμούν τις θέσεις του Κόμματος σε μεγάλα θέματα, ιδιαίτερα στον αγώνα κατά της ιμπεριαλιστικής τάξης πραγμάτων. Ιδιαίτερης αξίας γεγονός είναι ότι επιτεύχθηκε καλύτερη επικοινωνία με αριστερούς, κομμουνιστές και κομμουνίστριες, που οι δοκιμασίες των αρχών της 10ετίας του '90 μας είχαν οδηγήσει σε απόσταση ή και σε αντιπαράθεση. Με επιστήμονες και διανοούμενους που ανησυχούν και θέλουν να αντισταθούν. Ο κύκλος επικοινωνίας και επαφών του Κόμματος με ευρύτερες λαϊκές μάζες πλάτυνε, διαπιστώθηκε ότι σημαντικές θέσεις του Κόμματος, η εναλλακτική του πρόταση, ασκούν θετική επίδραση στον προβληματισμό και στην αναζήτηση διεξόδου».

Ολη αυτή η πλούσια εμπειρία από τη δράση των Κομματικών Οργανώσεων μπορεί και πρέπει να μελετηθεί, να γενικευτούν συμπεράσματα άμεσα, χωρίς χρονοτριβή, σε συνδυασμό με τη συνέχεια στο πολιτικό άνοιγμα στη συζήτηση μ' όλους όσοι οργανωμένα συνέβαλαν στην εκλογική μάχη (η πείρα τους μας χρειάζεται, είναι πολύτιμη για τον κοινό σκοπό). Αλλά και με τους απλούς ανθρώπους του μόχθου, τη νεολαία, που μιλήσαμε οργανωμένα, ανεξάρτητα αν όλοι αυτοί ψήφισαν τα ενωτικά ψηφοδέλτια του ΚΚΕ. Ετσι κι αλλιώς αυτή η δράση δε σταματά. Αλλά πρέπει να 'χουμε υπόψη ότι και η δράση των άλλων κομμάτων δε σταματά. Απ' αυτή την άποψη έχει μεγάλη σημασία η εκτίμηση της ΚΕ ότι: «Οι αγωνιστές και αγωνίστριες που ανήκουν στο ΠΑΣΟΚ, οι εργαζόμενοι που γνωρίζουν ότι δεν έχουν να περιμένουν τίποτε το διαφορετικό από τη ΝΔ, οι αριστεροί, δεν πρέπει να εναποθέσουν τις ελπίδες τους στο ΠΑΣΟΚ, ότι ως αντιπολίτευση μπορεί να βάλει φρένο στα αντιλαϊκά μέτρα που θα πάρει η ΝΔ». Αυτή η εκτίμηση θέτει άμεσα το καθήκον να απευθυνθούμε ξανά και ξανά με την πρόταση διεξόδου σ' αυτούς τους αγωνιστές.

Αλλά έχουμε συγκεκριμένους λόγους για να δώσουμε με τους ίδιους ρυθμούς της προεκλογικής δουλιάς αυτή η συνέχεια. Πρώτ' απ' όλα γιατί μπροστά μας βρίσκονται σημαντικές κινητοποιήσεις (αντιπολεμικό, απεργία) και σημαντικές εξελίξεις, (Εαρινό Συμβούλιο Κορυφής, Κυπριακό κλπ) που θα σημαδέψουν την πολιτική ζωή το επόμενο διάστημα. Γι' αυτό επίσης η ΚΕ θέτει συγκεκριμένες κατευθύνσεις και καθήκοντα. «Οι εργαζόμενοι της χώρας μας, αναφέρει η ανακοίνωση, θα βρεθούν αντιμέτωποι με τις νέες προσπάθειες που θα γίνουν, ώστε να ολοκληρωθεί η αρπαγή των κατακτήσεων, η διαμόρφωση όλων εκείνων των όρων που οδηγούν στην αύξηση της ταξικής εκμετάλλευσης και καταπίεσης, στην ακόμα πιο ενεργητική συμμετοχή της χώρας στην πολιτική του ιμπεριαλισμού στην περιοχή, με τις παραβιάσεις των δημοκρατικών δικαιωμάτων, συλλογικών και ατομικών. Πρακτικά, οι επιλογές αυτές συνδέονται με τη Σύνοδο της ΕΕ στις Βρυξέλλες για την επιτάχυνση εφαρμογής των αποφάσεων της Λισαβόνας, τις συνέπειες από τη διεύρυνση της ΕΕ, με τις απαιτήσεις του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ. Είναι επιτακτική η ανάγκη, άμεσα να προσαρμόσουμε τη δράση του Κόμματος στις μετεκλογικές συνθήκες που απαιτούν ανάπτυξη της πάλης, διεύρυνση της συσπείρωσης και άμεση έναρξη της δράσης μας για τις ευρωεκλογές. Οι ριζοσπαστικές λαϊκές δυνάμεις, τα μέτωπα συσπείρωσης που ήδη υπάρχουν, οι μαζικές οργανώσεις, πρέπει να βρεθούν σε θέσεις επίθεσης στα παρακάτω ζητήματα: Διεκδίκηση ουσιαστικών αυξήσεων στους μισθούς και συντάξεις με βάση τις σημερινές ανάγκες των εργαζομένων και την κερδοφορία. Δημόσια λαϊκή δωρεάν Παιδεία και Υγεία. Πάλη κατά των ιδιωτικοποιήσεων που έρχονται και των συνεπειών στη ζωή και στα δικαιώματα των εργαζομένων. Να αντισταθεί ο λαός κατά της συμμετοχής Ελλήνων στρατιωτών στις δυνάμεις κατοχής στο Ιράκ. Στην πρώτη γραμμή της δράσης μας, η πάλη για τη δίκαιη λύση του Κυπριακού, παρέμβαση στις επιδιώξεις να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα στο Αιγαίο σε βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας. Δράση ενόψει των δραματικών συνεπειών που έρχονται για τη φτωχή αγροτιά από την ενδιάμεση αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Με ανάλογο πνεύμα, να αντιμετωπίσουμε τις φοιτητικές και σπουδαστικές εκλογές και τις εκδηλώσεις της Πρωτομαγιάς».

Οι ευρωεκλογές είναι μια μεγάλη πολιτική αναμέτρηση. Και είναι σημαντική, γιατί η αντιλαϊκή πολιτική της ΕΕ συνδιαμορφώνεται από τις κυβερνήσεις των κρατών - μελών της, στηρίζεται από τις δυνάμεις του «ευρωμονόδρομου», εφαρμόζεται από τις κυβερνήσεις σε κάθε κράτος - μέλος και ταυτίζεται με την επιδίωξη ενίσχυσης του κεφαλαίου στην Ελλάδα και τη χειροτέρευση της ζωής των λαϊκών στρωμάτων. Στην ουσία, σ' αυτή τη μάχη αναμετριούνται οι ίδιες πολιτικές όπως και στις εκλογές για το ελληνικό Κοινοβούλιο. Οσο και αν δεν εκλέγεται κυβέρνηση, εντούτοις αναμετριέται η πολιτική του κοινωνικοπολιτικού μετώπου πάλης για τη λαϊκή εξουσία και τη λαϊκή οικονομία κόντρα στην πολιτική διαχείρισης του συστήματος. Είναι μια ακόμη μάχη που για το Κόμμα μας συνδέεται με τα ίδια κριτήρια (οι ιδιαιτερότητές της δεν αλλάζουν την ουσία), όπως και στις εθνικές εκλογές. Χτύπημα της κυρίαρχης πολιτικής, του οπορτουνισμού, ενίσχυση της πολιτικής του ΚΚΕ.

Απ' αυτή την άποψη η συγκυρία βοηθά. Μπαίνουμε στη μάχη με περισσότερες και πιο οργανωμένες δυνάμεις, με μεγαλύτερη εμπειρία και γνώση με μεγαλύτερη ικανότητα για ακόμη πιο πλατιά συσπείρωση δυνάμεων, πιο πλατύ άνοιγμα και για πιο αποτελεσματική δουλιά. Προβάλλουμε «πλατιά στον εργαζόμενο λαό ότι η απάντηση στα σημερινά οξυμένα προβλήματα και στα νέα δεινά που έρχονται είναι η συγκρότηση της συμμαχίας του Αντιιμπεριαλιστικού Αντιμονοπωλιακού Δημοκρατικού Μετώπου και ο αγώνας που θα έχει ως έκβαση προοπτικής τη διεκδίκηση της λαϊκής εξουσίας, της λαϊκής οικονομίας».

Απαιτείται ένταση της πολιτικής δράσης όλων μας με βάση την εκτίμηση της ΚΕ του ΚΚΕ ότι: «αργά σε σχέση με τις ανάγκες, αλλά σταθερά, διαμορφώνεται ένας ριζοσπαστικός πυρήνας στην ελληνική κοινωνία από την εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα και τη νεολαία, ο οποίος μπορεί να αποτελέσει μια καλή μαγιά για την ανάπτυξη της ταξικής πάλης και της πολιτικής συσπείρωσης και συνεργασίας των αντιιμπεριαλιστικών αντιμονοπωλιακών δυνάμεων. Επομένως, αναδεικνύονται οι μεγάλες ευθύνες και η υποχρέωση του Κόμματος να συνεχίσει και κυρίως να κάνει πιο ποιοτική ιδεολογική, πολιτική και μαζική δράση, να συνεχίσει και να επαυξήσει τις πρωτοβουλίες του, ώστε ο πυρήνας αυτός να σταθεροποιηθεί, να διευρυνθεί και προπαντός να συσπειρωθεί και να οργανωθεί σε όλα τα μέτωπα πάλης». Αλλωστε, «στο έδαφος της ανάπτυξης της ταξικής πάλης, της πολιτικοποίησης των αγώνων και της συσπείρωσης των δυνάμεων, με στόχο τη συγκρότηση της κοινωνικοπολιτικής Λαϊκής Συμμαχίας, θα αντιμετωπίζονται τα προβλήματα μοιρολατρίας, αυταπατών, εγκλωβισμού ευρύτερων λαϊκών μαζών στη λογική του μονόδρομου, που υπηρετεί αποκλειστικά και μόνο τα συμφέροντα του κεφαλαίου, τις επιλογές της ΕΕ και του ΝΑΤΟ».

Αμεσα λοιπόν, αποφασιστικά, μαχητικά δίνουμε συνέχεια, με στόχο να εκφραστεί σε μεγαλύτερο βαθμό η ριζοσπαστικοποίηση των λαϊκών δυνάμεων και να εκφραστεί τόσο στα διάφορα μέτωπα πάλης με κοινωνικοπολιτικές συσπειρώσεις, με την ενδυνάμωση του ταξικού πόλου στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, στο συνδικαλιστικό κίνημα των ΕΒΕ και της φτωχής αγροτιάς, αλλά και με την ακόμη μεγαλύτερη ενίσχυση του ΚΚΕ στις ευρωεκλογές.

Γρηγοριάδης Κώστας

Σ' αυτά συμπυκνώνεται το νέο ύφος και ήθος στην άσκηση της εξουσίας, αλλά και εξαντλείται ουσιαστικά το περιεχόμενο της περιβόητης «πολιτικής αλλαγής», που είχε κάνει σημαία του προεκλογικά. Με άλλα λόγια, αν λείψουν τα φαινόμενα καθεστωτικής αλαζονείας και έπαρσης, όλα θα πάνε καλύτερα... Ο γεμάτος όρεξη για δουλιά, όπως δηλώνει, πρωθυπουργός δεν είπε τίποτα για την πολιτική και τις μεσοβραχυπρόθεσμες προτεραιότητες της κυβέρνησής του. Ασφαλώς θα το πράξει στην παρουσίαση των προγραμματικών θέσεων, πιθανότατα στο τέλος της ερχόμενης βδομάδας. Δεν υπάρχει, βέβαια, καμία αγωνία ούτε αναμένονται (ευχάριστες) εκπλήξεις για την πολιτική που θα εφαρμόσει η νέα κυβέρνηση της ΝΔ. Θα είναι συνεπής με το κυβερνητικό πρόγραμμα, το οποίο δεν ξεχώριζε πουθενά από το αντίστοιχο του ΠΑΣΟΚ. Επιπλέον, η σύνθεση της νέας κυβέρνησης «μιλάει» για τις προτεραιότητες της πολιτικής, που θα εφαρμόσει. Είναι ολοφάνερο ότι πρόκειται για κυβέρνηση συνέχειας της πολιτικής της κυβέρνησης Σημίτη σε όλους τους τομείς.

Εκεί που ίσως υπάρχει κάποια «έκπληξη» είναι στους ρυθμούς, που δεν αναμένεται να είναι ιδιαίτερα ταχείς ιδιαίτερα, όσον αφορά σε «ακανθώδη» θέματα που συνεπάγονται σοβαρό «πολιτικό κόστος». Δε φαίνεται, δηλαδή, να είναι στις προθέσεις της κυβέρνησης να προχωρήσει από την πρώτη στιγμή σε νεοφιλελεύθερες «τομές» και «ρήξεις» από τις πρώτες «εκατό μέρες», προκαλώντας λαϊκές αντιδράσεις και απαξιώνοντας ένα σημαντικό μέρος του «πολιτικού κεφαλαίου» της. Στην οικονομία, για παράδειγμα, σύμφωνα με τις πρώτες δηλώσεις ή «διαρροές» του οικονομικού επιτελείου, μετατέθηκε για το φθινόπωρο η κατάρτιση του νέου αναπτυξιακού νόμου και της φορολογικής «μεταρρύθμισης», με σκοπό τη μείωση των φορολογικών συντελεστών για το κεφάλαιο. Τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου διαβεβαιώνουν ότι δεν έχουν πρόθεση να ανοίξουν τώρα το Ασφαλιστικό, ενώ την πλήρη απελευθέρωση στην αγορά εργασίας (ελαστικοποίηση) την παραπέμπουν στη συμφωνία των κοινωνικών εταίρων. Ετσι υλοποιείται το σύνθημα «μεταρρυθμίσεις με συναίνεση»...

Αμεσα θα προχωρήσει, ανάλογα και με τις κοινωνικές αντιδράσεις, το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων που είχε βάλει μπροστά το ΠΑΣΟΚ, ενώ θα αναζητήσει κάποια μέτρα που βελτιώνουν την εικόνα της στην αγορά, όπως το πάγωμα των ελέγχων στις επιχειρήσεις από το ΣΔΟΕ. Η σταθεροποιητική πολιτική (διάβαζε λιτότητα) θα συνεχιστεί αδιατάρακτα και για το σκοπό αυτό ξεκίνησε, με τη βοήθεια της Eurostat, η «απογραφή», ώστε να καταδειχτεί η «αναγκαιότητά» της, εξαιτίας του «μεγάλου χρέους» και των ελλειμμάτων.

Βάρος θα πέσει στην απορρόφηση των κονδυλίων από το Γ' ΚΠΣ, ενώ δε θεωρείται ρεαλιστική η κατάργηση του «αμαρτωλού», κατά τον πρωθυπουργό, μαθηματικού τύπου στην ανάθεση των δημοσίων έργων...

Στο βαθμό που επαληθευτούν τα παραπάνω, είναι φανερό ότι τίποτα δε θα αλλάξει στην «καθημερινότητα του πολίτη», δεν πρόκειται να λυθεί ούτε ένα από τα προβλήματά του. Η ανεργία, η ακρίβεια, η άθλια κατάσταση σε Παιδεία και Υγεία, οι παγωμένοι μισθοί και οι συντάξεις της πείνας, κ.ο.κ., πολύ σύντομα θα έρθουν με ένταση στο προσκήνιο, κάνοντας κομμάτια και θρύψαλα την «όμορφη εικόνα» της ενάρετης και συνετής διαχείρισης της νέας κυβέρνησης.

Στις οδηγίες του προς τους υπουργούς ο Κ. Καραμανλής περιέλαβε ακόμα στο περιεχόμενο της πολιτικής αλλαγής «μια οικονομία που επιτέλους θα παράγει, θα δημιουργεί, θα προσφέρει ευκαιρίες, επενδυτικές ευκαιρίες». Αυτό είναι το φάρμακο διά πάσαν νόσον: «Ολα αυτά θα κατατείνουν στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, δημιουργία εισοδήματος και τη βελτίωση των όρων ζωής των πολιτών», συμπλήρωσε. Το πρόβλημα του Κ. Καραμανλή είναι ότι αυτή ακριβώς η πολιτική ήταν που εφαρμοζόταν τα προηγούμενα χρόνια και όχι μόνο απέτυχε παταγωδώς να δώσει λύσεις στα μεγάλα κοινωνικά προβλήματα, αλλά τα επιδείνωσε...

Ο «κίνδυνος» να διαψεύσει οικτρά τις προσδοκίες που δημιούργησε σε ένα τμήμα των λαϊκών μαζών, με τη συστηματική χρήση φιλολαϊκής ρητορείας και δημαγωγίας, είναι κάτι παραπάνω από υπαρκτός. Η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να πείσει για τη «νομοτέλεια» της πολιτικής της, ποντάροντας στη συναίνεση που θα προσφέρει το ΠΑΣΟΚ, λόγω της σύμπλευσης στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, αλλά και στη «βοήθεια», που θα παράσχουν τα, διαπλεκόμενα μέχρι προχτές, συγκροτήματα των ΜΜΕ. Παρά τις μεγαλόστομες διακηρύξεις όπως ότι «το μεγαλύτερο πολιτικό μας κεφάλαιο είναι πως δεν έχουμε δεσμεύσεις και εξαρτήσεις», η «αντιδιαπλεκόμενη» κυβέρνηση δεν πρόκειται να έρθει σε ρήξη με τα διαπλεκόμενα ούτε θα αλλάξει τις ισορροπίες, παρά μόνον «περιφερειακά»...

Στους επόμενους μήνες, πάντως, η κυβέρνηση θα εκμεταλλευτεί στο έπακρο τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων, προκειμένου να εμπεδώσει ένα κλίμα υποχρεωτικής συναίνεσης και υποταγής, στο όνομα της επίτευξης του «εθνικού στόχου», το οποίο θα διευκολύνει γενικότερα την επιβολή της αντιλαϊκής πολιτικής της. «Ξεχνάει», όμως, ότι δεν ήταν η δική της δράση ως κόμμα κατ' ευφημισμόν της αξιωματικής αντιπολίτευσης που έριξε την κυβέρνηση Σημίτη, αλλά η λαϊκή δυσαρέσκεια και οι αγώνες. Αγώνες, που δε σταματάνε, εξαιτίας της αλλαγής σκυτάλης που έγινε μεταξύ των πρασινογάλαζων διαχειριστών της εξουσίας και είναι η μόνη ελπίδα για τους εργαζόμενους.

Η ίδια τακτική συνεχίζεται και μετά τις εκλογές, παρότι τώρα δε λείπουν και φωνές ειλικρίνειας, όπως εκείνη της μιας πτέρυγας του ΣΥΝ, της «ανανεωτικής», που δικαίως θεωρεί ότι έρχεται σε αντίθεση η πολιτική γραμμή του ΣΥΝ με την επιδίωξη συνεργασίας με το ΚΚΕ και ζητάει συνεργασία με το «αριστερό» ΠΑΣΟΚ! Οπως και ανώτατου στελέχους του ΣΥΝ, των «προεδρικών» αυτός, που παραδέχτηκε γραπτώς, ότι «το ΚΚΕ θα είχε ξεπεράσει το 7% αν δεν υπήρχε ο ΣΥΝ να το εμποδίσει»!! Ωστόσο παρά το μένος τους, ζητούν συνεργασία με το ΚΚΕ!.. Θα λέγαμε μάλιστα ότι τη ζητούν, ακριβώς λόγω του μένους και της αγωνίας τους, μήπως αναπτυχθεί περισσότερο η αντιιμπεριαλιστική πάλη, μήπως προχωρήσει η συσπείρωση σε αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση, μήπως αλλάξει δραστικά ο συσχετισμός των δυνάμεων σε βάρος των συμβιβασμένων στη ΓΣΕΕ, στην ΑΔΕΔΥ, στο αγροτικό κίνημα, στο χώρο της νεολαίας, μήπως τελικά υπερισχύσει η γραμμή του ΚΚΕ για συσπείρωση και συνεργασία, εναντίον της γραμμής της ενσωμάτωσης, του συμβιβασμού με το κεφάλαιο, που εκφράζει ο ΣΥΝ και όχι μόνο.

Το ΚΚΕ είναι κάτι πολύ περισσότερο από τα λεγόμενα αριστερά κόμματα. Είναι Κομμουνιστικό Κόμμα, που πάει να πει ότι στόχος του είναι η οικοδόμηση της σοσιαλιστικής κοινωνίας και της κομμουνιστικής. Το ΚΚΕ έρχεται από πολύ μακριά και πηγαίνει πολύ πιο μακριά. Είναι το κόμμα της εργατικής τάξης.

Ο όρος «Αριστερά», σήμερα και από τους συγκεκριμένους φορείς, χρησιμοποιείται για να συγκαλύπτει τα ταξικά συμφέροντα που εκφράζει και υπηρετεί κάθε κόμμα. Συγχέει τις κοινωνικές αντιθέσεις, άρα δίνει τη δυνατότητα να τον χρησιμοποιούν και κόμματα που έχουν πολιτική αστικού εκσυγχρονισμού, πασπαλισμένη με τις φιοριτούρες περί κοινωνικής δικαιοσύνης και δημοκρατίας (γενικά κι αόριστα).

Αλλά και αν δεχτεί κανείς συμβατικά τον όρο «Αριστερά» ως χαρακτηρισμό διαφόρων άλλων σχημάτων, οφείλει να συγκρίνει αυτά τα σχήματα με βάση την ιστορική εμπειρία, αλλά και με την πολιτική τους σήμερα στις νέες συνθήκες, για να εκτιμήσει αν όντως ανήκουν στο χώρο της λεγόμενης «Αριστεράς» ή όχι. Και από αυτή την άποψη η εμπειρία λέει πως η παράδοση της Αριστεράς στην Ελλάδα, παρά τις παρεκκλίσεις της, είναι βασικά ταυτισμένη με την αντιιμπεριαλιστική κατεύθυνση και όχι με το συμβιβασμό. Η Αριστερά αντιτάχθηκε στην ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ από το 1960. Εκανε σημαία της την απομάκρυνση των αμερικανονατοϊκών βάσεων και των πυρηνικών. Υπεράσπισε τη φιλειρηνική πολιτική της Σοβιετικής Ενωσης. Και αυτά όλα, μέσα σε συνθήκες κατά πολύ διαφορετικές, όσον αφορά στην ανάπτυξη του καπιταλισμού στην Ελλάδα. Με την έννοια, ότι τότε δεν υπήρχε το Μάαστριχτ, δηλαδή η ΕΕ, δεν υπήρχε η ΟΝΕ και το ευρώ, ενώ ίσχυε ένα διεθνές δίκαιο που κατοχύρωνε ορισμένα πράγματα, εξαιτίας του παγκόσμιου συσχετισμού δυνάμεων.

Μετά την αντεπανάσταση του 1989-'91 η αλλαγή συνόρων έχει νομιμοποιηθεί, η συγκέντρωση και συγκεντροποίηση του κεφαλαίου έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις, η έννοια των δικαιωμάτων του λαού έχει εξοβελιστεί, ενώ παίρνονται πίσω ακόμη και κατακτήσεις. Η επίθεση του κεφαλαίου και των κομμάτων του είναι ολομέτωπη. Τόσο, που και η πολιτική των γενικευμένων παροχών ενσωμάτωσης, που ακολουθούσαν τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, να έχει εγκαταλειφθεί από τα ίδια. Στη θέση τους κυριαρχούν η ανταγωνιστικότητα, η παραγωγικότητα, η εμπορευματοποίηση των πάντων. Δηλαδή τα κέρδη και η ιλιγγιώδης ένταση της εκμετάλλευσης και καταπίεσης.

Με βάση, λοιπόν, την ιστορική εμπειρία και τις σύγχρονες συνθήκες, είναι δυνατό να καταταχθεί ο ΣΥΝ στην Αριστερά, με την έννοια του φορέα της αντικαπιταλιστικής πάλης; Η απάντηση έρχεται μόνη της: Οχι! Ο ΣΥΝ είναι ένα σοσιαλδημοκρατικό κόμμα των σημερινών καιρών. Είναι ένα κόμμα της Κεντροαριστεράς (ας δεχτούμε και εδώ συμβατικά αυτό τον όρο), δηλαδή της διαχείρισης. Αυτά συνάγονται από το πρόγραμμα και την πρακτική του.

Δεν είναι τυχαίο ότι ο ΣΥΝ θεωρεί ξεπερασμένη την πάλη στο εθνικό πεδίο για ριζικές πολιτικές αλλαγές. Αυτό, αν το δει κανείς σε κάθε χώρα, σημαίνει: «λαοί υποταχθείτε, τα κεφάλια μέσα»! Απομένει, λοιπόν, να συναντιόμαστε διεθνώς 2-3 φορές το χρόνο σε κάποια πόλη, για να κράζουμε «οι άνθρωποι πάνω από τα κέρδη» και να αποχωρούμε ενθουσιωδώς που βγάλαμε το άχτι μας... Αυτό και μόνο φτάνει για να δει κανείς πού κατατάσσει ο ίδιος ο ΣΥΝ τον εαυτό του. Δε χρειάζεται τίποτε άλλο.

Το ίδιο κάνει ο ΣΥΝ κατά της ΕΕΔΥΕ. Ενοχλείται που δεν πηγαίνει σε κοινές αντιπολεμικές συγκεντρώσεις με το ΠΑΣΟΚ, όπως ο ΣΥΝ. Και κατηγορεί ΕΕΔΥΕ και ΚΚΕ ως φορείς της απομόνωσης!!

Στην πραγματικότητα τα παραπάνω αποτελούν υλοποίηση της αντίληψης της «κοινωνικής συνοχής» που εμποτίζει το ΣΥΝ. Που σημαίνει ταξική συνεργασία, δηλαδή υποταγή της εργατικής τάξης στο κεφάλαιο. Αυτό σημαίνει και η συνεργασία του ΣΥΝ με τις ΠΑΣΚΕ - ΔΑΚΕ σε βασικούς κρίκους του συνδικαλιστικού κινήματος (ομοσπονδίες ποτών, φαρμάκου κ.α.) και η εργοδοτική άποψη «περί ενότητας», καθώς και η συμμετοχή στους «κοινωνικούς διαλόγους», ακριβώς την ώρα που χρειαζόταν η μέγιστη δυνατή κινητοποίηση των εργαζομένων.

Τα αιτήματα, που το ΠΑΜΕ προβάλλει, ο ΣΥΝ τα χαρακτηρίζει μαξιμαλιστικά και σεχταριστικά. Δεν ξεκινά από το ποιες είναι οι σύγχρονες ανάγκες των εργαζομένων, δεν ξεκινά από το πόσος πλούτος έχει παραχθεί, για να καθορίσει με βάση αυτά τους στόχους πάλης. Αντιθέτως, η πολιτική του επιχειρεί να αμβλύνει λίγο τις πιο οξείες γωνίες που δημιουργεί η εκμετάλλευση, κάτι που έκανε και το ΠΑΣΟΚ (θα το κάνει και η ΝΔ), για να μειώνονται έτσι οι λαϊκές αντιδράσεις και για να περνάει πιο άνετα η συνολική στρατηγική του κεφαλαίου.

Ετσι, τους στόχους για κατώτερο μισθό 1100 ευρώ, 880 ευρώ σύνταξη, απειθαρχία στις επιλογές της ΕΕ, κατάργηση της ιδιωτικής ασφάλισης, αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν Παιδεία - Υγεία - Πρόνοια, και άλλα, τα απορρίπτει. Ενώ στην Αυτοδιοίκηση στηρίζει τα Τοπικά Σύμφωνα Απασχόλησης μαζί με το ΠΑΣΟΚ! Κάνει επίσης αίτημά του την καθιέρωση του «ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος», όπως έκανε σημαία του και το περιβόητο «εθνικό συμβούλιο εξωτερικής πολιτικής», που το υιοθέτησαν τελικά και η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, το δημιούργησαν, και τέλειωσε το ζήτημα...

Μοιραία όλα αυτά. Γιατί ο ΣΥΝ στηρίζει τις κεντρικές κατευθύνσεις του μεγάλου κεφαλαίου. Ψήφισε το Μάαστριχτ, την ΟΝΕ, την πρόσφατη διεύρυνση της ΕΕ με 10 νέες χώρες. Ψήφισε δηλαδή υπέρ της επίθεσης στα λαϊκά δικαιώματα και στη συνέχεια διαμαρτύρεται για τις συνέπειες της επίθεσης!! Αλλά διαμαρτύρεται από τα... «αριστερά»!...

Ο δρόμος προς τη διαμόρφωση του μεγάλου ποταμού περνάει μέσα από την ισχυροποίηση του ΚΚΕ, από την πλατιά ενδυνάμωση του ΠΑΜΕ, της ΠΑΣΥ, των κινημάτων της νεολαίας, των γυναικών και των ΕΒΕ. Εδώ οι κομμουνιστές και οι κομμουνίστριες συγκεντρώνουμε όλες τις δυνάμεις μας. Η ισχυροποίηση του ΚΚΕ πρέπει και μπορεί να εκφραστεί και στις ευρωεκλογές.

ΜΑΚΡΙΝΕΣ κι όμορφες θύμησες αυτές, που ξύπνησε στις «Αναδρομές» ο «Οδηγητής» στο τελευταίο του φύλλο για τις εκλογές που ζήσαμε στα χρόνια του Αγώνα, όταν την άνοιξη του 1944 η κάλπη ανέδειξε τους αντιπροσώπους, που συγκρότησαν το Εθνικό Συμβούλιο, τη νέα Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου. Πολεμούσαμε και ψηφίζαμε εδώ και 60 χρόνια. Ανοιξιάτικες μέρες.

Ο ΜΑΡΤΗΣ μας είχε έρθει με τον ανασχηματισμό της Πολιτικής Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης (ΠΕΕΑ), εθνικό πολιτικό γεγονός με ιδιαίτερη σημασία. Θ' ακολουθούσε τον Απρίλη ένα ακόμη μεγάλο γεγονός καθώς σ' όλη τη χώρα, στις περιοχές της Ελεύθερης Ελλάδας αλλά και στα κατεχόμενα στήθηκαν οι κάλπες για την εκλογή των αντιπροσώπων της μαχόμενης Ελλάδας.

ΠΟΛΥ θα το θέλαμε σήμερα να κρατούσαμε στο χέρι το αξέχαστο ψηφοδέλτιο. Αυτό, που κρατήσαμε εδώ και 60 χρόνια στην αδούλωτη πολιτεία, τις ανοιξιάτικες μέρες, που τα μηνύματα της λευτεριάς φτερούγιζαν στον αγέρα.

ΤΟ καριοφίλι του Εικοσιένα, ο αντάρτης του ΕΛΑΣ και του ΕΑΜ, τα εμβλήματα, όλα αυτά στόλιζαν εκείνο το ψηφοδέλτιό μας. Και πάνω σ' αυτό τα ονόματα, οι αγωνιστές, αυτούς που θα ψηφίζαμε ως εθνοσυμβούλους. Ανάμεσά τους καθηγητές Πανεπιστημίου, εργάτες, αγρότες. Ενας καινούριος άνεμος φυσούσε καθώς για πρώτη φορά ψήφιζαν οι νέοι κι οι νέες που είχαν συμπληρωμένα τα 18 χρόνια τους. Θα ψήφιζαν αλλά επίσης θα είχαν το δικαίωμα να ψηφιστούν. Γυναίκες με πλούσια αγωνιστική παρουσία κι αυτές στο ψηφοδέλτιο. Η Χρύσα Χατζηβασιλείου, η Καίτη Νισυρίου (Ζεύγου), η Μαρία Σβώλου και μαζί τους και νιάτα της ΕΠΟΝ απ' όλες τις περιοχές της χώρας. Στους ΕΠΟΝίτες εθνοσυμβούλους κι ο Λέανδρος Βρανούσης από τα Γιάννενα, ο «Βενιαμίν», αντιπρόσωπος που μετείχε στην αντιπροσωπεία της Ηπείρου, με πλούσια ιστορική και φιλολογική εργασία. Αλλά και πασίγνωστος για το ποίημα «Σε γέλασα κι απόψε, Γερμανέ!» που είναι αφιερωμένο στο Σύνδεσμο. Το ποίημα αυτό, όπως σημειώνει ο Λ. Βρανούσης, τυπώθηκε σε μονόφυλλο και κυκλοφόρησε παρένθετο στην τετρασέλιδη εφημεριδούλα «Λεύτερα Νιάτα» που ήταν όργανο του Συμβουλίου περιοχής Ηπείρου της ΕΠΟΝ, στις αρχές του 1944.

ΣΤΙΣ ελεύθερες περιοχές οι εκλογές εκείνες, που ανέδειξαν τους εθνοσυμβούλους, πήραν πανηγυρικό χαρακτήρα. Σε κάθε χωριό η ΕΠΟΝ είχε οργανώσει διαφωτιστική εξόρμηση και καλούσε το λαό να πάρει μέρος στις εκλογές. Οι ΕΠΟΝίτες, οι ΕΠΟΝίτισσες, ακόμη και τα Αετόπουλα με κάθε τρόπο βοηθούσαν τη μεγάλη και ιστορική εκείνη προεκλογική εξόρμηση. Οι ίδιοι οι ΕΠΟΝίτες με περηφάνια συνόδευαν τις μανάδες τους να πάνε στην κάλπη. Οι καμπάνες της εκκλησιάς του χωριού χτυπούσαν χαρμόσυνα, οι κάτοικοι φορούσαν τα γιορτινά τους. Ετσι για πολλές μέρες πριν αλλά και μετά από τις εκλογές ήταν για το χωριό το κεντρικό θέμα συζήτησης.

ΕΚΛΟΓΕΣ επίσης έγιναν και στις κατεχόμενες πόλεις κι είναι πολύ φυσικό να φανταστεί κανείς μέσα σε ποιες συνθήκες άγριας τρομοκρατίας έγινε η εκλογική εξόρμηση με το ψηφοδέλτιο του ΕΑΜ σε Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη και στα άλλα αστικά κέντρα. Κι εδώ οι πιο πρωτότυπες αλλά τολμηρές ιδέες μπήκαν σ' εφαρμογή από τους ΕΠΟΝίτες για να παρουσιάσουν το μεγάλο γεγονός, τις εκλογές.

ΑΞΕΧΑΣΤΑ μένουν όλα όσα βλέπαμε κι ακούγαμε καθώς με το ιστορικό εκείνο ψηφοδέλτιο της «λευτεριάς» μπαίναμε στα σπίτια της γειτονιάς. Μιλούσαμε για όλα, για τον Αγώνα, για τη λευτεριά που πλησίαζε. Ξεχνιέται μήπως η μορφή εκείνου του πατέρα του μπαρμπα-Αντώνη Κόντε που φιλόξενα, συντροφικά τον ανταμώσαμε τη μέρα της εκλογής στο σπίτι της οδού Λιακαταίων, στου Γκύζη. Καμάρωνε, τότε, μαζί μας το 16χρονο παλικάρι του, τον Αλκη, που ΕΠΟΝίτης δούλευε στης ΕΠΟΝ το παράνομο τυπογραφείο.

ΗΤΑΝ εκείνες εκλογές αλλιώτικες. Σε μια ώρα, που ο λαός πολεμούσε για τη λευτεριά της πατρίδας μας και ζούσε, χαιρόταν τους λαογέννητους θεσμούς, γεγονός χειροπιαστό στις λεύτερες περιοχές αλλά και στις κατεχόμενες παρ' όλη την τρομοκρατία. Αλλά και εκλογές σταθμός γιατί τότε για πρώτη φορά έφταναν στις κάλπες και ψήφιζαν οι γυναίκες καθώς κι οι νέοι από 18 χρόνων και πάνω. Οι εκλογές εκείνες ήταν σαν γιορτή, σαν ιεροτελεστία, γιατί όλοι καταλάβαιναν και πανηγύριζαν το βαθύτερο νόημα της αλλαγής που είχε συντελεστεί. Ο λαός να είναι αφέντης, να πάρει ο ίδιος τις τύχες του στα χέρια του, χωρίς προστάτες κι αφέντες, ξένους και ντόπιους. Εξήντα χρόνια από τότε, που πολεμούσαμε και ψηφίζαμε. Με του ΕΑΜ το ψηφοδέλτιο.

«Το ΠΑΣΟΚ ως αξιωματική αντιπολίτευση δε θέλει και δεν μπορεί να παίξει το ρόλο αντιπολιτευτικού πόλου υπέρ των λαϊκών συμφερόντων. Αντίθετα, πέρα και ανεξάρτητα από τον ανταγωνισμό του με τη ΝΔ, είναι δεσμευμένο και διατεθειμένο να συναινέσει σε όλες τις στρατηγικές επιλογές της νέας κυβέρνησης στην οικονομία, στην κοινωνική πολιτική, στις διεθνείς σχέσεις».

Υπήρξαν ορισμένοι που, με αρκετή δόση προσποιητής αφέλειας, εμφανίστηκαν την επομένη της ανακοίνωσης της ΚΕ να σχολιάζουν: «Μα καλά, μήπως το ΚΚΕ πάσχει από κάποια κεκτημένη πλην ετεροχρονισμένη αντικυβερνητική ταχύτητα, με αποτέλεσμα να συνεχίζει να κρίνει το ΠΑΣΟΚ σαν κυβέρνηση και όχι ως αντιπολίτευση;»...

***

Η επιδειχθείσα συναίνεση μεταξύ των «πράσινων» απερχόμενων και των «γαλάζιων» ερχόμενων εκδηλώθηκε με τόσο ακραίο τρόπο, που όσες προσπάθειες έγιναν ώστε αυτό το κλίμα αγάπης, εναγκαλισμών, αλληλοασπασμών κλπ. να αποδοθεί στον περίφημο «πολιτικό πολιτισμό» της εποχής, έπεσαν στο κενό. Αυτή η εικόνα της «βελούδινης εναλλαγής» δεν πρόκειται για εικόνα που απορρέει από τον δήθεν εκπολιτισμό των δικομματικών ηθών. Πρόκειται για μια χαρακτηριστική επίδειξη του πολιτικού συγχρωτισμού του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, που μετά το κλείσιμο της κάλπης δεν υπάρχει κανένας λόγος να μένει κρυφός, πολύ περισσότερο που «ο κόσμος το 'χει τούμπανο»...

***

• Ο Χριστοδουλάκης δεν έχει κανένα λόγο να υποκρίνεται ότι «τσακώνεται» με τον Αλογοσκούφη. Αν υποδυόταν τον αντιπολιτευόμενο έναντι στο διάδοχό του, αυτόματα θα βρισκόταν αντιμέτωπος με το εξής παράδοξο: Να αντιπολιτεύεται τον... εαυτό του! Αλλωστε, όταν οι εργάτες θα ζητήσουν αυξήσεις, ο Αλογοσκούφης έχει έτοιμη την απάντηση: «Δε δύναμαι να σας ικανοποιήσω, γιατί πρέπει να εφαρμόσω τον προϋπολογισμό του... Χριστοδουλάκη».

Αντίστοιχη είναι η κατάσταση σε όλους τους τομείς της κυβερνητικής πολιτικής, που ο προδιαγεγραμμένος χαρακτήρας τους καθορίζει και το είδος της «αντιπολίτευσης» του ΠΑΣΟΚ:

• Ο κ. Παπανδρέου ήταν αυτός που διετείνετο ότι «η Ελλάδα και οι ΗΠΑ συμμερίζονται κοινές αρχές, όπως δημοκρατία, ανθρώπινα δικαιώματα, περιφερειακή σταθερότητα»!!! (Γ. Παπανδρέου, «Ουάσιγκτον Ποστ», 10/12/2000). Σε τι διαφέρει αυτή η θέση από την άποψη του κ. Π. Μολυβιάτη (όπως διατυπώθηκε σε σχετική του αρθρογραφία τον Απρίλη του 2003) ότι «μετά το τρομοκρατικό πλήγμα κατά των Δίδυμων Πύργων στη Ν. Υόρκη και του Πενταγώνου στις 11 Σεπτεμβρίου 2001, "είμαστε όλοι Αμερικανοί"»; Επομένως σε τι θα «αντιπολιτευτεί» την εξωτερική πολιτική της ΝΔ το ΠΑΣΟΚ; Μήπως θα αρνηθεί την έλευση του ΝΑΤΟ σαν στρατού κατοχής στη χώρα (που πρώτος άλλωστε αποδέχτηκε τις τελευταίες μέρες της πρωθυπουργίας του ο κ. Σημίτης), με πρόσχημα την Ολυμπιάδα; Αστεία πράγματα. Αρκεί, επιπλέον, να σκεφτεί κανείς το ρόλο του ΠΑΣΟΚ και του κ. Παπανδρέου στο ΝΑΤΟικό έγκλημα κατά της Γιουγκοσλαβίας.

Η πολιτική που θα ακολουθηθεί στο Κυπριακό, στο ασφαλιστικό, στις ιδιωτικοποιήσεις, δεν είναι η πολιτική της ΝΔ. Είναι η κοινή πολιτική, και του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ. Αυτό είναι που καθορίζει, τελικά, την «αντιπολίτευση» που θα ασκήσει η Χαριλάου Τρικούπη.

***

***

Επομένως, αν κάτι έχει να περιμένει κανείς από το ΠΑΣΟΚ είναι οτιδήποτε έχει να κάνει με καταστάσεις και εξελίξεις που οδηγούν... έξω από το ΠΑΣΟΚ. Μιλάμε, πρώτα και κύρια, για τον απεγκλωβισμό, για την απόδραση από τα αριστερά λαϊκών δυνάμεων που παραμένουν παγιδευμένες σε αυτό το χώρο, για ένταξή τους στους αγώνες κατά της κυρίαρχης πολιτικής. Γεγονός που, εφόσον εκδηλωθεί σε κοινωνικό επίπεδο, θα προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις και θα συμβάλει σε θετικές διεργασίες στο συνολικό πολιτικό σκηνικό.