Πέμπτη 25 Μάη 2006
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΜΠΡΕΤ ΡΑΤΝΕΡ
X-Men: Η τελική αναμέτρηση

Η «Τελική Αναμέτρηση», είναι η τρίτη στη σειρά «X-Men»! Οι «X-Men», οι οποίοι αποδείχτηκαν χρυσωρυχείο για τους δημιουργούς, αφού έφεραν στα ταμεία τους πάνω από 700 εκατ. δολάρια - για την ώρα! Τι να πούμε, λοιπόν; Να μιλήσουμε για τέχνη; Ποιος νοιάζεται!

Αλλά ποιοι είναι αυτοί οι κύριοι X-Men; Πρόκειται, σύμφωνα με τους δημιουργούς, για ανθρώπους «που το γενετικό τους υλικό έχει μεταλλαχτεί και έτσι έχουν αποκτήσει υπεράνθρωπες δυνάμεις». Και μόνο αυτό το «υπεράνθρωπες δυνάμεις» είναι αρκετό να σε παραπέμψει στη μεταφυσική και στο φασισμό. Σκεφτείτε όταν τους δείτε και τι κάνουν στην οθόνη! Περνάνε μέσα από τοίχους, τα χέρια τους βγάζουν φωτιές, σηκώνουν κτίρια στον αέρα, αναποδογυρίζουν αυτοκίνητα και γέφυρες... Κάνουν τέρατα και σημεία! Α, μια και είπα τέρατα. Κάποιοι από τους «X-Men» μοιάζουν με αυτούς που ήρθαν πρώτοι στη Γιουροβίζιον. Ιδιες στολές, ίδιες μάσκες, ίδιες συμπεριφορές! Ποιος αντιγράφει ποιον; Κανένας κανέναν! Και οι δυο είναι παιδιά του ίδιου συστήματος, προϊόντα του ίδιου φασιστικού εργοστασίου!

Οι δημιουργοί των «X-Men» μόνον βλάκες δεν είναι! Για να τα έχουν καλά με τη συνείδησή τους, και κυρίως με τις εισπράξεις τους, έβαλαν αυτούς τους πρώην ανθρώπους (X-Men), αυτά τα τέρατα, με την πλευρά του καλού! Αυτό για τον θεατή, κυρίως τον ανώριμο θεατή, γίνεται μια έξυπνη παγίδα. Τα τέρατα, αφού είναι με την πλευρά των καλών, γίνονται συναισθηματικά αποδεκτά. Και στη συνέχεια κομμάτι της ύπαρξής μας. Να, λοιπόν, η πρωτιά των τεράτων της Γιουροβίζιον. Ο κόσμος, πια, ο νεαρόκοσμος κυρίως, έχει εθιστεί με την κακογουστιά και τον κανιβαλισμό. Και βέβαια με την αγριότητα και τη βία.

Ούτε για αστείο δεν μπορώ να δεχτώ πως όλα ετούτα τα φαινόμενα είναι τυχαία. Κάποιοι προσπαθούν να μεταλλάξουν τον άνθρωπο και να τον κάνουν ζώο. Ζώο που αντί να χορεύει θα χοροπηδάει, αντί να τραγουδάει θα μουγκρίζει. Οπως ακριβώς έκαναν τα τέρατα της Γιουροβίζιον, όπως ακριβώς κάνουν οι «X-Men». Κάποιοι που ξέρουν πως τα ζώα ευκολότερα από τον άνθρωπο υφίστανται και αποδέχονται την προσβολή και την καταπίεση. Κάποιοι που θέλουν να μας χρησιμοποιήσουν σαν υποζύγια. Σαν μηχανές που θα παράγουμε δολάρια, για να γεμίζουμε τα ταμεία τους.

Αρκετός κόσμος που θα δει την ταινία θα πέσει θύμα της γενικόλογης άποψης για τα δικαιώματα των μειονοτήτων που εκφράζει. Οι μεταλλαγμένοι της ταινίας (μειονότητα) δεν επιθυμούν να αλλάξουν. Κάποιοι επιθυμούν να τους αλλάξουν! Να η σύγκρουση! Να η παγίδα που σας είπα. Οι μεταλλαγμένοι θα ξεσηκωθούν. Θα διεκδικήσουν την ιδιαιτερότητά τους. Ποιος δημοκράτης άνθρωπος δε θα ταχθεί αλληλέγγυος; Ολοι μας, λοιπόν, στο πλευρό τους! Καταλάβατε κατάντια; Λες και χάθηκαν οι πραγματικά καταπιεσμένοι, για να τους δούμε στην οθόνη. Αυτοί που πραγματικά μας έχουν ανάγκη. Και στη θέση τους βλέπουμε τα τέρατα!

Μακριά από τα κάθε λογής υπερφυσικά όντα! Ο υπεράνθρωπος είναι φασιστικής ιδεολογίας εφεύρημα! Είτε από την πλευρά του καλού είτε από την πλευρά του κακού και να τον εντάξεις, πάντα ψεύτικος και φασίστας θα είναι. Μακριά, λοιπόν, από τους φασίστες και τα «καλλιτεχνικά» προϊόντα τους!

Παίζουν: Χιού Τζάκμαν, Χάλι Μπέρι, Πάτρικ Στιούαρτ, Ιαν ΜακΚέλεν, Φάμκε Γιάνσεν, Αννα Πάκουιν, Ρεμπέκα Ρόμιν.

ΧΙΝΕΡ ΣΑΛΕΕΜ
Χιλιόμετρο μηδέν

Λυπάσαι όταν βλέπεις ταλαντούχους ανθρώπους να υποκύπτουν σε σκοπιμότητες και να αδικούν το έργο τους, τους εαυτούς τους, αλλά και τους θεατές τους, που τους έχουν αγαπήσει - από προηγούμενες δουλιές τους. Και λυπάσαι διπλά όταν βλέπεις θέματα, που απαιτούν σοβαρότητα, γιατί έχουν να κάνουν με πολιτικά ζητήματα, με το μέλλον ενός ολόκληρου έθνους, να γίνονται εύκολα συναισθηματικά οχήματα, για να δικαιολογηθούν πράξεις που έχουν δεχτεί την παγκόσμια κατακραυγή (εισβολή των Αμερικανών και των συμμάχων τους στο Ιράκ).

Το «Χιλιόμετρο Μηδέν» διαδραματίζεται στο Ιράκ το 1988. Μόλις έχει ξεσπάσει ο πόλεμος ανάμεσα στο Ιράκ και το Ιράν. Ο Κούρδος Ακο δε θέλει να πολεμήσει. Ούτε να πάει με τους Κούρδους αντάρτες επιθυμεί. Θέλει να πάρει την όμορφη γυναίκα του και το μικρό παιδί του και να φύγει στη Δύση. Μακριά απ' όλα αυτά. (Το ίδιο έκανε και ο σκηνοθέτης της ταινίας. Το 1981, σε ηλικία 17 ετών, έφυγε από τη Συρία και πέρασε στην Ιταλία και από εκεί στη Γαλλία, όπου ζει και εργάζεται).

Η γυναίκα του θέλει να φύγει και αυτή αλλά δεν μπορεί να εγκαταλείψει τον κατάκοιτο πατέρα της. Και ο Ακο βρίσκεται στρατιώτης στο μέτωπο. Σε έναν πόλεμο που δε θέλει. Με ανωτέρους του, που, λόγω της καταγωγής του, δεν τον εμπιστεύονται και τον τυραννούν. Καραδοκεί, λοιπόν, για μια ευκαιρία. Θα φύγει, έστω και μόνος του.

Το θέμα της ταινίας θα μπορούσε να σπάσει κόκαλα, όπως λέμε! Να είναι ένα βαθιά αντιπολεμικό έργο. Να είναι ένα έργο καταγγελία για τη δύσκολη και πολύπλοκη θέση των Κούρδων. Να είναι και ένα αίτημα: Να βρεθεί, επιτέλους, μια λύση, για να ησυχάσει κάποτε αυτός ο βασανισμένος λαός, οι Κούρδοι! Να είναι μια αληθινή τοιχογραφία της περιοχής και των προβλημάτων της. Και μέσα από αυτή την τοιχογραφία να αποδοθούν και οι ευθύνες εκεί που υπάρχουν.

Η ταινία, όμως, έχει στραμμένο αλλού το νου της. Θέλει να εκθέσει τον Σαντάμ και το καθεστώς του και να δικαιολογήσει την αμερικανική εισβολή! Και από σπόντα να εκθειάσει και τη «φιλοκουρδική» στάση της Γαλλίας (κάτοικος της οποίας είναι σήμερα ο σκηνοθέτης της). Και το κάνει αυτό απλοϊκά και απροσχημάτιστα! Πολλές φορές και χοντροκομμένα. Αφήνει έξω από το στόχαστρό της την πολιτική, τα οικονομικά συμφέροντα, τα πετρέλαια, τους στρατηγικούς στόχους των ιμπεριαλιστών, τους λόγους δηλαδή που κρατάνε το κουρδικό ζήτημα σε διαρκή και μακρόχρονη ένταση, και ασχολείται με δευτερεύοντα ζητήματα. Τις θρησκευτικές ή τις φυλετικές διαφορές, που χωρίζουν τους ανθρώπους της περιοχής. Σα να μη γνωρίζει ο Κούρδος δημιουργός την αλήθεια. Σα να μη γνωρίζει πως αυτού του είδους οι διαφορές, θρησκευτικές, φυλετικές, κ.ά, έχουν τον ίδιο πατέρα. Τα οικονομικο-πολιτικά συμφέροντα!

Ο θεατής δεν είναι υποχρεωμένος να κάνει ψυχαναλύσεις κάθε φορά που βλέπει μια ταινία. Εντάξει, να κατανοήσει το «προσωπικό» πρόβλημα του δημιουργού. Τον συναισθηματισμό του. Η ταινία όμως, το έργο τέχνης, είναι, πρέπει να είναι, πέρα απ' όλα αυτά. Πρέπει να είναι αντικειμενικό. Να βλέπει πότε και πώς να μιλήσει. Ποιο είναι το πρώτο και ποιο το δεύτερο. Ετούτη την ώρα στο Ιράκ έχουμε ξένη κατοχή. Δεν είναι ο Σαντάμ σήμερα το πρόβλημα. Είναι οι Αμερικανοί. Για όλους τους Ιρακινούς, όποιας καταγωγής και όποιας θρησκευτικής αντίληψης.

Κανένας δε θέλει και δεν πρέπει να εμποδίσει την αλήθεια. Να κρύψει ή να υποβαθμίσει το κυνήγι των Κούρδων από το καθεστώς του Σαντάμ. Ούτε, βέβαια, το ρόλο κάποιων Κούρδων στην περιοχή. Που ανοίγουν κάθε τόσο τις κερκόπορτες και μπαίνουν οι ιμπεριαλιστές και αλωνίζουν! Αυτά, όμως, εάν είσαι συνετός άνθρωπος, δεν τα κουβεντιάζεις, όταν η φωτιά καίει το σπίτι σου. Και αν είναι αναγκαίο, κάτω από αυτές τις συνθήκες, οπωσδήποτε να τα κουβεντιάσεις, τα εντάσσεις μέσα στο γενικό. Εκεί που πράγματι ανήκουν.

Η ταινία του Χινέρ Σαλέεμ, δυστυχώς, αυτοεκτέθηκε! Και αυτοαναιρέθηκε!

Μετά απ' όλα αυτά θα ήταν άνευ λόγου να κουβεντιάσουμε για τη φόρμα της. Ο καθένας θα πει, τι αξία μπορεί να έχει η όποια αφήγηση, όταν εκείνο που αφηγείται μπάζει; Τι αξία μπορεί να έχει το χιούμορ, ο ρυθμός, κάποιες σουρεαλιστικές εικόνες, οι καλές ερμηνείες, όταν αυτά που δηλώνουν είναι προβληματικά και κάλπικα;

Παίζουν: Ναζμί Κίρικ, Εγιάμ Εκρεμ, Μπελσίμ Μπιλγκίν, Νεζάρ Σελαμί, Εχμέτ Κελαντίζεγι.

Τέρατα... και σημεία των καιρών!

Η «ελεύθερη» αγορά έχει τους πολύ σκληρούς νόμους της. Βγαίνει ο «Κώδικας Ντα Βίντσι» στις αίθουσες, όλες οι άλλες ταινίες πρέπει να σταθούν προσοχή και με σκυμμένο κεφάλι να κάνουν χώρο για να περάσει! Το «εμπορικό» προηγείται του όποιου καλλιτεχνικού! Το κέρδος είναι ο θεός τους! Για super Market μιλάμε! Και όσο γρηγορότερα το καταλάβουμε αυτό τόσο καλύτερα για εμάς και το μέλλον της κινηματογραφίας (και όχι μόνον).

Αν τώρα η κινηματογραφική βδομάδα έχει την ατυχία, πέρα από τον «Κώδικα», να «πέσει» και πάνω στο Φεστιβάλ των Καννών, όπως συμβαίνει με την τρέχουσα βδομάδα, τότε τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο δύσκολα! Δορυφόρος των μητροπόλεων η χώρα μας, επηρεάζεται άμεσα από το «κέντρο».

Ετσι, μόνον δυο οι νέες ταινίες αυτήν τη βδομάδα. Και αυτές αλλοπρόσαλλες! Η μία, «Χιλιόμετρο Μηδέν», του Κούρδου δημιουργού τού πολύ καλού «Vodka Lemon» Χινέρ Σαλέεμ, ούτε λίγο ούτε πολύ φωνάζει «ζήτω η εισβολή στο Ιράκ». Και η δεύτερη, «Χ-Μεν: Η Τελική Αναμέτρηση», του Μπρετ Ράτνερ, ανοιχτά και ξεδιάντροπα προβάλλει τη βία. Μια βία που προέρχεται από μεταλλαγμένους ανθρώπους!

Φυσικά, στις αίθουσες συνεχίζει, για δεύτερη βδομάδα, όχι και με μεγάλη επιτυχία, ο «Κώδικας». Σύμφωνα με το υποχρεωτικό συμβόλαιο, που υπέγραψαν οι αιθουσάρχες, θα παραμείνει στις αίθουσες, έχει δεν έχει θεατές, και τρίτη βδομάδα! Μετά βλέπουμε... Συνεχίζουν, επίσης, οι «Αθώες Φωνές», «Η Πόλη του Πάθους» αλλά και παλαιότερες, «V-For Vendetta», «Libertine», «Λος Ολβιδάδος», «Ο Επίμονος Κηπουρός» κ.ά.

Αν παρ' όλα αυτά, δε βρείτε κάποια καλή ταινία και ιδιαίτερα στους θερινούς που άρχισαν ο ένας μετά τον άλλον να ανοίγουν, μην το βάλετε κάτω. Διαβάστε ένα βιβλίο, κάντε μια βόλτα, ανοίξτε μια κουβέντα. Κυρίως κουβέντα. Η προσωπική επικοινωνία είναι πάντα χρήσιμη και πάντα αποδοτική.

Φεστιβάλ των Καννών

Την Κυριακή 28/5 λήγει το 59ο Φεστιβάλ των Καννών, το οποίο ξεκίνησε στις 17/5 με την εκτός συναγωνισμού προβολή του «Κώδικα Ντα Βίντσι». Η ταινία και στο φεστιβάλ δεν έπεισε κανέναν. Μάλλον απογοήτευσε! Στο Διαγωνιστικό πρόγραμμα του πρώτου στον κόσμο κινηματογραφικού φεστιβάλ υπάρχουν γνωστά ονόματα, Λόουτς, Αλμοδόβαρ, Μορέρι, Καουρισμάκι, λιγότερο γνωστά (και νεότεροι), Γκ. Ντελ Τόρο, Σοφία Κόπολα, Λινγκλέιτερ, Ιναρίτου, Νουρί Μπιλτσέ Κεϊλάν, Λου Γε. Από την άλλη, δεν έφτασαν ποτέ στις Κάννες, παρότι είχαν δηλώσει παρουσία, ο Γούντι Αλεν, ο Ντε Πάλμα, ο Φράνσις Κόπολα, κ.ά.!

Το φετινό φεστιβάλ των Καννών επιβεβαιώνει την άποψη, που έχει διατυπωθεί από πολύ κόσμο, ότι ο παγκόσμιος κινηματογράφος έκανε μια μικρή, έστω, στροφή προς τα πολιτικά και τα κοινωνικά θέματα. Βέβαια, αυτή η στροφή δεν έχει ακόμα ξεκαθαρίσει τις προθέσεις της. Πάντως, είναι μια στροφή.

Η ιστορία

Το Φεστιβάλ των Καννών ξεκίνησε πολύ επεισοδιακά! Κινηματογραφικά, θα έλεγε κανείς! Ανοιξε τις πύλες του τον Σεπτέμβρη του 1939. Με την έναρξή του ξεκίνησε και ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος! Το πρώτο, λοιπόν, φεστιβάλ των Καννών, στην ουσία δεν έγινε ποτέ.

Πρόεδρος της πρώτης αποτυχημένης απόπειρας ήταν ο Λουί Λουμιέρ, (1864 - 1948), o ένας από τους δύο αδελφούς Λουμιέρ, πρωτοπόρους του κινηματογράφου. Ακριβώς, γιατί άρχισε ο πόλεμος, το Φεστιβάλ πρόφτασε και πρόβαλε μόνο μια ταινία! Την «Παναγία των Παρισίων» του William Dieterle. Μετά έκλεισε ...τα μάτια του για επτά ολόκληρα χρόνια!

Το κανονικό, λοιπόν, φεστιβάλ ξεκινάει το 1946. Επτά ολόκληρα χρόνια, δηλαδή, μετά την πρώτη του προβολή. Ομως, οι περιπέτειές του δεν τέλειωσαν με τον πόλεμο. Το 1948 και το 1950 το φεστιβάλ δε διεξήχθη λόγω οικονομικών δυσχερειών!

Το 1951 το φεστιβάλ μεταφέρεται την άνοιξη.

Το 1968 αρχίζει κανονικά στις 10 Μάη, αλλά εννέα μέρες αργότερα, στις 19 Μάη, διακόπτεται! Οι φοιτητές με την παρέμβασή τους, και μέσα στη γενική αμφισβήτηση, το σταματούν. Από τότε και μέχρι σήμερα διεξάγεται σχεδόν κανονικά!

Οι συμμετοχές

Το Φεστιβάλ των Καννών στο πρόγραμμά του περιλαμβάνει διάφορες και διαφορετικές κατηγορίες συμμετοχής:

Διαγωνιστικό τμήμα

Το κύριο και περισσότερο γνωστό και ενδιαφέρον πρόγραμμα της διοργάνωσης. Σε αυτό το τμήμα συμμετέχουν μόνο ταινίες μεγάλου μήκους.

Εκτός συναγωνισμού

Αυτό το τμήμα περιλαμβάνει προβολές ταινιών που δε διαγωνίζονται για τα βραβεία του φεστιβάλ. Οπως ο «Κώδικας Ντα Βίντσι», ας πούμε, που φέτος άνοιξε τη διοργάνωση.

Un Certain Regard

Το τμήμα αυτό του Φεστιβάλ καθιερώθηκε μόλις το 1978 και αφορά σε ταινίες νέων σκηνοθετών. Μέσα από αυτό το τμήμα ξεπετάχτηκε ένα πλήθος νέων σκηνοθετών, πολλοί από τους οποίους διαπρέπουν σήμερα.

Cinifondation

Και αυτό το τμήμα, που πρωτολειτούργησε το 1998, είναι Διαγωνιστικό. Μόνο που αφορά σπουδαστικές και μόνο ταινίες μικρού μήκους.

Κριτική Επιτροπή

Η Κριτική Επιτροπή, η οποία κρίνει τις διαγωνιζόμενες και μόνον ταινίες δεν έχει σταθερή σύνθεση. Κάθε χρόνο επιλέγεται διαφορετική. Αποτελείται από τον πρόεδρο και άλλες γνωστές κινηματογραφικές προσωπικότητες. Ηθοποιούς, σκηνοθέτες, οπερατέρ, κ.λπ.

Βραβεία

Τα βραβεία που απονέμονται στο Φεστιβάλ των Καννών είναι τα παρακάτω:

Χρυσός Φοίνικας (Palme d'Or), βραβείο για την καλύτερη ταινία, Μεγάλο Βραβείο (Grand Prix), βραβείο για την πιο πρωτότυπη ταινία, Βραβείο Γυναικείου ρόλου, Βραβείο Ανδρικού ρόλου, Βραβείο Σκηνοθεσίας, Βραβείο Σεναρίου, Βραβείο Επιτροπής.

Μικρού Μήκους

Από το 1978 το φεστιβάλ των Καννών βραβεύει με τα βραβεία του Χρυσού Φοίνικα, το βραβείο της Επιτροπής και το βραβείο της Χρυσής Κάμερας (Camιra d'or), και ταινίες μικρού μήκους.

Πρωτοεμφανιζόμενοι

Στον πρωτοεμφανιζόμενο σκηνοθέτη δίνεται ομώνυμο βραβείο.

Το χρονικό των βραβείων

Το 1949 καθιερώνεται ο θεσμός της «καλύτερης ταινίας της χρονιάς». Το πρώτο βραβείο δίνεται σε μια ταινία σταθμό. Στον «Τρίτο Ανθρωπο», του Κάρολ Ριντ. Πρωταγωνιστής ο Ορσον Ουέλς.

Δυο χρόνια αργότερα, το 1951, βραβεύεται το «Θαύμα στο Μιλάνο», του Βιτόριο Ντε Σίκα. Τον επόμενο χρόνο, 1952, βραβεύεται, σαν σκηνοθέτης αυτή τη φορά, ο Ορσον Ουέλς, με το θαυμάσιο «Οθέλος». Το 1958 βραβεύεται το περίφημο φιλμ του Νικολάι Καλατόζοφ «Οταν Περνούν Οι Γερανοί». Δυο χρόνια αργότερα, 1960, το βραβείο περνάει στον Φρεντερίκο Φελίνι για την πασίγνωστη ταινία «Ντόλτσε Βίτα». Το 1961 βραβεύεται η «Βιριδιάνα», του Λουίς Μπουνιουέλ. Το 1963 βραβεύεται ο Λουκίνο Βισκόντι με την ταινία του «Λέοπαρντ».

Το 1964 το πρώτο βραβείο καλύτερης ταινίας μετονομάζεται σε «Μεγάλο Βραβείο». Το πρώτο Μεγάλο Βραβείο απονέμεται στις περίφημες «Ομπρέλες Του Χερβούργου», του Ζακ Ντεμί. Το 1967 βραβεύεται ο Μικελάντζελο Αντονιόνι για το «Blow-Up». Το 1972 βραβεύεται η πολιτική ταινία του Φραντσέσκο Ρόσι «Υπόθεση Ματέι» και η επίσης πολιτική ταινία του Ελιο Πέτρι, «Η εργατική Τάξη Πάει στον Παράδεισο». Το 1976 βραβεύεται η ταινία «Taxi Driver», του Μάρτιν Σκορτσέζε. Το 1977 η ταινία «Padre Padrone», των αδελφών Ταβιάνι.

Βραβεία, επίσης, πήραν ο Αντρέι Βάιντα, ο Κώστας Γαβράς, ο Γκιλμάς Γκιουνέι, ο Βιμ Βέντερς, ο Εμίλ Κουστουρίτσα, ο Κουέντιν Ταραντίνο, ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, ο Λαρς Φον Τρίερ, ο Ρομάν Πολάνσκι, κ.ά.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ