Εξω από το αμφιθέατρο, το βλέμμα κάθε επισκέπτη μαγνητιζόταν από τη φροντισμένη έκθεση αναδρομής στα προηγούμενα Φεστιβάλ της Οργάνωσης. Τέσσερα ταμπλό είχαν πλημμυρίσει με χρώματα από τις αφίσες των Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του «Οδηγητή», ξεκινώντας από το 1ο Φεστιβάλ που έγινε το 1975 στου Ζωγράφου και φτάνοντας μέχρι το 26ο, πέρσι το καλοκαίρι, που κορυφώθηκε το Σεπτέμβρη με το κεντρικό τετραήμερο των εκδηλώσεων στα Ιλίσια. Τη δική του αυτοτελή παρουσία είχε και η εφημερίδα της ΚΝΕ, ο «Οδηγητής», το τελευταίο φύλλο του οποίου μοιράστηκε στους νέους που συμμετείχαν στη συνάντηση.

Τη συζήτηση άνοιξε με το χαιρετισμό του ο αρχισυντάκτης του «Οδηγητή» και μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ, Αλέκος Χαλβατζής, μιλώντας για το ρόλο του ΚΚΕ και της ΚΝΕ σε ζητήματα «μορφωτικά, σκέψης, δημιουργίας, έκφρασης». «Αμέτρητοι οι δημιουργοί», τόνισε ο Α. Χαλβατζής, «που εμπνεύστηκαν από τους αγώνες του λαού, αγώνες στους οποίους πρωτοστάτησαν οι κομμουνιστές», οι δημιουργοί, που μέσα από την πολιτική του ΚΚΕ κατάλαβαν τον κόσμο και την προοπτική του και «με τον πυρσό της σκέψης, της πένας, της φωνής, της μουσικής τους, μας έδειξαν το δρόμο» για να φτάσουμε στον κόσμο που οραματιζόμαστε.

Αναφέρθηκε επίσης στην ξεχωριστή συμμετοχή που είχε ο Τύπος του Κόμματος στη διαπαιδαγώγηση και την προβολή της προοδευτικής τέχνης που συνδεόταν με τους ηρωικούς αγώνες του λαού μας. Και φτάνοντας στο σήμερα, υπογράμμισε ότι «καθόλου δε μειώθηκε η ανάγκη ο δικός μας Τύπος, ο διαφορετικός από τα αμέτρητα ιλουστρασιόν περιοδικά και τα κανάλια, να δίνει τη δική του μάχη μαζί σας, για το δικαίωμα τω νέων να εκφράζονται και να δημιουργούν, για το δικαίωμά τους να απολαμβάνουν τη δημιουργία των συνομηλίκων τους και κάθε προοδευτικού δημιουργού».

Παίρνοντας το λόγο αμέσως μετά ο Αντρέας Φραγκέας, μέλος του Γραφείου του ΚΣ της ΚΝΕ και Υπεύθυνος της Πολιτιστικής Επιτροπής του ΚΣ, παρουσίασε το πλαίσιο, το σκοπό και την προοπτική της πρωτοβουλίας που πήρε η Οργάνωση με τις συναντήσεις των νέων δημιουργών και έδωσε το έναυσμα να ξεκινήσει ένας πλούσιος διάλογος για την πολιτιστική διάσταση του 27ου Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή».

«Θέλουμε μπροστά στο 27ο Φεστιβάλ να μετρήσουμε διακριτά βήματα στην ενίσχυση της πολιτιστικής διάστασης του Φεστιβάλ. Το πώς θα γίνει καλύτερο, για να δυναμώσουν τα μηνύματα διεκδίκησης μιας άλλης πρότασης στον πολιτισμό, στον τρόπο ζωής, στην κοινωνία. Να δώσουμε συνέχεια και στο μέλλον, αλλά και στη λειτουργία του όλο το χρόνο», είπε στην εισήγησή του στη Συνάντηση Νέων Δημιουργών και Ερασιτεχνικών Σχημάτων με την ΚΝΕ, ο Αντρέας Φραγκέας, μέλος του Γραφείου του ΚΣ της ΚΝΕ και υπεύθυνος της Πολιτιστικής Επιτροπής του ΚΣ.

Απευθυνόμενος στους νέους καλλιτέχνες τόνισε ότι «είμαστε ανοιχτοί σε κάθε πρόταση, σκέψη, ιδέα. Καλούμε όλους εσάς με το ταλέντο, τη διάθεση, τη δημιουργικότητά σας να δουλέψουμε μαζί. Να δώσουμε το κέφι και το μεράκι μας, για να διεκδικήσουμε το δικαίωμα στη δημιουργία, με μια άλλη αισθητική αντίληψη των πραγμάτων, την αισθητική των ονείρων και της έκφρασης των αναγκών τη νέας γενιάς, όπως προβάλλονται και μέσα από τους αγώνες της».

Εξήγησε ότι με αυτή την πρωτοβουλία η ΚΝΕ στηριζόμενη στο ριζοσπαστισμό, στη διάθεση αμφισβήτησης, στο νεοτερισμό που χαρακτηρίζει το νέο, προσπαθεί ώστε αυτά τα στοιχεία να βρουν διέξοδο, να εκφραστούν συλλογικά και δημιουργικά. «Η ΚΝΕ και με το Φεστιβάλ θέλει να στηρίξει και να δυναμώσει την αντίσταση των νέων καλλιτεχνών στο καναλιζάρισμά τους, στα πλαίσια του συστήματος της αγοράς», είπε χαρακτηριστικά και συνέχισε: «Θέλουμε να πάμε μαζί, ανεξάρτητα διαφορών που ίσως υπάρχουν, για να διεκδικήσουμε την κυριαρχία του πολιτισμού της κοινωνίας του δίκιου, της αλληλεγγύης, της προκοπής του λαού, όπου η ομορφιά θα ανήκει και θα μοιράζεται σε όλους και δε θα ξεπουλιέται στο παζάρι, που έχουν στήσει οι πολυεθνικές και οι μάνατζερ των ΜΜΕ. Του πολιτισμού που βρίσκεται στον αντίποδα του πολιτισμού των νταβατζήδων της τέχνης, που θησαυρίζουν μετατρέποντας το καλλιτεχνικό δημιούργημα σε εμπόρευμα».

Στη συνέχεια αναφέρθηκε αναλυτικά στην πολιτιστική πρόταση του Φεστιβάλ, με την οποία η ΚΝΕ απευθύνεται πλατιά στη νεολαία, κόντρα «στον πολιτισμό της αγοράς, της μαζικής παραγωγής σκουπιδιών και της ψυχαγωγίας της εκτόνωσης». Μια πολιτιστική πρόταση που δένεται με την πάλη για τα δικαιώματα της νέας γενιάς ενάντια στην «οξυμένη ολομέτωπη επίθεση του πολυεθνικού κεφαλαίου, της κυβέρνησης και της ΕΕ στα δικαιώματα τις αξίες και τα ιδανικά της».

Αυτή η επίθεση, πρόσθεσε, απλώνεται σήμερα και στο χώρο της τέχνης και του πολιτισμού, αλλά η κατάσταση που παρουσιάζεται μπορεί να αλλάξει. «Ζητούμενο και στο χώρο της τέχνης είναι η ρήξη, η σύγκρουση με το όπιο της κουλτούρας» που μας πασάρουν σήμερα, τόνισε, καλώντας τους νέους δημιουργούς: «Να βρεθούμε πλάι πλάι, με πρωτοβουλίες, δραστηριότητες, συνάντηση των νέων καλλιτεχνών στους δρόμους του αγώνα με το νεολαιίστικο κίνημα», κάθε νέος καλλιτέχνης «να στρατευθεί σήμερα στον αγώνα για την υπεράσπιση του λαϊκού πολιτισμού, να αντισταθεί στην επίθεση "κουλτούρας" του ιμπεριαλισμού».

Για όλα αυτά, όπως φάνηκε από τη συζήτηση και τόνισε στην εισήγησή του ο Α. Φραγκέας, «το Φεστιβάλ, με τις εκατοντάδες εκδηλώσεις του, είναι μια διέξοδος που έχει σήμερα ο νέος δημιουργός για επαφή με τη νεολαία».

Πολλά από τη δημιουργικότητα των νέων ανέδειξε ο πλούσιος διάλογος που ακολούθησε. Ο Δημήτρης Βαρελόπουλος, από το μουσικό συγκρότημα «Αντίθεσις», ήταν από τους πρώτους που πήρε το λόγο για να αναφερθεί στη διαφορετικότητα του Φεστιβάλ, όπου «δεν περιορίζεσαι στο στίχο, στη μουσική, στην έκφρασή σου» και παίζοντας εκεί «απευθύνεσαι σε ανθρώπους που σε καταλαβαίνουν περισσότερο». Πρότεινε να προβάλλονται ακόμα περισσότερο νέες καλλιτεχνικές δημιουργίες και ανέφερε παραδειγματικά τη διεξαγωγή διαγωνισμού σύνθεσης στο πλαίσιο του Φεστιβάλ ή την ηχογράφηση ενός cd από ζωντανές συναυλίες νέων καλλιτεχνών στο χώρο του 27ου Φεστιβάλ.

Για το άνοιγμα του Φεστιβάλ σε νέα είδη τέχνης μίλησε ο Παναγιώτης Δημητρίου, αναφερόμενος χαρακτηριστικά στη ζωγραφική tribal. «Είναι τιμή να παίζεις στο Φεστιβάλ», είπε ο Νίκος Γιαγιάκος, μουσικός σε συγκρότημα heavy metal, που εξέφρασε έναν προβληματισμό για αυτό το είδος της μουσικής. Ο Γιώργος Λαμπρινίδης, που ασχολείται με το θέατρο, μίλησε για τα μηνύματα που μπορούν να περάσουν μέσω του θεατρικού έργου και πρότεινε συγκεκριμένα έργα, τα οποία είναι δυνατόν να παρουσιαστούν σε σκετσάκια ή ολοκληρωμένες θεατρικές παραστάσεις στις διάφορες εκδηλώσεις του Φεστιβάλ, ξεκινώντας από το αντιιμπεριαλιστικό διήμερο στο Τύρναβο. Ενώ η Μαρία Χατζημιχαήλ, που ασχολείται με την ποίηση, ζήτησε τη μεγαλύτερη προβολή των έργων νέων ποιητών και γενικότερα λογοτεχνών μέσα από το Φεστιβάλ αλλά και από τα κομματικά ΜΜΕ.

Στη δυσκολία ανάδειξης των νέων καλλιτεχνών αναφέρθηκε ο Γιάννης Μπιρμπίλης, και ιδιαίτερα στις δισκογραφικές εταιρίες, που εμπορεύονται σε εξευτελιστικές τιμές τον κόπο των νέων ανθρώπων, ενώ μιλώντας για το ίδιο θέμα ο Δημήτρης Κυριαζής είπε ότι «η τέχνη δεν μπορεί να εμπορεύεται, να πωλείται στο σούπερ μάρκετ».

«Δεν έχουμε άμεση σχέση με την ΚΝΕ, μας προσέλκυσε όμως η μαζική συλλογική προσπάθεια που γίνεται γι' αυτό», είπε ο μουσικός Κώστας Μπόσης, περιγράφοντας πώς τον εντυπωσίασε το μεράκι των μελών της ΚΝΕ που στήνουν μόνοι τους τη μεγάλη πολιτεία του Φεστιβάλ, ενώ μίλησε ιδιαίτερα για τη διαμόρφωση του χώρου της «Νεανικής Σκηνής». Για τη διαστρέβλωση της τέχνης στα διάφορα νυχτερινά κέντρα μίλησε ο Βασίλης Μαρκάκης, αντιπαραθέτοντας τη διαφορετική αισθητική του Φεστιβάλ, ενώ η Πηνελόπη Βλασοπούλου μίλησε για την ώθηση που δίνει στην τέχνη η σύνδεσή της με την κοινωνία και τους αγώνες.

Για την καλύτερη προβολή των υπόλοιπων, πλην της μουσικής, καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων του Φεστιβάλ μίλησε η Φωτεινή Παυλή. Τη δυνατότητα συμμετοχής ξένων καλλιτεχνικών σχημάτων στις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ ζήτησε να εξετάσουμε η Θέλμα Καραγιάννη, ώστε να έρχονται οι επισκέπτες του σε επαφή και με διαφορετικές κουλτούρες, ενώ ο Κώστας Σταυρόπουλος έδωσε έμφαση στο τραγούδι που περνάει πολιτικά μηνύματα.

Ο συνθέτης Φώντας Δαγρές παρέθεσε σκέψεις για τη διαμόρφωση του χώρου του Φεστιβάλ, ώστε να είναι πιο μεστός και να προβάλλει τον «αριστερό προοδευτικό καλλιτέχνη», δίνοντάς του τη δυνατότητα όχι μόνο παρουσίασης της δουλιάς του στο κοινό αλλά και συζήτησης και άμεσης επικοινωνίας με τον κόσμο. Στη δική του παρέμβαση ο Σωτήρης Μαρκούτης, από το συγκρότημα «Εφτά Πέπλα», πρότεινε τη συνεργασία στο πλαίσιο του Φεστιβάλ μουσικών συγκροτημάτων με θεατρικές ή χορευτικές ομάδες και την παρουσίαση από κοινού προγραμμάτων με τη δουλιά τους.

«Δεν είμαστε κλειστοί σε κανένα είδος τέχνης», δήλωσε συμπερασματικά κλείνοντας τις εργασίες της συνάντησης ο Αντρέας Φραγκέας, «αντίθετα μας αφορούν, μας απασχολούν και μας προβληματίζουν όλα. Και θέλουμε να ασχοληθούμε με αυτά, να τα ψάξουμε, να τα προβάλουμε. Να κρατήσουμε τα στοιχεία εκείνα που βοηθούν, ανοίγουν το δρόμο, περνώντας θετικά μηνύματα προς την κοινωνία, αλλά και ακουμπούν ανάγκες ταξικές του λαού και της νεολαίας, με βάση τα όνειρά μας για να ζήσουμε σε μια καλύτερη κοινωνία. Αυτό είναι για μας το κυρίαρχο κι από κει ξεκινάμε να κρίνουμε το κάθε καλλιτεχνικό έργο».

Ολος αυτός ο πλούσιος προβληματισμός, οι ιδέες που ακούστηκαν κι η διάθεση που εκφράστηκε, δεν μπορεί παρά να έχει συνέχεια. Εξάλλου, η συζήτηση συνεχίστηκε και μετά τη λήξη της συνάντησης στα πηγαδάκια έξω από την αίθουσα και θα συνεχιστεί παραπέρα σε τοπικό επίπεδο, στις εκδηλώσεις του 27ου Φεστιβάλ όλο το καλοκαίρι, στις γειτονιές, στην υπόλοιπη Ελλάδα, στο κεντρικό τετραήμερο αλλά και στα επόμενα Φεστιβάλ.