ΠΑΡΙΣΙ.--

Ενας Αμερικανός πρώην αξιωματούχος του Πενταγώνου βοήθησε στη σύνταξη της διακήρυξης 10 ανατολικο-ευρωπαϊκών χωρών που υποστηρίζει τη θέση των ΗΠΑ σχετικά με τον επικείμενο πόλεμο κατά του Ιράκ, αναφέρει η εφημερίδα «International Herald Tribune». Υπενθυμίζεται ότι το κείμενο, που είχε δοθεί στη δημοσιότητα πριν από 2 βδομάδες, είχαν υπογράψει η Αλβανία, η Βουλγαρία, η Κροατία, η Εσθονία, η Λετονία, η Λιθουανία, η ΠΓΔΜ, η Ρουμανία, η Σλοβακία και η Σλοβενία. Οι χώρες απαρτίζουν την ομάδα «Βίλνιους 10», σκοπός της οποίας είναι να προωθήσει την ένταξη και των 10 στο ΝΑΤΟ.

Σε συνέντευξή του ο Μρους Τζάκσον, πρώην αξιωματούχος του υπουργείου Αμυνας των ΗΠΑ, παραδέχτηκε τη συμμετοχή του στη σύνταξη του κειμένου σε μια συνάντηση μεταξύ των εμπλεκομένων πλευρών στη σλοβακική πρεσβεία στην Ουάσιγκτον. Ωστόσο, ο Τζάκσον, που επίσης είναι και πρόεδρος μιας επιτροπής για την Απελευθέρωση του Ιράκ, επιχείρησε να υποβαθμίσει το ρόλο του. Χαρακτηριστικά δήλωσε: «Η διακήρυξη είναι στην ουσία προϊόν των Σλοβάκων και των Λετονών».

Σύμφωνα όμως με το ρεπορτάζ της εφημερίδας, η αλήθεια φαίνεται ότι είναι άλλη. Αφ' ενός, η Επιτροπή για την Απελευθέρωση του Ιράκ βοήθησε στη διανομή του κειμένου στα πρακτορεία ειδήσεων. Επιπλέον, όπως δήλωσε στην παραπάνω εφημερίδα ο Κεστούτις Γιανκάουσκας, δεύτερος στην ιεραρχία της λιθουανικής πρεσβείας στην Ουάσιγκτον, «ο Τζάκσον έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο» και βοήθησε «στο να ξεκινήσει η όλη διαδικασία συγγραφής του κειμένου». Παράλληλα, ο Ρίτσαρντ Μουσίνς, σύμβουλος στην πρεσβεία της Λετονίας, δήλωσε ότι ο Τζάκσον μάλιστα πρότεινε και ολόκληρο το παρακάτω κομμάτι που υπάρχει στην ανακοίνωση: «Οι χώρες μας καταλαβαίνουν τους κινδύνους που θέτει η τυραννία και την ευθύνη που έχουν οι δημοκρατίες να υπερασπίσουν τις κοινές αξίες μας»...

ΒΑΓΔΑΤΗ - ΤΕΛ ΑΒΙΒ

Τις γραπτές οδηγίες του Χανς Μπλιξ αναμένουν οι επιθεωρητές του ΟΗΕ για το βιολογικό και χημικό οπλοστάσιο, που βρίσκονται στο Ιράκ για να προχωρήσουν στην καταστροφή των πυραύλων «αλ Σαμούντ», που τους παρουσίασαν οι ιρακινές αρχές και παραβιάζουν το επιτρεπόμενο, από τον ΟΗΕ, όριο βεληνεκούς. Αυτό δήλωσε, χτες, ο εκπρόσωπος των επιθεωρητών, Χίρο Ουέκι, τονίζοντας ότι οι έλεγχοι στο ιρακινό οπλοστάσιο συνεχίζονται κανονικά και ότι επαναλήφθηκαν και οι εναέριες επιθεωρήσεις με τα κατασκοπευτικά «U2».

Ο Ουέκι υποστήριξε, επίσης, απαντώντας σε προηγούμενες δηλώσεις του Ρώσου ΥΠΕΞ (ο οποίος τόνισε πως οι επιθεωρητές δέχονται πιέσεις), ότι κανένας από όσους βρίσκονται στο Ιράκ δεν έχει πιεστεί για κάτι. Εντούτοις, απέφυγε να κάνει το οποιοδήποτε σχόλιο για το αν ο Μπλιξ είναι αυτός που δέχεται τις προαναφερόμενες πιέσεις.

Την ίδια στιγμή, πηγές προσκείμενες στα ανθρωπιστικά προγράμματα του ΟΗΕ στο Ιράκ επιβεβαίωναν ότι τις τελευταίες δύο εβδομάδες έχουν εγκαταλείψει τη χώρα περισσότεροι από τους μισούς υπαλλήλους. Στόχος, όπως υποστήριζαν οι ίδιες πηγές, είναι να μείνουν οι εντελώς απαραίτητοι που θα είναι εύκολο να απομακρυνθούν σε περίπτωση έναρξης στρατιωτικών επιχειρήσεων.

Την 1η Μάρτη, εκτιμά η, συνήθως καλά πληροφορημένη, ισραηλινή εφημερίδα «Χααρέτζ» ότι θα αρχίσει η αμερικανική επίθεση στο Ιράκ. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η Ουάσινγκτον έχει δηλώσει ότι θα ενημερώσει τις ισραηλινές αρχές 6 ώρες πριν την επίθεση και έχει δεσμευτεί ότι πρώτο μέλημα των αμερικανικών δυνάμεων θα είναι η καταστροφή των ιρακινών πυραυλικών συστοιχιών που μπορούν να πλήξουν το Ισραήλ. Ως ενδεικτικό της έναρξης αντίστροφης μέτρησης, η εφημερίδα αναφέρει ότι ο νέος στρατιωτικός σύνδεσμος Ισραήλ - ΗΠΑ, Αμερικανός αξιωματικός Τσαρλς Σίμσον, φθάνει στο Τελ Αβίβ, μέσα στην εβδομάδα, «και θα παραμείνει εκεί όσο χρειαστεί».

ΤΕΧΕΡΑΝΗ.--

Εφτασαν, όπως είχε προγραμματιστεί, χτες, στην ιρανική πρωτεύουσα ο επικεφαλής της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας, Μοχάμαντ αλ Μπάρανταϊ και μια ομάδα ειδικών επιθεωρητών του ΟΗΕ προκειμένου να πραγματοποιήσουν πραγματογνωμοσύνη σε δύο πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, που βρίσκονται υπό ανέγερση. Οι επιθεωρητές θα μεταβούν στις πόλεις Νατάντζ και Αράκ, ενώ ο αλ Μπάρανταϊ θα έχει συνομιλίες και με τον Πρόεδρο Χαταμί.

Η επίσκεψη αυτή γίνεται μετά από συμφωνία των δύο πλευρών και ενώ η Ουάσιγκτον, ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες, δεν έχει χάσει ευκαιρία για να εκφράσει «τη βαθιά ανησυχία της για την ανάπτυξη πυρηνικών προγραμμάτων από το Ιράν, τα οποία μπορούν να οδηγήσουν στην κατασκευή πυρηνικών όπλων». Ο Ιρανός Πρόεδρος, από την πλευρά του, έχει, επανειλημμένως, δηλώσει ότι τα πυρηνικά προγράμματα θα αναπτυχθούν «για ειρηνικούς σκοπούς» με πρώτη προτεραιότητα την κάλυψη των ηλεκτροδοτικών αναγκών των 65 εκατομμυρίων Ιρανών.

Οι αντιδράσεις του Λευκού Οίκου εντάθηκαν μετά την ανακοίνωση του Μοχάμαντ Χαταμί, πριν από μερικές ημέρες, ότι βρέθηκε στο Ιράν ουράνιο και άρχισε, ήδη, η εξόρυξή του στην περιοχή Σαβάντ, 200 χλμ από την πόλη Γιάζντ, του κεντρικού Ιράν. Ο Χαταμί δεν έκρυψε την πρόθεσή του να αξιοποιηθεί το ουράνιο ως καύσιμο και δήλωσε «ανοιχτός» στην οποιαδήποτε συνεργασία με τους επιθεωρητές της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας.

Ο αλ Μπάρανταϊ, πριν φθάσει στο Ιράν, είχε δηλώσει ότι θα προσπαθήσει να πείσει την ιρανική ηγεσία να υπογράψει το λεγόμενο Συμπληρωματικό Πρωτόκολλο, δηλαδή ένα έγγραφο που θα την υποχρεώνει να δέχεται μακρόχρονες και σε βάθος επιθεωρήσεις, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, των πυρηνικών της εγκαταστάσεων. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει επ' αυτού επίσημη ιρανική αντίδραση, αν και η Τεχεράνη έχει υπογράψει τη Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Οπλων. Εκτός από τις δύο πυρηνικές εγκαταστάσεις που θα ελέγξουν οι επιθεωρητές, στην πόλη Μπουσχέχρ κατασκευάζεται πυρηνικός αντιδραστήρας από ρωσικές εταιρίες, μια συμφωνία ύψους 800 εκατομμυρίων δολαρίων ανάμεσα στις δύο χώρες.

ΑΓΚΥΡΑ, ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ και ΛΟΝΔΙΝΟ.-«Εχουμε φθάσει σε ένα σημείο που, αν ο πρόεδρος πάρει την απόφαση, το υπουργείο Αμύνης (των ΗΠΑ) είναι προετοιμασμένο και έχει τις δυνατότητες και τη στρατηγική να αρχίσει» τον πόλεμο στο Ιράκ, δήλωνε χτες ο Ντόναλντ Ράμσφελντ, σε μια δήλωση που απευθυνόταν κυρίως στους συμμάχους των ΗΠΑ - την Ευρώπη, πρωτίστως, αλλά και τους όψιμους «ανησυχούντες» όπως είναι η τουρκική κυβέρνηση του Αμπντουλάχ Γκιούλ. Ο Τούρκος πρωθυπουργός πήρε (και αυτό) το μήνυμα, και απάντησε μετά την κορύφωση των διαρκών αμερικανικών πιέσεων ότι «οι διαπραγματεύσεις (με την Ουάσιγκτον) συνεχίζονται... με αμοιβαία εμπιστοσύνη και αλληλοκατανόηση. Κατανοούν τις ανησυχίες μας και εμείς τις δικές τους. Αποτέλεσμα θα έχουμε τις επόμενες μέρες. Βεβαίως, την απόφαση θα την πάρει το Κοινοβούλιο».

Ο αμερικανικός εκβιασμός προς την Αγκυρα αυτήν την ώρα που όλα δείχνουν ότι είναι η ύστατη ώρα πριν την επίθεση στο Ιράκ - μετά το ψήφισμα που ο Πάουελ φέρεται να ετοιμάζει πυρετωδώς για να το παρουσιάσει την επόμενη βδομάδα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ - είναι προφανές πως δεν αφορά μόνον τα δισεκατομμύρια δολάρια της βοήθειας που η Ουάσινγκτον υπόσχεται. Κεφαλαιώδους σημασίας για το τουρκικό πολιτικοστρατιωτικό κατεστημένο ζήτημα είναι αυτό των Κούρδων: με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, αυτό που ζητούν ο ΥπΕξ Γιακίς, ο πρωθυπουργός Γκιούλ και, σαφέστερα όλων, ο ισχυρός άνδρας του κυβερνώντος κόμματος Δικαιοσύνης & Ανάπτυξης (ΑΚ) Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, είναι «γραπτές αμερικανικές διαβεβαιώσεις» για την οικονομική βοήθεια και την αποτροπή της δημιουργίας ανεξάρτητου κουρδικού κράτους, και μάλιστα «στο ανώτατο επίπεδο». Το... δόγμα scripta manent είναι εκ των πραγμάτων δύσκολο πάντως να εφαρμοστεί κατά γράμμα: φαντάζει απίθανο να υπογράψει ο Μπους σύμφωνο μη αλλαγής συνόρων ή μη δημιουργίας κουρδικού κράτους - όπως ρητώς, σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, του ζητούν οι Τούρκοι.

Το γεγονός είναι ότι ενώ 30-40 μεταγωγικά με Αμερικανούς στρατιώτες βρίσκονται ήδη καθ' οδόν για την Τουρκία, ο Ερντογάν θέτει ακόμα ζήτημα «πολιτικού κόστους» από τον πόλεμο και η Ουάσιγκτον έχει προ πολλού χάσει την υπομονή της. «Το να ρίξουν στο τραπέζι ακόμα 4 δισ. δολάρια, δε θα αλλάξει τίποτα», σχολίασε ο Μπουλέντ Αλιριζά, διευθυντής του Προγράμματος για την Τουρκία στο Κέντρο Στρατηγικών & Διεθνών Μελετών στην Ουάσιγκτον, μιλώντας στην εφημερίδα Κρίστιαν Σάιενς Μόνιτορ.

Ο Ερντογάν σε μια συνέντευξη που παραχώρησε στη Χελένα Σμιθ που δημοσιεύτηκε στο χτεσινό φύλλο της βρετανικής Γκάρντιαν, επανέλαβε ότι «θέλουμε να διασφαλιστεί η εδαφική ακεραιότητα του Ιράκ» μετά τον πόλεμο.

Ενδεχομένως, αν η «μαξιμαλιστική διαπραγματευτική γραμμή» που η Αγκυρα ακολούθησε τους τελευταίους 4 μήνες δεν αποφέρει αποτέλεσμα, η κυβέρνηση Γκιούλ θα αναγκαστεί να αρκεστεί στις φραστικές διαβεβαιώσεις - αλλά οι στρατηγοί έχουν ήδη στα συρτάρια τους σχέδια για εισβολή στο Ιράκ έως και 250.000 στρατιωτών αν υπάρξει «κουρδικό κράτος». Η πρόσφατη ανακοίνωση του KADEK με την οποία υπογράμμιζε ότι «θα αναγκαστεί να διεξάγει έναν αμυντικό πόλεμο», και η πλήρης απομόνωση του Αμπντουλάχ Οτσαλάν που αποτελεί - όπως εκτιμούν πολλοί, ανάμεσά τους και το περιοδικό Economist - μέθοδο για να αποτραπεί «η διαβίβαση μιας εντολής του προς τους μαχητές του», αποτελούν ενδείξεις ότι το πολιτικοστρατιωτικό σύμπλεγμα αναμένει με βεβαιότητα αναζωπύρωση του εσωτερικού, τουρκικού κουρδικού πολέμου.

Μόλις πριν λίγες ημέρες ο Βρετανός πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ για να δικαιολογήσει τον πόλεμο στο Ιράκ «ως ηθική πράξη», μίλησε εκτός των άλλων για «συνεχώς αυξανόμενο αριθμό Ιρακινών προσφύγων» που επικοινωνούν «απευθείας» με το πρωθυπουργικό γραφείο καταγγέλλοντας «εν ασφαλεία» πια, τις «βιαιοπραγίες» που διαπράττει το καθεστώς του Σαντάμ και ανέφερε μάλιστα τέσσερις χαρακτηριστικές περιπτώσεις «προσφύγων»...

Οπως όμως αποκαλύπτει χθεσινό δημοσίευμα της βρετανικής «Daily Mirror», τουλάχιστον δύο εκ των τεσσάρων «που διέφυγαν μόλις» από το καθεστώς του Σαντάμ, είναι άμεσα συνδεδεμένοι με το Ιρακινό Εθνικό Κογκρέσο και το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Ο δρ. Αντίλ Αουάντ, ο οποίος περιγράφηκε ως «ο γιατρός που νοσήλευσε τους ιρακινούς στρατιώτες, που για τιμωρία τους είχαν κόψει τα αυτιά», είναι γνωστό στέλεχος της επονομαζόμενης ιρακινής αντιπολίτευσης, της Ιρακινής Εθνικής Συμμαχίας που έχει ιδρυθεί από τη CIA. Μάλιστα, ζει χρόνια στις ΗΠΑ, από τη στιγμή που του δόθηκε άσυλο για τη συγκεκριμένη αυτή καταγγελία και ο ίδιος εμφανίστηκε με ανάλογο άρθρο, περί «βιαιοτήτων του Σαντάμ», στην «Washington Post», στις 26 Ιούνη 1998.

Ο δεύτερος γιατρός, Μούνθερ Αλφαντχάλ, ο οποίος κατά τον Μπλερ έγραψε ότι «οι Ιρακινοί υποφέρουν απεριόριστα υπό το καθεστώς Σαντάμ», δεν είναι άλλος από το μέλος της ομάδας του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που απεργάζεται τα σχέδια για το μέλλον του Ιράκ μετά το Σαντάμ, και, σύμφωνα με τη «Mirror», είναι αυτός που συνέταξε το νέο Σύνταγμα, που θα αντικαταστήσει το υπάρχον.

Ολα αυτά, μόλις δύο εβδομάδες μετά την αποκάλυψη ότι το περίφημο «ντοσιέ ενοχής του Σαντάμ Χουσεΐν» δεν ήταν τίποτα περισσότερο από διδακτορική διατριβή ενός φοιτητή!

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ - ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ - ΒΕΡΟΛΙΝΟ.--

«Προτείνουμε να αναλάβει το ΝΑΤΟ την επόμενη στρατιωτική ανάπτυξη, περιλαμβανομένων δυνάμεων του Καναδά, χώρας που προθυμοποιείται να διαδεχτεί στην ηγεσία τής αποστολής τη Γερμανία και την Ολλανδία»: έτσι εξέθεσε χτες ο Τζορτζ Ρόμπερτσον, ΓΓ του ΝΑΤΟ, το «όραμα» της βορειοατλαντικής συμμαχίας για το Αφγανιστάν. Την ώρα όμως που το ΝΑΤΟ δήλωνε την πρόθεσή του να πραγματώσει τον νέο, «δίχως γεωγραφικά όρια» ρόλο του στο Αφγανιστάν - κάτι που έγινε μετά από σχετική πρόταση του Κόλιν Πάουελ, όπως καταγράφει η «Ουάσιγκτον Ποστ» - η Γερμανία, διά στόματος υπουργού Αμυνας Πέτερ Στρουκ, άφηνε να διαφανεί η πρόθεσή της να «αποσύρει» τα στρατεύματά της από το αφγανικό έδαφος, φοβούμενη «χειροτέρευση της κατάστασης στη χώρα αυτήν» μόλις αρχίσει ο επαπειλούμενος πόλεμος κατά του Ιράκ, σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς».

Η εμπλοκή του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν θα επέτρεπε την κατοχή πολύ μεγαλύτερων τμημάτων της χώρας, σύμφωνα με το σχέδιο που καταρτίζεται στις Βρυξέλλες - η ISAF φροντίζει αποκλειστικά για την «ασφάλεια» της πρωτεύουσας Καμπούλ. Ωστόσο, οι γερμανικές και γαλλικές αντιρρήσεις εκδηλώνονται και πάλι. Η Ουάσιγκτον παρέκαμψε τις γαλλικές αντιρρήσεις παραπέμποντας τη σχετική συζήτηση στην Επιτροπή Αμυντικού Σχεδιασμού, στην οποία δε συμμετέχει η Γαλλία.

Το ΝΑΤΟ πιθανότατα θα κληθεί να υποκαταστήσει και τον ανύπαρκτο «εθνικό στρατό» του Αφγανιστάν σε αποστολές όπως είναι η εξόντωση του αλλοτινού «ήρωα του αφγανικού απελευθερωτικού αγώνα», όπως τον είχε χαρακτηρίσει ο Ρόναλντ Ρήγκαν, ποιου άλλου, του Γκουλμπουντίν Χεκματιάρ, τον οποίο η κυβέρνηση των ΗΠΑ ανακήρυξε από 18ης Φεβρουαρίου «τρομοκράτη παγκόσμιας εμβέλειας», σύμφωνα με την εφημερίδα «Νιους» του Πακιστάν.