Από τη συνάντηση του Ιρανού Προέδρου Χ. Ροχανί με τον Κινέζο ομόλογό του, Σι Τζινπίνγκ στο περιθώριο της συνόδου των ηγετών της Οργάνωσης Συνεργασίας της Σανγκάης

Οι περίεργες επιθέσεις που προκάλεσαν εκρήξεις σε δύο δεξαμενόπλοια ανοιχτά του Κόλπου του Ομάν το πρωί της περασμένης Πέμπτης, κατά την ώρα συνάντησης του Ιάπωνα πρωθυπουργού, Σίνζο Αμπε, με τον Ιρανό ανώτατο σιίτη ιερωμένο Αλί Χαμενεΐ, έχουν εκτοξεύσει την ένταση στην ευρύτερη περιοχή. Οι ΗΠΑ έσπευσαν αμέσως να ενοχοποιήσουν το Ιράν, το οποίο αρνείται οποιαδήποτε εμπλοκή. Το περιστατικό πάντως εκτιμάται ότι θα αυξήσει κατά τουλάχιστον 4% τις διεθνείς τιμές του πετρελαίου.

Με φόντο τις ενδοϊμπεριαλιστικές συγκρούσεις και τις εντεινόμενες απειλές των ΗΠΑ κατά του Ιράν, η Κίνα διεμήνυσε ότι θα στηρίξει την Τεχεράνη «ανεξαρτήτως της τροπής» που θα πάρουν οι εξελίξεις από δω και μπρος στην περιοχή. Το σαφές αυτό μήνυμα απέναντι στις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους εξέπεμψε το πρωί της Παρασκευής ο Κινέζος Πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ, από το Μπισκέκ της Κιργιζίας κατά τη συνάντηση με τον Ιρανό ομόλογό του, Χασάν Ροχανί, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής της Οργάνωσης Συνεργασίας της Σανγκάης. Η διακρατική αυτή καπιταλιστική ένωση δημιουργήθηκε το 2002, με ιδρυτικά μέλη την Κίνα, τη Ρωσία, το Τατζικιστάν, το Ουζμπεκιστάν, την Κιργιζία, το Καζακστάν, ενώ από το 2018 εντάχτηκαν επίσημα και η Ινδία και το Πακιστάν. Φέτος προσκεκλημένοι είναι οι ηγέτες των Ιράν, Αφγανιστάν, Μογγολίας και Λευκορωσίας. Ειδικά το Ιράν εκτιμάται ότι σύντομα θα ενταχθεί ως πλήρες μέλος.

Ο Χ. Ροχανί, που συναντήθηκε και με τον Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, μιλώντας στην εν λόγω σύνοδο, κατήγγειλε τις ΗΠΑ πως έχουν πλέον εξελιχθεί «σε σοβαρή απειλή για τη σταθερότητα στην περιοχή και στον κόσμο». Από την άλλη, απηύθυνε πρόσκληση σε άλλες χώρες και διεθνή μονοπώλια να επωφεληθούν από τις ευκαιρίες που προσφέρουν η στρατηγική, γεωγραφική θέση της χώρας του και ο τεράστιος πλούτος που διαθέτει σε υδρογονάνθρακες και μεταλλεύματα.

Επίσης την Παρασκευή, ο επικεφαλής του Αραβικού Συνδέσμου, Αχμεντ Αμπούλ Γκάιτ, κατά τη συνάντηση με αξιωματούχους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ στη Ν. Υόρκη απηύθυνε έκκληση για «μόνιμο και θεσμικό διακανονισμό που θα επιτρέπει την ειλικρινή και διαφανή ανταλλαγή πληροφοριών» μεταξύ αμφοτέρων των πλευρών. Η συνεργασία Αραβικού Συνδέσμου και Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ κρίνεται, κατά τα φαινόμενα, χρήσιμη ιδιαίτερα κατά την παρούσα περίοδο κλιμάκωσης των εντάσεων και των ανταγωνισμών στον Περσικό Κόλπο.

Πάντως, υψηλούς τόνους έναντι του Ιράν διατήρησε, το τελευταίο διάστημα, ο Ανουας Γκάργκας, υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ) που είναι από τους πιο στενούς συμμάχους των ΗΠΑ στην περιοχή. Ο Γκάργκας επέκρινε τον Ιρανό ομόλογό του, Μοχάμεντ Τζαβάντ Ζαρίφ, αμφισβητώντας την αξιοπιστία του, λέγοντας ότι αυτή «μειώνεται κάθε μέρα που περνά». «Η αποκλιμάκωση της τρέχουσας κατάστασης απαιτεί συνετές ενέργειες, όχι κενά λόγια», τόνισε.

Από την άλλη, το σουλτανάτο του Ομάν αρκέστηκε να διατηρήσει πιο ήπιους τόνους σημειώνοντας πως παρακολουθεί με «μεγάλη ανησυχία τη στρατιωτική κλιμάκωση» στον πόλεμο της γειτονικής Υεμένης, με αφορμή πρόσφατη επίθεση με τηλεκατευθυνόμενα αεροσκάφη των Υεμενιτών αντικαθεστωτικών Χούτι σε αεροδρόμιο της σαουδαραβικής πόλης Αμπχα, μεσοβδόμαδα, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό 26 ανθρώπων. «Το σουλτανάτο προτρέπει (τις εμπλεκόμενες πλευρές) να αποφύγουν την κλιμάκωση (...) και να επικεντρωθούν στην επόμενη φάση της πολιτικής διαδικασίας» με στόχο τον τερματισμό του πολέμου στην Υεμένη, ανέφερε χαρακτηριστικά υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Ομάν που θέλησε να τηρηθεί η ανωνυμία του, συνδέοντας άμεσα τις εξελίξεις στον Περσικό Κόλπο με την ιμπεριαλιστική επίθεση που πραγματοποιούν εδώ και τέσσερα χρόνια άλλες μοναρχίες του Κόλπου με τη βοήθεια δυτικών ιμπεριαλιστών και της Αιγύπτου.

Ρόλο υποτίθεται «πυροσβέστη» έσπευσε να παίξει την Παρασκευή η ΕΕ, με την εκπρόσωπό της να ζητά «υπέρτατη αυτοσυγκράτηση» και, με έμμεση κριτική στις ΗΠΑ, να τονίζει: «Η περιοχή δεν χρειάζεται περαιτέρω κλιμάκωση έντασης ούτε αποσταθεροποίηση και γι' αυτό ζητάμε να αποφευχθούν οι προκλήσεις».