Με την ψηφοφορία των υπό αναθεώρηση άρθρων, ολοκληρώνονται τη Δευτέρα 25 Νοέμβρη οι εργασίες της Ολομέλειας της Βουλής για την αναθεώρηση του Συντάγματος. Μία διαδικασία που επιβεβαίωσε πως στον πυρήνα της η συνταγματική αναθεώρηση έχει τους κοινούς στόχους των αστικών κομμάτων για την παραπέρα θωράκιση του αστικού πολιτικού συστήματος, τη διασφάλιση της πολιτικής σταθερότητας που έχει ανάγκη η αστική τάξη ώστε να επιβάλλεται απρόσκοπτα και χωρίς αντιδράσεις η πολιτική που στραγγίζει αδιάκοπα το λαό για την εξασφάλιση της ανταγωνιστικότητας και κερδοφορίας του κεφαλαίου, σε συνδυασμό με την προσπάθεια «αναπαλαίωσης» του αστικού πολιτικού συστήματος στα μάτια του λαού, με το βλέμμα βέβαια στους «τριγμούς» που είναι μπροστά.

Σε πνεύμα συναίνεσης άλλωστε, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ και λοιποί απέρριψαν την ολοκληρωμένη πρόταση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΚΕ πάνω σε κρίσιμα ζητήματα, όπως η απαγόρευση εκχώρησης κυριαρχικών δικαιωμάτων και αλλαγής των συνόρων, η διεύρυνση των κοινωνικών, συνδικαλιστικών και πολιτικών δικαιωμάτων, η κατάργηση προνομίων του εφοπλιστικού κεφαλαίου και κεφαλαίων εξωτερικού και μια σειρά άλλα θέματα. Απέρριψαν ακόμα και αυτές τις προτάσεις του ΚΚΕ που αφορούσαν υπερώριμους εκσυγχρονισμούς, όπως π.χ. ο πλήρης διαχωρισμός κράτους - Εκκλησίας, αλλά και το αίτημα για την κατάργηση του άρθρου 86 περί ευθύνης υπουργών.

Από κει και πέρα, με τις όποιες αντιπαραθέσεις τους τα αστικά κόμματα προσπάθησαν να αναγάγουν δευτερεύοντα ζητήματα σε πρωτεύοντα, προκειμένου να επισκιάσουν τη στρατηγική τους ταύτιση στα «θέλω» του κεφαλαίου, εξυπηρετώντας παράλληλα διάφορα πολιτικά παιχνίδια και καιροσκοπισμούς.

Από τη συζήτηση στην Ολομέλεια έγινε ολοφάνερο πως μία από τις κοινές βασικές στοχεύσεις της συνταγματικής αναθεώρησης είναι η διασφάλιση της πολιτικής κυβερνητικής σταθερότητας, για την απρόσκοπτη συνέχιση της αντιλαϊκής πολιτικής.

Ως προς αυτό, χαρακτηριστικές είναι οι παρεμφερείς προτάσεις με τις οποίες προσήλθαν σε ό,τι αφορά το άρθρο 32, με αποκλειστικό ζητούμενο την απεμπλοκή της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από τη διενέργεια βουλευτικών εκλογών.

Αυτό που εξετάζεται είναι η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος ως κυβέρνηση στην προηγούμενη (προτείνουσα) Βουλή πρότεινε την εκλογή του ΠτΔ από τη Βουλή με τρεις ψηφοφορίες, με αυξημένη πλειοψηφία ανά μήνα, ενώ επανέφερε την αντιδραστική πρότασή του, σε περίπτωση που αποτύχουν οι ψηφοφορίες η εκλογή του ΠτΔ να γίνεται από το λαό, πρόταση η οποία - ας σημειωθεί - έχει απορριφθεί από την προηγούμενη Βουλή, αφού δεν την ψήφισαν ούτε βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ τότε, που ήταν και το κυβερνών κόμμα. Αντίστοιχα, η πρόταση που κατέθεσε τώρα η κυβέρνηση της ΝΔ προβλέπει τρεις ψηφοφορίες με αυξημένη πλειοψηφία (180 βουλευτών) και μία με απόλυτη πλειοψηφία (151 βουλευτών), ενώ αν αποτύχουν αυτές προβλέπεται και πέμπτη ψηφοφορία, όπου ο Πρόεδρος μπορεί να εκλεγεί με σχετική πλειοψηφία, ακόμα δηλαδή και με μειοψηφία. Παρόμοιες είναι οι προτάσεις των υπολοίπων.

Ο ΣΥΡΙΖΑ προσπάθησε να πυροδοτήσει αντιπαράθεση για να επισκιάσει την κοινή τους σύμπλευση, επικεντρώνοντας στην περίπτωση της εκλογής του Προέδρου με σχετική πλειοψηφία, που πρότεινε η ΝΔ, με τον πρόεδρο της Βουλής Κ. Τασούλα να ανταπαντά στον ΣΥΡΙΖΑ πως «αντί να πανηγυρίζετε που έστω με άλλη μέθοδο η ουσία της πρότασης, δηλαδή η μη πρόκληση εκλογών εξαιτίας της μη εκλογής Προέδρου Δημοκρατίας, επιτυγχάνεται, καταφεύγετε σε συνταγματικές επινοήσεις».

Συμπληρωματικά ο ΣΥΡΙΖΑ έχει καταθέσει και την πρόταση της «εποικοδομητικής πρότασης δυσπιστίας», η οποία προβλέπει ότι ακόμα και αν μια κυβέρνηση χάσει την εμπιστοσύνη της Βουλής, δεν πέφτει και δεν αλλάζει παρά μόνο αν η Βουλή συμφωνήσει σε έναν άλλο πρωθυπουργό, δηλαδή σε μια άλλη κυβέρνηση, ενώ αντίστοιχη πρόταση είχε καταθέσει και η ΝΔ, για σταθερούς 4ετείς κυβερνητικούς κύκλους βρέξει - χιονίσει.

Αλλη σημαντική κοινή στόχευση των κομμάτων, που αναδείχθηκε και στη συζήτηση στην Ολομέλεια, είναι η θωράκιση του αστικού συστήματος με καμουφλάζ τις κούφιες διακηρύξεις περί «διασφάλισης» των κοινωνικών δικαιωμάτων και της «λαϊκής συμμετοχής».

Με αφορμή τα άρθρα για τα κοινωνικά δικαιώματα (στην εργασία, στη στέγη, εργασιακά δικαιώματα, συνδικαλιστικές ελευθερίες κ.ο.κ.), ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ και λοιπά αστικά κόμματα βρήκαν την ευκαιρία να παρουσιάσουν τις αντιδραστικές τους προτάσεις, όλες πανομοιότυπες και στα μέτρα της κερδοφορίας και ανταγωνιστικότητας του κεφαλαίου, και οι οποίες - πέρα από την εμφανή υποκρισία και τις διακηρύξεις χωρίς αντίκρισμα για τα λαϊκά στρώματα στο πλαίσιο της οικονομίας του κεφαλαίου - το μόνο συνταγματικό «δικαίωμα» που αναγνωρίζουν στο λαό είναι αυτό στην ακραία φτώχεια και στα «ελάχιστα» επιδόματα πτωχοκομείου, όπως και συνολικά στην υποταγή στις «αντοχές» και ανάγκες της καπιταλιστικής οικονομίας και εξουσίας.

Σε αυτό το πλαίσιο, για «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα» έκανε λόγο η ΝΔ, για «ελάχιστο αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης» ο ΣΥΡΙΖΑ. Από πλευράς του δεύτερου, μάλιστα, ο Γ. Κατρούγκαλος είπε ότι «μπορεί να υπάρχουν συγκλίσεις στη διατύπωση της ΝΔ», ενώ ο Γ. Δραγασάκης χαρακτήρισε «θετικό βήμα» την πρόταση της ΝΔ, «χαιρετίζοντας» το γεγονός ότι ΝΔ και ΠΑΣΟΚ υιοθετούν την πρόταση που παλιότερα απέρριπταν.

Η δε «άμεση δημοκρατία» και λαϊκή συμμετοχή με δημοψηφίσματα, πρόταση που κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ στην προηγούμενη, προτείνουσα Βουλή, πέρα από την υποκρισία - αφού στα ζητήματα που μπορεί να αποτελέσουν αντικείμενο δημοψηφίσματος δεν περιλαμβάνονται δημοσιονομικά θέματα (π.χ. μνημόνια), ενώ τον τελικό λόγο θα έχει η κυβερνητική πλειοψηφία - έδωσε πάσα για να στηθεί μία ακόμα αντιπαράθεση με τη ΝΔ για το ποιος υπερασπίζεται περισσότερο τον «κυρίαρχο λαό». Ετσι, κουκούλωσαν ότι πέρα από τα υπόλοιπα, στα ίδια άρθρα περιέχονται και παράγραφοι που προβλέπουν περιορισμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας και εκχώρησή τους σε ξένα κέντρα, όπως το άρθρο 28, βάσει του οποίου υπερέχει το Δίκαιο της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, και παρέχουν τη δυνατότητα διέλευσης ξένων στρατευμάτων και δημιουργίας ξένων βάσεων στην Ελλάδα, όπως οι παρ. 1 και 2 του άρθρου 27, όπου γίνεται λόγος ακόμα και για αλλαγή συνόρων.

Ενώ η στόχευση για το «μακιγιάρισμα» του αστικού πολιτικού συστήματος, την αποκατάσταση της «τιμής» και «ηθικής» του, επιχειρείται ανάμεσα σε άλλα και με την αναθεώρηση του άρθρου 86 για την ευθύνη υπουργών, το οποίο προβλέπει τη διακριτική ποινική μεταχείριση ενός υπουργού ή πρώην υπουργού σε σχέση με τους απλούς πολίτες. Ωστόσο, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και τα άλλα αστικά κόμματα, παρά τις μεγαλοστομίες για την αποκατάσταση της «ηθικής του πολιτεύματος» κ.λπ., περιόρισαν το όλο θέμα κυρίως στη σύντομη αποσβεστική προθεσμία που ισχύει τώρα, δηλαδή στην προθεσμία παραγραφής από τη Βουλή της τέλεσης του αδικήματος, συμφωνώντας να είναι μεγαλύτερο το διάστημα. Με άλλα λόγια, το άρθρο 86 «ζει και βασιλεύει», με κάποιες ελάχιστες διορθώσεις.

Παράλληλα, όλοι μαζί παρέπεμψαν στις ελληνικές καλένδες και άλλα υπερώριμα αιτήματα και αστικούς εκσυγχρονισμούς που σε άλλα κράτη έχουν γίνει εδώ και δύο αιώνες, όπως είναι ο πλήρης διαχωρισμός κράτους - Εκκλησίας.

Στον αντίποδα, οι βουλευτές του ΚΚΕ σε όλες τις φάσεις της συνταγματικής αναθεώρησης, δηλαδή τόσο σε επίπεδο Επιτροπών (Προτείνουσας πριν και Αναθεωρητικής τώρα) όσο και σε επίπεδο Ολομέλειας, ανέδειξαν ότι το ΚΚΕ συμμετέχει στη συνταγματική αναθεώρηση, καταθέτει προτάσεις και εξαντλεί κάθε περιθώριο για να προστατευτούν και να διευρυνθούν τα λαϊκά κυριαρχικά δικαιώματα, οι συνδικαλιστικές ελευθερίες, τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας, χωρίς αυταπάτες ότι μπορεί να υπάρξει «προοδευτικό» και δημοκρατικό Σύνταγμα στο πλαίσιο της σημερινής εξουσίας του κεφαλαίου. Παράλληλα, απηύθυναν κάλεσμα στο λαό να κάνει τις προτάσεις αυτές άξονες πάλης του εργατικού - λαϊκού κινήματος.

Ενδεικτικά, οι προτάσεις του ΚΚΕ στη διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης αφορούσαν:

-- Την απαγόρευση εκχώρησης κυριαρχικών δικαιωμάτων με την κατάργηση της παρ. 1 του άρθρου 27, που επιτρέπει μεταβολή στα όρια του κράτους. Απαγόρευση διέλευσης από τη χώρα και στάθμευσης ξένων στρατιωτικών δυνάμεων και παραχώρησης βάσεων και άλλων διευκολύνσεων (παρ. 2 άρθρου 27). Στο ίδιο άρθρο να προστεθεί παράγραφος που να απαγορεύει πυρηνικά όπλα στη χώρα.

Συνολική κατάργηση του άρθρου 28, που αναγνωρίζει την υπεροχή του Διεθνούς Δικαίου (δηλαδή της ΕΕ και του ΝΑΤΟ) έναντι του εσωτερικού Δικαίου.

-- Σχετικά με τη λειτουργία της Βουλής και τα δημοψηφίσματα, να κατοχυρωθεί ως πάγιο εκλογικό σύστημα η ανόθευτη απλή αναλογική (άρθρο 54) και να καταργηθεί η δυνατότητα άσκησης εκλογικού δικαιώματος με επιστολή ψήφο (άρθρο 51 παρ. 4). Υποχρεωτικά δύο φορές το μήνα συζήτηση προτάσεων νόμου της αντιπολίτευσης (άρθρο 74), καθιέρωση νομοθετικής πρωτοβουλίας από το λαό με προσθήκη νέας παραγράφου στο άρθρο 73, με δυνατότητα κατάθεσης πρότασης νόμου υπογεγραμμένης από έναν αριθμό που να διευκολύνει την άσκηση του πιο πάνω δικαιώματος, κ.ά.

-- Κατάργηση του άρθρου 48, που προβλέπει την αναστολή άρθρων του Συντάγματος που ορίζουν ατομικά και συλλογικά δικαιώματα και πολιτικές ελευθερίες, καθώς και να μην επιτρέπεται η συγκρότηση ειδικών δικαστηρίων, ούτε και η αναστολή άρθρων (άρθρο 96 παρ. 4 και άρθρο 97). Υποχρεωτική διενέργεια δημοψηφίσματος αν η πρόταση δημοψηφίσματος που καταθέτει ένα κόμμα ψηφιστεί από έναν σημαντικό αριθμό βουλευτών. Το αποτέλεσμα των δημοψηφισμάτων να είναι δεσμευτικό για τις κυβερνήσεις.

-- Πλήρης διαχωρισμός κράτους - Εκκλησίας

-- Διεύρυνση κοινωνικών, συνδικαλιστικών και πολιτικών δικαιωμάτων, όπως το δικαίωμα της απεργίας, παράλληλα με απαγόρευση ανταπεργίας και επιστράτευσης απεργών (άρθρο 23 παρ. 2). Να επιτραπεί η απεργία στα Σώματα Ασφαλείας, στους δικαστικούς κ.α. Πλήρης κατοχύρωση χωρίς περιορισμούς των ελεύθερων Συλλογικών Συμβάσεων (άρθρο 22 παρ. 3). Κατοχύρωση του δικαιώματος της συνδικαλιστικής έκφρασης των μόνιμων στελεχών των ΕΔ και σύσταση Επιτροπών Στρατευμένων (νέα προσθήκη στο άρθρο 22).

Πλήρης διασφάλιση του ενιαίου δημόσιου χαρακτήρα της Παιδείας, με απαγόρευση της επιχειρηματικής δράσης. Πλήρης διασφάλιση αποκλειστικά δημόσιας - δωρεάν Υγείας με απαγόρευση της επιχειρηματικής δράσης (άρθρο 21 παρ. 3). Διασφάλιση του αποκλειστικά δημόσιου χαρακτήρα της Κοινωνικής Ασφάλισης. Κατάργηση της συνταγματικής απαγόρευσης της μονιμοποίησης συμβασιούχων.

-- Οσον αφορά τη Δικαιοσύνη, να παύσει ο διορισμός της ηγεσίας της από την κυβέρνηση και σε κάθε περίπτωση να εκλέγεται από ευρύτερο εκλεκτορικό σώμα.

-- Για την ποινική ευθύνη υπουργών, κατάργηση του άρθρου 86 του Συντάγματος, ώστε να αρθούν όλα τα εμπόδια και να διώκονται οι υπουργοί όπως όλοι οι πολίτες.

-- Κατάργηση των προνομίων του εφοπλιστικού κεφαλαίου και των κεφαλαίων εξωτερικού (άρθρο 107).

-- Ορυκτός πλούτος (μεταλλεύματα, υδρογονάνθρακες κ.ά.), φυσικός πλούτος (ποταμοί, λίμνες, λιμνοθάλασσες, αιγιαλοί, σπήλαια, ιαματικές πηγές), αρχαιολογικοί χώροι είναι αποκλειστικά δημόσια περιουσία, απαγορεύεται η παραχώρησή τους για εκμετάλλευση σε τρίτους.

-- Τα κοινωνικά αγαθά (νερό, ηλεκτρική ενέργεια, φυσικό αέριο) είναι αποκλειστικά ιδιοκτησία του κράτους και δεν παραχωρούνται για εκμετάλλευση σε τρίτους. Οι δημόσιες εκτάσεις στους ορεινούς όγκους απαγορεύεται να παραχωρηθούν σε τρίτους για εμπορική και βιομηχανική εκμετάλλευση (τροποποίηση άρθρου 18).