Αναντίρρητα λοιπόν η παραγωγή εμβολίων για την Covid-19, η μαζική διάθεσή τους αποτελεί μια επείγουσα λαϊκή ανάγκη. Τι γίνεται όμως όταν αυτή υποτάσσεται στην κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων, φαρμακοβιομηχανιών και καπιταλιστικών κρατών;

Για να αντιληφθεί κανείς τα ποσά που «παίζονται» γύρω από το εμβόλιο για τον κορονοϊό, αρκεί να σκεφτεί ότι σύμφωνα με αναλύσεις της «αγοράς», οι εταιρείες που θα αναπτύξουν εμβόλια Covid-19 θα μοιραστούν συνολικά έσοδα 100 δισ. δολάρια και κέρδη 40 δισ. δολάρια!

Μόνο η αμερικανική «Pfizer» και η γερμανική «BioNTech» υπολογίζεται ότι θα εισπράξουν το 2021 από τις πωλήσεις του εμβολίου τους για την Covid-19 περί τα 13 δισ. δολάρια, σύμφωνα με τη «Morgan Stanley».

Αυτοί οι τζίροι και τα κέρδη προστίθενται στην ξέφρενη κούρσα που καταγράφουν τα τελευταία χρόνια τα εμβόλια στο χρηματιστήριο της φαρμακοβιομηχανίας, με τις πωλήσεις τους να προϋπολογίζονται στα 120 δισ. δολάρια έως το 2025, από 60 περίπου δισ. που ήταν μέχρι το 2015.

Υπολογίζεται μάλιστα ότι μέχρι το 2025 τα εμβόλια θα αποφέρουν το 10% του τζίρου της φαρμακοβιομηχανίας, από το 1%-2% που ήταν πριν από 20 χρόνια. Συνολικά, η παγκόσμια αγορά φαρμάκων κατέγραφε πωλήσεις ύψους 390 δισ. δολάρια στις αρχές του 2001, για να φτάσει το 2019 τα 1,25 τρισ. δολάρια!

Το φάρμακο - εμπόρευμα επομένως είναι επικερδές και τα εμβόλια αποδεικνύονται ολοένα και περισσότερο μια σίγουρη επένδυση.

Οι επενδύσεις λοιπόν στη φαρμακοβιομηχανία μπορούν να δώσουν διέξοδο σε υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια, που αυτήν τη στιγμή λιμνάζουν.

Αρκεί να δει κανείς τις επιδοτήσεις που πήραν από τα κράτη οι φαρμακοβιομηχανίες που αναπτύσσουν το εμβόλιο για την Covid-19: Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έδωσε 2,1 δισ. δολάρια σε «Sanofi» και GSK για την κλινική ανάπτυξη και κατασκευή εμβολίου, 1,2 δισ. στην «AstraZeneca» για 400 εκατ. δόσεις, 456 εκατ. δολάρια στη J&J, 483 εκατ. στη «Moderna», 2 δισ. στην «Pfizer». Αλλα 750 εκατ. δολάρια πήρε η «AstraZeneca» από την Κομισιόν για 300 εκατ. δόσεις.

Ζάλη προκαλούν και τα στοιχεία που βγήκαν στη δημοσιότητα την περασμένη βδομάδα για τους «δισεκατομμυριούχους των εμβολίων», που αυξάνουν τον πλούτο τους, καθώς ανεβαίνουν οι μετοχές των «Pfizer» και «Moderna».

Συγκεκριμένα, η αύξηση των μετοχών της «BioNTech» δημιούργησε 4 δισ. δολάρια πρόσθετο πλούτο για τον διευθύνοντα σύμβουλο και ιδρυτή της, που έχει εξαργυρώσει φέτος περίπου 30 εκατ. δολάρια σε μετοχές. Αλλά και οι δυο Γερμανοί αδελφοί, που ήταν οι πρώτοι επενδυτές της «BioNTech», έχουν προσθέσει 8 δισ. δολάρια στην καθαρή περιουσία τους φέτος, αυξάνοντάς την σε περίπου 12,7 δισ. δολάρια έκαστος. Τέλος, ο Διευθύνων Σύμβουλος της «Moderna» κέρδισε φέτος 4,8 δισ. δολάρια.

Για τον διαμοιρασμό της πίτας από τον παγκόσμιο τζίρο διεξάγεται ένας αδυσώπητος ανταγωνισμός ανάμεσα σε μονοπώλια και κράτη, με μόνιμα θύματα τους λαούς και την υγεία τους.

Παρά την προσπάθεια να αποδοθεί η «γρήγορη παρασκευή του εμβολίου» στην ...παγκοσμιοποίηση, που διασφαλίζει ότι «οι επενδύσεις και η επιστημονική γνώση θα διασχίζουν με ταχύτητα τα σύνορα», η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική.

Αν και η (συν)εργασία εκατομμυρίων επιστημόνων σε όλο τον κόσμο θα μπορούσε πράγματι να είχε «απογειώσει» τις δυνατότητες της έρευνας και ενδεχομένως να είχε οδηγήσει και σε ταχύτερη, ασφαλή παρασκευή του εμβολίου, τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας είναι ιδιοκτησία των πολυεθνικών, που τα αξιοποιούν με κριτήριο το κέρδος τους και όχι την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών.

Για παράδειγμα, η παρασκευή του εμβολίου θα μπορούσε να είχε ξεκινήσει από πολύ καλύτερη βάση, αν είχε αξιοποιηθεί η προηγούμενη επιστημονική έρευνα για τους κορονοϊούς, που όμως έμεινε στο συρτάρι, επειδή η παρασκευή ενός εμβολίου δεν κρίθηκε τότε οικονομικά συμφέρουσα από τις φαρμακοβιομηχανίες.

Επίσης, τα διάφορα «ινστιτούτα» που ασχολούνται με τα εμβόλια για την Covid-19, όχι μόνο δεν συνεργάζονται μεταξύ τους, αλλά βρίσκονται και σε μεγάλο ανταγωνισμό, αφού τα συμβόλαια συνδέονται με μεγάλα κέρδη.

Και βέβαια, σε όλα τα στάδια της κούρσας για την παρασκευή του εμβολίου, η ...εμπορική κατασκοπεία, ακόμα και η προσπάθεια εξαγοράς επιστημόνων, έδωσαν και πήραν, αποκαλύπτοντας τις σκληρές ιμπεριαλιστικές αντιθέσεις που κρύβονται πίσω από το εμβόλιο.

Το ζήτημα αφορά την πρωτοκαθεδρία στη μεγάλη παγκόσμια αγορά, με τη ζήτηση του εμβολίου που έχει διαμορφωθεί εξαιτίας της πανδημίας.

Το ποιο ή ποια μονοπώλια θα κυριαρχήσουν στην παραγωγή και διάθεση του εμβολίου για την covid-19, συνδέθηκε ακόμα περισσότερο με την ταχύτητα παρασκευής του, με δεδομένη την πίεση που ασκεί η πανδημία στα δημόσια συστήματα Υγείας και στις οικονομίες όλων των κρατών, σε συνθήκες μάλιστα νέας καπιταλιστικής κρίσης.

Ταυτόχρονα, έχουν ήδη συναφθεί προκαταβολικά συμβόλαια, έχουν εξασφαλιστεί κρατικές χρηματοδοτήσεις και όχι μόνο αυτό: Σε επίπεδο ΕΕ, αλλά και σε άλλες χώρες του ΝΑΤΟ, έχει αποκλειστεί ουσιαστικά η προμήθεια εμβολίου από ανταγωνιστικές χώρες, όπως είναι η Ρωσία και η Κίνα. Και βέβαια, ο ανταγωνισμός ανάμεσα σε ΗΠΑ - Μ. Βρετανία - Γερμανία εντείνεται για το ποιος θα κυριαρχήσει στη «δυτική αγορά».

Με δεδομένο ότι από τη διάθεση του εμβολίου εξαρτώνται μια σειρά ζητήματα όπως η αντοχή των συστημάτων Υγείας, η λειτουργία της οικονομίας, η συγκρότηση των κρατικών προϋπολογισμών, είναι καθαρό ότι το ποιος προμηθεύει ποιον με το εμβόλιο συνδέεται με ζητήματα «κρατικής ασφάλειας», ζητήματα «φαρμακευτικής ή εμβολιακής εξάρτησης» και τείνει να πάρει τα χαρακτηριστικά των εξοπλισμών.

Οπως ένα κράτος μιας ιμπεριαλιστικής συμμαχίας δεν μπορεί να αγοράζει οπλικά συστήματα από ανταγωνιστές και «εχθρούς» της συμμαχίας, έτσι δεν μπορεί να προμηθεύεται και εμβόλια. Αυτή η γεωπολιτική διάσταση της όλης εξέλιξης είναι κρίσιμη.

Σε κάθε περίπτωση, η πανδημία και η ανάγκη ενός γρήγορου εμβολίου αξιοποιήθηκε ως μοχλός για τη διοχέτευση πακτωλού κρατικών κονδυλίων στις φαρμακοβιομηχανίες, σε συνδυασμό και με άλλα μέτρα στήριξης, που δίνουν ώθηση και δυναμική στην παραπέρα ανάπτυξη του κλάδου, οξύνοντας ταυτόχρονα τους μονοπωλιακούς ανταγωνισμούς.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η «Φαρμακευτική Στρατηγική για την Ευρώπη» που εγκρίθηκε στις 25 Νοέμβρη στις Βρυξέλλες, στην καρδιά του δεύτερου κύματος της πανδημίας, προβλέπει επιπλέον κίνητρα και χρηματοδοτήσεις για τη διαμόρφωση «σταθερού και ευέλικτου ρυθμιστικού περιβάλλοντος για επενδύσεις» στη φαρμακοβιομηχανία, ώστε «να παραμείνει ανταγωνιστική και καινοτόμος» και «να καταλαμβάνει ηγετική θέση παγκοσμίως».

Ολα αυτά, βέβαια, δίπλα στις κυνικές παραδοχές που καταγράφει η στρατηγική, ότι για τα διαφορετικά επίπεδα πρόσβασης των ασθενών στα φάρμακα ευθύνεται το «δικαίωμα» των φαρμακευτικών εταιρειών να τα διαθέσουν ή όχι, σε ποιο βαθμό και πού, ανάλογα με τα συμφέροντά τους (τιμολόγηση, φορολογία, εύρος κυκλοφορίας κ.ο.κ.).

`Η ότι εξαιτίας του μη προσδοκώμενου κέρδους υπάρχουν «μη καλυπτόμενες ιατρικές ανάγκες» όσον αφορά νευροεκφυλιστικές και σπάνιες νόσους, παιδικούς καρκίνους κ.ά. Η αγριότητα του καπιταλισμού απέναντι στις λαϊκές ανάγκες και τελικά η σαπίλα του σε όλο τους το «μεγαλείο»...

Ολα τα παραπάνω επιβεβαιώνουν την ανάγκη διεκδίκησης δωρεάν, μαζικών και ασφαλών εμβολιασμών για όλο τον λαό, χωρίς αποκλεισμούς, με την αναγκαία επιστημονική τεκμηρίωση και έξω από τα παιχνίδια και τους ανταγωνισμούς επιχειρηματικών ομίλων και ιμπεριαλιστικών συμφερόντων.