Κυριακή 10 Φλεβάρη 2002
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 10
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΥΠΟΘΕΣΗ «ΠΑΡΑΝΟΜΟΥ» ΤΖΟΓΟΥ
Ποια πραγματικότητα πάνε να διαμορφώσουν;

Να λοιπόν που η υπόθεση της ανάδειξης του παράνομου τζόγου αρχίζει να χαράζει το παζλ των αθέατων πλευρών της. Και λέμε αρχίζει να χαράζει το παζλ, γιατί άρχισαν να φαίνονται οι προθέσεις της εξουσίας ως προς την αντιμετώπιση των ζητημάτων που ανέδειξαν διάφορες μερίδες του αστικού πολιτικού συστήματος. Μια πλευρά, η οποία προβλήθηκε από μια μερίδα αστικών ΜΜΕ, επικέντρωσε στο περιεχόμενο της ενημέρωσης, στα όριά της, στο ποιος ή ποιοι τα καθορίζουν, στο ρόλο της δημοσιογραφίας και του δημοσιογράφου, στη σχέση ιδιοκτητών-επιχειρηματιών των αστικών ΜΜΕ με το εμπόρευμα που πουλάνε ως ενημέρωση κλπ. Αυτή η πλευρά επικέντρωσε το πρόβλημα στην αθλιότητα της δημοσιογραφίας και όλων των συντελεστών της (ιδιοκτητών ΜΜΕ και δημοσιογράφων). Η άλλη άποψη, που κατά κόρον επίσης προβλήθηκε, ήταν η επιδίωξη αποσταθεροποίησης του πολιτικού συστήματος, από τους επιχειρηματίες-ιδιοκτήτες συγκεκριμένων αστικών ΜΜΕ, γι' αυτό «ακούμπησαν» και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Βεβαίως και οι δυο αλληλοσχετίζονται και αλληλοσυμπληρώνονται.

Και άδραξε την ευκαιρία η κυβέρνηση για να δηλώσει ότι ετοιμάζει νομοσχέδιο για την αντιμετώπιση της σχέσης των επιχειρηματιών, που αναλαμβάνουν έργα και προμήθειες του δημοσίου, με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των ΜΜΕ (ως τα τώρα νομικά δεν επιτρεπόταν καμιά σχέση, ενώ τώρα θα νομιμοποιηθεί), αλλά και για τη θέσπιση κανόνων δεοντολογίας, μια ιστορία που επανέρχεται στην επικαιρότητα κάθε φορά που αναδύονται τέτοια φαινόμενα. Και όλ' αυτά για την προστασία των θεσμών!

Πολλά, λοιπόν, ακούστηκαν αυτό το χρονικό διάστημα για τη διαβόητη διαπλοκή των επιχειρηματιών με τα αστικά ΜΜΕ και τη χρήση τους για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους, αλλά και για τους κανόνες ενημέρωσης, γιατί αυτή έχει μετατραπεί πλέον σε εμπόρευμα. Μόνο που όλοι όσοι επικέντρωσαν σ' αυτά τα ζητήματα, είτε έχουν την άποψη ότι επιδιώχτηκε αποσταθεροποίηση, είτε περί αθλιότητας της δημοσιογραφίας, παραβιάζουν ανοιχτές πόρτες, και θα πούμε το γιατί.

Από τη στιγμή που τα αστικά ΜΜΕ είναι καπιταλιστικές επιχειρήσεις, παράγουν και πουλάνε εμπόρευμα και δεν μπορεί να είναι διαφορετικά. Δεν έγινε τώρα εμπόρευμα. Ούτε ως εμπόρευμα μπορεί να υπάρχει έξω από τους νόμους της καπιταλιστικής αγοράς. Οι όποιες φωνές περί θέσπισης κανόνων καλλιεργούν σκόπιμα την ψευδαίσθηση ότι με κανόνες, σε συνθήκες καπιταλιστικής αγοράς, μπορούν να μετατρέψουν ένα εμπόρευμα σε κοινωνικό αγαθό. Αν και το εμπόρευμα θεωρείται από τους καπιταλιστές κοινωνικό αγαθό, αλλά της δικής τους κοινωνίας.

Ταυτόχρονα, δεν πρέπει, προσεγγίζοντας τέτοια ζητήματα, να αφαιρείται κανείς από το γεγονός ότι ο καπιταλισμός βρίσκεται στο ανώτατο στάδιό του, τον ιμπεριαλισμό, τον μονοπωλιακό καπιταλισμό, που ωθεί στην πιο μεγάλη αντίδραση, ενώ η συγκέντρωση της πολυκλαδικής επιχειρηματικής δραστηριότητας είναι αντικειμενική τάση και διαδικασία. Επομένως η παραγωγή ενημέρωσης βρίσκεται στην ιδιοκτησία επιχειρηματικών ομίλων που συγκεντρώνουν και άλλες επιχειρηματικές δραστηριότητες.

Αλλά τα ΜΜΕ είναι στοιχείο του νομικοπολιτικού εποικοδομήματος, δηλαδή του αστικού πολιτικού συστήματος, και εργαλείο ενίσχυσής του, της εξουσίας, που λειτουργεί και δρα σε συγκεκριμένες κάθε φορά συνθήκες, οι οποίες καθορίζονται μεν νομικά από το αστικό δίκαιο, αλλά έχουν σχέση κυρίως με τη φάση εξέλιξης του καπιταλισμού και τις επιδιώξεις και τα συμφέροντα του κεφαλαίου σ' αυτή τη φάση. Αναπαράγουν την κυρίαρχη ιδεολογία και πολιτική και επιδρούν στην εξέλιξή της.

Η δύναμή τους βρίσκεται ακριβώς στην αποστολή τους. Να συμβάλλουν στην εξασφάλιση των συμφερόντων των μεγαλοεπιχειρηματιών, ολόκληρης της αστικής τάξης. Μόνο που τα συλλογικά συνολικά της συμφέροντα συνυπάρχουν με τα ιδιαίτερα ανταγωνιστικά και αντικρουόμενα μονοπωλιακά συμφέροντα των διαφορετικών τμημάτων της, ή των διαφόρων ομίλων. Αυτό ερμηνεύει και τις διαφοροποιήσεις στις προσεγγίσεις που κάνουν για την προβολή ενός ζητήματος, τις επιμέρους διαφοροποιήσεις σε πολιτικά ζητήματα, γιατί στη συνολική στρατηγική της άρχουσας τάξης έχουν ενιαία γραμμή. Και αυτές οι επιμέρους πολιτικές διαφοροποιήσεις μπορεί να εκφράζονται με τη στήριξη διαφορετικών αστικών κομμάτων, την εναλλαγή στη στήριξη αυτών των κομμάτων, ή ακόμη και επιμέρους τμημάτων των αστικών κομμάτων κλπ.

Αλλά τα ΜΜΕ δεν παράγουν ενημέρωση μόνο για να υποτάσσονται πολιτικά οι λαϊκές μάζες στην κυρίαρχη πολιτική και ιδεολογία, δε διαμορφώνουν μόνο μαζική υπέρ του συστήματος ψυχολογία, αλλά επιδιώκουν να παρεμβαίνουν αποτελεσματικά για την εξυπηρέτηση και των ιδιαίτερων συμφερόντων των επιχειρηματιών ιδιοκτητών τους και των επιχειρηματιών συμμάχων τους. Και αυτά τα συμφέροντα άλλοτε απαιτούν ανοιχτή πολιτική κρατικομονοπωλιακή παρέμβαση για να ικανοποιηθούν, άλλοτε έμμεση παρέμβαση, που πατά σε τυπικές αστικονομικές διαδικασίες, έτοιμες από τα πριν γι' αυτό το σκοπό.

Αντικειμενικά, λοιπόν, οι εκάστοτε κανόνες δεοντολογίας, που πολλοί κόπτονται ότι μπορούν να αντιμετωπίσουν τις όποιες αθλιότητες στην ενημέρωση, είναι εκ του πονηρού. Γιατί αυτοί που θεσπίζουν τέτοιους κανόνες, οι ίδιοι τους εφαρμόζουν και οι ίδιοι ελέγχουν την εφαρμογή τους. Δεν είναι δυνατόν να υπάρξουν κανόνες για τους καπιταλιστές, που θα μπαίνουν εμπόδιο στα συμφέροντά τους.

Αλλά και γιατί η ίδια η ενημέρωση των αστικών ΜΜΕ, για τις λαϊκές μάζες και τα συμφέροντά τους, είναι αθλιότητα, αφού αντιστρατεύεται τα συμφέροντά τους, αποσιωπά ή διαστρεβλώνει την πολιτική που τα υπηρετεί, έχοντας στο στόχαστρο τις μαζικές κοινωνικές οργανώσεις τους, τις πολιτικές δυνάμεις που δρουν για την πραγματοποίησή τους και πρώτ' απ' όλα το ΚΚΕ. Αλλά οι κανόνες στο αστικό πολιτικό σύστημα θεσπίζονται για να χωρούν στα όριά τους ό,τι εξυπηρετεί τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης. Αν δεν τα εξυπηρετεί μπορεί να παραβιάζονται ακόμη και με υποθέσεις σαν αυτή του «παράνομου» τζόγου και την τροπή που πήρε, για να χαρακτηριστεί από διάφορα αστικά ΜΜΕ άθλια δημοσιογραφία. Γι' αυτό χρειάζεται να μπει μια καινούρια τάξη στο νέο τοπίο της εξελισσόμενης πραγματικότητας. Να, όπως, για παράδειγμα, η υπόθεση του βασικού μετόχου, που νομιμοποιεί τη σχέση του επιχειρηματία που αναλαμβάνει δημόσια έργα και κρατικές προμήθειες με το ιδιοκτησιακό καθεστώς στα ΜΜΕ.

Αλλά δεν είναι μόνον αυτό. Τέτοια ζητήματα παρενέργειας στο αστικό πολιτικό σύστημα ή σ' ένα στοιχείο του ανοίγουν τους «ασκούς του Αιόλου», χρησιμοποιώντας κάθε μέσο, ακόμη και παράνομο με αυτούς τους κανόνες αστικής νομιμότητας.

Παρουσιάζεται τότε μια στημένη δημοσιογραφικά υπόθεση με πολλά παρακλάδια που υφίσταται ως πραγματικότητα, αλλά κρύβεται επιμελώς ο σκοπός. Και εδώ νομιμοποιείται ακόμη και η παραβίαση της αστικής νομιμότητας με την κρυφή κάμερα και την επιδίωξη ανάμειξης αστικών πολιτικών θεσμών. Εδώ το «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» «πάει γάντι» στους θεματοφύλακες της αστικής νομιμότητας, αυτής που καθαγιάζει την ατομική ιδιοκτησία και το κέρδος, γι' αυτό και μπορεί, αν είναι για την προστασία αυτών των «ιερών και οσίων» του καπιταλισμού, να παραβιάζεται, αλλά ο σκοπός είναι άλλος απ' αυτόν που προβάλλουν. Γιατί η κρυφή κάμερα έχει πολλούς στόχους. Η κρυφή κάμερα έδωσε τροφή για τη συνέχεια του ζητήματος με τον Κ. Στεφανόπουλο, που εκλήφθηκε ως αφορμή για τη διαβόητη δεοντολογία στην ενημέρωση. Και εδώ χτυπούν μ' ένα σμπάρο πολλά τρυγόνια... Και εθίζουν τον απλό κόσμο στην αποστροφή προς την πολιτική και κοινωνική δράση, τον εμποδίζουν να διεισδύσει στην ουσία των φαινομένων που παρουσιάζουν, οι ρίζες των οποίων βρίσκονται στο ίδιο το σύστημα, επιβάλλουν την αντίληψη ότι ΜΜΕ και λειτουργοί τους διαδραματίζουν έναν, υποτίθεται, κοινωνικό, φιλολαϊκό ρόλο, κ.ο.κ. Καλλιεργούν μαζικά την ψυχολογία ότι οι ιδιοκτήτες και υπηρέτες αυτών των ΜΜΕ ξεμαγαρίζουν την κοινωνία από τη σαπίλα, αλλά αυτή είναι η αστική κοινωνία που αναπαράγει τη σαπίλα της. Και επιδρούν με το φόβο της δημόσιας διαπόμπευσης, έτσι που να γίνουν κάποτε αποδεκτά τα πλέον αντιδραστικά μέτρα φίμωσης της διαφορετικής, αντίθετης με την κυρίαρχη τάξη και την πολιτική της, φωνής. Χτυπούν και έτσι την αγωνιστική συλλογική δράση και την κοινωνικοπολιτική πάλη. Μόνο που έτσι δημιουργούνται και δικλείδες σωτηρίας αυτής της σάπιας κοινωνίας.

Τούτη η υπόθεση φαίνεται πως έχει βάθος και πορεία που ολόκληρη η εξέλιξή της ακόμη δεν έχει φανεί, αλλά προετοιμάζει το έδαφος, αντικειμενικά, σε ρότα αντιλαϊκή, αντιδραστική. Επιδιώκει να επιδράσει στο αστικό πολιτικό σύστημα, όχι βεβαίως για να το κάνει φιλολαϊκό.

Κάποτε έφτασαν να καίνε βιβλία, να κλείνουν εφημερίδες, να κυνηγούν αθώους στο όνομα του ότι είναι ένοχοι μέχρι να αποδειχτεί η αθωότητά τους και όχι αθώοι ώσπου να αποδειχτεί η ενοχή τους, ή να τους ενοχοποιούν και ας ήταν αθώοι. Στόχος όχι μόνο η φθορά των συνειδήσεων αλλά η ανυπαρξία συνειδήσεων, το σβήσιμό τους, το σταμάτημα της λειτουργίας της σκέψης, για να κάνει πιο σίγουρα τη δουλιά του το κατεστημένο. Η επιβολή αυτής της πραγματικότητας δεν έγινε ξαφνικά, αλλά προηγήθηκε η δημιουργία των προϋποθέσεων για να αποκτήσει και κοινωνική βάση, να γίνει αποδεκτή από λαϊκές συνειδήσεις. Ετσι η κρυφή κάμερα, αλλά και η υπόθεση δεοντολογία για να προστατεύονται οι αστικοί θεσμοί (αλήθεια από ποιους, από τους επιχειρηματίες, τους αστούς πολιτικούς, κλπ. ή από το λαϊκό κίνημα;) στοχεύουν στο φόβο της παρακολούθησης, οδηγούν στη φίμωση σκέψης και δράσης, στην αναγκαστική αποδοχή της υποταγής στο αστικό πολιτικό σύστημα. Που για να λειτουργεί και να δρα πιο αποτελεσματικά πρέπει να ενισχύεται. Το νομικό πλαίσιο (Σένγκεν, τρομονόμοι, ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης κλπ.) είναι ήδη έτοιμο, γι' αυτό το σκοπό.

Αν όλ' αυτά τα τεκταινόμενα, λοιπόν, δεν είναι πορεία ολοταχώς προς τον κατήφορο της αντιδραστικοποίησης της αστικής κοινωνικοπολιτικής ζωής και του συστήματός της, της λειτουργίας και της δράσης όλων των στοιχείων του, με έξαρση όλων των μορφών επιβολής της, τότε τι είναι;


Σ.


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ