Νομοσχέδιο για τη διεξαγωγή «συμβουλευτικού» δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Σκοτίας για τις 19 Οκτώβρη 2023, θα δώσει στη δημοσιότητα το Κοινοβούλιο της χώρας, όπως ανακοίνωσε χτες η πρωθυπουργός, Νίκολα Στέρτζον.

Η Στέρτζον δήλωσε ότι θα στείλει επιστολή στον Βρετανό πρωθυπουργό, Μπ. Τζόνσον, για να λάβει άδεια διεξαγωγής συμβουλευτικού δημοψηφίσματος, λέγοντας ότι είναι ζωτικής σημασίας η ψηφοφορία να είναι νόμιμη. Τόνισε ότι το θέμα θα παραπεμφθεί στο Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου.

Οι Σκοτσέζοι απέρριψαν την ανεξαρτησία στο πρώτο τέτοιο δημοψήφισμα το 2014, όμως η ημιαυτόνομη κυβέρνηση της Σκοτίας υποστηρίζει ότι η αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ σημαίνει ότι το ζήτημα πρέπει να τεθεί σε νέα ψηφοφορία. Ο Τζόνσον και το Συντηρητικό Κόμμα, το οποίο βρίσκεται στην αντιπολίτευση στη Σκοτία, αντιτίθενται σθεναρά στη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, λέγοντας ότι το ζήτημα διευθετήθηκε το 2014. Πλειοψηφία στο τοπικό Κοινοβούλιο έχουν οι δυνάμεις που τάσσονται υπέρ του δημοψηφίσματος και της ανεξαρτησίας.

Στο μεταξύ, το νομοσχέδιο που επιτρέπει στη Βρετανία την κατάργηση μερικών κανόνων για το εμπόριο με τη Βόρεια Ιρλανδία και ανατρέπει τμήμα της συμφωνίας με την ΕΕ για το Brexit εγκρίθηκε χτες από το Κοινοβούλιο της χώρας για να περάσει σε δεύτερη ανάγνωση.

Οι βουλευτές ψήφισαν (295 υπέρ και 221 κατά) ώστε το νομοσχέδιο για το Πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας να εξεταστεί λεπτομερώς τις επόμενες βδομάδες. Ο Βρετανός πρωθυπουργός, Μπ. Τζόνσον, ισχυρίστηκε ότι η προτεινόμενη νομοθεσία θα μπορούσε να εφαρμοστεί «αρκετά γρήγορα», μέχρι το τέλος του έτους.

Το Πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας ήταν από την αρχή της διαδικασίας του Brexit ζήτημα σκληρής διαπραγμάτευσης μεταξύ Βρετανίας και ΕΕ, για τη συμφωνία που υπογράφηκε τελικά το 2020, ενώ εδώ και μήνες έχουν οξυνθεί οι εντάσεις.

Ενα από τα κύρια σημεία τριβής είναι ότι το πρωτόκολλο ευθυγραμμίζει το εμπόριο της Βόρειας Ιρλανδίας με την ΕΕ και όχι με το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο. Η Βρετανία κατηγορεί τις Βρυξέλλες για σκληρή προσέγγιση στη διακίνηση αγαθών μεταξύ της Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας, αναφορικά με τους ελέγχους που γίνονται προκειμένου να διατηρηθούν ανοιχτά τα σύνορα της Βόρειας Ιρλανδίας με την Ιρλανδία, μέλος της ΕΕ. Η βρετανική κυβέρνηση σκοπεύει να καταργήσει τους περισσότερους τελωνειακούς ελέγχους στο εμπόριο με τη Βόρεια Ιρλανδία.

Η ΕΕ έχει ενεργοποιήσει νομικές διαδικασίες κατά της Βρετανίας για τις αλλαγές που προωθεί στο νομοσχέδιο.

Σημειώνεται ότι η Βρετανίδα πρώην πρωθυπουργός Τ. Μέι ήταν μεταξύ των στελεχών του Συντηρητικού Κόμματος που άσκησαν κριτική και καταψήφισαν το νομοσχέδιο, λέγοντας ότι δεν συνάδει με τη διεθνή νομοθεσία.

Το νομοσχέδιο θα προωθηθεί στην Ανω Βουλή, τη Βουλή των Λόρδων, όπου η κυβέρνηση δεν διαθέτει την πλειοψηφία και αρκετοί Συντηρητικοί έχουν εκφράσει ανησυχία.