Για αποφάσεις που έχουν «ξεκάθαρα φιλοαμερικανικό προσανατολισμό» και προθέσεις «να συμμορφωθούν με οποιαδήποτε ευχή των ηγεμόνων της» κατηγόρησε τη βουλγαρική κυβέρνηση Πέτκοφ ο Ρώσος ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ, μετά την απέλαση των 70 Ρώσων διπλωματών που ζήτησε η Σόφια, κατηγορώντας τους ότι αποτελούν «απειλή για την εθνική ασφάλεια» της Βουλγαρίας.

Ο Λαβρόφ έκανε λόγο για «παράνομες απελάσεις» και ισχυρίστηκε ότι όσοι κηρύχθηκαν ανεπιθύμητα πρόσωπα «διασφάλιζαν τη λειτουργία των διπλωματικών μας αποστολών», προσθέτοντας ότι πλέον «η πρεσβεία μας δεν είναι ικανή να λειτουργήσει ομαλά» και «ασφαλώς θα απαντήσουμε».

Επέμεινε δε ότι «θέλουν να σκοτώσουν την ιστορική μνήμη και άλλων λαών στα Βαλκάνια, καταρχάς των ορθόδοξων», ενώ κατήγγειλε την υπηρεσιακή κυβέρνηση Πέτκοφ ότι έλαβε τις σχετικές αποφάσεις «χωρίς τη διαδικασία που προβλέπεται στη Βουλγαρία για αυτού του είδους τις ξαφνικές κινήσεις».

Θυμίζουμε ότι την Παρασκευή η Ρωσίδα πρέσβειρα στη Σόφια, Ελεονώρα Μιτροφάνοβα, χαρακτήρισε τις απελάσεις «πρωτοφανές εχθρικό βήμα», ενώ το Σαββατοκύριακο ρωσικά ΜΜΕ μετέδωσαν ότι η Μόσχα ήδη εξετάζει την πρόταση να κλείσει εντελώς η πρεσβεία της στη Σόφια.

Μεταξύ των απελαθέντων είναι και ο Φιλίπ Βοσκρεσένσκι, Νο 2 της ρωσικής πρεσβείας, ο οποίος δήλωσε στο «Euractiv» ότι κανένας από τους Ρώσους διπλωμάτες που «απελαύνονται παράνομα, αλαζονικά» δεν στράφηκε ενάντια στη Βουλγαρία, αλλά και ότι «κανένας δεν μπορεί να καταστρέψει τις ρωσο-βουλγαρικές σχέσεις». Η δε εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ, Μαρία Ζαχάροβα, κατηγόρησε τη Βουλγαρία ότι έριξε τις διμερείς σχέσεις «σε σχεδόν μηδενικό επίπεδο».

Θυμίζουμε ότι στις 22/6 η βουλγαρική Βουλή υπερψήφισε πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης Πέτκοφ, από όπου πριν κάποιες μέρες είχε ήδη αποχωρήσει το κόμμα «Υπάρχει Τέτοιος Λαός» (ΙΤΝ), κατηγορώντας τη μέχρι τότε τετρακομματική κυβέρνηση για συμβιβασμούς αρνητικούς για τη χώρα, μεταξύ άλλων στο θέμα της άρσης του βέτο για την ενταξιακή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας, ώστε να προχωρήσει η ευρωατλαντική ενσωμάτωση της περιοχής.

Την Παρασκευή ο Πρόεδρος της χώρας, Ρούμεν Ράντεφ, έδωσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Ασεν Βασίλεφ, δηλώνοντας ότι περιμένει «επαρκείς λύσεις (...) για την οικοδόμηση μιας (...) ευρωπαϊκής Βουλγαρίας» και ότι «οι θεσμοί χρειάζονται ασφάλεια και προβλεψιμότητα, μια αξιόπιστη προστασία του δημόσιου συμφέροντος, που συνεπάγεται πάνω απ' όλα υπευθυνότητα και προσπάθεια για τον σχηματισμό σταθερής κυβέρνησης». Σημειωτέον, ο Ράντεφ έκανε λόγο για «διεθνή κρίση» στην οποία βρίσκεται η χώρα μετά την απέλαση των Ρώσων διπλωματών, για τη σκοπιμότητα της οποίας - θυμίζουμε - εξέφρασε και ο ίδιος επιφυλάξεις, αφήνοντας υπονοούμενα και για τον τρόπο με τον οποίο αυτή αποφασίστηκε.

Ο Βασίλεφ - που μαζί με τον Κίριλ Πέτκοφ είναι συμπρόεδροι του κόμματος «Συνεχίζουμε την Αλλαγή» (ΡΡ) - είπε ότι «είναι ζωτικής σημασίας να έχουμε ένα υπουργικό συμβούλιο το οποίο στις κρίσεις που πρέπει να αντιμετωπίσει η Βουλγαρία (...) να λειτουργεί προς το συμφέρον των πολιτών και όχι του κατεστημένου, και πραγματικά να υπερασπίζεται τα βουλγαρικά συμφέροντα και την ανεξαρτησία της χώρας μας».

Αντιρρήσεις για τις απελάσεις των Ρώσων διπλωματών εκφράζει και το Βουλγαρικό Σοσιαλιστικό Κόμμα (BSP), που αν και συμμετείχε στην κυβέρνηση Πέτκοφ από τον περασμένο Δεκέμβρη, διατηρούσε διαφωνίες σε αρκετά θέματα, μία από τις οποίες ήταν για τον βαθμό εμπλοκής στον πόλεμο στην Ουκρανία, απειλώντας - την άνοιξη - ακόμα και με αποχώρηση από την κυβέρνηση.

Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας, του σοσιαλδημοκράτη Ντιμίταρ Κοβάτσεφσκι, ανακοίνωσε την έναρξη διαβουλεύσεων με τα άλλα κόμματα πάνω στην πρόταση που κατέθεσε η γαλλική προεδρία της ΕΕ για να τα βρουν Βουλγαρία - Βόρεια Μακεδονία και να ξεκινήσει επίσημα η ενταξιακή πορεία των Σκοπίων στην ΕΕ (και των Τιράνων, καθώς θεωρούνται διαδικασίες άρρηκτα συνδεδεμένες).

Με φόντο και την άρση του βέτο που ψήφισε πριν 15 μέρες η βουλγαρική Βουλή (για να αξιοποιηθεί η γαλλική πρόταση ως αφετηρία διαπραγματεύσεων), ο Κοβατσέφσκι δήλωσε ότι η γαλλική πρόταση «αποτελεί βάση για την οικοδόμηση εθνικής στρατηγικής που μπορεί να οδηγήσει στην απεμπλοκή της ευρωπαϊκής προοπτικής της χώρας», διατηρώντας επιφυλάξεις πάντως για την τελική της θέση, που θα ανακοινώσει μετά την ολοκλήρωση των διαβουλεύσεων.

Υπέρ της γαλλικής πρότασης τάχθηκε και ο Πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας Στέβο Πεντάροφσκι, επίσης προερχόμενος από το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, ο οποίος υποστήριξε τελικά ότι η πρόταση «δεν υπονομεύει την εθνική ταυτότητα και γλώσσα» της Βόρειας Μακεδονίας, προσθέτοντας ωστόσο ότι ένα ενδεχόμενο «ναι» στην πρόταση δεν πρέπει να εκλαμβάνεται ούτε ως θρίαμβος, ούτε ως πανωλεθρία.

Από τη μεριά της αντιπολίτευσης, πάντως, το βασικότερο κόμμα, το VMRO - DPMNE, εξακολουθεί να διαφωνεί με την πρόταση. Ο ηγέτης του, Χρίστιαν Μίτσκοσκι, επανέλαβε ότι η πρόταση είναι ιδιαίτερα επιζήμια για τη χώρα και πρέπει να απορριφθεί. Το VMRO - που έχει αντιταχθεί και στη Συμφωνία των Πρεσπών, προωθώντας συμφέροντα άλλων τμημάτων του κεφαλαίου - πρωτοστάτησε σε διαδηλώσεις ενάντια στη γαλλική πρόταση.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, η ΥΠΕΞ της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ τόνισε ότι «δεν πρέπει να αφεθεί το παραμικρό περιθώριο στα Βαλκάνια το οποίο μπορεί να εκμεταλλευτεί η Ρωσία ή άλλοι παράγοντες (...) Τα Δυτικά Βαλκάνια γεωγραφικά βρίσκονται στο κέντρο της ΕΕ. Πρέπει επιτέλους να φέρουμε τους λαούς των Δυτικών Βαλκανίων και στο πολιτικό μας κέντρο (...) Είναι προς το στρατηγικό μας συμφέρον και επίσης είναι ζήτημα αξιοπιστίας».

Σε αυτό το κλίμα ο Αλβανός πρωθυπουργός, Εντι Ράμα, μιλώντας στο αμερικανικό πρακτορείο «Ρόιτερς» υπογράμμισε ότι η κυβέρνησή του βρίσκεται σε συνομιλίες με το ΝΑΤΟ για την κατασκευή ναυτικής βάσης στο Πόρτο Ρομάνο, υπό κατασκευή λιμάνι στις ακτές της Αδριατικής.

Το συγκεκριμένο λιμάνι βρίσκεται κοντά στην πόλη του Δυρραχίου, που στόχος είναι να εξελιχθεί σε σημαντικό εμπορικό και βιομηχανικό λιμάνι της χώρας, αλλά και να φιλοξενήσει σημαντική στρατιωτική ναυτική βάση - την οποία ήδη αρκετά ΜΜΕ περιγράφουν ως «Σούδα της Αδριατικής».

Θυμίζουμε ότι τον Μάη ο Ράμα είχε αναφερθεί και στη ναυτική βάση στο Πασαλιμάν (180 χλμ. νότια των Τιράνων), δηλώνοντας ότι επιταχύνεται η ανακαίνισή της και σημειώνοντας ότι «σε αυτές τις επικίνδυνες εποχές, πιστεύω ότι πρέπει να εξεταστεί το να έχει το ΝΑΤΟ μια ναυτική βάση στην Αλβανία».