Copyright 2022 The Associated

Από τις προκλητικές φιέστες στα Κατεχόμενα

Σε μια περίοδο που όλα δείχνουν νέο γύρο παζαριών για διχοτομικά σχέδια σε βάρος του κυπριακού λαού, στο πλαίσιο των ευρύτερων, σκληρών ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, σε συνέχεια απανωτών προκλήσεων του τελευταίου διαστήματος (π.χ. με χάρτες που εμφάνιζαν τουρκική την Κρήτη, όπως και μια σειρά νησιά του Αιγαίου), ο Ερντογάν χαρακτήρισε ξανά «ειρηνευτική επιχείρηση» την εισβολή στην Κύπρο, «με την οποία οι Τουρκοκύπριοι απέκτησαν ένα περιβάλλον ειρήνης και ελευθερίας». Ανάμεσα σε άλλα μίλησε για «τουρκοκυπριακό λαό», που «έχει δείξει με κάθε ευκαιρία ότι έχει τη δύναμη και τη βούληση να υπερβεί κάθε πρόκληση».

Ωθηση στις τουρκικές προκλήσεις δίνει βέβαια η σταθερή στήριξη και «κατανόηση» από ΗΠΑ - ΝΑΤΟ. Δεν είναι τυχαίο ότι και χτες ο Ερντογάν έσπευσε να δηλώσει ότι στην πρόσφατη συνάντησή τους (στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ) με τον Αμερικανό ομόλογό του, ο Μπάιντεν «δεν έθεσε όρους» για την πώληση των F-16, υποστηρίζοντας μάλιστα πως και οι όροι που έθεσε στην πρόσφατη τροπολογία η αμερικανική Βουλή των Αντιπροσώπων δεν είναι δεσμευτικοί.

Βέβαια, οι ίδιοι οι συγκεκριμένοι όροι κάθε άλλο παρά «φράζουν» (όπως ερμηνεύουν διάφορα αστικά επιτελεία) την πώληση, αφού θέτουν το ζήτημα της «ασφάλειας των ΗΠΑ» που η Ουάσιγκτον σταθερά συνδέει με την ασφάλεια και συνοχή του ΝΑΤΟ και κατ' επέκταση της ίδιας της Τουρκίας. Οσο δε για τον «όρο» τα τουρκικά F-16 να μην πετούν πάνω από τον ελληνικό εναέριο χώρο, αυτή είναι πάλι μια άλλη μεγάλη συζήτηση, όταν οι αμερικανικές κυβερνήσεις σταθερά δίνουν «αέρα» στις τουρκικές αξιώσεις, αφού δεν αναγνωρίζουν καν το εύρος του που θεωρούν άλλη μια από τις «διαφορές» που πρέπει να λύσουν Αγκυρα - Αθήνα για να μη διαταραχτεί η «ΝΑΤΟική συνοχή».

Τέλος, ενδεικτικός ήταν και ο χτεσινός ελλιμενισμός του αμερικανικού αντιτορπιλικού «USS Bainbridge» στον τουρκικό ναύσταθμο του Ακσάζ, τον οποίο αξιωματούχοι του αμερικανικού 6ου Στόλου εμφάνισαν ως απόδειξη για το πόσο «ισχυρή όσο ποτέ είναι η συνοχή της (ΝΑΤΟικής) συμμαχίας» και πρόσθεσαν ότι «η σχέση μεταξύ των ΗΠΑ και της Τουρκίας βασίζεται σε ένα θεμέλιο κοινών αξιών, εμπειριών, πεποιθήσεων και κοινών συμφερόντων», χαρακτηρίζοντας την Τουρκία «έναν πολύτιμο σύμμαχο στο ΝΑΤΟ»...

Σε αυτό το πλαίσιο, ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης, Φουάτ Οκτάι, που πήρε μέρος σε χτεσινές παρελάσεις και άλλες εκδηλώσεις στα Κατεχόμενα για τη μαύρη επέτειο, επανέλαβε ότι η Αγκυρα ετοιμάζει νέο γεωτρύπανο που θα αρχίσει επιχειρήσεις τον επόμενο μήνα στην περιοχή - κατά πολλές εκτιμήσεις σε τμήμα της κυπριακής ΑΟΖ που τα Κατεχόμενα διεκδικούν ως δικό τους και για το οποίο έχουν υπογράψει συμφωνίες με τουρκικές εταιρείες. Ο Οκτάι δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στα «μη επανδρωμένα υποβρύχιά μας, που θα ενισχύσουν την κυριαρχία μας στη "Γαλάζια Πατρίδα"», προειδοποιώντας ότι «θα αλλάξουν και τις ισορροπίες στις θάλασσες».

Για το δε γεωτρύπανο, «Abdulhamid Han», 7ης γενιάς, είπε ότι «έχει σημαντικό ρόλο στη διεξαγωγή αποτελεσματικής έρευνας στα γαλάζια νερά με την ικανότητά του να κάνει γεωτρήσεις έως και 12.200 μέτρα», καταλήγοντας ότι «υπερασπιζόμαστε αποφασιστικά αυτό που είναι δικαίωμά μας στην Ανατολική Μεσόγειο» αλλά και ότι «όσοι ονειρεύονται σχέδια που δεν πρόκειται να πραγματοποιηθούν στη Μεσόγειο ή στο Αιγαίο θα πρέπει να γνωρίζουν καλά αυτά τα στοιχεία. Οι υδρογονάνθρακες στη Μεσόγειο δεν είναι τα παιχνίδια των Ελληνοκυπρίων».

Κατά τ' άλλα, ο Οκτάι είπε ότι η Τουρκία απέδειξε πως τάσσεται υπέρ μιας αντίληψης επικεντρωμένης «στη λύση με εποικοδομητικές και καινοτόμες ιδέες», αλλά - υποστήριξε - λόγω της «νοοτροπίας της ελληνοκυπριακής πλευράς» δεν προχώρησαν προσπάθειες για τη διευθέτηση του Κυπριακού. Επανέλαβε ότι «το Βαρώσι (σ.σ. επενδυτικό φιλέτο στην κατεχόμενη Αμμόχωστο) είναι έδαφος της ΤΔΒΚ» αλλά και ότι «η σημαία της ΤΔΒΚ θα κυματίζει στην επόμενη Σύνοδο της Οργάνωσης Τουρκικών Κρατών (σ.σ. νέο περιφερειακό σχήμα στην Ασία στο οποίο πρωτοστατεί η Αγκυρα και δυναμώνουν προσπάθειες για την επίσημη συμμετοχή του ψευδοκράτους)».

Στο μεταξύ, σε ανακοίνωσή του το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών για την 48η μαύρη επέτειο της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο σημειώνει μεταξύ άλλων ότι, «δυστυχώς, οι απαράδεκτες αξιώσεις της Τουρκίας και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας καθιστούν αδύνατη τη διεξαγωγή ουσιαστικών και αποτελεσματικών διαπραγματεύσεων στο συμπεφωνημένο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών, ενώ και οι παράνομες ενέργειές της στα Βαρώσια κινούνται επίσης σε κατεύθυνση αντίθετη από αυτήν που επιτάσσει η διεθνής κοινότητα», προσθέτοντας και τα περί προσήλωσης «στην εξεύρεση δίκαιης, λειτουργικής και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού, η οποία θα διασφαλίσει τη μία κυριαρχία της Κύπρου με την εφαρμογή του ευρωπαϊκού κεκτημένου σε ολόκληρη την κυπριακή επικράτεια. Λύσης, η οποία, επιπλέον, θα απαλλάξει τον λαό της Κύπρου από το αναχρονιστικό σύστημα των εγγυήσεων και των επεμβατικών δικαιωμάτων τρίτων στις υποθέσεις του και θα διασφαλίσει την πλήρη απόσυρση των παράνομων κατοχικών στρατευμάτων».

Στο μεταξύ, στη Λευκωσία βρέθηκε ο υφυπουργός Αμυνας, Ν. Χαρδαλιάς, εκπροσωπώντας τον υπουργό, Ν. Παναγιωτόπουλο, (βρίσκεται στις ΗΠΑ), στις επετειακές εκδηλώσεις για τους πεσόντες και αγνοούμενους αξιωματικούς και οπλίτες κατά την τουρκική εισβολή.

Από τη μεριά του, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, που δεν πήρε μέρος στις εκδηλώσεις επειδή νοσεί από Covid-19, σε ανάρτησή του εξέφρασε την ευχή «αυτή η θλιβερή επέτειος να είναι η τελευταία με την Κύπρο μοιρασμένη». Ανάμεσα σε άλλα, επέκρινε την «τουρκική εμμονή σε απαράδεκτες θέσεις, που δεν συνάδουν σε σύγχρονα κράτη» και «οδηγούσε σε εκτροχιασμό της κάθε διαπραγματευτικής διαδικασίας» και κατέληξε ότι «στόχος μας παραμένει η Κύπρος να επανενωθεί και απαλλαγμένη από εξαρτήσεις τρίτων, να δίδει πραγματικά την προοπτική ειρηνικής συνύπαρξης για όλους τους νόμιμους κατοίκους, μέσα στο πλαίσιο του κεκτημένου και των αξιών της ΕΕ».

Σημειωτέον, ο εκπρόσωπος της κυπριακής κυβέρνησης, Μάριος Πελεκάνος, δήλωσε πως παραδόθηκαν, μέσω του ΟΗΕ, προτάσεις που πρόσφατα κατέθεσε για το Κυπριακό ο ηγέτης του ψευδοκράτους, Ερσίν Τατάρ, και «με λύπη διαπιστώνει πως οι προτάσεις αποτελούν μια νέα προσπάθεια θεμελίωσης του απαράδεκτου αφηγήματος για λύση στη βάση δύο ανεξαρτήτων κρατών». Ωστόσο, συμπλήρωσε, «θα ήταν έτοιμος να συζητήσει το σύνολο των προτάσεων, τόσο των προταθέντων από τον ίδιο όσο και προτάσεων που υπέβαλε ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, υπό την προϋπόθεση ότι ο διάλογος θα λάμβανε χώρα με βάση το συμφωνημένο πλαίσιο λύσης, όπως αυτό καθορίζεται στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και στις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας».

Σύμφωνα με κυπριακά ρεπορτάζ, οι προτάσεις που κατέθεσε ο Τατάρ περιλαμβάνουν και μέτρα για συνεργασία μεταξύ «δύο κρατών» στην Κύπρο στη βάση της «ισότητας», καταρχάς στον τομέα των υδρογονανθράκων. Ακόμα, προτάσεις για την ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου με την ΕΕ μέσω της Τουρκίας, αλλά και για την «αποτελεσματική χρήση της ηλιακής ενέργειας», όπως και την «κοινή χρήση των υδάτινων πόρων» του νησιού.