Την «απεξάρτηση» από οπλικά συστήματα σοβιετικής ή ρωσικής προέλευσης - με ανοιχτό το ενδεχόμενο παραχώρησής τους στην κυβέρνηση του Κιέβου - προανήγγειλε εκ νέου ο υπουργός Αμυνας, Ν. Παναγιωτόπουλος, στην πορεία παραπέρα στοίχισης στα ευρωατλαντικά πρότυπα και προτάγματα.

Ο υπουργός παρενέβη χτες (μέσω βιντεοκλήσης) στο ετήσιο συνέδριο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Αμυνας (EDA), και συγκεκριμένα στην ενότητα «Επένδυση στην ευρωπαϊκή άμυνα - ευκαιρίες και περιορισμοί», όπου οι διοργανωτές, δίνοντας το πλαίσιο της συζήτησης, τόνισαν σχετικά ότι «ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία ανάγκασε την ΕΕ να αντιμετωπίσει μακροχρόνιες στρατηγικές προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένου του αμυντικού τομέα».

Σε αυτήν τη βάση, ο Ν. Παναγιωτόπουλος εξέφρασε την υποστήριξή του «για περισσότερη ευρωπαϊκή συνεργασία, απηχώντας ένα αυξανόμενο αίσθημα λέγοντας "αν όχι τώρα, τότε πότε;"». «Για πολλά κράτη - μέλη, θα τερματίσουμε τη χρήση απαρχαιωμένων ρωσικών και σοβιετικών όπλων που περιλαμβάνονται σε όλα τα συστήματά μας. Τώρα είναι η ευκαιρία για νέες δυνατότητες παραγωγής στην ΕΕ», τόνισε, επικεντρώνοντας και «στην αναβίωση της ναυπηγικής στην Ελλάδα», μέσα και από τις νέες παραγγελίες για πολεμικά πλοία, για τις οποίες διαγκωνίζονται ισχυροί επιχειρηματικοί όμιλοι.

Σημειωτέον, ο υπουργός με αλλεπάλληλες δηλώσεις του κρατά το τελευταίο διάστημα ζεστή τη συζήτηση περί παραχώρησης των ρωσικής προέλευσης οπλικών συστημάτων και αντικατάστασής τους από ευρωατλαντικό οπλισμό, ενόσω βαθαίνει ταυτόχρονα η εμπλοκή στα σχέδια του αμερικανοΝΑΤΟικού άξονα, κόντρα σε άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Αλλωστε, ο ίδιος έχει επιβεβαιώσει ότι οι Ουκρανοί έχουν ζητήσει συστήματα όπως οι S-300 και τα TORM1, ενώ και οι Αμερικανοί πιέζουν σε αυτήν την κατεύθυνση, επιδιώκοντας χρυσοφόρα συμβόλαια «παραχώρησης» και κατόπιν συντήρησης και υποστήριξης αντίστοιχων δικών τους όπλων.

Αλλο ένα ...λιθαράκι στη γιγάντωση αυτού του εμπορίου θανάτου, όπου οι αυξήσεις όπλων σημειώνουν αύξηση για έβδομη συνεχόμενη χρονιά, καταγράφοντας τζίρο για τις 100 μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου ύψους 592 δισ. δολαρίων, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών της Στοκχόλμης για την Ειρήνη (SIPRI).

Διόλου τυχαία, τα καλέσματα για παραπέρα τέτοιες αγορές ήταν το κυρίαρχο μήνυμα στο συνέδριο του EDA.

Χαρακτηριστικά, ο ύπατος εκπρόσωπος Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Ζ. Μπορέλ, λέγοντας πως «πρέπει να καλύψουμε χρόνια αποεπένδυσης», εκτίμησε το γεγονός ότι «οι συνολικές αμυντικές δαπάνες που έχουν ανακοινώσει τα κράτη - μέλη θα αυξηθούν κατά άλλα 70 δισεκατομμύρια ευρώ τα επόμενα τρία χρόνια». «Αλλά οι άνθρωποι δεν μάχονται με χαρτονομίσματα», σημείωσε κυνικά, χαρακτηρίζοντας πρόκληση τον συντονισμό σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως και το «να βρούμε τη σωστή ισορροπία μεταξύ της ανταπόκρισης στις σημερινές ανάγκες και της προετοιμασίας για μελλοντικές απειλές». Αλλωστε, όπως είπε, «αντιμετωπίζουμε πραγματικές απειλές, κοντά μας και με μεγάλη πιθανότητα να χειροτερεύσουν».

Αποκαλυπτική και η τοποθέτηση έτερου βασικού ομιλητή του συνεδρίου, του αρχηγού των τσεχικών Ενόπλων Δυνάμεων, υποστράτηγου Karel Rehka, ο οποίος έβαλε θέμα ότι «οι ευρωπαϊκές Ενοπλες Δυνάμεις δεν είναι πλήρως προετοιμασμένες για μια μεγάλης κλίμακας σύγκρουση με τη Ρωσία». «Πρέπει να προετοιμαστούμε πρωτίστως για το πιο δύσκολο και το πιο επικίνδυνο σενάριο: Κι αυτό είναι ο πόλεμος μεγάλης κλίμακας εναντίον ενός προηγμένου αντιπάλου», είπε, εστιάζοντας στις ανάγκες για έγκαιρη παράδοση στρατιωτικού εξοπλισμού, διαλειτουργικότητα συστημάτων στο πεδίο της μάχης, δυνατότητα σταδιακής αναβάθμισης σε όλο τον κύκλο ζωής των οπλικών συστημάτων. Επέμεινε, εξάλλου, ότι τα κράτη - μέλη της ΕΕ πρέπει να επικεντρωθούν σε προηγμένα οπλικά συστήματα για έναν ορίζοντα τριών δεκαετιών. «Αντιμετωπίζουμε στρατηγικά σοκ κάθε 10 με 15 χρόνια. Θα ήταν λοιπόν πολύ αφελές να σκεφτεί κανείς ότι αυτό δεν θα ξανασυμβεί», προειδοποίησε, επιβεβαιώνοντας ότι οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί περνάνε σε άλλη, πιο οξυμένη φάση.

Σε αντίστοιχο κλίμα, η πρέσβειρα Τζ. Σμιθ, μόνιμη αντιπρόσωπος των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, τόνισε «την ανάγκη για ανθεκτικότητα και προσαρμογή στις υβριδικές απειλές, ιδιαίτερα από Ρωσία και Κίνα».

Ενισχυτικά στα παραπάνω, ο EDA δημοσίευσε χτες την ετήσια έκθεσή του για το έτος 2021, δίνοντας τις στρατιωτικές δαπάνες των 26 κρατών - μελών του, όπου τονίζει: «Το 2021, οι συνολικές ευρωπαϊκές αμυντικές δαπάνες διαμορφώθηκαν σε νέο υψηλό των 214 δισεκατομμυρίων ευρώ, σημειώνοντας περαιτέρω αύξηση 6% σε σχέση με το 2020 και για έβδομο συνεχόμενο έτος αυξήσεων». Η έκθεση του EDA διαπιστώνει επίσης ότι «τα κράτη - μέλη επενδύουν περισσότερο από ποτέ στην προμήθεια αμυντικού εξοπλισμού και στην έρευνα και ανάπτυξη με αύξηση 16% σε σύγκριση με το 2020, συνολικού ύψους 52 δισεκατομμυρίων ευρώ».

Αυτά τα 214 δισεκατομμύρια αντιστοιχούν στο 1,5% του ΑΕΠ των 26 κρατών - μελών του EDA, ενώ «η αύξηση των δαπανών κατά 6% σε σύγκριση με το 2020 σηματοδοτεί τον ισχυρότερο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης από όταν ξεκίνησε η ανάκαμψη το 2015 μετά την οικονομική κρίση. Σε σύγκριση με το ιστορικό χαμηλό του 2014, οι αμυντικές δαπάνες αυξήθηκαν σχεδόν κατά 52 δισεκατομμύρια ευρώ, ή 32% σε πραγματικούς όρους».

Σημειωτέον, οι χώρες με τις μεγαλύτερες αυξήσεις ήταν οι Ελλάδα, Ιταλία, Σλοβενία και Φινλανδία. Και πώς αλλιώς, εφόσον, στην πρεμούρα της ντόπιας αστικής τάξης να αναβαθμιστεί γεωστρατηγικά, αναλαμβάνοντας ενισχυμένο ρόλο ευρωατλαντικού χωροφύλακα στην ευρύτερη περιοχή, σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, με εκτόξευση των σχετικών δαπανών, καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση πλέον στην αντίστοιχη λίστα του ΝΑΤΟ (δαπάνες ως προς ποσοστό του ΑΕΠ), υποσκελίζοντας ακόμα και τις ΗΠΑ.

«Οι συνεχιζόμενες αυξήσεις των αμυντικών δαπανών και των αμυντικών επενδύσεων αποτελούν θετικό μήνυμα και παρέχουν στα κράτη - μέλη την ευκαιρία να καλύψουν μακροχρόνια κενά ικανοτήτων», τονίζει σε αυτό το φόντο ο EDA. Τα καλεί ωστόσο «να συντονίσουν τα αμυντικά τους σχέδια μέσω κοινών ευρωπαϊκών αμυντικών προγραμμάτων Ερευνας και Ανάπτυξης, και εξαγορών, προκειμένου να αποφευχθεί περαιτέρω κατακερματισμός του αμυντικού τοπίου της ΕΕ», πάνω στο έδαφος των μεγάλων αντιθέσεων στο εσωτερικό της.