ΤΕΛ ΑΒΙΒ.--

Αλυσιδωτές είναι οι αντιδράσεις, εντός και εκτός Ισραήλ, από την έγκριση, με συντριπτική πλειοψηφία, από την Κεντρική Επιτροπή του κόμματος Λικούντ, απόφασης που δεν αφήνει κανένα περιθώριο προοπτικής στην ίδρυση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους. Το θέμα λαμβάνει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις αν υπολογίσει κανείς ότι, μόλις λίγες ώρες πριν από τη συνεδρίαση του Λικούντ, στην ισραηλινή πρωτεύουσα πραγματοποιήθηκε η μεγαλύτερη φιλειρηνική διαδήλωση από την έναρξη της δεύτερης Ιντιφάντα, με συνθήματα διαμετρικά αντίθετα από τις θέσεις του κόμματος του Αριέλ Σαρόν.

Περισσότερα από 100.000 άτομα συμμετείχαν, σύμφωνα με τις ισραηλινές φιλειρηνικές οργανώσεις, στη συγκέντρωση που πραγματοποιήθηκε, το Σάββατο το απόγευμα, στην πλατεία Ράμπιν, στο ίδιο μέρος που δολοφονήθηκε το 1995 ο Γιτζάκ Ράμπιν. Οι ισραηλινές αρχές μειώνουν αυτόν τον αριθμό σε 60.000, αν και ακόμη και έτσι πρόκειται για τη μεγαλύτερη φιλειρηνική διαδήλωση του τελευταίου 1,5 χρόνου. Οι διαδηλωτές τάχθηκαν υπέρ της άμεσης και άνευ όρων ισραηλινής στρατιωτικής αποχώρησης από τα παλαιστινιακά εδάφη, υπέρ της διάλυσης των εποικισμών και υπέρ της υιοθέτησης της σαουδαραβικής πρότασης, που προσφέρει διπλωματική αναγνώριση στο Ισραήλ εφόσον αποσυρθεί από όλα τα κατειλημμένα αραβικά εδάφη.

«Αρκετά με το αιματοκύλισμα, αρκετά με τους νεκρούς, θέλουμε δίκαιη ειρήνη» βροντοφώναξαν οι διαδηλωτές, ζητώντας, εκτός των άλλων, την άμεση απελευθέρωση των 4 Αμερικανών φιλειρηνιστών που κρατούνται από τον ισραηλινό στρατό, σε εποικισμό, εδώ και 2 εβδομάδες, και διανύουν, πλέον την 10η ημέρα απεργίας πείνας, χωρίς να ενδιαφέρεται για την τύχη τους, ούτε η αμερικανική πρεσβεία. Συμμετέχοντας στην πορεία, που διοργανώθηκε από το σύνολο των ισραηλινών φιλειρηνικών οργανώσεων, ο επικεφαλής του αριστερού αντιπολιτευτικού κόμματος Μέρετζ, Γιόσι Σαρίντ, προειδοποίησε τον Αριέλ Σαρόν ότι «πλέον είναι εμφανές πως δεν έχει τη συναίνεση της πλειοψηφίας για να συνεχίσει το δολοφονικό του έργο». Ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου, Αβραάμ Μπουργκ, που ήταν επίσης παρών, κάλεσε, για άλλη μια φορά, το κόμμα του, το Εργατικό, να αποχωρήσει από την κυβέρνηση Σαρόν.

Λίγες, μόνο, ώρες αργότερα, το βράδυ της Κυριακής, σε μια θυελλώδη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του Λικούντ, που αριθμεί 2.500 μέλη, ο Αριέλ Σαρόν γιουχαΐστηκε και επικρίθηκε από την πλειοψηφία ως «ιδιαίτερα διαλλακτικός απέναντι στους Παλαιστινίους». Παρά τις εκκλήσεις του για «προάσπιση των ισραηλινών συμφερόντων», η πρόταση που κατέθεσαν υποστηρικτές του εσωκομματικού του αντιπάλου και πρώην πρωθυπουργού, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, όπου δεν αναγνωρίζεται η προοπτική ίδρυσης ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους, εγκρίθηκε και μάλιστα με συντριπτική πλειοψηφία.

Ο Σαρόν, αρχικώς, δήλωσε ότι θα τιμήσει τις αποφάσεις της ΚΕ του κόμματός του, μην κρύβοντας την απογοήτευσή του για το αποτέλεσμα, που από όλους τους αναλυτές χαρακτηρίζεται ως μεγάλη προσωπική του ήττα. Εντούτοις, χτες, μιλώντας στους βουλευτές του, ο Σαρόν υπογράμμιζε ότι εκλέχτηκε για «ειρήνη και ασφάλεια» και ότι «είναι ο μόνος υπεύθυνος για τη διαμόρφωση της διαπραγματευτικής πολιτικής και δεν πρόκειται να υποκύψει στους εσωκομματικούς και μικροπολιτικούς σχεδιασμούς ορισμένων». Το σχόλιο αναφερόταν, ξεκάθαρα, στον Μπ. Νετανιάχου, που, αν και ως πρωθυπουργός υπέγραψε ενδιάμεσες συμφωνίες με τους Παλαιστινίους, ως αντίπαλος του Σαρόν στο Λικούντ, τον κατηγορεί σταθερά για «διαλλακτικότητα και υποχωρήσεις». Ο Νετανιάχου, πάντως, δήλωσε ότι «ο Σαρόν είναι πάντα σεβάσμιος και είμαστε ενωμένοι».

Οι εξελίξεις κυριαρχούν στα πρωτοσέλιδα του ισραηλινού Τύπου με χαρακτηριστικότερο το σχόλιο της «Γιεντότ Αχρονότ», που υπογραμμίζει ότι: «είδαμε το καλύτερο σόου των καιρών: οι πρωταγωνιστές έδωσαν αυτό που νομίζουν ότι επιθυμεί η πλειοψηφία των θεατών, του ισραηλινού λαού, δηλαδή, ανοίγοντας το δρόμο σε μεγαλύτερη αιματοχυσία». Επίσης, τα ισραηλινά ΜΜΕ εκτιμούν ότι η απόφαση αυτή φέρνει σε δύσκολη θέση τον Σαρόν, που δεσμεύτηκε στον Μπους να μην αρνείται επισήμως την προοπτική της παλαιστινιακής ανεξαρτησίας με αντάλλαγμα την αποδοχή της θέσης του για περιθωριοποίηση του Αραφάτ και αλλαγή των δομών της Π. Αρχής.

Με γραπτή του δήλωση, ο ΥΠΕΞ Σιμόν Πέρες προειδοποιεί ότι η απόφαση του Λικούντ θέτει σε κίνδυνο την ύπαρξη του Ισραήλ: «ή θα έχουμε ένα δημοκρατικό εβραϊκό κράτος και δίπλα ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό, ή ένα ενιαίο κράτος με παλαιστινιακή πληθυσμιακή πλειοψηφία». Ο Παλαιστίνιος ηγέτης τόνισε ότι η απόφαση «καταστρέφει πλήρως τη συμφωνία του Οσλο», ενώ ο διαπραγματευτής Σάεμπ Ερακάτ υπογράμμισε ότι «αποδεικνύει τις πραγματικές προθέσεις του Σαρόν και της ισραηλινής ηγεσίας: Δε διεξάγουν αντιτρομοκρατικό πόλεμο, αλλά έναν πόλεμο για ανακατοχή των παλαιστινιακών εδαφών».

Ο Αμερικανός Πρόεδρος δεν έκανε σχόλιο, αλλά ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Αρι Φλάισερ, επανέλαβε ότι «ο Πρόεδρος θεωρεί κομβικό το ζήτημα της ίδρυσης ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους και δε θα υπαναχωρήσει από αυτό, λόγω εσωτερικών πολιτικών αντιθέσεων». Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Χαβιέ Σολάνα, εξέφρασε τη λύπη του, «γιατί εσωκομματικές διαμάχες εμπλέκονται με τις προσπάθειες για ειρήνευση» επαναλαμβάνοντας ότι μοναδικός δρόμος είναι «η ίδρυση ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους». Ανάλογες δηλώσεις έκανε και ο Βρετανός ΥΠΕΞ.

«Δε θα αποφασίσει το Λικούντ, αλλά οι Παλαιστίνιοι για το μέλλον τους» υπογράμμισαν οι ΥΠΕΞ της Αιγύπτου και της Συρίας, ενώ ο ΓΓ του Αραβικού Συνδέσμου μίλησε για «αντιπαραγωγική και απαράδεκτη απόφαση». Το Σάββατο, μάλιστα, οι ηγέτες της Αιγύπτου, της Σ. Αραβίας και της Συρίας, σε συνάντησή τους στο Σαρμ ελ Σέικ, επαναλάμβαναν την αποφασιστικότητά τους να επιμείνουν στη σαουδαραβική πρόταση και καταδίκασαν κάθε μορφή βίας, με έμφαση στις ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις.