Γιγαντιαίο ωκεανό νερού κάτω από την επιφάνεια του Αρη ανακοίνωσαν ότι βρήκαν οι γεωφυσικοί που ανέλυσαν τα σεισμογραφικά δεδομένα της αποστολής InSight της NASA, τα οποία συλλέχθηκαν μεταξύ 2018 και 2022. Η ποσότητα του νερού είναι τέτοια που αν βρισκόταν στην επιφάνεια θα μπορούσε να καλύψει ολόκληρο τον πλανήτη με στρώμα πάχους 1.600 μέτρων! Ωστόσο, το νερό βρίσκεται σε απρόσιτα βάθη 11,5 έως 20 χιλιομέτρων, κάτω από ένα ρηγματωμένο πετρώδες στρώμα. Για να το προσεγγίσει κανείς θα έπρεπε να πετύχει στις συνθήκες του Αρη γεώτρηση, που δεν έχει ακόμη επιτευχθεί ούτε στη Γη.

Αν και δεν έχει βρεθεί κάποια ένδειξη ζωής στην επιφάνεια του Αρη, οι επιστήμονες θεωρούν ότι ακόμη και στα βάθη που βρίσκεται το υγρό νερό, θα μπορούσε να περιέχει κάποιες μορφές ζωής, όπως συμβαίνει και στα βάθη των ωκεανών στη Γη. Πολλά στοιχεία δείχνουν πως στο μακρινό παρελθόν ο κόκκινος πλανήτης διέθετε πολύ επιφανειακό νερό σε υγρή μορφή. Ωστόσο πριν από 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια μια απότομη αλλαγή στο κλίμα οδήγησε στην αποξήρανση της επιφάνειας. Η μεταβολή αυτή ίσως προήλθε εξαιτίας της απώλειας του μαγνητικού πεδίου του πλανήτη, μιας πρόσκρουσης μεγάλου αστεροειδούς, ή ακόμα και της ίδιας της εμφάνισης ζωής, που ίσως οδήγησε σε απότομη κλιματική μεταβολή.

Οι ερευνητές τροφοδότησαν τα δεδομένα του InSight σε μαθηματικά μοντέλα παρόμοια με αυτά που χρησιμοποιούνται για τον εντοπισμό υδροφόρων οριζόντων και αποθεμάτων πετρελαίου στη Γη. Η διερεύνηση έδειξε ότι στα βαθύτερα σημεία του φλοιού υπάρχουν ρηγματωμένα ηφαιστειογενή πετρώματα πλημμυρισμένα με νερό και ίσως αυτή να ήταν η κατάληξη του νερού που βρισκόταν κάποτε στην επιφάνεια.

Μια άλλη ευχάριστη έκπληξη στη διαδικασία εξερεύνησης του Αρη για εντοπισμό ενδείξεων ζωής στο παρελθόν του ήταν ο εντοπισμός από το ρόβερ «Perseverance» («Επιμονή») της NASA, μιας πέτρας με πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, μέσα στον κρατήρα Τζέζερο. Η πέτρα, που θεωρείται το σημαντικότερο εύρημα έως τώρα, ονομάστηκε Cheyava Falls, από το όνομα μιας τοποθεσίας στο φαράγγι Γκραντ Κάνιον στις ΗΠΑ, έχει μέγεθος όσο η επιφάνεια ενός τραπεζιού του καφέ, σχήμα βέλους και προεξέχει μέσα από το χώμα. Ομως τα πιο αξιόλογα οπτικά χαρακτηριστικά της είναι οι κοκκινωπές και ανοιχτόχρωμες λωρίδες, με τις πρώτες να είναι διάστικτες με ανοιχτόχρωμες κηλίδες. Το κόκκινο χρώμα πιθανότατα οφείλεται στον αιματίτη, ένα οξείδιο του σιδήρου, ενώ οι ανοιχτόχρωμες λωρίδες μοιάζουν με αποθέσεις θειικού ασβεστίου, που προήλθαν από υγρό περιβάλλον. Τα σκούρα περιγράμματα των κηλίδων περιέχουν φωσφορικό σίδηρο, που θα μπορούσε να αποτελεί τροφή για πεινασμένα μικρόβια του υπεδάφους.

Τα όργανα του «Perseverance» έδειξαν ότι το πέτρωμα περιέχει και οργανικές ουσίες, δηλαδή χημικές ενώσεις του άνθρακα. Οργανικές ενώσεις είναι τα δομικά υλικά όλων των μορφών ζωής, όπως τη γνωρίζουμε από τη Γη. Πρόκειται για σπάνιο εύρημα του αμερικανικού ρόβερ, που διατρέχει τον κρατήρα Τζέζερο από τον Φλεβάρη του 2021, λίγο μετά την προσεδάφισή του. Οργανικές ενώσεις είχε εντοπίσει και το άλλο ρόβερ, το «Curiosity» («Περιέργεια»), που εξερεύνησε τον κρατήρα Γκέιλ.

Συνολικά, τα δεδομένα από το «Perseverance» δείχνουν όχι μόνο ότι πριν πολύ καιρό ποσότητα νερού καταστάλαζε στον βράχο Cheyava Falls, αλλά και ότι η πέτρα διέθετε χαρακτηριστικά, που συνήθως σχετίζονται με μικροβιακή ζωή. Σε ιζηματογενή πετρώματα με λωρίδες αιματίτη στη Γη, οι χημικές αντιδράσεις μπορούν να δημιουργήσουν παρόμοιες ανοιχτόχρωμες κηλίδες με σκούρο περίγραμμα, απελευθερώνοντας Ενέργεια ικανή να συντηρήσει μονοκύτταρους οργανισμούς μέσα στο πέτρωμα.

Το ρόβερ χρησιμοποίησε το τρυπάνι του για να βγάλει ένα δείγμα από το Cheyava Falls, το οποίο τοποθέτησε σε δοχείο. Αυτό, μαζί με άλλα από προηγούμενες διατρήσεις, θα πρέπει να ανακτηθεί και να μεταφερθεί στη Γη για ανάλυση από τη μελλοντική ρομποτική αποστολή MRS, που προγραμματίζουν από κοινού NASA και ESA (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος). Η αποστολή αυτή δεν προβλέπεται να πραγματοποιηθεί πριν το 2040.