Το υπουργείο Δικαιοσύνης της Ρωσικής Ομοσπονδίας αρνήθηκε να επανακαταγράψει, σύμφωνα με το νέο νόμο για τα πολιτικά κόμματα, το Κομμουνιστικό Εργατικό Κόμμα Ρωσίας - Επαναστατικό Κόμμα Κομμουνιστών (ΚΕΚΡ-ΕΚΚ). Πώς αιτιολογήθηκε αυτή η άρνηση και τι σκοπεύει να κάνει το κόμμα σχετικά; Στα ερωτήματα αυτά απάντησε στο «Ρ» ο συμπρόεδρος της ΚΕ του ΚΕΚΡ-ΕΚΚ Ανατόλι Κριουτσκόφ.

«Η απόφαση για την άρνηση υπογράφηκε στις 13 Μάη και μας ενημέρωσαν γραπτώς στις 15 Μάη. Εμείς είχαμε καταθέσει εγκαίρως τα ντοκουμέντα, ακόμα στις 28 Μάρτη και πάνω από ενάμιση μήνα βρίσκονταν για εξέταση στο υπουργείο Δικαιοσύνης. Ακόμα στην πρώτη φάση το υπουργείο Δικαιοσύνης έκανε ορισμένες παρατηρήσεις για το Καταστατικό και το Πρόγραμμα. Σχετικά με το Καταστατικό ήταν καθαρά τεχνικές απαιτήσεις, για παράδειγμα, να αντικατασταθούν οι λέξεις "περιφερειακή οργάνωση" με "περιφερειακό παράρτημα βάσης" κλπ. Για το Πρόγραμμα η μόνη παρατήρηση ήταν: στον καθορισμό των στόχων μας να μην αναφέρεται η λέξη "επανάσταση". Αυτό τάχα μπορεί να δημιουργήσει την υπόνοια ότι επιδιώκουμε τη βίαιη εκδοχή κατάληψης της εξουσίας. Αφού εξετάσαμε την κατάσταση, αποφασίσαμε να ικανοποιήσουμε ορισμένες απαιτήσεις, ώστε να μην επιτρέψουμε να μπλοκάρουν την επανακαταγραφή του κόμματος. Κρίναμε ότι οι ασήμαντες παραχωρήσεις δεν εμποδίζουν να υπάρχουν σαφείς αντιλήψεις για το ΚΕΚΡ-ΕΚΚ ως κόμμα επαναστατικό και όχι κοινοβουλευτικού συμβιβαστικού τύπου. Η επαναληπτική κατάθεση των ντοκουμέντων έγινε στις 19 Απρίλη. Οι εκπρόσωποι της Διεύθυνσης του υπουργείου Δικαιοσύνης για τις Σχέσεις με τις Κοινωνικές και Περιφερειακές Ενώσεις, μας πρότειναν δυο φορές ακόμα να "καθαρίσουμε" το Καταστατικό. Τέλος, στις 26 Απρίλη μπήκε τελεία. Μας είπαν: "Δεν έχουμε πλέον καμία απαίτηση, δε θα σας ανησυχήσουμε πλέον και θα δώσουμε τα ντοκουμέντα στην ηγεσία για εξέταση". Και ξαφνικά στις 13 Μάη, όταν ενδιαφέρθηκα για το αποτέλεσμα, διότι όλες οι προθεσμίες περνούσαν, εκπρόσωπος της Διεύθυνσης με πληροφόρησε: "Σήμερα θα υπογραφεί η απόρριψη".

Στις 14 Μάη συναντήθηκα με το διευθυντή της Διεύθυνσης, Βλαντίμιρ Τομαρόφσκι, για να μάθω την αιτία της άρνησης, διότι οι απαιτήσεις είναι απλώς αστείες: "κατά παράβαση του Ομοσπονδιακού νόμου στα αντίγραφα των πρακτικών των συνδιασκέψεων των περιφερειακών οργανώσεων του κόμματος δε γράφεται ότι η εκλογή των καθοδηγητικών και ελεγκτικών οργάνων έγινε με μυστική ψηφοφορία". Είπα ότι σύμφωνα με το νόμο δεν απαιτείται αυτή η αναφορά, τα πρακτικά τα παρουσιάσαμε σύμφωνα ακριβώς με το δείγμα που το υπουργείο Δικαιοσύνης δημοσίευσε στον Τύπο. Επιπλέον, προσωπικά έδειξα προκαταρκτικά στον αναπληρωτή διευθυντή της Διεύθυνσης ένα από τα πρακτικά μας, ως δείγμα συμπλήρωσης και αυτός συμφώνησε. Επομένως, αυτές οι "παρατηρήσεις" δεν αξίζουν τίποτα, απλώς το υπουργείο Δικαιοσύνης έψαχνε από πού να πιαστεί. Αυτά όμως είναι μικροπράγματα. Η κύρια αιτία είναι αλλού. Αντιγράφω από την απάντηση: "Σύμφωνα με το άρθρο 9 του Καταστατικού του κόμματος, βασικοί στόχοι του ΚΕΚΡ-ΕΚΚ είναι η διαμόρφωση της κοινής γνώμης των πολιτών στο πνεύμα του επιστημονικού κομμουνισμού για την αναγκαιότητα του επαναστατικού (με την έννοια του ριζικού) μετασχηματισμού της δομής της κοινωνίας, με την εγκαθίδρυση της κυριαρχίας της κοινωνικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής και την εξασφάλιση πάνω σ' αυτή τη βάση της ολόπλευρης ελεύθερης ανάπτυξης και της ευημερίας όλων των μελών της κοινωνίας... Η ονομασία του πολιτικού κόμματος συνδέεται αναπόσπαστα με τους στόχους και τους σκοπούς του, οι οποίοι θα πρέπει με τη σειρά τους να ανταποκρίνονται στην ονομασία του πολιτικού κόμματος. Ο όρος "επανάσταση" σημαίνει ανατροπή στις κοινωνικοπολιτικές σχέσεις, που γίνεται με βίαιο τρόπο και οδηγεί στο πέρασμα της κρατικής εξουσίας από τη μια κυρίαρχη τάξη σε μια άλλη, κοινωνικά πρωτοπόρα (Ερμηνευτικό Λεξικό υπό τη σύνταξη του καθηγητή Ντ. Μπ. Ουσακόφ). Επομένως, το πολιτικό κόμμα που χρησιμοποιεί στον τίτλο του τη φράση "Επαναστατικό Κόμμα", έχει τέτοιους στόχους, οι οποίοι αποβλέπουν στη βίαιη αλλαγή των βάσεων του συνταγματικού συστήματος και στην παραβίαση της ακεραιότητας της Ρωσικής Ομοσπονδίας, η ίδρυση και η δράση τέτοιων πολιτικών κομμάτων με τους παραπάνω στόχους απαγορεύεται με βάση το άρθρο 1 του Ομοσπονδιακού Νόμου τις 11/7/2002 Νο. 95 "Για τα πολιτικά κόμματα". Αυτό είναι λοιπόν το πόρισμα.

Στη συζήτηση με τον προϊστάμενο της Διεύθυνσης του υπουργείου Δικαιοσύνης είπα ότι η αναφορά στο Λεξικό του Οσακόφ, που εκδόθηκε το 1939, είναι μονόπλευρη, δεν είναι καθόλου πειστική. Τα νεότερα λεξικά -του Οζεγκοφ, η Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια κ.ά.- δε θεωρούν τη βίαιη μέθοδο ως κύριο ουσιαστικό χαρακτηριστικό του όρου "επανάσταση". Η ουσία του είναι η ριζική αλλαγή σε κάτι: στην τεχνική, την κουλτούρα, την κοινωνική ζωή, στην οργάνωση του κοινωνικού συστήματος. Αυτό είναι το κύριο στο χαρακτηρισμό. Κι αν λοιπόν η ριζική ανατροπή θα γίνει με ειρηνικό ή βίαιο τρόπο, αυτό, όπως λέει η κομμουνιστική και η αστική θεωρία, και η πρακτική το βεβαιώνει, εξαρτάται από τις συγκεκριμένες συνθήκες. Επομένως, επέλεξαν ένα παλιό λεξικό που μπορεί να επιβεβαιώσει την αντίληψή τους. "Στην ουσία", είπα, "απαγορεύετε τη λέξη "επανάσταση". Και όμως, πρότειναν να "βγάλουμε" από το Πρόγραμμα και το Καταστατικό την τόσο αντιπαθή γι' αυτούς λέξη και μόνο τότε θα είναι πρόθυμοι να μας επανακαταγράψουν. Προτείναμε να αλλάξουμε στην ονομασία του κόμματος τη λέξη "επαναστατικό" με τον ορισμό "ριζοσπαστικό", αλλά είμαστε κατηγορηματικά αντίθετοι να διαγράψουμε τη λέξη "επανάσταση" από τα προγραμματικά μας ντοκουμέντα. Είναι πάρα πολύ μεγάλο το τίμημα για τη δυνατότητα να πετύχουμε την επανακαταγραφή».

-- Τι θα κάνετε ως απάντηση στην απόφαση του υπουργείου Δικαιοσύνης;

-- «Εξυπακούεται ότι θα υπερασπιστούμε το δικαίωμά μας για νόμιμη δράση. Φρονούμε ότι στη σημερινή κατάσταση με τη διαμορφωθείσα διάταξη των δυνάμεων, με την κατάπτωση, την αθυμία, την πτώση του κινήματος διαμαρτυρίας, την ορισμένη απάθεια στις μάζες επιβάλλεται να χρησιμοποιήσουμε τις νόμιμες μορφές πάλης. Τις επόμενες μέρες θα προσφύγουμε στο Ανώτατο Δικαστήριο της Ρωσικής Ομοσπονδίας, όπου θα κάνουμε έφεση κατά της παράνομης απόφασης του υπουργείου Δικαιοσύνης».

-- Ανατόλι Βικτόροβιτς, το ΚΕΚΡ γεννήθηκε και καταγράφηκε ακόμα το Δεκέμβρη του 1991 και το ΕΚΚ στις αρχές του 1992, και μάλιστα έγινε λίγο μετά το αστικό αντεπαναστατικό πραξικόπημα του Αυγούστου 1991 και μετά την απαγόρευση από τον Γιέλτσιν του ΚΚΣΕ και του ΚΚ της ΣΟΣΔ Ρωσίας. Τα κόμματά σας, που διακήρυξαν τη σοσιαλιστική επανάσταση ως μέσο για την αναδιοργάνωση της κοινωνικής ζωής και για την εξασφάλιση της ολόπλευρης ελεύθερης ανάπτυξης και της ευημερίας όλων των μελών της κοινωνίας, στην εποχή του Γιέλτσιν δρούσαν νόμιμα πάνω από 10 χρόνια. Γιατί τώρα το καθεστώς Πούτιν σας αρνείται αυτό το δικαίωμα;

-- «Εχετε απόλυτα δίκιο. Πάνω από 10 χρόνια υπάρχουμε ως κόμμα νόμιμο και νομιμοποιημένο. Και τα δυο κόμματα πριν από την ενοποίηση δηλώνανε στα προγράμματά τους, ότι είμαστε κόμματα επαναστατικού τύπου, υπέρ της σοσιαλιστικής επανάστασης, υπέρ της δεύτερης έκδοσης της σοσιαλιστικής επανάστασης. Και στη συζήτηση με τον Τομαρόφσκι το υπογράμμισα αυτό. Απάντησε ότι σήμερα είναι άλλοι καιροί. Στο φόντο των γεγονότων, που συμβαίνουν στη Ρωσία και τον κόσμο, όταν οργιάζει η τρομοκρατία και ο εξτρεμισμός, όταν ετοιμάζεται ο νόμος για τον εξτρεμισμό, σ' αυτή την κατάσταση δεν μπορούμε να νομιμοποιήσουμε ένα κόμμα, που έστω υπαινίσσεται, βάζει ριζοσπαστικούς στόχους. Νομίζω ότι οι αρχές αντιλαμβάνονται πως το κόμμα που αρνείται τις επαναστατικές, αποφασιστικές μεθόδους δράσης, που δε θέτει ως στόχο τις ριζικές αλλαγές στην πολιτική, οικονομική, κοινωνική οργάνωση της κοινωνίας, είναι ακίνδυνο για το καθεστώς. Γι' αυτό, πολύ εύκολα επανακατέγραψαν το ΚΚΡΟ. Το κόμμα όμως που διακηρύχνει με σαφήνεια αυτούς τους στόχους, αλλά και δρα επαναστατικά, χωρίς να δίνει έμφαση μόνο στις κοινοβουλευτικές μεθόδους πάλης είναι, φυσικά, επικίνδυνο, αν και σήμερα αυτό δεν έχει ακόμα "ξεδιπλωθεί" και δεν έχει ακόμα τη δέουσα επιρροή στην κοινωνία. Αντιλαμβάνονται όμως ότι δυνητικά το πιο επικίνδυνο κόμμα για την εξουσία είναι του ΚΕΚΡ-ΕΚΚ, πολύ περισσότερο που αυτό ξεκίνησε τη διαδικασία της ενοποίησης. Δρώντας σκόρπια, αποτελούσαμε μικρότερο κίνδυνο. Κι όταν σήμερα συνενώνουμε τα ασύνδετα τμήματα του κομμουνιστικού κινήματος, είναι διπλά επικίνδυνη πολιτική δύναμη. Γι' αυτό έψαχναν να βρουν αφορμή για να μας μπλοκάρουν και, αφού δε βρήκαν τίποτα άλλο, αποφάσισαν να γαντζωθούν από τη λέξη "επανάσταση". Ετσι, στην ουσία απαγορεύουν γενικά το κομμουνιστικό κόμμα, γιατί το κομμουνιστικό κόμμα, που αρνείται τις επαναστατικές μεθόδους πάλης, τη ριζική ανασυγκρότηση της ζωής, παύει να είναι κομμουνιστικό. Ο κομμουνιστής εξ ορισμού δεν μπορεί να μην είναι επαναστάτης. Το κομμουνιστικό κόμμα δεν μπορεί να μην είναι επαναστατικό. Η ηγεσία του ΚΚΡΟ αφαίρεσε από το κόμμα την επαναστατική ουσία με την περίφημη δήλωση των ηγετών του ότι στη Ρωσία εξαντλήθηκαν τα όρια της επανάστασης. Στο Καταστατικό και το Πρόγραμμά του η λέξη "επανάσταση" αναφέρεται μόνο στην ιστορική αναδρομή, όταν γίνεται λόγος για τον Οκτώβρη του 1917. Γι' αυτό η άρνηση του υπουργείου Δικαιοσύνης να επανακαταγράψει το ΚΕΚΡ-ΕΚΚ και η απαίτηση να διαγραφεί η λέξη "επανάσταση" από τα προγραμματικά μας ντοκουμέντα, αποτελεί ακριβώς προσπάθεια κατάργησης ενός πραγματικού κομμουνιστικού κόμματος στη Ρωσική Ομοσπονδία. Μ' αυτό διαφωνούμε έντονα και θα αγωνιστούμε για τα δικαιώματά μας».