Ο υπουργός Αμυνας, Ν. Δένδιας, έσπευσε να συναντηθεί χτες με την πρέσβειρα της Γαλλίας, Laurence Auer, από την οποία ζήτησε «επίσημη ενημέρωση» σχετικά με τις πληροφορίες για πώληση πυραύλων «Meteor» στην Τουρκία, από κονσόρτσιουμ στο οποίο συμμετέχει η Γαλλία. Της εξέφρασε, δε, την «έντονη αντίθεση» της ελληνικής κυβέρνησης σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, «το οποίο δεν συνάδει με τις μέχρι τώρα άριστες στρατηγικές σχέσεις των δύο χωρών», όπως έλεγαν από την κυβέρνηση.

Θυμίζουμε ότι σε πρωτοσέλιδο άρθρο της «Milliyet» στις 27/12/2024, που ανέλυε τα βήματα εκσυγχρονισμού της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας, αναφερόταν ότι σύμφωνα με «τελευταίες πληροφορίες» η Βρετανία έπεισε τη Γαλλία να εγκρίνει την πώληση βλημάτων αέρος - αέρος «Meteor» στην Τουρκία, οπότε «η ελληνοτουρκική ισορροπία στον αέρα θα εξισωθεί ξανά». Η έγκριση για τους «Meteor» λέγεται ότι έχει τεθεί ως όρος από την Αγκυρα για την προμήθεια 20+20 μαχητικών «Typhoon» (EF-2000, κατασκευάζονται στην ΕΕ από κοινοπραξία βρετανικών, γερμανικών και ιταλικών εταιρειών) έναντι 10 δισ. ευρώ.

Θυμίζουμε, επίσης, ότι προηγούμενα η ντόπια αστική τάξη πανηγύριζε για την προμήθεια 24 «Rafale» από τη Γαλλία, μεταξύ άλλων διότι το εν λόγω μαχητικό μπορεί να φέρει ακριβώς αυτόν τον πύραυλο αέρος - αέρος, μεγάλου βεληνεκούς (γύρω στα 150 χιλιόμετρα).

Τα «Eurofighter» που σχεδιάζει να αγοράσει η Τουρκία έχουν τη δυνατότητα να φέρουν «Meteor», ο οποίος κατασκευάζεται από την MBDA, κοινοπραξία στην οποία συμμετέχουν Γαλλία, Βρετανία και Ιταλία. Οπως και με το «Eurofighter», έτσι και με τον «Meteor» η εξαγωγή του απαιτεί τη σύμφωνη γνώμη όλων των μελών της κοινοπραξίας. Οι εγκρίσεις από Λονδίνο και Ρώμη θεωρούνται για την Αγκυρα περίπου δεδομένες και μένει η σχετική έγκριση από το Παρίσι.

Ολα αυτά ενώ η κυβέρνηση έχει πάρει ήδη 24 μαχητικά από τους Γάλλους, παζαρεύει άλλα 6, έχει παραγγείλει 3 φρεγάτες FDI, συζητά και για μια 4η, και επιπλέον είναι σε ισχύ η περιλάλητη ελληνογαλλική Συμφωνία του 2021 για την εγκαθίδρυση «Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης για τη Συνεργασία στην Αμυνα και στην Ασφάλεια», που μεταξύ άλλων προβλέπει ότι τα δύο μέρη «παρέχουν το ένα στο άλλο βοήθεια και συνδρομή, με όλα τα κατάλληλα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους, κι εφόσον υφίσταται ανάγκη με τη χρήση ένοπλης βίας, εάν διαπιστώσουν από κοινού ότι μία ένοπλη επίθεση λαμβάνει χώρα εναντίον της επικράτειας ενός από τα δύο», ακόμα και με «συμμετοχή σε κοινές αναπτύξεις δυνάμεων ή αναπτύξεις σε θέατρα επιχειρήσεων προς υποστήριξη κοινών συμφερόντων, όπως, για παράδειγμα, τις υπό γαλλική διοίκηση επιχειρήσεις στο Σαχέλ».

Στο μεταξύ, αυξάνονται οι πληροφορίες για αναβάθμιση των στρατιωτικών υποδομών της Τουρκίας στο Αιγαίο, στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ αλλά και αυτοτελώς φυσικά.

Θυμίζουμε ότι ο επικεφαλής του Τμήματος Μηχανικής Επιμελητείας του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού (ΠΝ), Ταϊφούν Οζνέλ, επιβεβαίωσε ότι τουλάχιστον 350 εκατομμύρια ευρώ θα διατεθούν για τον εκσυγχρονισμό και την επέκταση μιας σειράς τουρκικών ναυτικών βάσεων, στη Μεσόγειο αλλά και στη Μαύρη Θάλασσα. Εξήγησε, δε, ότι η Αγκυρα επικεντρώνεται και στην ανάπτυξη USVs (Μη Επανδρωμένων Οχημάτων Επιφάνειας), επιταχύνοντας μελέτες για την αξιολόγηση υποδομών που δεν αποκλείεται να λειτουργήσουν ως ευρύτερος κόμβος USVs στην περιοχή.

Χτες, κυκλοφόρησαν και δημοσιεύματα σύμφωνα με τα οποία τα σχέδια αναδιάρθρωσης των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων περιλαμβάνουν και τη δραστική ενίσχυση των ταξιαρχιών των πεζοναυτών. Σύμφωνα με εκτενές ρεπορτάζ στα «ΝΕΑ», σήμερα υπάρχει μία ταξιαρχία και στόχος είναι αυτές να γίνουν τρεις, με την Αγκυρα να εστιάζει στο βόρειο Αιγαίο, ξεχωρίζοντας και έργα που προχωρούν στην Ιμβρο για την επέκταση στρατοπέδων του 5ου Συντάγματος Καταδρομών που εδρεύει στην τοποθεσία Ουγουρλού στο νησί και με την εκτίμηση ότι επιδιώκεται η αναβάθμιση του σώματος σε πεζοναύτες, με εκστρατευτικό χαρακτήρα, αξιοποιώντας και οχήματα, όπως π.χ. το ερπυστριοφόρο «Zaha», που αξιοποιούνται για αποβάσεις.

Την ίδια στιγμή, πάντως, δεν σταματούν οι διεργασίες γύρω από διάφορες πλευρές αναθέρμανσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

Μιλώντας στην τουρκική έκδοση του BBC, ο Λάκης Βίγκας, στέλεχος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, εξέφρασε την ελπίδα για την επαναλειτουργία της Σχολής ήδη από το 2026 και μίλησε για συζητήσεις που προχωρούν σε θετικό κλίμα και «μεγαλύτερη αποφασιστικότητα» σε σχέση με τις (ανεπιτυχείς) προσπάθειες που είχαν γίνει την περίοδο 2010 - 2011. «Ειλικρινά, είμαστε και οι δύο πλευρές χαρούμενες και αισιόδοξες», είπε.

Ο δε Κεζμπάν Χατέμι, σύμβουλος του Πατριάρχη Βαρθολομαίου, νομικός, υποστήριξε ότι δεν υπάρχουν νομικά εμπόδια για την επαναλειτουργία του σχολείου αλλά και ότι κύριο αίτημα του Πατριαρχείου είναι να επαναλειτουργήσει η Σχολή της Χάλκης με το ίδιο καθεστώς. «Η διεύθυνση του σχολείου θα παραμείνει στο Πατριαρχείο, ενώ το υπουργείο Παιδείας θα το επιβλέπει», όπως είπε.

Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης έκλεισε το 1971, με βάση νόμο που απαγόρευσε τα ιδιωτικά ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.