Η κυβέρνηση του Αμερικανού Προέδρου Ντ. Τραμπ επιχειρεί με διάφορους τρόπους να προετοιμάσει το έδαφος για νέα κλιμάκωση των πιέσεων ή των επεμβάσεων σε χώρες της Λατινικής Αμερικής που δεν «ευθυγραμμίζονται» με την εξυπηρέτηση των συμφερόντων των ΗΠΑ και των αμερικανικών μονοπωλίων, εργαλειοποιώντας ακόμη και τις ντόπιες ομάδες οργανωμένου εγκλήματος και κυκλωμάτων λαθρεμπορίας ναρκωτικών, χαρακτηρίζοντάς τες «παγκόσμιες τρομοκρατικές οργανώσεις».

Η σχετική απόφαση αναφέρεται σε έγγραφο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και δικαιολογείται με το «επιχείρημα» πως οι εγκληματικές οργανώσεις συνιστούν κίνδυνο για την εθνική ασφάλεια, την εξωτερική πολιτική και τα οικονομικά συμφέροντα των ΗΠΑ και πρακτικά επιχειρεί να υλοποιήσει σχετικό διάταγμα που είχε υπογράψει αμέσως μετά την ορκωμοσία του στις 20 Ιανουαρίου ο Πρόεδρος Τραμπ.

Με αυτή την αφορμή, η Πρόεδρος του Μεξικού, Κλαούντια Σεϊνμπάουμ, δήλωσε χτες ότι θα δεχόταν τη «βοήθεια» των ΗΠΑ σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση των καρτέλ των ναρκωτικών, αλλά σε πλαίσιο διμερούς συνεργασίας, κάνοντας εμμέσως κριτική στις πτήσεις αμερικανικών, μη επανδρωμένων αεροσκαφών πάνω από το μεξικανικό έδαφος που γίνονται, όπως είπε, «εδώ και χρόνια».

Η κυβέρνηση Τραμπ ανέστειλε επ' αόριστον την Τρίτη 18/2 όλες τις αιτήσεις για παροχή άδειας διαμονής και εργασίας μεταναστών από χώρες της Λατινικής Αμερικής και την Ουκρανία, που απολάμβαναν προνομιακή μεταχείριση επί της προηγούμενης κυβέρνησης του Τζο Μπάιντεν. Γίνεται επιπλέον σαφή αναφορά σε τρία προγράμματα της κυβέρνησης Μπάιντεν για την ενθάρρυνση της μετανάστευσης από Ουκρανία (γνωστό ως πρόγραμμα Uniting for Ukraine), μέσω του οποίου προσκλήθηκαν στις ΗΠΑ 240.000 Ουκρανοί και από χώρες της Λατινικής Αμερικής (γνωστό ως πρόγραμμα CHNV), μέσω του οποίου πήραν βίζα εργασίας 530.000 Αϊτινοί, Νικαραγουανοί, Κουβανοί και Βενεζουελάνοι.

Η Υπηρεσία Τελωνείων και Προστασίας Συνόρων (CBP) ανακοίνωσε πως οι αμερικανικές αρχές συνέλαβαν τον Ιανουάριο του 2025 29.000 μετανάστες που διέσχισαν «παράνομα» τα σύνορα ΗΠΑ - Μεξικού, που αποτελεί το χαμηλότερο επίπεδο από τον Μάιο του 2020. Οι συλλήψεις είναι αισθητά μειωμένες από τις 47.000 συλλήψεις τον Δεκέμβριο του 2024 επί κυβέρνησης Μπάιντεν. Τη Δευτέρα, πάντως, η κυβέρνηση της Κόστα Ρίκα ανακοίνωσε πως συμφώνησε να δεχθεί μετανάστες που απελαύνονται από τις αμερικανικές αρχές, ακολουθώντας ανάλογες αποφάσεις που πήραν και άλλες χώρες της περιοχής όπως ο Παναμάς και η Γουατεμάλα, υπό εκβιαστικές πιέσεις των ΗΠΑ για κυρώσεις, δασμούς κ.ά.

Σε σχετική ανακοίνωση αναφέρεται πως θα συνεργαστεί με τις ΗΠΑ για τον επαναπατρισμό στις χώρες τους 200 «παράτυπων» μεταναστών από χώρες «της κεντρικής Ασίας» και από «την Ινδία». Η πρώτη ομάδα αναμενόταν να φθάσει αργότερα χτες, Τετάρτη, σε περιοχή που απέχει 360 χλμ. από την πρωτεύουσα, Σαν Χοσέ. Ολη η διαδικασία θα χρηματοδοτηθεί, όπως έγινε γνωστό, από την κυβέρνηση των ΗΠΑ και θα τελεί υπό την εποπτεία του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης.

Την περασμένη Παρασκευή, έφθασε στον Παναμά μια πρώτη πτήση με 119 μετανάστες από κράτη της Ασίας που απέλασαν οι αρχές των ΗΠΑ. Σύμφωνα με παναμαϊκά ΜΜΕ, ακολούθησαν άλλες δυο αφίξεις, που αύξησαν τον αριθμό των μεταναστών που υποδέχτηκε η χώρα αυτή σε 360. Η Γουατεμάλα επί του παρόντος δεν έχει υποδεχτεί μετανάστες που απελάθηκαν, παρότι συναίνεσε.

Παράλληλα, τμήμα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που εποπτεύει την επανεγκατάσταση Αφγανών κλήθηκε να εκπονήσει σχέδια για το κλείσιμο των υπηρεσιών του μέχρι τον Απρίλιο. Η κίνηση εκτιμάται πως θα επηρεάσει την τύχη περίπου 200.000 Αφγανών που συνεργάστηκαν επί μία 20ετία με τις αμερικανικές κατοχικές αρχές, για «νέα ζωή» στις ΗΠΑ.

Η εξέλιξη καταγράφεται την περίοδο που το Στέιτ Ντιπάρτμεντ κάλεσε τις πρεσβείες των ΗΠΑ σε όλο τον κόσμο να προετοιμάσουν περικοπές προσωπικού στο πλαίσιο οδηγίας του Προέδρου Τραμπ για την αναμόρφωση του διπλωματικού σώματος και την εξοικονόμηση 2 τρισ. δολαρίων από το νέο «Τμήμα Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας», που είναι γνωστό ως DOGE και έχει επικεφαλής τον δισεκατομμυριούχο Ιλον Μασκ.

Την Τρίτη ο Πρόεδρος Τραμπ διέταξε να απομακρυνθούν από τις θέσεις τους στο υπουργείο Δικαιοσύνης όλοι οι ομοσπονδιακοί εισαγγελείς που είχαν διοριστεί από τον προκάτοχό του, Τζο Μπάιντεν, εκτιμώντας πως επί της κυβέρνησης αυτής το υπουργείο «πολιτικοποιήθηκε όσο ποτέ πριν».