Eurokinissi

Τραμπ, μπίζνες και πολεμική προπαρασκευή ήταν το βασικό τρίπτυχο που σφράγισε σχεδόν όλα τα πάνελ, ενώ ταυτόχρονα καταγράφηκε η προσπάθεια της ντόπιας αστικής τάξης να ελιχθεί στις νέες συνθήκες, αναζητώντας πάντα τη γεωστρατηγική της αναβάθμιση, μέσω φυσικά της ακόμα πιο ενεργού εμπλοκής σε επικίνδυνα σχέδια και αποστολές, με στόχο κάποιο καλύτερο κομμάτι από την καπιταλιστική «λεία» στην ευρύτερη περιοχή.

Πίσω από τις συζητήσεις και την ποικιλία ερμηνειών αλλά και προτάσεων που δίνονταν για τους δασμούς των Αμερικανού Προέδρου, παντού προέκυπτε ο «ελέφαντας στο δωμάτιο»: Η μάχη για την πρωτοκαθεδρία στο ιμπεριαλιστικό σύστημα, η άνοδος της Κίνας, που «αισθάνεται ότι ο χρόνος βρίσκεται με το μέρος της» όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά, οι αλλαγές στη «γεωστρατηγική σύνθεση του κόσμου» που οξύνουν τις ιμπεριαλιστικές αντιθέσεις σε όλα τα μήκη και τα πλάτη.

Σε αυτό το πλαίσιο δεν λείπουν και εκείνοι που βλέπουν «το ποτήρι μισογεμάτο» (ή προσπαθούν να το παρουσιάσουν έτσι), π.χ. ο Βέλγος πρώην πρωθυπουργός Γκι Φερχόφστατ, ο οποίος είπε ότι ο Τραμπ μπορεί να είναι «ευλογία» για την Ευρώπη υπό την έννοια ότι θα γίνει πιο «δραστήρια» για «να κάνει πράγματα» που τάχα «ποτέ δεν έκανε στο παρελθόν», όπως η οικοδόμηση «το συντομότερο δυνατόν ευρωπαϊκής στρατιωτικής κοινότητας», «με ευρωπαϊκή διοίκηση, ευρωπαϊκό στρατό, ευρωπαϊκή επιμελητεία», επιμένοντας ότι δεν αρκεί η αύξηση των στρατιωτικών δαπανών, εν ανάγκη και με μια «πιο σφιχτή» ομάδα να τραβάει μόνη της πιο γρήγορα σε αυτήν την κατεύθυνση.

Από κοντά και ο Μπ. Χαντάντ, αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, ο οποίος αφού θύμισε ότι ήδη από την εποχή Ομπάμα οι ΗΠΑ μιλούσαν για τις «εξελίξεις στην Ασία» (άνοδος της Κίνας) και τον «δικαιότερο» διαμοιρασμό των βαρών εντός ΝΑΤΟ, κάλεσε εκ μέρους του Μακρόν τους Ευρωπαίους «να αναλάβουμε την ιδιοκτησία της ασφάλειάς μας και της επιβίωσής μας», αυξάνοντας τις στρατιωτικές δαπάνες και εντείνοντας τη βιομηχανική συνεργασία εντός ΕΕ.

Στο ίδιο μήκος κύματος άλλοι παράγοντες, «αναλυτές», «διαμορφωτές κοινής γνώμης» κ.λπ. επέμειναν ότι το μεγαλύτερο θέμα για την ΕΕ είναι πώς θα δημιουργήσει «κοινή στρατηγική κουλτούρα» στους λαούς των κρατών - μελών, αφού προσώρας οι ευρωπαϊκές κοινωνίες δεν θέλουν πόλεμο (Ιβ. Κράστεφ, πρόεδρος του Κέντρου Φιλελεύθερων Σπουδών στη Βουλγαρία), πόσο γρήγορα θα αλλάξουν «γεωστρατηγική κουλτούρα» οι κοινωνίες της Ευρώπης και αν θα εμφανιστούν διατεθειμένες να χρησιμοποιήσουν βία, όπως οι Αμερικανοί (Ιαν Λέσερ, στέλεχος του «German Marshall Fund» των ΗΠΑ).

Το ζήτημα αυτό άλλωστε - της στοίχισης των λαών στα σχέδια του κεφαλαίου σε όλα τα επίπεδα, σε συνθήκες προετοιμασίας για τις επερχόμενες κρίσεις και πολεμικές αναμετρήσεις - αποτέλεσε και το «πρόβλημα» που εξέτασαν και μια σειρά άλλες ενότητες του συνεδρίου, όπως αυτές για το πολιτικό σύστημα και την εμπιστοσύνη στους θεσμούς, όπου και πάλι «έλαμψε» η αντιλαϊκή ομοφωνία της κυβέρνησης και των υπόλοιπων αστικών κομμάτων.

Ο πόλεμος βέβαια είναι πηγή κερδοφορίας για το κεφάλαιο, που διακρίνει νέες «ευκαιρίες». Κάπως έτσι, και πάνω στις εξαγγελίες της κυβέρνησης για νέα εξοπλιστικά ύψους 25-28 δισ. ευρώ σε βάθος 20ετίας (12+8 χρόνων, όπως λέει), είχαμε παράπονα, π.χ. από τον Μ. Βαρβιτσιώτη, επικεφαλής στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, για το ότι η κυβέρνηση, μοιράζοντας την «πίτα», δίνει «μόνο» 25% στην εγχώρια βιομηχανία και επιφυλάσσει «ισχνή συμμετοχή» στην οικοδόμηση των τριών φρεγατών στη Γαλλία, αλλά και προτάσεις όπως αυτή του Π. Ξενοκώστα, των Ναυπηγείων Ελευσίνας, οι δύο όμιλοι σε σύμπραξη να καταθέσουν από κοινού προτάσεις στο Πολεμικό Ναυτικό.

Ολα αυτά με τον πόλεμο να «μυρίζει» όλο και πιο κοντά ενόσω κλιμακώνονται οι κόντρες του κεφαλαίου. Διόλου τυχαία ο Π. Λυμπέρης, αντιναύαρχος ε.α., πρώην αρχηγός του Στόλου και νυν πρόεδρος του ΔΣ στο Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας, παρέπεμψε στην ομηρική ρήση «Εσσεται ήμαρ» («έρχεται η μέρα»), εξηγώντας ότι στις σύγχρονες συνθήκες σημαίνει πως «η εναρμόνιση των αντιθέτων γίνεται όλο και πιο δύσκολο να επιτευχθεί με ειρηνικούς τρόπους», με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Επιπλέον, ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ, στρατηγός Δ. Χούπης, μιλώντας για τη «γεωπολιτική αστάθεια» τόνισε ότι όλα τα τόξα εντάσεων στην ευρύτερη περιοχή έχουν έναν «ελκυστή, έναν γεωπολιτικό ομφαλό, την Μεσόγειο, η οποία ουσιαστικά ταυτίζεται με τον χώρο γεωπολιτικού ενδιαφέροντος της χώρας μας».

Η οποία Μεσόγειος άλλωστε, ελέω επιλογών της ντόπιας αστικής τάξης, είναι στο επίκεντρο επικίνδυνων σχεδιασμών. Εξ ου και ο Αλκ. Στεφανής, πρώην υπουργός Αμυνας και νυν πολιτικός διοικητής του Αγίου Ορους, έκανε σαφές ότι η χώρα έχει να «πουλήσει» σε ΕΕ και ΝΑΤΟ υποδομές όπως η Σούδα, η Λάρισα και η Αλεξανδρούπολη (όλες οι αμερικανοΝΑΤΟικές δυνάμεις που κινήθηκαν προς τη Ρωσία πέρασαν από εκεί, θύμισε), ενώ εκτός από τις κινήσεις των ΑμερικανοΝΑΤΟικών όλα αυτά τα χρόνια, σε μια πιο πρόσφατη εξέλιξη, το διάστημα 7-11/4 πραγματοποιήθηκε στο στρατόπεδο «Κανδηλάπτη», στην εβρίτικη πρωτεύουσα, η 1η Ευρωπαϊκή Ασκηση Ανευ Στρατευμάτων (European Network Procedure Exercise) επί θεμάτων στρατιωτικής κινητικότητας - υλικοτεχνικών κόμβων διοικητικής μέριμνας της ΕΕ, λέγοντας πολλά για τον ρόλο που της επιφυλάσσουν.

Στα παραπάνω εστίασε και ο τέως πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Τζ. Τσούνις, ο οποίος μιλώντας στους Δελφούς είπε ότι «υπάρχουν σίγουρα άλλες προτεραιότητες επί Τραμπ, και είναι σαν να λέει σε άλλους, γεωστρατηγικούς ανταγωνιστές, ότι το πεδίο είναι ανοιχτό αλλά η γεωστρατηγική θέση της Ελλάδας πολύ σημαντική», χαρακτηρίζοντάς την κόμβο logistics για το Εμπόριο, την Ενέργεια και το ΝΑΤΟ («δείξαμε πυγμή στη Ρωσία τόσο στο Ουκρανικό όσο και στο Συριακό μέσα από assets μας στην Ελλάδα και έχοντας τρομερή συνεργασία τόσο με την κυβέρνηση όσο και με τον στρατό», είπε).

«Η Ελλάδα μπορεί να βγάλει από τον "λαιμό" της Ευρώπης τη θηλιά της "Gazprom". Μπορεί να προσφέρει μια εναλλακτική λύση στην Ευρώπη, με το αμερικανικό LNG να περνά από τη Ρεβυθούσα ή την Αλεξανδρούπολη», είπε, βλέποντας κι άλλες ...χρησιμότητες στη χώρα. Π.χ. εκτός της Ενέργειας εστίασε και στη διαμετακόμιση, τονίζοντας ότι ο διάδρομος IMEC ανοίγει νέους εμπορικούς διαδρόμους με την Ασία και αποτελεί «τεράστια ευκαιρία», και καλώντας «να δώσουμε έμφαση στον IMEC ως αντίβαρο στην Κίνα».

Οσο για τα περί «ασπίδας προστασίας» που τάζει στον λαό η ντόπια αστική τάξη, τα «σκόρπισε» ο ίδιος ο Τσούνις. «Υπάρχει σίγουρα αναθέρμανση σχέσεων Τουρκίας - ΗΠΑ, αφού είναι μια μεγάλη χώρα, με μεγάλη οικονομία και γεωστρατηγικά σημαντική», είπε, ενώ για την ανάγκη αγκίστρωσης της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ (με ανταλλάγματα, φυσικά) τόνισε ότι «δεν θέλουμε να χάσουμε την Τουρκία προς την Ανατολή και να γίνει κάτι σαν Πακιστάν». Θύμισε μάλιστα πως όταν η Τουρκία βγήκε από τη λίστα αγοραστών για τα F-35, είχε δώσει προκαταβολή 2,5 δισ. δολαρίων, οπότε υπάρχουν 6 F-35 που της ανήκουν και μπορεί να τα λάβει άμεσα, αν αρθούν οι κυρώσεις που της επιβλήθηκαν για την προμήθεια των S-400.

Αλλωστε και ο έτερος πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στη χώρα μας, ο Τζ. Πάιατ, παρεμβαίνοντας στο Φόρουμ έκανε καθαρό ότι οι διευθετήσεις στα Ελληνοτουρκικά αποτελούν κομμάτι όλων αυτών των σχεδιασμών του κεφαλαίου και των λυκοφιλιών του. «Ως πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα όταν συνέβη η κρίση με το "Ορούτς Ρέις" το καλοκαίρι του 2020, θεωρώ μεγάλη επιτυχία το γεγονός ότι γίνεται πλέον αποτελεσματική και άμεση διαχείριση αυτής της σχέσης μεταξύ των δύο κυβερνήσεων. Και πιστεύω ότι αυτό είναι ένα από τα πράγματα που συμβάλλουν στα συμφέροντα μιας εταιρείας όπως η "Chevron"», είπε, δείχνοντας το γιατί δρομολογούνται οι επικίνδυνες διευθετήσεις, μέσα από το παράδειγμα του αμερικανικού κολοσσού που εξήγγειλε εδώ έρευνες σε θαλάσσιες ζώνες.

«Κοιτάζοντας προς το μέλλον, πιστεύω ότι υπάρχουν πολύ περισσότερες δυνατότητες για ευρύτερη περιφερειακή συνεργασία (...) Το γεωπολιτικό κέντρο βάρους της Ευρώπης μετατοπίζεται νότια και ανατολικά, και η Ελλάδα και η Τουρκία βρίσκονται ακριβώς στη μέση αυτού του σεναρίου», πρόσθεσε ο Πάιατ.