Associated Press

Από τη συνάντηση του Κ. Ανάν με τον Τ. Αζίζ

Ετοιμη να επανεξετάσει την επιστροφή των επιθεωρητών του ΟΗΕ δηλώνει, διά στόματος του αντιπροέδρου Ταρέκ Αζίζ, η Βαγδάτη, μετά από συνάντηση με τον ΓΓ του ΟΗΕ. Το περιθώριο διπλωματίας που άφησε η ιρακινή ηγεσία έγινε αντικείμενο λοιδορίας από Αμερικανούς αξιωματούχους. Την ίδια στιγμή, ο Βρετανός πρωθυπουργός, παρά την ασφυκτική πίεση που δέχεται από βουλευτές του Εργατικού Κόμματος και την κοινή γνώμη, δήλωνε ότι «δε γίνεται να μην υποστηριχτούν οι ΗΠΑ», αλλά άφηνε μια προτεραιότητα κινήσεων στον ΟΗΕ, ενώ δεσμευόταν, για άλλη μια φορά, να παρουσιάσει στοιχεία κατά του Ιράκ.

«Το Ιράκ θα αποδεχόταν την επιστροφή των επιθεωρητών στο πλαίσιο μιας συνολικής διευθέτησης που θα σέβεται την ανεξαρτησία του και θα οδηγεί σε άρση των κυρώσεων», δήλωνε μετά τη συνάντηση με τον Κόφι Ανάν ο Ιρακινός αντιπρόεδρος. Ο Ταρέκ Αζίζ μίλησε για «δίκαιη και ισορροπημένη λύση, αν όντως η διεθνής κοινότητα ανησυχεί για το ιρακινό οπλοστάσιο και δεν το χρησιμοποιεί μόνο ως προκάλυμμα για εξαπόλυση στρατιωτικής επίθεσης».

«Δεν υπάρχει κρίση στις σχέσεις Ιράκ - ΟΗΕ, αλλά στις σχέσεις με τις ΗΠΑ», συμπλήρωσε και επαναδιατύπωσε την πρόσκλησή του σε Αμερικανούς και Βρετανούς βουλευτές να επισκεφθούν το Ιράκ. Κατέληξε, μάλιστα, ότι η Βαγδάτη ελπίζει πάντα σε ειρηνική λύση, αν και «προετοιμάζεται να αμυνθεί γιατί λαμβάνει σοβαρά υπόψη τις αμερικανικές απειλές». Ο Ανάν, πριν τη συνάντηση, υπογράμμιζε ότι «το Συμβούλιο Ασφαλείας έχει να παίξει ρόλο στην επίλυση της κρίσης, αφού όλοι μιλούν για τις αποφάσεις του, αλλά είναι το μοναδικό αρμόδιο για να τις ερμηνεύσει».

Την ίδια στιγμή, στη Βαγδάτη ο υπ' αριθμόν 2 της ιρακινής ιεραρχίας, Εζάτ Ιμπραήμ, καλούσε τον αραβικό κόσμο να ενωθεί απέναντι στην επίθεση που δέχεται, ανοίγοντας τις εργασίες ολιγοήμερης αραβικής κοινοβουλευτικής συνόδου. Ο ΥΠΕΞ Νατζί Σάμπρι, φθάνοντας στο Κάιρο για τη σύνοδο του Αραβικού Συνδέσμου, κατηγορούσε τις ΗΠΑ ότι «ακολουθούν τη λογική της ζούγκλας των εξτρεμιστών και των σιωνιστών».

«Το Ιράκ αλλάζει άποψη για επιθεωρητές τόσο εύκολα όσο ο Σαντάμ αλλάζει καταφύγια», ειρωνευόταν ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου. Ο Αρι Φλάισερ υποτίμησε τις παρουσιαζόμενες ως διαφωνίες ανάμεσα σε στελέχη της αμερικανικής ηγεσίας και απέφυγε να απαντήσει στις πληροφορίες που δημοσίευσε το «Newsweek», το οποίο, επικαλούμενο ανώτερους αξιωματούχους, υποστήριζε ότι οι «πολεμικές ιαχές» στην πρόσφατη ομιλία του Ντικ Τσένι δεν ήταν σε γνώση του Προέδρου Μπους.

Παράλληλα, ο Αμερικανός υφυπουργός Αμυνας, Πολ Βόλφοβιτς, αποπειράθηκε να αποπροσανατολίσει περαιτέρω εξαπολύοντας δριμεία επίθεση στη «διστακτική Ευρώπη, που δε νοιάζεται για τα βάσανα του ιρακινού λαού». «Δεν υπάρχει απόφαση στρατιωτικής δράσης» επαναλάμβανε ο βοηθός ΥΠΕΞ Ντέιβιντ Σάτερφιλντ από τη Δαμασκό, ενώ ο πρώην επιθεωρητής Σκοτ Ρίτερ, με άρθρο του στη «Σαν της Βαλτιμόρης», προειδοποίησε για καταστροφικές συνέπειες και επανέλαβε ότι οι επιθεωρήσεις μέχρι το '98 επιβεβαίωναν ότι το Ιράκ έχει αφοπλιστεί κατά 95%.

«Το Ιράκ είναι πραγματική απειλή, πρέπει να αντιμετωπιστεί και δε θα πρέπει οι ΗΠΑ να είναι μόνες τους σε αυτό» δήλωνε, χτες, σπάζοντας τη σιωπή του στην εκλογική του περιφέρεια ο Βρετανός πρωθυπουργός. Ο Μπλερ, που δέχεται βροχή επικρίσεων, δε δίστασε να επαναλάβει ότι «δεν υπάρχει χώρος διαλόγου: το Ιράκ οφείλει να επιτρέψει την επιστροφή των επιθεωρητών, άνευ προϋποθέσεων, οπουδήποτε, οποτεδήποτε» προσεγγίζοντας την αμερικανική θέση για αλλαγή καθεστώτος, αφού «ή θα αλλάξει η συμπεριφορά της ιρακινής ηγεσίας ή θα αλλάξει η ηγεσία».

Προσπαθώντας να απαντήσει στους επικριτές του, δεσμεύτηκε να παρουσιάσει «στοιχεία που αποδεικνύουν ότι το Ιράκ είναι απειλή» και έσπευσε να δώσει «προτεραιότητα» στον ΟΗΕ να αποπειραθεί να διαχειριστεί την κρίση. Αντίθετη παραμένει η Βόννη, με τον ΥΠΕΞ Γιόσκα Φίσερ να χαρακτηρίζει «τραγικό λάθος» το στρατιωτικό πλήγμα και τον υπουργό Οικονομικών να προειδοποιεί για παγκόσμιες οικονομικές συνέπειες.

Παρά τις διαγραφόμενες ενδοευρωπαϊκές διαφωνίες, οι ΥΠΕΞ της ΕΕ πρόκειται να προτείνουν, από κοινού, την επόμενη εβδομάδα στον Αμερικανό ομόλογό τους τη λήψη νέας απόφασης από το Συμβούλιο Ασφαλείας, που θα ορίζει χρονοδιάγραμμα 2 μηνών για την απρόσκοπτη επανάληψη των επιθεωρήσεων. Με το σχέδιο συμφωνεί και η Βρετανία αλλά και η Ρωσία, που απειλεί, σύμφωνα με ρωσικά δημοσιεύματα, να ασκήσει βέτο σε περίπτωση πλήγματος χωρίς να έχει εξαντληθεί η διπλωματία.