Associated Press

Πολεμικές προετοιμασίες από τις ΗΠΑ

«Οι ΗΠΑ συνεχίζουν να πιστεύουν ότι ο καλύτερος τρόπος αφοπλισμού του Ιράκ είναι η αλλαγή καθεστώτος» δήλωνε απροκάλυπτα, χτες, στο BBC ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, καθιστώντας σαφές ότι για την Ουάσιγκτον δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο στρατιωτικής επέμβασης, ακόμη και αν η Βαγδάτη συμμορφωθεί πλήρως με τις αποφάσεις του ΟΗΕ. Η αμερικανική επιμονή, αλλά και η παρουσίαση του «ενοχοποιητικού φακέλου» από τον Βρετανό πρωθυπουργό προκαλούν αλυσιδωτές αντιδράσεις και αντιθέσεις, που εκδηλώθηκαν ανοιχτά ακόμη και στη σύνοδο των υπουργών Αμυνας του ΝΑΤΟ. Το Ιρακινό Πρακτορείο Ειδήσεων, πάντως, μετέδωσε ότι αμερικανικά και βρετανικά αεροσκάφη έπληξαν πολιτικούς στόχους, στη νότια «ζώνης απαγόρευσης πτήσεων», τραυματίζοντας έναν πολίτη.

Οι δηλώσεις Πάουελ συμπληρώνουν το ασφυκτικό πλέγμα πιέσεων που φέρεται να ασκεί η Ουάσιγκτον στους συνομιλητές της στο Συμβούλιο Ασφαλείας για τη λήψη νέας απόφασης για το Ιράκ, που θα εμπεριέχει την απειλή χρήσης βίας. Αξιωματούχοι διέρρεαν ότι δεν αποκλείεται το προσχέδιο ψηφίσματος να παρουσιαστεί στο Συμβούλιο Ασφαλείας, ακόμη και τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα, προκειμένου να υπάρξει αρκετός χρόνος για διαβουλεύσεις μέχρι τη Δευτέρα που πρόκειται να συναντηθούν, στη Βιέννη, οι επιθεωρητές του ΟΗΕ και Ιρακινοί αξιωματούχοι.

Παρά τις σκληρές διαπραγματεύσεις, και την εκτίμηση του Βρετανού ΥΠΕΞ ότι «Ρωσία, Κίνα, Γαλλία συνειδητοποιούν την ανάγκη νέας απόφασης», αδιευκρίνιστη παρέμενε η θέση των «αγκαθιών». Και οι δύο θεωρούν ότι δε χρειάζεται νέα απόφαση που να συμπεριλαμβάνει την απειλή βίας. Επίσης και οι δύο είναι μόνιμα μέλη του Συμβουλίου με δικαίωμα βέτο. Η Κίνα προχώρησε, χτες, σε μια σιβυλλική ανακοίνωση μέσα από τη φιλοκυβερνητική εφημερίδα «Τσάινα Ντέιλι». Σε άρθρο καλείται το ιρακινό καθεστώς να «αποδεχτεί χωρίς προϋποθέσεις και να εξασφαλίσει απρόσκοπτη πρόσβαση στους επιθεωρητές, έτσι ώστε να μην μπορεί η Ουάσιγκτον να έχει επιχειρήματα για πλήγμα εναντίον του».

Εντός ΗΠΑ, πάντως, θόρυβο έχει προκαλέσει άρθρο στη «Γουόρλντ Τρίμπιουν», που υποστηρίζει ότι ο Μπους απευθύνθηκε, τελικά, στον ΟΗΕ και δεν προχώρησε σε επέμβαση στο Ιράκ, επειδή το Πεντάγωνο τον ειδοποίησε ότι τα αμερικανικά στρατεύματα δεν είναι έτοιμα και χρειάζονται 6μηνο περιθώριο. Την ίδια στιγμή, η «Λος Αντζελες Τάιμς» αποκάλυπτε ότι αλλάζοντας άρδην τη μέχρι τώρα θέση της, η αμερικανική ηγεσία θα ζητήσει άδεια από το Κογκρέσο να χρησιμοποιήσει 92 εκατομμύρια δολάρια για να εκπαιδεύσει μέχρι και 10.000 αντικαθεστωτικούς.

Μπορεί ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας, Ντόναλντ Ράμσφελντ, να εκτίμησε, στη σύνοδο του ΝΑΤΟ, ότι «ο περισσότερος κόσμος πλέον γνωρίζει καλά την απειλή που αντιπροσωπεύει το Ιράκ», αλλά ο «φάκελος» Μπλερ δεν έγινε δεκτός με τον ίδιο ενθουσιασμό από όλους. Κατ' αρχάς, σε μια πρώτη ενδεικτική πλειοψηφία, 70 Βρετανοί βουλευτές απέρριψαν το σκεπτικό της κυβέρνησης που δεσμεύτηκε να επαναφέρει το θέμα προς συζήτηση για επίσημη ψηφοφορία.

Πρώτη εξωτερική αντίδραση ήρθε από τη Βαγδάτη. Μετά τις πρώτες δηλώσεις, χτες, συνεδρίασε το υπουργικό συμβούλιο, το οποίο, όπως μετέδωσε η ιρακινή τηλεόραση, αποφάσισε να ετοιμάσει το δικό του φάκελο, που θα «απαντά με λεπτομέρειες σε κάθε ένα από τα ψεύδη που παρουσίασε ο Μπλερ». Επίσης, ο σύμβουλος ασφαλείας του Σαντάμ Χουσεΐν, Αμερ αλ Σααντί, επανέλαβε ότι «το Ιράκ είναι έτοιμο να προσφέρει απρόσκοπτη πρόσβαση παντού στους επιθεωρητές». Δυσφορία προκλήθηκε και στον αραβικό κόσμο, που διαπιστώνει σύσσωμος μια «εγρήγορση για τις αποφάσεις για το Ιράκ, αλλά όχι για το Ισραήλ». Στο πλαίσιο της κινητικότητας, ο Αιγύπτιος Πρόεδρος μεταβαίνει για συνομιλίες στη Σ. Αραβία.

«Εξωφρενική προπαγάνδα», χαρακτήρισε τον βρετανικό φάκελο ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Ιγκόρ Ιβανόφ, συμπληρώνοντας ότι γι' αυτόν ακριβώς το λόγο μοναδική προτεραιότητα είναι η επιστροφή των επιθεωρητών. Τη θέση της Μόσχας συμπλήρωσε ο υπουργός Αμυνας, Σεργκέι Ιβανόφ, από τη σύνοδο του ΝΑΤΟ, τονίζοντας ότι για τη Ρωσία «μεγαλύτερη απειλή από το Ιράκ είναι οι επιθέσεις των Τσετσένων εναντίον της από το έδαφος της Γεωργίας».

Εντούτοις, ο Βρετανός ομόλογός του, Τζεφ Χουν, έσπευσε να μπλοκάρει αυτό που πολλοί αναλυτές χαρακτήρισαν ως «ρωσική προσπάθεια εξασφάλισης ελευθέρας για επίθεση στη Γεωργία, με αντάλλαγμα τη μη άσκηση βέτο για το Ιράκ», τονίζοντας ότι «δεν υπάρχει τίποτε κοινό ανάμεσα στη Γεωργία και στο Ιράκ». Χωρίς πολλά λόγια, ο Γερμανός Υπ. Αμυνας Πίτερ Στρακ διευκρίνιζε ότι τουλάχιστον η χώρα του δεν έχει δει κανένα αξιόπιστο στοιχείο που να συνδέει το Ιράκ με τη διεθνή τρομοκρατία.

Σχολιάζοντας τα στοιχεία του βρετανικού φακέλου, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Χαβιέ Σολάνα δήλωσε ότι «γνωρίζει την απειλή του Ιράκ» και ότι γι' αυτό προτεραιότητα είναι ο ΟΗΕ. Μάλλον αρνητική ήταν η υποδοχή του φακέλου και από τον Τύπο, με χαρακτηριστικό δημοσίευμα των «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», που υποστήριζε ότι «δεν εμπεριέχει κανένα νέο στοιχείο». Την ίδια άποψη εξέφραζαν και πολλοί διπλωμάτες του ΟΗΕ.

Προτεραιότητα στον ΟΗΕ, αν και το Ιράκ είναι απειλή, «δίνει» και ο Αυστραλός πρωθυπουργός Τζον Χάουαρντ, ενώ στην Αυστραλία την κάθετη αντίθεσή τους εξέφραζαν τόσο η αρχιεπισκοπή της αγγλικανικής εκκλησίας, αλλά και η οργάνωση Βετεράνων Πολεμιστών.