Υπάρχουν κάποιες τεχνικές δημόσιες σχολές στην Ελλάδα, όπου διδάσκονται μαθήματα δωρεάν και είναι μια «όαση» για νέες γυναίκες μέχρι 40 χρόνων, που αναζητούν βιοποριστική εργασία - αλλά και για νέους από φτωχά στρώματα, από οικογένειες ανασφάλιστες και άπορες, που δεν έχουν τελειώσει τη βασική εκπαίδευση... Οι σχολές αυτές είναι τα Κέντρα Εργαζόμενης Νεότητας (ΚΕΝΕ) του Οργανισμού Εργατικής Εστίας, που από το 1997 έχουν αρχίσει να κλείνουν. Τυπικά, η λειτουργία τους «αναστέλλεται», οι εργαζόμενες στο διδακτικό προσωπικό αποσπώνται σε άλλες υπηρεσίες (εισιτήρια, κοινωνικός τουρισμός) ή πιέζονται να υπογράψουν ότι δεν ανήκουν στο διδακτικό προσωπικό, να ζητήσουν μετάθεση ή μετάταξη - συχνά χωρίς να εξασφαλίζονται τα εργασιακά τους δικαιώματα...

Για πρώτη φορά, διαβάσαμε γι' αυτό το πρόβλημα - που φαίνεται ότι μερικοί θέλουν να το «θάψουν» - στο περιοδικό «Τελεσίλα» (Ελληνικό Φεμινιστικό Δίκτυο Αλληλεγγύης και Αλληλοπληροφόρησης των Γυναικών). Σε συνέχεια, έγιναν σχετικές Ερωτήσεις στη Βουλή - και από το ΚΚΕ - αλλά το ζήτημα δεν έχει λυθεί.

Ηδη, έχουν κλείσει - ουσιαστικά - με τη μορφή της «αναστολής λειτουργίας», οκτώ Κέντρα Εργαζόμενης Νεότητας σ' όλη την Ελλάδα και τα υπόλοιπα 25 λειτουργούν, αλλά αναμένεται να κλείσουν με την πάροδο του χρόνου, όταν δε θα υπάρχει πια προσωπικό για να αντικαταστήσει το προσωπικό που εργάζεται σήμερα σ' αυτά. Κι όμως, οι αρμόδιοι, αν ήθελαν, θα μπορούσαν να στελεχώσουν τα ΚΕΝΕ, αλλά δεν κάνουν προσλήψεις, αφήνοντάς τα να φθίνουν.

Η στελέχωση θα μπορούσε να γίνει μέσω προγραμμάτων του ΟΑΕΔ, όπως σε τόσες υπηρεσίες καλύπτονται τα κενά, πόσο μάλλον αφού υπάρχει μεγάλος αριθμός αποφοίτων της Σχολής, αλλά και του δημόσιου ΙΕΚ, που έχουν τα τυπικά προσόντα γι' αυτήν τη θέση. Επιπλέον, οι εγκαταστάσεις των σχολών είναι κατά κανόνα ιδιόκτητες, καινούριες και, μάλιστα, τόσο μεγάλες, που μπορούν άνετα να φιλοξενήσουν 12-15 τμήματα.

Ακόμα, οι σχολές χρηματοδοτούνται, όχι από τον κρατικό προϋπολογισμό, αλλά από τις κρατήσεις εργαζομένων και εργοδοτών. Στις οκτώ σχολές που «μπήκε λουκέτο», διδάσκονταν 200 μέχρι 400 μαθητές και μαθήτριες.

Ολα αυτά γίνονται με το πρόσχημα του «εκσυγχρονισμού» των σχολών. Τι απαντούν σ' αυτό το επιχείρημα οι εργαζόμενες του διδακτικού προσωπικού;

Σε υπόμνημα του Πανελλήνιου Συλλόγου Διδακτικού Προσωπικού Εργατικής Εστίας, διαβάζουμε τα εξής αποκαλυπτικά: «Είναι βέβαια γεγονός ότι τα ΚΕΝΕ λειτουργούν με αναχρονιστικά προγράμματα και με ελλείψεις σε προσωπικό. Οι τελευταίες προσλήψεις στα ΚΕΝΕ έγιναν το 1989. Το 1984 έγινε τροποποίηση και συμπλήρωση του κανονισμού του ΚΕΝΕ με σύγχρονα μαθήματα, που ποτέ δε λειτούργησαν. Παρ' όλα αυτά, τα ΚΕΝΕ αγκαλιάζουν νέους εργαζόμενους ή παιδιά εργαζομένων χαμηλού οικονομικού επιπέδου και έχουν αναπτύξει ισχυρούς δεσμούς με τις τοπικές κοινωνίες. Γι' αυτό η κατάργησή τους προκαλεί αντιδράσεις, που δεν μπόρεσε να αποσοβήσει η Διοίκηση του Οργανισμού Εργατικής Εστίας, παρά τη συστηματική της προσπάθεια, τα τελευταία χρόνια, να υπονομεύσει το κύρος και τη λειτουργικότητά τους.

Προφανώς, στην περίπτωση των ΚΕΝΕ, το υπουργείο Εργασίας οδηγείται σε ένα τρομακτικό λάθος. Γιατί αυτό που πρέπει να γίνει, δεν είναι η κατάργηση των ΚΕΝΕ, αλλά η αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός τους. Οπου κλείνει μια εκπαιδευτική μονάδα, κλείνει η πόρτα για μια ομάδα ατόμων στη μόρφωση, στην πρόοδο και τον πολιτισμό...

»Δεν είναι δυνατό να κατανοήσουμε πώς, σε μια εποχή που η κυβέρνηση έχει εξαγγείλει δίκτυο οικονομικού περιεχομένου κατά της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, παράλληλα προωθεί την κατάργηση της έτοιμης υποδομής των ΚΕΝΕ, που αποτελούν ζωντανό κομμάτι σε επίπεδο υπηρεσιών για την κοινωνική ένταξη. Με ελάχιστο επιπλέον οικονομικό κόστος για την κυβέρνηση, τα ΚΕΝΕ είναι δυνατό να αναδειχτούν ακόμη περισσότερο σε δημιουργικές κυψέλες για τα παιδιά εργαζομένων με χαμηλό εισόδημα, για τα παιδιά των οικονομικών μεταναστών...

»Πιστεύουμε ότι θα είναι σημαντική προσφορά η συνέχιση της λειτουργίας των ΚΕΝΕ με αναβαθμισμένα και προσαρμοσμένα στις ανάγκες της εποχής προγράμματα εκπαίδευσης μαζί με την επαρκή στελέχωσή τους σε προσωπικό...».

Το υπόμνημα υπογράφει η πρόεδρος του συλλόγου Ιωάννα Τρίγκα και η γραμματέας Μέμα Τεμεκενίδου. Η Μέμα Τεμεκενίδου δίδασκε πολλά χρόνια στο ΚΕΝΕ του Κιλκίς. Τώρα είναι αποσπασμένη στα Γιάννενα.

«Αν σήμερα επιτρέψουμε να κλείσουν αυτές οι σχολές, τονίζει, αύριο θα ακολουθήσουν κι άλλες κι άλλες με κάποιο πρόσχημα, μέχρι που να επιτευχθεί ο σκοπός ΤΙΠΟΤΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΝΑ ΜΗΝ ΕΙΝΑΙ ΔΩΡΕΑΝ! Τα ΚΕΝΕ μέσα από τη δράση τους (κοπτική - ραπτική, κέντημα χειρός, κέντημα μηχανής, πλεκτική χειροτεχνία, αγγλικά ή άλλη ξένη γλώσσα για τα παιδιά, μαθήματα μουσικής, χορού, θεάτρου, πολιτιστικές εκδηλώσεις), έχουν αναδειχτεί σε χώρους, όπου η εθελοντική φοίτηση μετατρέπεται σε κοινωνική ένταξη με ανάπτυξη της κοινωνικής συνείδησης και την καλλιέργεια συλλογικής δραστηριότητας. Στις αγροτικές περιοχές, ιδιαίτερα στη Βόρεια Ελλάδα, η φοίτηση σ' αυτές είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στις γυναίκες. Μαθήτριές μου διδάσκουν σήμερα στο κρατικό ΙΕΚ, άλλες δουλεύουν σαν "πατρονίστ" σε βιοτεχνίες ή εργάζονται στην κοπτική - ραπτική επαγγελματικά ή ακόμα και στη χειροτεχνία. Σε περιοχές που μαστίζονται από ανεργία, η ύπαρξη αυτών των σχολών είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητη. Διδάσκουμε παιδιά εργαζομένων, παιδιά από ιδρύματα, αλλά και νέες γυναίκες από υποβαθμισμένες οικονομικά περιοχές».

Οι σχολές αυτές πρέπει να στελεχωθούν - γιατί, αν όχι, θα κλείσουν - και να εκσυγχρονιστούν οι δομές τους, να εφοδιαστούν, λ.χ., με ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Να το επαναλάβουμε, αν γίνει αυτό, δε θα επιβαρυνθεί ο κρατικός προϋπολογισμός και μάλιστα υπάρχει η υποψία ότι μπορούν να διατεθούν χρήματα γι' αυτές από κονδύλια της ΕΕ. Χρήματα, που, έτσι κι αλλιώς, τα έχει πληρώσει ο ελληνικός λαός... και θα εξακολουθεί να τα πληρώνει. Καλύπτουν κάποιες ανάγκες σ' αυτήν την πραγματικότητα, που η εκπαίδευση συνολικά εμπορευματοποιείται και υποβαθμίζεται, ορθώνοντας συνολικά ολοένα και μεγαλύτερους ταξικούς φραγμούς.

Βεβαίως, η αναγκαιότητα της ενιαίας εκπαιδευτικής διαδικασίας, με δωρεάν δημόσια εκπαίδευση για όλους (ενιαίο 12χρονο), πρέπει να είναι προϋπόθεση για τη συνέχεια στην εκπαίδευση, είτε πρόκειται για την τριτοβάθμια, είτε για την τεχνικοεπαγγελματική.