Στο σημείωμα της προηγούμενης Κυριακής παρέθεσα ένα μεγάλο απόσπασμα από το βιβλίο «Κωνσταντινούπολη, η πολυπόθητη πόλη», που βασιζόταν σε περιγραφές των σκηνών, οι οποίες εκτυλίχτηκαν στους δρόμους της βυζαντινής πρωτεύουσας, αμέσως μετά την άλωσή της από τα στρατεύματα του Μωάμεθ του Πορθητή. Και φυσικά οι σκηνές αυτές δεν ήτανε πολεμικές. Δεν τις αποτελούσαν συγκρούσεις στρατιωτών, ιππέων και πεζών νικητών και ηττημένων, όπως συνηθίσαμε να βλέπουμε σε έργα τέχνης, όπου παριστάνονται τέτοιες σκηνές, βασισμένες σε περιγραφές σύγχρονων με την άλωση χρονικογράφων, εμπλουτισμένες με πολλές υπερβολικές αφηγήσεις, φανταστικές τις πιο πολλές φορές. Τα παράθεμα που διάλεξα από το βιβλίο του Μάνσελ περιγράφει σφαγές αμάχων, λεηλασίες σπιτιών, απαγωγές κοριτσιών και αγοριών, συλήσεις εκκλησιών, πράξεις, δηλαδή, που ακολούθησαν τη μεγάλη Αλωση και που ασφαλώς έχουν μείνει στην ιστορική μνήμη, όπως έχουν μείνει ως απλές περιγραφές και άλλων παρόμοιων σκηνών, από τις οποίες τρέφεται η Ιστορία που διδάσκεται στα σχολειά μας.

Θα με ρωτήσετε, βέβαια, σύντροφοί μου αναγνώστες, γιατί, στα καλά καθούμενα, αποφάσισα να σας γυρίσω πίσω αιώνες ολόκληρους με ένα μυθιστορηματικό παράθεμα που περιγράφει τη φρίκη της Αλωσης. Οχι, δεν το έκανα στα «καλά καθούμενα», αλλά το «εμπνεύστηκα» από τα όσα συνέβησαν στο ποδοσφαιρικό αγώνα Παναθηναϊκού - Φενέρ Μπαχτσέ, κάτω από το μεγάλο πανό, που παρίστανε την Αλωση και που θύμιζε πως «Istanbul Since 1453» και που μεταφράζεται ελεύθερα πως αυτή η πόλη που βρίσκεστε αυτή τη στιγμή και κυνηγάτε μια μπάλα, χωρίς λόγο, από το 1453 δε λέγεται Κωνσταντινούπολη, αλλά Instanbul. Και το ερώτημα δεν είναι ποιος φταίει για το πανό και για τη θλιβερή υπενθύμιση, ούτε ποιος φταίει για τα γιαούρτια και τις καρέκλες που εκσφενδονίστηκαν, όχι, βέβαια από τους αγριεμένους στρατιώτες του Μωάμεθ του Πορθητή, αλλά από εξαγριωμένους, αγνούς φιλάθλους των δύο ομάδων. Και δεν είναι αυτό το ερώτημα, γιατί τέτοιες σκηνές παρακολουθούμε πολύ συχνά γύρω από τα ελληνικά γήπεδα και όχι μέσα στα στενά σοκάκια της Κωνσταντινούπολης. Οπως παρακολουθούμε διαιτητές να προπηλακίζονται, δακρυγόνα να εκσφενδονίζονται, βόμβες μολότοφ να εκρήγνυνται και, εν ολίγοις, το φίλαθλο πνεύμα να επαίρεται και να συμβολίζει το θρίαμβο της ευγενικής άμιλλας και της ποδοσφαιρικής κραιπάλης! Ξέρουμε, λοιπόν, πολύ καλά και με λεπτομέρειες αυτές τις σκηνές και δε χρειαζόταν ένας ποδοσφαιρικός αγώνας για να τις μάθουμε, ούτε ένα πανό «ιστορικού περιεχομένου» και χρονογραφικής βαρβαρότητας, για να τις παρακολουθήσουμε έστω και τηλεοπτικώς. Εκείνο που δεν ξέραμε και που θα έπρεπε να το μάθουμε είναι το πώς και μέσα από ποια λογική είναι δυνατό να προκύπτει το επιχείρημα ότι είναι δυνατό να ασκήσει κανείς πολιτική, έστω και χαμηλού επιπέδου, με την μπάλα. Θα έπρεπε να μάθουμε πώς κάτω από το θριαμβευτικό βλέμμα του Μωάμεθ του Πορθητή θα ήτανε δυνατό να δώσουμε τα χέρια Ελληνες και Τούρκοι οπαδοί, στο όνομα μιας ποδοσφαιρικής νίκης, ή στο όνομα μιας φιλίας που έστω και αιώνες μετά το θλιβερό Μάιο του 1453 είναι δύσκολο να ξαναστηθεί τόσο εύκολα, όταν, μάλιστα η δυσκολία αυτή δεν υπαγορεύεται από τη λήθη της Ιστορίας, αλλά από τη σκοπιμότητα των συμφερόντων που τα υπαγορεύουν οι μοχθηροί Τρίτοι, έξω και μακριά από την Ιστορία της περιοχής, έξω και μακριά από τον πολιτισμό της.

Το συμπέρασμα, λοιπόν, είναι πως καλά μάς έκανε η μπάλα. Οσο για τις καρεκλιές και τις γιαουρτιές που ευγενικά διασταυρώθηκαν κάτω από το σκοτεινό ουρανό τής από το 1453 Ινσταμπούλ δε νομίζω ότι κακώς διασταυρώθηκαν.