Τι έγιναν εκείνες οι ιστορικές αλήθειες του κινήματος ειρήνης που διαμόρφωσαν το μαχόμενο ενωτικό του προσανατολισμό; Τι έγινε εκείνο το πλαίσιο αρχών; Τι έγιναν αυτοί που έβαζαν φαρδιά - πλατιά την υπογραφή των οργανώσεών τους σε κοινά κείμενα για την απομάκρυνση των ξένων στρατιωτικών βάσεων, τη διάλυση των στρατιωτικών συνασπισμών, την καταστροφή των πυρηνικών, τον παγκόσμιο ελεγχόμενο ισόρροπο αφοπλισμό; Ας απαντήσουν εκείνοι που έθαψαν την αγωνιστική πορεία του κινήματος ειρήνης στα ερείπια της εξουσιαστικής αλαζονείας.
Τώρα, στον απόηχο της δίκης των έξι αγωνιστών της ειρήνης στο Κιλκίς, έρχεται στη μνήμη η δυναμική του κινήματος ειρήνης. Οι σύντροφοι και αγωνιστές της ελπιδοφόρας για την ανθρωπότητα δεκαετίας του 1980. Ερωτάται πόσο και πώς θα αντιδρούσαν τότε σε παρόμοια δίκη όταν πρωτοστατούσαν και υπέγραφαν την καταδίκη και διάλυση του ΝΑΤΟ; Πόσο και πώς θα προστάτευαν ειρηνιστές από παρόμοιες περιπέτειες ακόμη και μέσα στα κυβερνητικά κλιμάκια; Ποιος υπουργός Δικαιοσύνης και ποιος κυβερνητικός εκπρόσωπος θα τολμούσε να οχυρωθεί πίσω από μια κατάπτυστη απάντηση ότι «η δίκη των ειρηνιστών είναι υπόθεση της Δικαιοσύνης»; Περισσότερο, ποιο κυβερνητικό επιτελείο θα τολμούσε να συναινέσει σε τέτοια κατεύθυνση χωρίς κινδύνους αναταράξεων και τριγμών;
Αυτή η νέα κατάσταση πραγμάτων μαζί με το αρνητικό αποτέλεσμα των γεγονότων του 1989 έφερε το κίνημα ειρήνης μαζί με όλο το προοδευτικό κίνημα στη δεκαετή προσπάθεια ανασυγκρότησής του. Τώρα, όλοι και όλα καλούνται να δικαιολογήσουν την ύπαρξή τους. Καλούνται να δώσουν λόγο ή να καταποντιστούν στα Τάρταρα της αβύσσου. Το κίνημα ειρήνης αναγεννάται κι αυτό ως συστατικό στοιχείο μιας, είναι αλήθεια, επώδυνης πανανθρώπινης ανάπτυξης. Το δίδαγμα της δεκαετίας του 1980 και ειδικά του τέλους της μένει στη συσσωρευμένη εμπειρία των χαμένων ευκαιριών για να θυμίζει, ταυτόχρονα, την ανάγκη του συνεχούς αγώνα. Η δίκη των έξι αντιπολεμικών αγωνιστών της ειρήνης στο Κιλκίς είναι απόδειξη και δείγμα μιας νέας δύσκολης πορείας. Αυτό είναι εκτός των άλλων κι ένα μήνυμα στους παλιούς εκείνους συναγωνιστές της ειρήνης της δεκαετίας του 1980 που προτίμησαν την αξιοπρεπή, τουλάχιστον, σιωπή, από τον ξεδιάντροπο αρνητισμό των... «αγωνιστών» της λεζάντας.