Μεταξύ δύο, κατ' ουσία, διχοτομικών λύσεων καλείται να επιλέξει η Κύπρος και ο κυπριακός λαός. Η μια είναι η «λύση» που προσφέρεται από το «σχέδιο Ανάν» και η άλλη είναι η λύση της «ευρω-διχοτόμησης», όπως ορίζεται στην απόφαση της Συνόδου Κορυφής της Κοπεγχάγης. Αυτή, μάλιστα, τη «λύση» η ελληνική κυβέρνηση την παρουσιάζει ως μεγάλη επιτυχία, συνδέοντάς τη με την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση. «Ιστορική μέρα» χαρακτήρισε τη χτεσινή ο πρωθυπουργός μετά το τέλος των εργασιών της Συνόδου. Ο Κ. Σημίτης, αναφερόμενος στην απόφαση για την ένταξη της Κύπρου, τόνισε ότι «σήμερα γυρίζει η σελίδα της Ιστορίας». Οι δηλώσεις του πρωθυπουργού επιβεβαιώνουν τις προθέσεις της κυβέρνησης να παρουσιάσει με πανηγυρικό τρόπο μια απόφαση η οποία ανοίγει τους «ασκούς του Αιόλου».

Κατά τα άλλα, η Σύνοδος της Κοπεγχάγης θα μείνει στην Ιστορία για τη διεύρυνση των ανισοτήτων και της εκμετάλλευσης και την περαιτέρω ενίσχυση των επεμβατικών μηχανισμών, όπως ο ευρωστρατός, στο πλαίσιο των σχεδίων της «νέας τάξης». Είναι χαρακτηριστικό ότι ο πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια της χτεσινοβραδινής του συνέντευξης σχετικά με το θέμα της διεύρυνσης τόνισε ότι ξεπεράστηκε ο χωρισμός της Ευρώπης από το «σιδηρούν παραπέτασμα», δείγμα ενός αθεράπευτου αντικομμουνισμού.

Η Κοπεγχάγη θα μείνει ακόμη στην Ιστορία για το παρασκήνιό της, μεγάλο μέρος του οποίου αφορούσε στο Κυπριακό. Τελικά, παρότι οι δύο πλευρές, η ελληνοκυπριακή και η τουρκοκυπριακή, διαπραγματεύτηκαν (εκ του σύνεγγυς) για δύο εικοσιτετράωρα με «το πιστόλι (του ΟΗΕ, των ΗΠΑ και της ΕΕ) στον κρόταφο», δεν υπήρξε συμφωνία.

Η τουρκική ηγεσία έφυγε από την πρωτεύουσα της Δανίας χωρίς συγκεκριμένη ημερομηνία για την έναρξη των διαπραγματεύσεων για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ. Ωστόσο, ο Τούρκος πρωθυπουργός, Αμ. Γκιούλ, κινήθηκε σε χαμηλούς τόνους και με την αισιοδοξία ότι η συνάντησή του με τα «μεγάλα αφεντικά» της ΕΕ, τους Γκ. Σρέντερ και Ζ. Σιράκ, θα αποφέρει καλύτερα αποτελέσματα σύντομα. Μέχρι τότε θα ισχύει η απόφαση της Κοπεγχάγης, η οποία ορίζει ότι η ΕΕ θα αποφασίσει το Δεκέμβρη του 2004 για το πότε θα αρχίσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία.

Ομως, στη Σύνοδο της Κοπεγχάγης έπεφτε βαριά η σκιά των ΗΠΑ. Οι Αμερικανοί άσκησαν μεγάλες πιέσεις στους «δεκαπέντε» για να δώσουν μια ημερομηνία στην Τουρκία, ενώ δεν αποκλείεται πίσω από τις «εμπλοκές» που σημειώθηκαν στο θέμα της διεύρυνσης από την Πολωνία, την Τσεχία και την Ουγγαρία να κρύβεται ο «Αμερικανός φίλος». Ο εκνευρισμός των Σρέντερ και Σιράκ ήταν έκδηλος και η στάση απέναντι στην Τουρκία φαίνεται να απηχεί αυτή τη δυσαρέσκεια. Η εκδήλωση των ενδοκαπιταλιστικών ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων στην Κοπεγχάγη ήταν έντονη. Αυτόν τον παράγοντα πρέπει να τον λαμβάνει κανείς πολύ σοβαρά υπόψη στο διαμορφούμενο περιβάλλον ενός πολέμου κατά του Ιράκ και ενός σκληρού ανταγωνισμού για το ξεπέρασμα της οικονομικής κρίσης, τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στην ΕΕ.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η απόφαση της Συνόδου για την ένταξη της Κύπρου, αφού παρά τους ισχυρισμούς του Κ. Σημίτη περί «καθαρής ένταξης, χωρίς υποσημειώσεις και αστερίσκους», υπάρχει σαφής διασύνδεση της ένταξης με την πορεία του Κυπριακού.

Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι «η Κύπρος θα γίνει δεκτή ως νέο κράτος-μέλος», ενώ θα έπρεπε να αναφέρεται ως Κυπριακή Δημοκρατία. Η διατύπωση αυτή συντηρεί την ασάφεια για την κρατική οντότητα στην οποία αναφέρεται.

Στη συνέχεια, στην ίδια παράγραφο, τονίζεται: «Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαιώνει τη σαφή του προτίμηση για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση μιας ενωμένης Κύπρου». Στην περίπτωση αυτή δεν έχουμε την έκφραση απλής ευχής, ή επιθυμίας των «δεκαπέντε», αλλά μιας «σαφούς προτίμησης», ενός βαρύτερου όρου.

Εντύπωση, ακόμη, προκαλεί η έκφραση ικανοποίησης για «τη δέσμευση των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις με στόχο την επίτευξη συνολικής διευθέτησης του κυπριακού προβλήματος έως τις 28 Φεβρουαρίου 2003 με βάση τις προτάσεις του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών». Σχετικά με το απόσπασμα αυτό παρατηρούμε:

α) Δεν υπάρχει καμιά δέσμευση (τουλάχιστον έως τώρα).

β) Η αναφορά στην ημερομηνία της 28ης του Φλεβάρη 2003 δε δικαιολογείται παρά ως χρονοδιάγραμμα με το οποίο συναρτάται η ένταξη.

Τέλος, και ίσως πιο σημαντικό, για το ίδιο θέμα και σε άλλη παράγραφο αναφέρεται: «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε ότι, εάν δεν υπάρξει διευθέτηση, η εφαρμογή του κεκτημένου στο βόρειο τμήμα της νήσου αναστέλλεται, έως ότου το Συμβούλιο λάβει ομόφωνα διαφορετική απόφαση, βάσει πρότασης της Επιτροπής». Στην περίπτωση αυτή σημειώνεται ότι οι «δεκαπέντε» αρνούνται να προσδιορίσουν το καθεστώς του «βορείου τμήματος» και το χαρακτήρα του πολιτικού προβλήματος. Η συγκεκριμένη διατύπωση οδηγεί σε αναγνώριση του υφιστάμενου καθεστώτος (εισβολή και κατοχή) και ενισχύει την προοπτική της λεγόμενης ευρω-διχοτόμησης, αφού ουσιαστικά αναφέρεται στην ένταξη του ελεύθερου τμήματος της Κύπρου.