ΧΑΓΗ.-

Η χτεσινή σύντομη τοποθέτηση της πρώην προέδρου της «Σερβοβοσνιακής Δημοκρατικής οντότητας» Μπιλιάνα Πλάβσιτς στο δικαστήριο της Χάγης έμοιαζε γραμμένη με τρόπο που να αντανακλά σε μεγάλο βαθμό τις προσδοκίες όσων υποκίνησαν, τροφοδότησαν και «τερμάτισαν» (με συνθήκες «ειρήνης» τύπου Ντέιτον) τον πόλεμο που διαμέλισε την πρώην Γιουγκοσλαβία.

Είπε περίπου όλα όσα θα ήθελαν να ακούσουν. Πως δηλαδή είναι «ένοχη» για διώξεις κατά μη σερβικών πληθυσμών (π.χ.επειδή ήταν αντιπρόεδρος επί προεδρίας Κάρατζιτς). Οτι ενώ είχε υπόψη της σχέδια εκκαθαρίσεων προτίμησε να μην πιστέψει τις ιστορίες για ωμότητες κατά Μουσουλμάνων και Κροατών θεωρώντας τα στο πλαίσιο του «αγώνα επιβίωσης των Σέρβων». Πως νιώθει υπεύθυνη για όσες ωμότητες διαπράχτηκαν στη διάρκεια του πολέμου. Οτι οι Σερβοβόσνιοι έκαναν ό,τι έκαναν κατά αλλόθρησκων επειδή «φοβόντουσαν πως θα γίνουν θύματα όπως είχαν γίνει στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου» κλπ.

Σε ανάλογο περιεχόμενο κυμάνθηκαν, ως εκ τούτου, οι τοποθετήσεις ανθρώπων που κατέθεσαν χτες στη δίκη, όπως η πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μαντλίν Ολμπράιτ, ο πρώην πρωθυπουργός της Σουηδίας και διεθνής μεσολαβητής για το Γιουγκοσλαβικό Καρλ Μπιλντ, και ο νομπελίστας λογοτέχνης Ελι Βάισελ με την ιδιότητα του επιβιώσαντος του ολοκαυτώματος επί Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου...

Η Ολμπράιτ επέκρινε το παρελθόν της Πλάβσιτς την εποχή που ήταν αντιπρόεδρος των Σερβοβόσνιων («νομίζω πως είχε εμπλακεί σε τρομερά πράγματα» ήταν η φράση της πρώην υπουργού), υποστήριξε πως ανήκει ξεκάθαρα «στους υποστηριχτές του σερβικού εθνικισμού», επαίνεσε εντούτοις το ρόλο της κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για την επίτευξη της συνθήκης Ντέιτον, μολονότι την περιέγραψε ως μία αντιφατική προσωπικότητα «που από τη μια επιχειρούσε να προστατέψει τα συμφέροντα των Σερβοβόσνιων και από την άλλη δεν παρέλειπε να υποστηρίξει τα δικαιώματα Μουσουλμάνων και Κροατών»(...).

Η κατάθεση του Καρλ Μπιλντ επικεντρώθηκε στην επισήμανση πως η Πλάβσιτς διακινδύνεψε τη ζωή της εξαιτίας του ρόλου που ανέλαβε στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για τη συνθήκη Ντέιτον. Ο δε Ελι Βάισελ είπε μεταξύ άλλων πως όποια ποινή και εάν επιβληθεί στην Πλάβσιτς θα πρέπει να ληφθεί με το σκεπτικό πως θα αποτελέσει δικαστικό προηγούμενο «για τους επόμενους αιώνες»(...).

Πάντως η παρουσία ανθρώπων όπως η Ολμπράιτ στη δίκη της Πλάβσιτς αποκτά και ένα επιπρόσθετο ενδιαφέρον, καθώς ο πρώην πρόεδρος της ΟΔ Γιουγκοσλαβίας έχει ζητήσει να εξετάσει ως μάρτυρες μεταξύ άλλων πρώην αξιωματούχους της κυβέρνησης Κλίντον και τον ίδιο τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ, τον ε.α. σήμερα ΝΑΤΟικό στρατηγό Γουέσλεϊ Κλαρκ κ.ά.