«Νόμος είναι το δίκιο των τραπεζών». Αυτό διακήρυξε, με έμμεσο τρόπο, χτες η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, μέσω του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, αποδεχόμενη έτσι, το ρόλο της συναυτουργίας, στην πολιτική των τραπεζών, να κρατούν σε κατάσταση ομηρίας λαϊκές καταθέσεις ύψους 22,5 τρισ. δραχμών, με μηδενικά επιτόκια. Πολιτική η οποία τους εξασφαλίζει έσοδα από τους μη αποδιδόμενους τόκους εκατοντάδων δισεκατομμυρίων δραχμών.

Τα μέτρα που ανακοίνωσε χτες ο Ν. Χριστοδουλάκης, κινούνται στα όρια της απάτης, με στόχο να εκτονώσει την ογκούμενη λαϊκή δυσαρέσκεια. Πρόκειται για μερική επαναφορά του τρόπου διάθεσης των κρατικών ομολόγων που είχε η ίδια καταργήσει το 1997 σαν... αναχρονιστικό. Συγκεκριμένα ο υπουργός ανακοίνωσε τα ακόλουθα δύο μέτρα: α) Σε κάθε νέα έκδοση κρατικών ομολόγων θα διατίθενται στο κοινό (φυσικά πρόσωπα) με δημόσια εγγραφή τίτλοι που θα αντιστοιχούν μέχρι το 20% της έκδοσης. β) Τρεις φορές το χρόνο (Φλεβάρη - Μάρτη - Σεπτέμβρη) πάλι μέσω δημόσιας εγγραφής θα διατίθενται κρατικοί τίτλοι ετήσιας διάρκειας, με απόδοση λίγο υψηλότερη από τον τρέχοντα πληθωρισμό, οι οποίοι και θα ονομάζονται «ετήσιοι τίτλοι αποταμίευσης». Και τα δύο αυτά προϊόντα, αν διακρατηθούν από τους αγοραστές τους μέχρι τη λήξη τους, θα είναι αφορολόγητα. Σε διαφορετική περίπτωση, αν εξοφληθούν πριν τη λήξη τους, θα επιβάλλεται φόρος 10% επί των τόκων. Αφορολόγητα ομόλογα θα μπορούν να αγοράζουν οι καταθέτες και από τις τράπεζες - με την πληρωμή βέβαια της ανάλογης τραπεζικής προμήθειας αγοράς - μέσα σε διάστημα 5 εργάσιμων ημερών από την έκδοσή τους και πάλι με την προϋπόθεση ότι θα διακρατηθούν μέχρι τη λήξη τους.

Φυσικά πρόκειται για ημίμετρα, τα οποία επιχειρεί να χρησιμοποιήσει η κυβέρνηση σαν βαλβίδα εκτόνωσης των λαϊκών αντιδράσεων από τη ληστρική επιτοκιακή πολιτική των τραπεζών. Οπως προκύπτει από τις δηλώσεις Χριστοδουλάκη, κάθε αποταμιευτής θα μπορεί να προβαίνει σε αγορές τίτλων, μέχρι 10.000 ευρώ. Θα μπορεί, δηλαδή, να τοποθετήσει μέχρι 10.000 ευρώ σε κρατικά ομόλογα και μέχρι 10.000 ευρώ σε «ετήσιους τίτλους αποταμίευσης». Αλλά και αυτό το ύψος δεν είναι δεδομένο. Αν το ύψος της ζήτησης στη δημόσια εγγραφή, ξεπεράσει το ύψος που έχει θέσει το υπουργείο (υπερκάλυψη προσφορών), θα υπάρχουν μειώσεις των σχετικών «προσφερόμενων» τίτλων μέχρι το επιθυμητό - για το υπουργείο - ύψος τοποθέτησης. Η απάτη του μέτρου καθίσταται ακόμα πιο εμφανής με την επίκληση των αριθμών. Σύμφωνα με τις σχετικές ανακοινώσεις, συνολικά οι αποταμιευτές θα μπορούν να τοποθετούν σε κρατικά ομόλογα μέχρι 4 δισ. ευρώ, και έως 2,5 δισ. ευρώ στις τρεις εκδόσεις που θα γίνουν στους «ετήσιους τίτλους αποταμίευσης». Συνολικά, δηλαδή, μπορεί να κατευθυνθούν προς τους κρατικούς τίτλους 6,5 δισ. ευρώ. Ομως σε λογαριασμούς Ταμιευτηρίου στο τέλος του Δεκέμβρη του 2002, ήταν τοποθετημένες αποταμιεύσεις 65 δισ. ευρώ. Με λίγα λόγια το υπουργείο Οικονομικών «μπαίνει μπροστά» για να απορροφήσει με ένα επιτόκιο της τάξης του 3,5% - 3,8% το 10% των καταθέσεων που μπορεί να μεταφερθούν στους κρατικούς τίτλους, ενώ το υπόλοιπο 90% μένει άθικτο στις αρπακτικές διαθέσεις των τραπεζιτών. Αυτή είναι η... μεγάλη προσφορά της κυβέρνησης στους μικροαποταμιευτές.