Κυριακή 4 Μάη 2003
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 22
ΔΙΕΘΝΗ
Πλευρές ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων

Το ζήτημα του ανταγωνισμού μεταξύ ΗΠΑ - Γαλλίας εκδηλώθηκε μετά τον Δεύτερο Ιμπεριαλιστικό Πόλεμο του εικοστού αιώνα σε όλα τα επίπεδα. Η έλευση του αμερικανικού κεφαλαίου στην τότε Δυτική Ευρώπη στηρίχτηκε στην αναγκαία ανοικοδόμηση της ρημαγμένης ηπείρου και στην αντιπαλότητα της ύπαρξης του σοβιετικού πόλου ισχύος, που απλωνόταν σε όλη την Ανατολική Ευρώπη. Η παρακμασμένη αγγλική αυτοκρατορία παρέδωσε την επικυριαρχία της στην αμερικανική αστική τάξη ως το μόνο τρόπο σωτηρίας του ευρωπαϊκού καπιταλισμού. Από τότε παρουσιάζεται ως εταίρος των ΗΠΑ μέχρι σήμερα.

Αντίθετα, η γαλλική αστική τάξη στάθηκε αντίθετη προς την αμερικανική επικυριαρχία στην Ευρώπη, παρά το εξευτελιστικό «πουρκουά» έναντι της χιτλερικής Γερμανίας στον πόλεμο. Ακόμη κι η έλευση αμερικανικών κεφαλαίων στη Γαλλία δεν εμπόδισε την αντίθεσή της. Κορυφαίο μεταπολεμικό γεγονός υπήρξε η πολιτική του Ντε Γκολ για την επαναφορά της «ρήτρας χρυσού» στη διεθνή οικονομία. Αυτό σήμαινε την απόρριψη του ανεξέλεγκτου πληθωριστικού αμερικανικού δολαρίου, που είχε αντικαταστήσει τη χρυσή λίρα στις διεθνείς συναλλαγές. Εδώ αξίζει να σημειωθεί η αρνητική στάση της αγγλικής αστικής τάξης παρά το γεγονός ότι η επαναφορά του «χρυσού κανόνα» θα την ωθούσε στο ηγετικό διεθνές οικονομικό προσκήνιο.

Ενα, επίσης, κορυφαίο γεγονός της γαλλικής πολιτικής υπήρξε ο αμυντικός της προσανατολισμός, να αποτελέσει ανεξάρτητη ευρωπαϊκή πυρηνική δύναμη. Πρωτοστάτησε στην ίδρυση της Δυτικο-Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΔΕΕ). Συμφώνησε με τη Δυτική, τότε, Γερμανία στη δημιουργία της γαλλο-γερμανικής ταξιαρχίας των πέντε χιλιάδων ανδρών ως σπέρμα μιας μελλοντικής ευρωπαϊκής αμυντικής δύναμης ανεξάρτητης από το ΝΑΤΟ. Εμεινε έξω από το στρατιωτικό του σκέλος, παραμένοντας στο πολιτικό ως απόδειξη της πολιτικής ενότητας του καπιταλισμού. Κορύφωση της ανεξάρτητης αμυντικής οργάνωσης του γαλλικού καπιταλισμού έναντι της αμερικανικής επικυριαρχίας ήταν το σχέδιο «ΕΥΡΗΚΑ» που πρόβλεπε την πυρηνική αυτονόμηση της Δυτικής Ευρώπης, με επικεφαλής την πυρηνική Γαλλία.

Ο γαλλικός καπιταλισμός απέβλεπε να συσπειρώσει γύρω του, με εφαλτήριο την Ευρώπη, έναν ξεχωριστό από το ΝΑΤΟ συνασπισμό. Ηταν ενδεικτική π.χ. η ιδιαίτερη γαλλική πολιτική έναντι της Σοβιετικής Ενωσης που συνεχίζεται με την καπιταλιστική Ρωσία. Σταυρικό σημείο στην πορεία της Γαλλίας υπήρξε η διάλυση του σοβιετικού συνασπισμού. Αφού μπήκε, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, σε μια ανοιχτή έντονη συζήτηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο για το μέλλον της ευρωπαϊκής ανεξαρτησίας έναντι των ΗΠΑ, με αιχμή την αμυντική συνεργασία κατέληξε, να αποδεχτεί ως τελική απόφαση την υπαγωγή της ευρωπαϊκής στρατιωτικής οργάνωσης στο ΝΑΤΟ ως ο ευρωπαϊκός του πυλώνας.

Από εκεί και πέρα κάθε σχετική συζήτηση υπόκειται σε εκείνη την απόφαση που ισχυροποιήθηκε στη σύνοδο των πενήντα χρόνων του ΝΑΤΟ (1999), με την προηγούμενη εισδοχή του γαλλικού μιλιταρισμού στο στρατιωτικό σκέλος με μια θολή, είναι αλήθεια, μερική ή ολική συμμετοχή. Η απόφαση της υπαγωγής στο ΝΑΤΟ επιβεβαιώθηκε και πρόσφατα σε ευθεία τροχιά στη σύνδεση του Ευρωστρατού με τις ΝΑΤΟικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις.

Η σύντομη αυτή αναφορά γεγονότων στη σχέση Γαλλίας - ΗΠΑ βοηθά στην εκτίμηση της τρέχουσας κατάστασης σχετικά με το Ιράκ και τα συμφέροντα που κρύβονται εκεί. Η Γαλλία ενσάρκωσε το όνειρο μιας Ευρώπης υπό την κηδεμονία της, ανεξάρτητη από την κηδεμονία των ΗΠΑ. Η παραδοσιακή γαλλική αποικιοκρατική δύναμη διεκδικεί το ρόλο της στο σύγχρονο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα ως ισχυρή ιμπεριαλιστική δύναμη. Αποβλέπει σε μια Ευρώπη που θα κηδεμονεύει μέσα σε θεσμικά πλαίσια με διεθνή δημοκρατική επίφαση. Αλλωστε, είναι η κύρια πυρηνική δύναμη της Ευρωπαϊκής Ενωσης και δύναται να αναλάβει ρόλο προστάτη.

Οι πρόσφατες αποφάσεις στα πλαίσια της ΕΕ για τον εκτός ευρωπαϊκών συνόρων ρόλο του Ευρωστρατού εκφράζει τις επιδιώξεις του γαλλικού ιμπεριαλισμού για ένα διεθνή ηγετικό ρόλο έναντι των ΗΠΑ. Τις επιδιώξεις του αυτές θα τις αναπτύξει περισσότερο. Η ερώτηση είναι εάν θα μπορέσει να τις ολοκληρώσει. Η μέχρι τώρα ιστορία του δείχνει χαρακτηριστική ανημποριά.

Πρόσφατα γεγονότα όπως π.χ. η στάση του έναντι των ΗΠΑ για την εκμετάλλευση του Ιράκ δείχνει μάλλον προσαρμογή του στις αμερικανικές αποφάσεις με αναζήτηση για κάποιο μικρό κομμάτι της λείας. Ακόμη κι η πρωτοβουλία του να συμπήξει ιδιαίτερη συμμαχία με τη Γερμανία, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο είναι μάλλον μια αμυντική ενέργεια να περισωθεί οτιδήποτε από τη διαλυτική έλευση των ΗΠΑ στα μέλη και στους υποψηφίους της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ετσι εχόντων των πραγμάτων, οι αντιθέσεις στο εσωτερικό του ιμπεριαλιστικού συστήματος δε θα πάψουν να σφραγίζουν τις εξελίξεις μέχρι την ολική εξάλειψή του.


Αντώνης ΔΑΜΙΓΟΣ

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Ενέργεια και Αμυνα στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης (2022-10-27 00:00:00.0)
Κάλεσμα Σόιμπλε για συνεισφορά στη Γαλλία για «κοινή πυρηνική αποτροπή» (2022-07-26 00:00:00.0)
Απειλές, «μπηχτές» και ανταγωνιστικά συμφέροντα όπου Γης (2020-02-18 00:00:00.0)
Ενίσχυση της πυρηνικής και στρατιωτικής συνεργασίας (2012-02-18 00:00:00.0)
Το γαλλικό κεφάλαιο «με τα μπούνια » στον ανταγωνισμό (2008-01-20 00:00:00.0)
Σταυρόλεξο για την ηγεμονία στην Ευρώπη (2000-06-01 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ