Γρηγοριάδης Κώστας

Σήμερα υπάρχουν ολόκληρες «πολιτείες» σκουπιδιών. Χιλιάδες άνθρωποι είτε τρέφονται από τα σκουπίδια είτε βρίσκουν διάφορα αντικείμενα και μεταπουλώντας τα εξασφαλίζουν την επιβίωσή τους. Πάνω από 40.000 στο Κάιρο, 30.000 στο Μεξικό κι άλλοι τόσοι στο Ρίο, τη Σεούλ και πιο πρόσφατα στην «απελευθερωμένη» Μόσχα. Το καθεστωτικό καταναλωτικό πρότυπο με τα προϊόντα μιας χρήσης, η συχνή αντικατάσταση άλλων, εξαιτίας αλλαγής της μόδας, οι άχρηστες συσκευασίες κ.ο.κ. έχουν εντείνει το πρόβλημα σε παγκόσμιο επίπεδο, αν και υπάρχουν διαφοροποιήσεις από χώρα σε χώρα. Φυσικά, δεν πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός της δραματικής αλλαγής της «ποικιλίας» των σκουπιδιών που συσσωρεύονται. Πολλά, πλέον, σήμερα (νοσοκομειακά, καταλύτες, μπαταρίες, ηλεκτρονικές συσκευές, λάστιχα αυτοκινήτων κ.ά.), είναι άκρως επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία και υποψήφιοι ρυπαντές των υπόγειων υδάτων. Από τον παραπάνω κανόνα φυσικά και δε θα μπορούσε να απουσιάσει η Ελλάς του εκσυγχρονισμού. Εκατοντάδες ανεξέλεγκτες χωματερές σ' όλη τη χώρα ναρκοθετούν το περιβάλλον με το χειρότερο δυνατό τρόπο το Αύριο των επερχόμενων γενιών. Προγράμματα επί προγραμμάτων, μελέτες επί μελετών και κυρίως διασπάθιση του δημόσιου χρήματος με αστρονομικά ποσά σε «ημετέρους». Το αποτέλεσμα μηδενικό!

Οι λέξεις ανακύκλωση και ΧΥΤΑ μόνο ως ανέκδοτα μπορούν να καταγραφούν στην περίοδο της ΠΑΣΟΚικής παρακμής. Αλλά για να μην αδικήσουμε τους διαμορφωτές γνώμης του κινήματος, πρέπει να τονίσουμε την προσφορά τους σε δύο τομείς. Τις μακέτες για τη μετα-ΧΥΤΑ εποχή και τα απαστράπτοντα διαφημιστικά φυλλάδια. Τι πράσινο, τι ομορφιά, τι φροντίδα!! Ουδεμία σχέση με σκουπίδια, αναθυμιάσεις και τοπία θλιβερά και απωθητικά για τους υπηκόους μιας χώρας του «σκληρού πυρήνα» της ΟΝΕ, που λέει κι ο εκλαμπρότατος πρωθυπουργός της χώρας μας. Κοιτώντας εκ νέου τις μακέτες και τα διαφημιστικά σποτάκια, των οποίων το κόστος θα μπορούσε να καλύψει τη δημιουργία αρκετών βιολογικών καθαρισμών σε πόλεις που δεν έχουν, παρατηρούμε ονειρικές οάσεις. Αλήθεια γιατί ο ...εσμός των λοχαγών, υπολοχαγών και άλλων βαθμοφόρων του κινήματος, με τις άριστες χρηματιστηριακές επιδόσεις (όπως αποκαλύφτηκε πρόσφατα με μορφή χιονοστιβάδας) δεν επέλεξαν να χτίσουν εκεί τις βίλες τους αντί στο ...υποβαθμισμένο Σούνιο, ή τις φτωχογειτονιές των βορείων προαστίων;

Τις μέρες αυτές κατατίθεται Ν/Σ από το ΥΠΕΧΩΔΕ, με το οποίο θα χωροθετούνται νέοι ΧΥΤΑ στην Ανατολική και Δυτική Αττική μια και επιτέλους κατάλαβαν ότι το καθεστώς της χωματερής των Λιοσίων έχει ημερομηνία λήξης. Είναι γνωστό ότι ακόμα και με τις σημερινές απαράδεκτες συνθήκες και του κινδύνου για κάποιο ατύχημα οποιαδήποτε στιγμή, μπορεί να μετατρέψει την Αθήνα των 4.500.000 σε πραγματική κόλαση από τα αδιάθετα σκουπίδια. Από δω ξεκινά μια νέα ιστορία που καταδεικνύει την αναπηρία του συστήματος και τις επιπτώσεις του στην Τοπική Αυτοδιοίκηση που αναπαράγει κατ' εικόνα και ομοίωση την ιδεολογία και τις πρακτικές της κεντρικής διοίκησης. Ο ένας δήμαρχος ρίχνει το μπαλάκι στον άλλον δίκην κολοκυθιάς κι ο ένας νομάρχης στο διπλανό του. Με πλήρη απάλειψη της κοινωνικής διάστασης του προβλήματος, με λαϊκισμούς που περισσεύουν. Βέβαια, αυτά ενισχύονται με την πλήρη αναξιοπιστία της κυβέρνησης (όπως είπε γνωστός ποιητής σε πολλούς υπουργούς δεν εμπιστεύεται ούτε να κάνει χειραψία!) και με δείγματα γραφής που μόνο εχέγγυα ορθολογικής πολιτικής δε δίνονται (το ακριβώς αντίθετο θα λέγαμε). Ετσι, η χωροθέτηση έχει μετατραπεί σε «καυτή πατάτα», που ουδείς θέλει να αγγίξει. Τώρα, πώς μπορούν με τα ΜΑΤ κόντρα σε τοπικές κοινωνίες εκ διαμέτρου αντίθετες να κατασκευάσουν ΧΥΤΑ είναι κάτι που θα δείξει η πορεία. Γιατί, αν υπάρχουν αντιδράσεις για τους πυλώνες υψηλής τάσης της ΔΕΗ σε κατοικημένες περιοχές (και ορθά) τα πράγματα με τα σκουπίδια θα είναι πολύ πιο σκληρά. Το αποφασίζομεν και διατάσσομεν, που όλο και συχνότερα χρησιμοποιούν μέσα στον πανικό τους οι κυβερνώντες και ανεπαρκές και επικίνδυνο είναι. Οπου σπέρνονται, όμως, άνεμοι (ανέξοδες προεκλογικές υποσχέσεις, διολίσθηση προβλημάτων μέχρι να υπάρξει κρίση κλπ.) θερίζονται θύελλες (αντιδράσεις τοπικών κοινωνιών). Ο καραγκιόζ - μπερντές του εκσυγχρονισμού έχει ημερομηνία λήξης.

Το θέμα θα πρέπει να επιλυθεί με την επιστημονική κοινότητα παρούσα κι όχι από τους πλιατσικολόγους του «Κινήματος», χωρίς ταξικά κριτήρια ως προς τον αριθμό και την εγκατάσταση των ΧΥΤΑ, αν και πεποίθησή μας είναι ότι το μέγα ζητούμενο είναι η αλλαγή του καταναλωτικού προτύπου και η εξ αυτού αλλαγή της ποιότητας και της ποσότητας των σκουπιδιών. Παράλληλα, η ανακύκλωση θα πρέπει να βγει από το περιθώριο και να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο. Δεν είναι τυχαίο ότι το νεοκατασκευασθέν εργοστάσιο ανακύκλωσης, ενώ είναι έτοιμο από καιρό δε λειτουργεί με αστείες προφάσεις. Ας μη μας διαφεύγει το γεγονός ότι γύρω από την υπόθεση σκουπίδια υπάρχουν τεράστια οικονομικά συμφέροντα, η δυσοσμία των οποίων είναι εξίσου τοξική. Εν αναμονή του Ν/Σ. Ούτως ή άλλως τα επεισόδια που θα ακολουθήσουν εκτιμούμε ότι θα είναι πολλά και άκρως ενδιαφέροντα.