Παραμένει άγνωστο τι ακριβώς διεμείφθη την Πέμπτη 22 Μάη, στη συνάντηση του πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον Α/ΓΕΣ Χιλμί Οζκιόκ. Η συνάντηση δεν είχε ανακοινωθεί. Δεν υπήρξε δημοσιογραφική κάλυψη. Δεν έγιναν δηλώσεις. Κατά μια διαβολική σύμπτωση, πάντως, την επομένη η «Τζουμχουριέτ» - εφημερίδα των οργανικών διανοουμένων του «κεμαλικού», «κοσμικού» κατεστημένου - κυκλοφόρησε με το πρωτοσέλιδο (που αναπαρήχθη από το σύνολο του τουρκικού Τύπου): «Οι νέοι αξιωματικοί είναι δυσαρεστημένοι με την κυβέρνηση». Στην ιδιότυπη τουρκική πολιτική σημειολογία, η φράση αυτή από μόνη της παραπέμπει σε πραξικόπημα: Οι «νέοι αξιωματικοί», θεματοφύλακες του κράτους του Ατατούρκ, έχουν «παρέμβει» συνολικά τέσσερις φορές μέσα στα τελευταία 45 χρόνια για να... διασώσουν, οπωσδήποτε, το πολίτευμα. Πιο πρόσφατα, το 1980, η παρέα του στρατηγού Κενάν Εβρέν - κληροδότημα του οποίου, πέρα από τις εκατόμβες των νεκρών αριστερών, τη δημιουργία του ακροδεξιού παρακράτους και του κουρδικού πολέμου, είναι το σημερινό Σύνταγμα της Τουρκίας, καταρτισθέν με τη συμβολή του Τουργκούτ Οζάλ. Η αντίδραση του «μετριοπαθούς ισλαμιστή»Ερντογάν στο δημοσίευμα ήταν να μιλήσει για «προδοσία» κάποιων που θέλουν «να αναστατώσουν τη χώρα». Η παροιμιώδης σαφήνεια του Ερντογάν για κάποιο λόγο δε φώτισε κανέναν κι όλοι αποφάσισαν να περιμένουν τη συνέντευξη Τύπου που ανακοίνωσε ότι θα δώσει ο «μετριοπαθής» (κι αυτός) Οζκιόκ.

Στη συνέντευξη αυτή, τη Δευτέρα που πέρασε, ο Οζκιόκ παρέδωσε διαπιστευτήρια πολιτικού παίκτη ολκής, παρουσιάζοντας ουσιαστικά... πολιτική πλατφόρμα. Είναι όντως ανήσυχοι οι νέοι αξιωματικοί; «Ανησυχούμε όλοι, νέοι και γηραιότεροι» - το στράτευμα, με άλλα λόγια, είναι ενωμένο. Προετοιμάζεται πραξικόπημα; ρωτήθηκε ο επιτελάρχης. «Αναθεματίζω ακόμα και τη λέξη πραξικόπημα» - για την ώρα, τουλάχιστον. Πώς σχολιάζει τη δήλωση Ερντογάν ότι οι σχέσεις στρατού - κυβέρνησης είναι αρμονικές; «Εξαρτάται από την έννοια την οποία αποδίδει κανείς στον όρο αρμονία». Παρέμβαση στα πολιτικά πράγματα αλά 1997, όταν ανατράπηκε η κυβέρνηση Ερμπακάν/Τσιλέρ (κίνηση που χαρακτηρίστηκε «μεταμοντέρνο πραξικόπημα»); «Η υπόθεση της 28ης Φεβρουαρίου είναι ζήτημα αίτιου - αποτελέσματος. Αν εκλείψει το αίτιο, θα εκλείψει και το αποτέλεσμα». Εχει εκλείψει το αίτιο; «Κρίνετε εσείς». Είναι ο στρατός κατά της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ενωση; «Οι ένοπλες δυνάμεις δεν είναι εναντίον της ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Αλλά υπάρχουν μερικά πράγματα που πρέπει να καταχωρηθούν στις διαβουλεύσεις ως "ειδικές συνθήκες" της Τουρκίας», δήλωσε μειλίχια ο στρατηγός Οζκιόκ.

Η τελευταία δήλωση είναι πιθανώς και η πιο «ζουμερή». Το επιτελείο φαίνεται πως αξιώνει από την κυβέρνηση Ερντογάν να θέσει στις Βρυξέλλες θέμα τροποποίησης των κριτηρίων ένταξης σε δύο σημεία: (α) διατήρηση της ισχύος του στρατού στο τουρκικό πολιτικό σύστημα, σε αντίθεση με τα σχέδια «εκδημοκρατισμού», (β) αποφυγή «λύσης» ευρωπαϊκών προδιαγραφών ή με ευρωπαϊκή διαμεσολάβηση στο Κουρδικό, καθώς φοβάται εφαρμογή, 80 χρόνια μετά, της νεκρής Συνθήκης των Σεβρών. Ως προς αυτό το τελευταίο, η σταδιακή αλλαγή στάσης των ΗΠΑ όσον αφορά τη σχέση της με την Τουρκία (απομάκρυνση βάσεων από το τουρκικό έδαφος, πριμοδότηση Ιρακινών Κούρδων κ.λπ.) ενισχύει τις παρανοϊκές ανησυχίες των στρατηγών ακόμη περισσότερο.

Γυρίζοντας το μαχαίρι στην πληγή των στρατηγών, που μηρυκάζουν την πικρία τους για την «χαμένη ευκαιρία» του Ιράκ, ο Πολ Γούλφοβιτς, κατά την επίσκεψή του στην Αγκυρα πριν δύο εβδομάδες, έκανε μια δήλωση που αν γινόταν σε οποιαδήποτε άλλη χώρα θα ξεσήκωνε πολιτική θύελλα: «Νομίζω ότι θα ήταν πρέπον, ειδικά στο δικό σας σύστημα, ο στρατός να πει ότι ήταν προς το συμφέρον της Τουρκίας να υποστηρίξει τις Ηνωμένες Πολιτείες σε εκείνη την προσπάθεια (...). Η εντύπωσή μου είναι ότι δεν το είπε με το είδος της ισχύος που θα έκανε τη διαφορά». Δε χρειάζεται να είναι κανείς πολιτικός επιστήμονας για να αντιληφθεί το περιεχόμενο της δήλωσης του υφυπουργού Αμυνας των ΗΠΑ: Εγκάλεσε το τουρκικό επιτελείο επειδή δεν εξανάγκασε την κυβέρνηση να πειθαρχήσει στις επιταγές της αμερικανικής κυβέρνησης. Σε απλά ελληνικά: του ζήτησε το λόγο γιατί δεν έκανε πραξικόπημα (ναι!)...