-Πολύς κόσμος μπορεί να συμφωνεί μαζί σας, ωστόσο παραμένει εγκλωβισμένος στα δύο κυρίαρχα κόμματα.

- Ο δικομματισμός είναι πολύ παλιά εφεύρεση του καπιταλισμού. Σήμερα, όμως, διαπιστώνουμε ότι δεν έχουμε καν δικομματισμό, έχουμε μονοκομματικό σύστημα. Απόλυτα μονοκομματικό σύστημα. Οι διαφορές μεταξύ των μεγάλων κομμάτων, σε όλες τις χώρες το βλέπετε αυτό, που εναλλάσσονται στην εξουσία, έχουν μηδενιστεί σε τέτοιο σημείο και αυτό στην ουσία αποτελεί μονοκομματική δικτατορία, που επιβάλλεται στο λαό.

-Λέτε «επιβάλλεται στο λαό». Υπάρχει ευθύνη στον κόσμο; Η τέχνη μπορεί να παίξει ένα ρόλο αφύπνισης;

- Η τέχνη παίζει πάντα το ρόλο της. Η τέχνη δεν μπορεί, όμως, να αλλάξει τον κόσμο, δεν μπορεί να κάνει επανάσταση. Η τέχνη βοηθά τις συνειδήσεις να ξυπνήσουν και να καταλάβουν πού ακριβώς βρίσκονται. Και είναι μακροχρόνια και πολύ αργή η διαδικασία αυτή. Η ζωή είναι εκείνη, που οδηγεί τα πράγματα, που ανοίγει δρόμους, που ευαισθητοποιεί και εμπλουτίζει τις συνειδήσεις των ατόμων, των πολιτών, που δημιουργεί πολίτες, κι όταν μια συνείδηση είναι έτοιμη και ώριμη να ξυπνήσει, η τέχνη μπορεί να της δώσει κατεύθυνση, μπορεί να της ανοίξει τους ορίζοντες, να δώσει περιεχόμενο στις αγωνίες και στους προβληματισμούς των ανθρώπων. Αλλά αυτό που παίζει σημαντικό ρόλο είναι η ίδια η ζωή. Αυτή είναι που ανοίγει τους δρόμους. Ο κόσμος έχω την εντύπωση πως έχει συνειδητοποιήσει την κατάσταση, καταλαβαίνει πού βρίσκεται, αλλά του έχουν αφαιρεθεί κάποια στοιχειώδη δικαιώματα. Και βρίσκεται σε σύγχυση. Τον έχουν παθητικοποιήσει. Ολες οι ικανότητες σύνθεσης και επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων, αυτό που δημιουργεί συλλογική συνείδηση δηλαδή, καταστρέφεται κάθε μέρα και εξατομικεύεται το άτομο. Γίνεται, δηλαδή, άτομο και έτσι χάνεται ο συνδετικός ιστός μέσα στην κοινωνία. Και το άτομο παύει να αγωνίζεται, γιατί αισθάνεται ότι η εξουσία είναι απρόσωπη, πολύ μακρινή κι απρόσιτη κι αυτό τον φοβίζει, του δημιουργεί τρόμο και μειώνει τις ανορθωτικές του δυνάμεις. Και κάθεται μπροστά στην τηλεόραση σαν ηλίθιος και δέχεται άκριτα όλη αυτή τη λάσπη, την ψευδολογία, την παραχάραξη της αλήθειας, που του προσφέρεται με κάθε μέσο. Δημιουργείται μια κατάσταση εφιαλτική. Δεν μπορείς να αποδόσεις, όμως, ευθύνες στο λαό. Γιατί οι πολίτες διαμορφώνονται μέσα σε συνθήκες. Εάν οι συνθήκες δεν τους βοηθούν να γίνουν πολίτες συνειδητοί και γίνονται καταναλωτική μάζα, καταναλώνουν το εφήμερο που δεν αφήνει τίποτα πίσω του, δε φταίνε οι πολίτες.

Φταίνε όμως, είναι χρέος αυτού που λέμε πρωτοπορία σ' έναν λαό, οι ομάδες της πρωτοπορίας αυτής, είναι εκείνες που έχουν την ευθύνη να εξηγήσουν, να ξυπνήσουν, να ενεργοποιήσουν τις δυνάμεις του, να συνδέσουν πάλι τον κόσμο που αποσυνδέεται συνεχώς και να μπορέσουν να ανορθώσουν την αγωνιστική του διάθεση, να διεκδικήσει, να αγωνιστεί, να συμμετέχει μέσα σ' αυτόν τον καθημερινό αγώνα, που είναι η πεμπτουσία της ζωής μας. Αν σταματήσει αυτός ο καθημερινός αγώνας, οι κοινωνίες καταστρέφονται. Η ζωή γίνεται ζωώδης. Και μεις θέλουμε ανθρώπινη ζωή. Θέλουμε ζωή με περιεχόμενο, με στόχους, με ιδανικά, με αξίες. Αυτό είναι απόφαση της ανθρωπότητας από τότε που ξεκίνησε την πορεία της. Γι' αυτό δημιούργησε πολιτισμούς, γι' αυτό αγωνίζεται ο άνθρωπος.

-Την ώρα που θα δημοσιεύεται αυτή η συνέντευξη, 1.500 Αμερικανοί στρατιώτες θα αποβιβάζονται στο Λιτόχωρο και στη Θεσσαλονίκη. Η κυβέρνηση λέει ότι αυτό είναι και όφελος για τη χώρα.

- Η πολιτική που ακολουθούν είναι να κάνουν το μαύρο - άσπρο. Να παραχαράξουν την πραγματικότητα. Δε μιλάει κανένας για το αιματοκύλισμα, που είναι εν εξελίξει στα Βαλκάνια. Υπάρχει η Μέση Ανατολή, υπάρχει ο Καύκασος, υπάρχουν τεράστιες περιοχές, όπου τα συμφέροντα του αμερικάνικου και ευρωπαϊκού κεφαλαίου είναι ζωτικής σημασίας. Και θα παλέψουν με νύχια και με δόντια, ώστε να εξασφαλίσουν την ομαλή ροή αυτών των πλουτοπαραγωγικών πηγών προς τη Δύση. Αυτό σε τι δεινά θα μας φέρει, θέλει πολύ ισχυρή φαντασία για να μπορέσει κανείς να το συλλάβει. Η Γιουγκοσλαβία ήταν ένα περιστατικό, ήταν η αφετηρία, η αρχή. Τα πολλά είναι μπροστά μας.

- Με ποιες δυνάμεις, όμως, θα αντιμετωπιστεί το ζοφερό μέλλον, όταν άνθρωποι που πίστευαν κάποτε ότι το ΠΑΣΟΚ θα έφερνε την αλλαγή το υπερασπίζουν ακόμα και τώρα;

- Αυτό είναι η μεγάλη πικρία. Και εγώ αισθάνομαι βαθύτατη πικρία πραγματικά για πολλούς ανθρώπους του ΠΑΣΟΚ, που ήταν φίλοι μου από πολύ παλιά, τους ξέρω από την προδικτατορική περίοδο ακόμα, από το 1-1-4, είχαμε συναντηθεί σε διαδηλώσεις, στο πεζοδρόμιο, κάτω από λάβαρα που μας γέμιζαν υπερηφάνεια και ενθουσιασμό, άνθρωποι που έμαθαν να αγωνίζονται μέσα σ' αυτούς τους αγώνες και σ' αυτές τις διαδικασίες. Είναι πραγματικά θλιβερό να βλέπεις πώς διαμορφώθηκαν μέσα στην εξουσία. Πώς αλλοιώθηκαν, πώς αλλοτριώθηκαν, πώς έφτασαν αυτή τη στιγμή να συμβιβαστούν και να γίνουν οι καλύτεροι υπηρέτες των μεγάλων συμφερόντων, που κρύβονται πίσω από την εξουσία που ασκούν.

Εκείνο που πρέπει να πούμε, όμως, είναι ότι και μέσα στο ΠΑΣΟΚ, υπάρχει πλήθος ανθρώπων που είναι εγκλωβισμένοι μέσα στις διαδικασίες αυτές, που δε βρίσκονται αναγκαστικά σε πόστα και δεν έχουν τη γεύση της εξουσίας, αλλά είναι, όμως, μέσα σ' ένα κόμμα που ασκεί την εξουσία εδώ και 20 χρόνια. Κι αυτό είναι πολύ γοητευτικό, ακόμα και για τα απλά μέλη, τους οπαδούς του κόμματος αυτού.

Αυτοί λοιπόν οι άνθρωποι, είναι βέβαιο, γιατί υπάρχουν πολλά δείγματα, ότι έχουν επαναστατήσει. Εχει θιγεί το φιλότιμό τους. Είναι άνθρωποι και ευαίσθητοι και έντιμοι, σ' όλους τους χώρους υπάρχουν και στη ΝΔ υπάρχουν, υπάρχει λαός που ακολουθεί και που και ευαίσθητος είναι και καταλαβαίνει και θίγεται από τα γεγονότα αυτά. Ετσι μονάχα εξηγείται αυτό το 95% του αισθήματος που εκφράστηκε στην υπόθεση της Γιουγκοσλαβίας. Αυτή η τεράστια διάσταση του λαϊκού αισθήματος με την πολιτική που ασκεί η κυβέρνηση και που θα ασκήσει η σημερινή αντιπολίτευση αν γίνει κυβέρνηση, αυτό είναι το μεγάλο πρόβλημα του καιρού μας.

Αυτό, όμως, το 95% είναι η ουσία του λαού μας, είναι η δύναμή του, η εξυπνάδα του, η ευαισθησία που έχει, είναι ο αλτρουισμός του. Είναι μεγάλες αρετές αυτές, τις οποίες έχει ο κόσμος μας, αλλά που πολύ έντεχνα και με τεράστιο εξοπλισμό καταφέρνουν να τον ξεστρατίζουν και να μην μπορεί ο κόσμος να τηρήσει μια στάση απέναντι στα πολιτικά γεγονότα σύμφωνα με το αίσθημά του. Αυτό είναι η κατάρα των ημερών μας. Εχουμε πολλή δουλιά να κάνουμε...